Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir sağlık uzmanının acil servislerde mekanik ventilasyon konusunda sunduğu eğitim sunumudur. Konuşmacı, acil klinisyenlere yönelik pratik bilgiler sunmayı amaçlamaktadır.
- Video, acil servislerde mekanik ventilasyonun önemi, temel ventilasyon modları (asist kontrol, senkronize aralıklı zorlu ventilasyon, basınç destekli ventilasyon, ovazi pozitif basınçlı ventilasyon) ve bu modların uygulama örneklerini anlatmaktadır. Ayrıca, akciğer koruyucu ventilasyon, özel hastalıklar (ARDS, travmatik beyin hasarı, hamilelik, nörolojik hastalıklar) için ventilasyon stratejileri ve hastaların ventilatörden ayrılması süreçleri detaylı şekilde ele alınmaktadır.
- Eğitimde ayrıca plato basıncı ve tidal hacim değerlerinin ayarlanması, komorbid düşük hastalar, COVID-19 hastaları ve kardiyojenik akciğer ödemi gibi durumlarda ventilasyon stratejileri, karbondioksit izlemesinin önemi ve ventilatör kullanımı sırasında dikkat edilmesi gereken genel tedbirler hakkında bilgiler verilmektedir.
- 00:13İnvaziv Mekanik Ventilasyonun Önemi
- İnvaziv mekanik ventilasyon, acil servislerde gittikçe daha önemli hale gelmiştir.
- Artan acil başvurular, yaşlanan nüfus, çoklu problemli hastaların artışıyla yoğun bakım ihtiyacı artmıştır.
- Üçüncü seviye yoğun bakım alanlarında mekanik ventilasyon artık ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir.
- 02:05Mekanik Ventilasyon İhtiyacı Doğuran Durumlar
- Acilde mekanik ventilasyon ihtiyacı olan durumlar arasında promoni, astım, COPD, COVID-19 pnömonisi, kardiyojenik ödem, ARDS, inme, travma, ilaç dolaşımı, şiddetli şok ve migra giyen var sendromu bulunmaktadır.
- Mekanik ventilasyonun fizyolojik amacı alveol-arterial oksijenasyonu temin etmek, yeterli gaz değişimi sağlamak, solunum kaslarının metabolik yükünü azaltmak ve ventilatör kaynaklı akciğer hasarını en aza indirmektir.
- Klinik amaçları hipoksiyi döndürmek, solunum sıkıntısını rahatlatmak, ateleden korumak, solunum kaslarının yorgunluğunu azaltmak ve sistemik oksijen tüketimi azaltmaktır.
- 04:10Mekanik Ventilasyon Endikasyonları
- Mekanik ventilasyonun temel iki endikasyonu oksijenasyon yetersizliği (hipoksemik solunum yetmezliği) ve ventilasyon yetersizliği (hiperkapnik solunum yetmezliği)dir.
- Oksijenasyon yetersizliğinde oksijen alımında yetersizlik, ventilasyon yetersizliğinde ise karbondioksit atımında yetersizlik vardır.
- 05:04Mekanik Ventilasyon Modları
- Acil hekimi temel olarak asistan kontrolü ventilasyon, senkronize aralıklı zorlu ventilasyon, basınç destekli ventilasyon ve ovazi pozitif basınçlı ventilasyon modlarına aşina olması gerekir.
- Her hastaya uygun ideal tek bir mekanik ventilasyon modu yoktur, ventilasyon ayarları ve mod düzenli olarak yeniden değerlendirilmelidir.
- Plaka basınçları ve hacimleri en aza indirilmeli, ekstresi harici bir pip değeri oluşturulmalı ve FiO2 değerleri mümkün olduğunca çabuk toksik olmayan seviyelere indirilmelidir.
- 06:57Klinik Tablolarda Mekanik Ventilasyon Uygulamaları
- Üst hava yolu tıkanıklığı, değişen mental durum veya ameliyat sonrası solunum sıkıntısı durumlarında asistan kontrolü veya volüm kontrolü modu kullanılabilir.
