Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Ahıska Türklerinin tarihsel sürgün hikayesini anlatan bir belgesel formatındadır. Video, 14 Kasım 1944'te Stalin tarafından sürgün edilen Ahıska Türklerinin 72 yıllık sürgün sürecini kronolojik olarak ele almaktadır.
- Video, Ahıska Türklerinin Osmanlı dönemindeki durumundan başlayarak, 1944'teki sürgün sürecini, Orta Asya'ya dağılmalarını ve sonrasında yaşanan zorlukları anlatmaktadır. Ayrıca, 1989'daki Fergana Vadisi olayları, 2007'deki Gürcistan'ın geri dönüş yasası ve 2014-2015 yıllarındaki Ukrayna'daki çatışmalar sonrası Türkiye'ye göçleri de detaylı şekilde aktarılmaktadır. Video, Ahıska Türklerinin anavatanlarına dönüş umutlarının hala devam ettiğini ve Türkiye'nin bu süreçte verdiği destekleri vurgulamaktadır.
- Ahıska Türklerinin Sürgün Hikayesi
- Ahıska Türkleri, 1944 kışında Gürcistan'ın güneyindeki Ahıska bölgesinden Orta Asya'ya sürgün edildiler.
- Sürgünün 72. yılında son söz hala söylenmedi ve Ahıska Türklerinin anavatanlarına dönüş umutları hiç sönmedi.
- Üç kez sürgün yaşayan bir halkın varoluş mücadelesi anlatılıyor.
- 01:31Ahıska Bölgesinin Tarihi
- Ahıska bölgesi 1518'de Osmanlı'nın Çıldır Savaşı'nda fethedildi ve 250 yıl Osmanlı idaresinde kaldı.
- 1829 Edirne Antlaşması ile savaş tazminatı olarak Ruslara verildi.
- 1829'dan 1944'e kadar Rusya sınırları içinde büyük zulüm altında yaşadılar, camiler kapatıldı ve anadilde eğitim yapamadılar.
- 02:30İkinci Dünya Savaşı ve Sürgün
- İkinci Dünya Savaşı'na Rusya'nın dahil olmasından sonra 1938-1940 yıllarında Ahıska ve çevresine on binlerce Sovyet askeri yerleştirildi.
- 1940 yılına kadar askeri alınmayan Ağızkalılardan 40 bin civarında kişi Alman cephesine sevk edildi.
- Arife günü gecesinde Sovyet askerleri trenlerle bölgeye geldi ve "Almanlar bu bölgeyi istila edecek, daha sonra evlerinize döneceksiniz" dediler.
- 03:23Stalin'in Sürgün Emri
- Stalin ve ekibi, Birinci ve İkinci Dünya Savaşı'nda Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin Almanlarla karşı karşıya gelmesinden dolayı her daim korku içindeydi.
- Farklı etnik grupların baskın olmamasını isteyen Stalin, Ahıska Türklerinin sürgün emrini verdi.
- Ahıskalılar doğdukları topraklardan koparıldı ve bambaşka hayatlara savruldu.
- 04:11Sürgün Yolculuğu
- Ahıskalı Türkler o gece trenlere bindirildiler ve bilinmeze doğru yol aldılar.
- Tam bir ay süren çileli yolculukla Özbekistan'a, Kazakistan'a ve Kırgızistan'a dağıtıldılar.
- 20 bin Ahıskalı Türk o yolculukta hayatını kaybetti ve her gittikleri yerde sıfırdan başladı hayat.
- 04:49İkinci Sürgün
- 1989'da Özbekistan'daki Fergana Vadisi olayları, Özbeklerle Ağızkalı Türklerin bir plan dahilinde karşı karşıya getirilmesi ile başladı.
- 200 bin Ahıskalı Türk, Özbekistan'dan eski Sovyetler Birliği'ndeki cumhuriyetlere, Ukrayna, Çeçenistan gibi ülkelere dağıldı.
- Türkiye o zor zamanlarda kapılarını Ahıskalı Türkler'e açtı ve 1992'de Turgut Özal döneminde Ahıska Türklerinin geri dönüşleri ve iskani ile ilgili bir kanun çıkartıldı.
- 05:34Geri Dönüş Çalışmaları
- Gürcistan'ın 1999'da üye olduğu Avrupa Konseyi, 12 yıl içerisinde Ağızkalıların vatanlarına geri dönüşünü şart koştu.
- 2007'de Gürcistan geri dönüş yasası çıkarttı ancak sayı sınırlı kaldı çünkü geri dönenler Ağızkaya değil, yakın bölgelere ya da Tiflis'e yerleştirileceklerdi.
- 2014 yılında Ukrayna'nın doğusunda hükümet güçleri ile Rusya yanlısı ayrılıkçı gruplar arasındaki çatışmaların ortasında kaldılar ve bölgede yaşayan 700'e yakın Ahıska Türkü evlerini terk etmek zorunda kaldı.
- 06:26Türkiye'nin Yardımı
- Türkiye bir kez daha devreye girdi ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Kiev ziyareti onlar için dönüm noktasıydı.
- 2015 Nisan ayındaki Bakanlar Kurulunda 677 ailenin yaklaşık 3 bin kişinin Türkiye'ye getirilmesi kararı alındı.
- 590 aile Erzincan'daki, 72 ailede Bitlis Ahlat'taki TOKİ konutlarına yerleştirilecekti ve 380 aile Türkiye'ye yerleşmiş halde düzenli olarak yardım alıyorlar.
- 07:01Ahıska Türklerinin Durumu
- Bakanlar Kurulu kararıyla Dünya Ahıska Türkleri Birliği kuruldu ve birlik, Ahıska Türklerinin sorunlarını ve isteklerini gerekli mercilere iletiyor.
- Dokuz ülkede 550 bin Ahıska Türkü yaşıyor, Türkiye'de ise vatandaşlık alamamış 20 bin Ahıskalı Türk var.
- Ahıskalı Türkler artık sürgünün sessiz tanıkları değil, haklarını, halklarını kaybetmeden varoluş mücadelesi veriyorlar ve bunu tüm dünyaya haykırıyorlar.