Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, 20. yüzyılın dehası olarak anılan ve Nobel Fizik Ödülü'nün sahibi Alman bilim insanı Albert Einstein'ın hayatını anlatan bir biyografik belgeseldir.
- Video, Einstein'ın 14 Mart 1879'da Almanya'da doğumundan başlayarak eğitim hayatını, akademik kariyerini, evliliklerini ve bilimsel katkılarını kronolojik olarak anlatmaktadır. Einstein'ın 1905 yılında "mucizevi yıl" olarak adlandırılan dönemde yayınladığı dört önemli makale, genel görelilik teorisi, E=mc² formülü ve Nobel Ödülü kazanması gibi önemli dönüm noktaları detaylı şekilde ele alınmaktadır. Ayrıca Hitler'in iktidara gelişi sonrası Amerika'ya göçü ve 1955'te vefatı da videoda yer almaktadır.
- 00:01Albert Einstein'ın Doğumu ve Erken Eğitim Hayatı
- Albert Einstein, 14 Mart 1879 tarihinde Almanya'nın Ul kentinde Hermann Einstein ve Pauline Kah çiftinin oğlu olarak dünyaya geldi.
- 1885 yılında Münih'te bulunan Katolik okulunda eğitim hayatına başlayan Einstein, 1888 yılında ilk ve ortaokul eğitimini almak için Gymnasium'a gitti.
- Matematiğe olan ilgisi erken yaşta başlayan Einstein, 12 yaşında cebir ve Öklid geometrisini öğrendi, 13 yaşında felsefe ile ilgilenip Kant'ın eserlerini okudu ve 14 yaşında matematikte integral ve diferansiyel hesaplamalarıyla analitik geometri problemlerini çözebilecek seviyeye geldi.
- 01:25Aile ve Eğitim Yolculuğu
- 1894 yılında ailesiyle birlikte İtalya'ya giden Einstein, okulunu bitirmesi için Münih'te bırakıldı.
- Okulun kendisine verdiği eğitimi eleştirdiği için yönetimle sürekli çatışma halinde olan Einstein, eğitimini yarıda bırakarak Almanya'dan ayrılmaya karar verdi.
- İtalya'da kaldığı dönemde eğitimine İsviçre'de devam etmeye karar veren Einstein, ailesinden gereken izni alarak lise eğitimini İsviçre'de tamamladı.
- 02:24Almanya'dan Ayrılıp İsviçre'ye Taşınma
- Almanya'nın sıkı disiplininden ve militarizminden hoşlanmayan Einstein, 17 yaşında olduğu için babasının yazılı iznine ihtiyacı oldu.
- Babasını ikna ederek gereken belgeleri alan Einstein, 28 Ocak 1896 tarihinde Almanya vatandaşlığından çıktı ve İsviçre vatandaşı olmak için girişimde bulundu.
- 1896 yılında Zürih Politeknik Üniversitesi'ne giren Einstein, burada Mileva Maric ile tanıştı ve aralarındaki arkadaşlık birkaç yıl içinde duygusal ilişkiye dönüştü.
- 03:09Akademik Kariyer Başlangıcı
- 1900 yılında üniversiteden mezun olan Einstein, akademik kariyer yapmak için mezun olduğu Zürih Politeknik Üniversitesi'ne başvurdu.
- Üniversite yıllarındaki disiplinsiz tavırlarından dolayı hocaları akademisyen olmasına izin vermedi.
- Farklı üniversitelere de akademik pozisyon için başvurularda bulunan Einstein, talebine olumlu cevap alamayınca İsviçre'nin Bern şehrinde bulunan bir patent ofisinde denetçi olarak çalışmaya başladı.
- 03:44Kişisel Hayatı ve Bilimsel Başarıları
- 1901 yılının Şubat ayında Einstein İsviçre vatandaşlığına kabul edildi.
- 6 Ocak 1903 tarihinde Mileva Maric ile evlenen Einstein, 1902 yılında Lieserre, 1904 yılında Hans Albert ve 1910 yılında da Edward adında üç çocuğu oldu.
- 1905 yılında "annus mirabilis" (mucizevi yıl) olarak tanımlanan bu dönemde fotoelektrik etki, Brown hareketi, genel görelilik teorisi ve E=mc² formülünün açıklandığı dört makale yayınladı.