- Normal bir dakika ventilasyonu için solunum sayısı 14-16 nefes/dakika, tidal hacmi 7-8 ml/kg ideal vücut ağırlığına, FiO2 0,40-1,00, PEEP 5 cm su, inspiratuar akış hızı 80 L/dakika ayarlanmalıdır.
- ARDS durumunda solunum hızı 14-16/dakika, tidal hacim 6-8 ml/kg ideal vücut ağırlığına, FiO2 başlangıçta 1.00 olabilir ancak mümkün olduğunca 0,60'ın altına indirilmelidir, PEEP 5-10 cm su, inspiratuar akış hızı 60-90 L/dakika ayarlanmalıdır.
- 10:10Akciğer Koruyucu Ventilasyon
- Akciğer koruyucu ventilasyon langrotektif pozitif basınçlı ventilasyon olarak tanımlanır ve plato basıncını otuz santimetre su altında tutmayı hedefler.
- Hastalar her dört saatte bir takip edilir ve plato basıncı 30 santimetre su üzerindeyse tidal hacmi 1-5 metre kilogram adımlar halinde azaltılır.
- Plato basıncı 25 santimetre su altına inmişse veya tidal hacim 6 mililitre kilogram altında ise, tidal hacmi 1 metre kilogramlık artışlarla artırılır.
- 11:02Ventilasyon Parametreleri
- Solunum hızı yeterli dakikada ventilasyonu idame etmek ve hiperkapniyadan kaçınmak için ideal, hacimdeki azalmaya paralel olarak 35 dakikaya kadar arttırılabilir.
- Akciğer koruyucu ventilasyonda hiperkapniyin önemli bir sonucu olduğu ve ventilatör hızının inspiratuar pin geliştiği noktanın hemen altına kadar yükseltilmesi gerektiği belirtiliyor.
- Travmatik beyin hasarı olan hastalarda akut hiperkapniyeden kaçınmak gerekir ve sodyum karbonat vererek aside düzeltilmeye çalışılması tartışmalı bir uygulamadır.
- 12:03Oksiasyon Hedefleri
- Oksiasyon hedefi 55-80 milimetre parsiyel oksijen basıncı veya %68-95 saturasyon olup, bu hedefe ulaşmak için bir-iiki kombinasyonu kullanılabilir.
- Bir-iiki değeriyle pip belli oranlarda karşılıklı artırmaya veya azalma şeklinde uygulanabilir.
- Komut 19 hastalarında ısınan değiştirici filtreler kullanılabilir ve yoğuna veya ölü boşluk artışı durumlarında aktif nemlendirme tercih edilir.
- 13:23Komorbid Hastalarda Ventilasyon
- Komorbid hastalarda akciğer koruyucu ventilasyon uygulanabilir, tidal volüm 4-8 mililitre kilogram olarak ayarlanabilir.
- Plato basıncı 30 santimetre su altında ve sürücü basıncı (plato basıncından pip çıkarılmasıyla elde edilen değer) 15 santimetre su altında tutulmalıdır.
- Parçel oksijen basıncı 60-85, saturasyon %68-95 civarında tutulmalı ve ventilasyon frekansı 16-24 şeklinde ayarlanmalıdır.
- 14:30Ventilatör Uyumsuzluğu ve Otopi Önleme
- Otopi basıncı ve sürücü basıncı yüksekse, hasta ventilatör uyumsuzluğu varsa sedasyon analizi ve nöromüsküler blokaj kullanılabilir.
- Otopi önleme için ekstresi-ratio oranını uzatmak, respiratör hızı düşürmek, termosifer kaplamak veya ispiratör akışını artırabilir.
- Ciddi hasta ventilatör uyumsuzluğu söz konusu olduğunda, hipotansiyon ve yüksek havayolu basınçlarının işaret ettiği durumda, hastanın ventilatörle bağlantısını kesip göğüse pasif göğüs basıları uygulamak gerekebilir.
