Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Akdeniz Üniversitesi'nde Profesör Dr. Bekir Tanır tarafından sunulan bir eğitim içeriğidir. Konuşmacı, akademide kullanılan akademik performans metriklerini ve bunların nasıl değerlendirildiğini anlatmaktadır.
- Video, akademik performansın ne olduğu, neden gerekli olduğu ve ne işe yaradığı sorularını ele alarak başlıyor, ardından Ortadoğu Teknik Üniversitesi'nin bağımsız araştırma laboratuvarı tarafından kullanılan metrikleri (makale atıfları, toplam döküman sayısı, makalenin etkin toplamı, atıfların etkisi ve uluslararası işbirliği) detaylı olarak açıklıyor. Daha sonra Web of Science'deki Q kategorileri (Q1, Q2, Q3, Q4) ve bunların akademik yayınların atıf değerlerine etkisi inceleniyor.
- Sunumda ayrıca farklı disiplinlerde Q kategorilerinin atıf değerleri karşılaştırılıyor, Türkiye ve diğer ülkelerin Web of Science'deki yayın dağılımları analiz ediliyor ve Akdeniz Üniversitesi'nin diğer büyük üniversitelerle (Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Koç Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi, Erciyes Üniversitesi) karşılaştırması yapılıyor. Akademik teşvik yönetmeliğinde Q değerlerinin kullanımı ve gelecekte atama yükseltme kriterlerinde önemi de ele alınıyor.
- Akademik Performans Ölçümü
- Sunumda akademide sık kullanılan "akademik performans" kavramı anlatılacaktır.
- Akademik performans, Ortadoğu Teknik Üniversitesi'nin bağımsız araştırma laboratuvarı tarafından ölçülmektedir.
- Bu laboratuvar, makale atıfları, toplam döküman sayısı, makalenin etkin toplamı, atıfların etkisi ve uluslararası işbirliği gibi altı farklı metriği kullanmaktadır.
- 02:43Web of Science ve H-İndeks
- Web of Science, akademik camiada en çok kullanılan güvenilir veritabanlarından biridir ve tüm dünyanın akademik veritabanını içerir.
- H-indeks, George Fr. 2005 yılında geliştirdiği bir performans ve kalite endeksidir.
- H-indeks, yatay eksene makaleler, düşey eksene atıflar sıralandığında bu iki değerin kesiştiği bölgedir.
- 05:11H-İndeks Değerlerini Yükseltme
- H-indeks değerlerini yükseltmek için kaliteli dergilerde yayın yapmak gereklidir.
- Kaliteli yayınlardaki atıfların sayısıyla normal Q4 yayınları atıf sayıları karşılaştırılmalıdır.
- Yayınların gerçekten ilgili atıflarla donatılması önemlidir ve üretim olmazsa H-indeks belli bir yerden sonra artmaya devam etmez.
- 07:22Dergi Etki Faktörleri
- Dergi etki faktörü (JIF), her yıl dergi ile ilgili periyotlarda ortalama frekans ölçümüdür.
- JIF, derginin ait atıf sayısının derginin basılmış bir önceki yıla oranıyla hesaplanır.
- JIF değerleri yıllık veya beş yıllık olarak hesaplanabilir ve derginin kalitesini gösterir.
- 08:14Dergi Değerlendirme Kaynakları
- Web of Science'ta anahtar kelime veya dergi ismi yazarak derginin JIF değerini görebilirsiniz.
- Dergi ismi yazıldığında karşımıza çıkan ilk makalede highlight edilmiş kısımlar JIF değerini gösterir.
- Dergi rapor kısmında derginin ismi, yayınevi bilgileri, JIF değeri ve önceki yıllara ait bilgiler yer alır.
- 12:47Q Değerleri
- Q, kalite kelimesiyle özdeşleşir ancak aslında "quartile" (çeyrek dilim) anlamına gelir.
- Bir derginin toplam impact faktörleri sıralandığında, en düşük impact faktörler Q4 sırasında, en yüksek impact Q1 değerinde yer alır.
- Q değerleri, derginin kalitesini çeyrek dilimlere göre değerlendirir.
- 13:35Web of Science Kategorileri ve Atıf Değerleri
- Web of Science'de her kategoride infak faktöre göre sıralanmış listede ilk yüzde yirmibeş'i Q1, yirmialtı ile elli arası Q2, ellibir ile yetmişbeş arası Q3, yetmişaltı ile yüz arasında Q4 kategorisinde yer alır.
- Q1 dergiler, Q4 dergilere göre beşvirgülyirmi kat daha fazla atıf alırken, Q2 dergiler Q4'lere göre ikivirgülseksen, Q3 dergiler ise birvirgülseksen kat daha fazla atıf getirmektedir.
- Sağlık bilimleri alanında Q4 atıfları bir birimken, Q1 atıflar dörtvirgülkırk kat daha fazla atıf getirirken, sosyal bilimler alanında Q4 atıfları bir birimken Q1 atıflar altı buçuk kat daha fazla atıf getirmektedir.