- 04:42Akademik Kariyerinin Gelişimi
- 30 Nisan 1905 tarihinde Zürih Üniversitesi'ne tezini sunan Einstein, doktora derecesi aldı.
- 1908 yılında patent ofisindeki işinden istifa eden Einstein, aynı yıl Bern Üniversitesi'nde öğretim görevlisi olarak akademik kariyerine devam etti.
- 1909 yılında Zürih Üniversitesi'ne doçent olarak atanan Einstein, 1911 yılının Nisan ayında Prag'da bulunan Karl Ferdinand Üniversitesi'nde profesör oldu.
- 05:18Berlin Üniversitesi'nde Profesörlük
- 1912 yılının Temmuz ayında Prag'dan ayrılıp İsviçre'ye geri dönen Einstein, 1912 ile 1914 yılları arasında Zürih Politeknik Üniversitesi'nde profesör olarak görev yaptı.
- 3 Temmuz 1913 tarihinde Prusya Bilimler Akademisi'ne üye olan Einstein, Alman fizikçi Max Planck tarafından Berlin Üniversitesi'nde profesörlük kadrosu teklifi aldı.
- 1 Nisan 1914 tarihinde ailesiyle birlikte Berlin'e taşındı.
- 05:53Evlilik Sorunları ve Bilimsel Tanınma
- Einstein'ın kuzeni Elsa Leventhal'a karşı duygusal hislerinin olduğunu öğrenen Mileva Maric, çocuklarıyla birlikte Zürih'e geri döndü ve eşinden beş yıl ayrı yaşayıp 14 Şubat 1919 tarihinde boşandı.
- Einstein'ın 1911 yılında genel görelilik teorisini kullanarak yaptığı hesaplamalar 1919 yılında başka bilim insanları tarafından doğrulandığında yaptığı çalışmalar uluslararası medyada geniş yer buldu.
- 2 Haziran 1919 tarihinde ikinci evliliğini kuzeni Elsa Levendahl ile yaptı.
- 06:36Amerika'ya Taşınma ve Nobel Ödülü
- 2 Nisan 1921 tarihinde Amerika'ya giden Einstein, Kolombiya Üniversitesi ve Princeton Üniversitesi'nde çeşitli konferanslar verdi.
- 1922 yılında Amerika'dan ayrılan Einstein, önce Asya kıtasını daha sonra da Filistin, Singapur, Seylan ve Japonya'yı ziyaret ederek bu ülkelerde bir dizi konferans verdi.
- 10 Aralık 1921 tarihinde teorik fiziğe vermiş olduğu hizmetlerden ve fotoelektrik etki yasasını keşfetmesinden dolayı 1921 Nobel Fizik Ödülü'ne layık görüldü.
- 07:17Hitler Dönemi ve Amerika'da Kalma Kararı
- 10 Aralık 1931 tarihinde Amerika'yı ikinci kez ziyaret eden Einstein, Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü öğrencilerine hitaben yaptığı konuşmada, bilimin genellikle yarardan çok zarar vermeye meyilli olduğunu belirtti.
- 10 Ocak 1933 tarihinde Adolf Hitler'in Almanya'da iktidara gelmesiyle Almanya'ya geri dönmesinin artık muhtemel olmadığını gören Einstein, Amerika'da kalmaya devam etti.
- 1933 yılının Mart ayında Amerika'dan Belçika'ya geçen Einstein ve eşi Elsa, Hitler hükümetinin yetkilendirme yasasının Almanya'da kabul edildiğini öğrendiler.
- 08:06Princeton Üniversitesi'nde Kariyeri ve Vefatı
- 1933 yılının Temmuz ayında Belçika'dan İngiltere'ye geçen Einstein, kendisine teklif edilen Princeton Üniversitesi'ndeki akademik pozisyonu kabul ederek aynı yılın Ekim ayında Amerika'ya geri döndü.
- Zamanla imkanlarının daha da arttığını gören Einstein, Amerika'da kalmaya karar vererek 1935 yılında vatandaşlık başvurusunda bulundu.
- 2 Ağustos 1939 tarihinde Einstein ve birkaç bilim insanı başkan Roosevelt'e bir mektup yazdı ve Alman bilim insanlarının atom bombası yapmaya çalıştıklarını belirterek Amerika