- 18:26Kardiyojenik Akciğer Ödem ve Travma Hastalarında Ventilasyon
- Kardiyojenik akciğer ödemi durumlarında solunum sıkıntısını gidermek, gaz değişimini iyileştirmek ve hemodinamik yükü azaltmak temel amaçtır.
- Ciddi ödem tablosu yüksek havayolu basınçlarına yol açıyorsa akciğer koruyucu strateji tercih edilmelidir.
- Travmatik beyin hasarı olan ağır yaralı hastalarda hipotansiyon, hipoksimi ve hiperkapniyeden kaçınmak gerekir.
- 19:52Mekanik Ventilasyon Stratejileri
- Akciğer koruyucu strateji serebral perfüzyonu tehlikeye atabilir, bu nedenle bu hastalarda akciğer koruyucu pozitif basınç ve stratejisinden kaçınmamız gerekiyor.
- Hastalarda sürekli entidal karbondioksit izleme öneriliyor ve yeterli ortalama artır basıncı ve seralar perfüzyon basıncı izlemi uygun bir yaklaşım.
- Hemodinamik hasta bir hastalarda yüksek plato basınçları kalptesini azaltabilir, bu nedenle dikkat etmek gerekiyor.
- 20:35Traumalı Hastalarda Ventilasyon
- Kont olan (belirgin toprak travması olan) hastalarda oksijenlenme zor olabilir ve yeterli oksijen sunumunu sürdürmek için yüksek bir pik gerekebilir.
- Eşlik eden travmatik beyin hasarı olmaması şartıyla termisi hiperkaplı o hastalarda ve stratejisinin bir parçası olabilir.
- Travmatik beyin hasarı olan hastalarda hacim sınırlı ya da basınç sınırlı basınç kontrolü bir ventilasyon modu tercih edilebilir.
- 21:43Travmatik Beyin Hasarı ve Ventilasyon
- Travmatik beyin hasarlı hastalar sıklıkla akut hipoksik solunum yetmezliği yaşar ve yüksek pip değerlerine (15-20 santimetre su) ihtiyaç duyabilirler.
- Airway pre-release ventilation (havayolu basınç tahliye ventilasyonu) kafa içi basıncı üzerinde tutarlı bir etki ortaya koymamış.
- ARDS'nin yönetimi için APRV modunda ve 15-20 santimetre suya kadar pip önerisi şeklinde bir yaklaşım genel kabul görmekte.
- 23:03Hiperventilasyon ve Beyin Hasarı
- Hiper ventilasyon (parçalı karbondioksit basıncı düşürmek için) kafa içi basıncı azaltmak için kullanılabilir ancak hiçbir zaman akut fazda (ilk 24-48 saatte) önerilmiyor.
- Hiper ventilasyonla parsel karbondioksit basıncı azalır, serebral bazı konstrüksiyon oluşur ve bu da azalmış ser kan akımıyla birlikte kafa içi basıncının düşmesine neden olur.
- Hiper ventilasyonun neden olduğu vazo konstrüksiyon hastada sekonder bir iskemiye yol açabilir ve hücre dışı laklak ve glutamat seviyelerinde artışta bulunabilir.
- 25:05Hamile Hastalarda Ventilasyon
- Hipovolemisi olmayan üç. trimester hamile hastalarda gravit uterus'un neden olduğu atalektazi önlemek için daha yüksek dip seviyelerine ihtiyaç duyulabilir.
- Bazı nörolojik tablolar (myasthenia gravis, Guillain-Barré gibi) solunum yetmezliği tablolar içerisinde karşımıza gelebiliyorlar.
- Bu hastalarda vital kapasite 20 kilogramdan az, maksimum inspiratuar basınç 30 cm sudan az, maksimum ekspratuvar basınç 40 cm sudan az ve vital kapasitede %30'dan fazla azalma söz konusu olursa solunum yetmezliğine gidişi öngörülür.
- 27:06Mekanik Ventilasyon Komplikasyonları
- Mekanik ventilasyon çeşitli komplikasyonlarla karşılaşılabiliyor: azalmış kalp debisi, hipotansiyon, pulmoner barotrauma, kömotoraks, ventilatör ilişkili akciğer hasarı, ventilatör ilişkili pnömoni ve yüksek kafa içi basıncı.