- 15:35Farklı Disiplinlerde Q Kategorileri
- Fen bilimleri alanında Q4 atıfları bir birimken Q1 atıflar yedivirgülyirmi kat daha fazla atıf getirirken, mühendislik alanında Q4 atıfları bir birimken Q1 atıflar sekizvirgülaltmış kat daha fazla atıf getirmektedir.
- Q1 dergilere göre Q2 dergiler yaklaşık iki kat, Q3 dergiler ise iki katından daha fazla atıf farkı göstermektedir.
- Bazı dergiler farklı keyword'lerde Q2, Q1 gibi farklı kategorilerde yer alabilir, ancak önemli olan kategorilerden bir tanesinde Q1'i yakalamaktır.
- 19:32Q Kategorilerinin Avantajları
- Q'ların getirdiği en büyük avantaj disiplin bağımsız sistemin kendi kendini kontrol edilmesidir.
- Her bir derginin kendi içerisinde ilk yüzde yirmi beşi, yüzde ellisi ve servisi sabit tutulmuş olup, böylece mücadele gücü canlı kalmış ve elma ile armutu karşılaştırma şansına sahip olunmuştur.
- Doktora döneminde popüler olan dergiler ilerleyen akademik hayatlarında aynı kalitede devam edemeyebilir veya tam tersi de geçerli olabilir, bu değişim yıllar içerisinde basamak basamak gerçekleşir.
- 21:22Uluslararası Yayın Dağılımı
- Çalışmada Hollanda, Amerika, İngiltere, Fransa, Avusturya, İtalya, Almanya, Yunanistan, Çin, Brezilya, İran, Türkiye ve Rusya karşılaştırılmıştır.
- Türkiye'deki yayınların yaklaşık yüzde yirmialtıvirgülseksen'i Q1 kategorisinde, yüzde yirmiüçvirgülellibeş'i Q2 kategorisinde, yüzde yirmi gibi bir değeri Q3 kategorisinde ve yüzde yirmiyedi ile Q4 kategorisinde yer almaktadır.
- Q4 kategorisinde yayın yapmak artık çok önem arz etmemektedir çünkü Web of Science giren endeksli sayıları o kadar fazla olmuş vaziyette ki onların içinden de en üst tabaka önem kazanmıştır.
- 24:11Yayın Kalitesi ve Akdeniz Üniversitesi
- Kategori impact değeri bir'e yakınsa normal, bir'e eşitse normal, birden küçükse zararlı, birden büyükse karda demektir.
- Hollanda, İngiltere ve Amerika yayın başına en karlı ülkeler olup, Türkiye'nin yayın başına değeri 0,74'tür.
- Akdeniz Üniversitesi'nin toplam yayınlarının yaklaşık yüzde yirmidört'ü Q1, yüzde yirmibeş'i Q2, yüzde yirmiyedivirgülseksendokuz'u Q3 kategorisinde yer almaktadır.
- 26:14Üniversite Kalite Göstergeleri
- Q4 yayın oranı %23'lük kısmı diğer üniversitelere göre daha üst seviyede bulunuyor.
- Ortadoğu Teknik Üniversitesi %30 Q1, %36 Q2; Koç Üniversitesi %71 Q1, %14 Q2; Hacettepe Üniversitesi %25,73 Q1, %32 Q2, %27 Q3, %14 Q4 oranlarında yayın yapmış.
- Erciyes Üniversitesi Q1 yayın oranı %40, Q2 yayın oranı %25 olarak önemli değerler sergilemiş.
- 27:32Akdeniz Üniversitesi ve Q Değerleri
- 2011-2012 yılları arasında Akdeniz Üniversitesi'nin %70'lik yayın oranı Q3 ve Q4 kategorilerinde yer almış.
- Son beş yıllık grafiklerde Q4 yayın oranı yeşil kısımlarla, Q1 yayın oranı kırmızı kısımlarla gösterilmiş.
- Q1 yayın oranı 2012'den sonra biraz artmış ancak yıllar içerisinde zikzaklı bir yapı sergilemiş.
- 28:30Akademideki Kalite Yönelimleri
- Akademide önce atama yükseltmeleri ve doktora sonrası yer bulma sayılara öncelik verilirken, son yıllarda Q kavramıyla birlikte kalite kavramı devreye girmiş.
- Atama yükseltme kriterlerinde tüm üniversiteler daha çok Q kavramını duymaya başlayacak.
- Akademik teşvik yönetmeliği 2018'den beri Q değerlerine göre dergilerde puanlamakta ve ileride Q1'in daha destekleneceği tahmin ediliyor.
- 29:29Gelecekteki Kalite Göstergeleri
- TÜBİTAK, KULAK, BİM gibi kurumlar yayın teşviklerinde disiplinler arası eşitliği sağlamak adına Q değerlerine dönüşecek.
- Dergi etki faktörü yıllar içerisinde makalenin kalitesine göre değişecek bir şey olduğu için Q değerleri daha güvenilir bir liman olarak görünüyor.
- İleride TÜBİTAK'ın ilk başlarda yaptığı gibi ABC kategorilerine döneceği tahmin ediliyor.