- Mekanik ventilasyon alan hastada ciddi bir solunum sıkıntısı ya da hemodinamik dengesizlik söz konusu olduğunda, hastayı ventilatörden ayırıp %100 oksijen ve balon entasyonu sağlanması gerekiyor.
- Yerinden çıkmış endotüp, tansiyon praks gelişimi, oksijen kaynağında bozulma gibi acil düzeltilmesi gereken tablolar fark edilip düzeltilmeli.
- 28:44Ventilatör Tedavisi Yönetimi
- Mekanik ventilasyon alan hastalarda sedasyon, analiz ve delir yönetimini gerçekleştirmek gerekiyor.
- Hemodinamik izleme yakından yürütülmesi ve enteratörde takip esnasında beslenme desteği, glikoz kontrolü sağlanmalı.
- Ventilatör ilişkili önleme yönelik tedbirler alınmalı: trombo-emboli profilaksi, gastrointesti profilaksi, vücut ısısı yönetimi ve uzun süre ventilatöre bağlı hastalarda bu tedbirlerin takibi ve bakımı gerekiyor.
- 29:44Ventilatör Ekstrasyonu İçin Gerekli Şartlar
- Hastanın ventilatörden ayırmadan önce solunum yetmezliğinin altta yatan nedenin düzelmiş olduğundan emin olmak gerekir.
- Fi 204 k 4'ün altındayken parsel oksijen basıncının 61 civarı üzerinde olması, ekstresi PIP'in 10'un altında olması ve parsel oksijen basıncı bölü 2 oranının 110-150 ile 300 civarında olması gerekiyor.
- Stabil kardiyovasküler durum, belirgin solunumsal asidozun olmaması, yeterli hemoglobin seviyesine sahip olma (iskemik kalp hastalığı olmayanlarda 7 gram/dL üzerinde, varsa 10 gram/dL üzerinde) ve iyi mental durum gereklidir.
- 30:38Ventilatör Ekstrasyonu İçin Fizyolojik İndeksler
- Son zamanlarda yaygın olarak kullanılan Rapi Slow Breathing İndeksi (RSBI), 0 santimetre su harici ve 10 santimetre su basınç desteği ile 1 dakika desteksiz solunum denemesiyle ölçülür.
- RSBI'de ortalama solunum hızı ortalama tidal hacmiye bölünür ve sonuç 105 nefes/dakika bölü litre veya daha altında ise hasta ekstrasyon adayı olur.
- RSBI uygunsa, hasta minimum basınç desteği ve PEEP ile değerlendirilebilir veya T-piece kullanarak belirlenmiş bir süre oksijenle desteklenebilir.
- 31:47Acil Serviste Mekanik Ventilasyonun Hedefleri
- Acil serviste mekanik ventilasyonun hedefleri: hava yolunu korumak, gaz değişimini iyileştirmek, solunum sıkıntısını hafifletmek ve uygun sedasyon ve nöromusküler blokaja izin vermek.
- Acil klinisyenler ventilatör ayarları, ventilasyon modları ve olası komplikasyonları öğrenmeli ve bunlara aşina olmalı.
- Her hasta için optimum mekanik ventilasyon modu olmadığı, ancak en azından yaygın kullanılan bir ventilasyon modunda iyi öğrenmek ve aşina olmak gerekir.
- 33:14Ventilatörle Savaşan Hastaların Tedavisi
- Acil klinisyenler, ventilatörle savaşan hastayı problemin kaynağını öğrenmeden hemen nöromüsküler blokej veya sedatif ilaçlarla tedavi etmemelidir.
- Hastanın ventilatörle savaşıp savaşımadığının nedeni ortaya konmalı ve hayatı tehdit edici problemlerin olup olmadığı gözden geçirilmelidir.
- Sıkıntının organik nedenleri tespit edilip giderildikten sonra, hasta yeterli ve uygun bir sedasyon ve enerji uygulanmalıdır.