Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Koç Üniversitesi öğretim üyesi Doçent Murat Somer ile yapılan bir röportajdır. Somer, "Ulusa Dönüş" ve "Türk ve Kürt Meselesinin Üç İkilemi" kitaplarıyla tanınan bir akademisyendir.
- Röportajda popülizm kavramı tanımlanarak neo-popülizmin özellikleri ele alınmakta, ABD başkanlık seçimlerinin ön elemeleri değerlendirilmekte ve Donald Trump'ın yarattığı travma tartışılmaktadır. Video, neo-popülist siyasetin gerçeklik sonrası yapısı, ötekileştirme eğilimi ve dışlayıcılık gibi temel özelliklerini inceleyerek, referandumların demokratik süreçteki yeri ve sınırlamaları üzerine odaklanmaktadır.
- Videoda ayrıca Kolombiya'daki barış referandumu örneği üzerinden karmaşık siyasi sorunların çözümünde referandumların başarısızlığı ve Türkiye'deki Kürt meselesiyle benzerlikler incelenmektedir. Liderlerin neo-popülist yaklaşımlarının radikal örgütleri beslediği ve çözüm süreçlerinde adalet duygularının nasıl ele alınması gerektiği konuları da ele alınmaktadır.
- 00:06ABD Seçimleri ve Neo-Popülizm
- Program, ABD seçimleri ve neo-popülizmi konu alıyor.
- Geçtiğimiz günlerde Donald Trump ve Hillary Clinton arasında dünyanın en çok izlediği tartışma programı gerçekleşti.
- Konuk, Koç Üniversitesi öğretim üyesi Doçent Murat Somer, "Ulusa Dönüş" ve "Türk ve Kürt Meselesinin Üç İkilemi" kitaplarıyla tanınıyor.
- 01:01Popülizmin Tanımı ve Özellikleri
- Popülizm, siyasetin hep bir parçası olmuş, dünyanın her yerinde popülist liderler bulunmuştur.
- Popülizm, sistem içerisinde güçsüz hale gelmiş insanlara kendilerini sistemin sahibi hissedebilmeleri için anlayabileceği bir proje sunan bir siyaset yapma biçimidir.
- Popülizmin üç temel özelliği vardır: mevcut siyasal kurumlara karşı olmak, anti-elitizm ve ötekileştirme.
- 03:41Popülist Liderlik ve Neo-Popülizm
- Popülizmde her zaman karizmatik bir lider unsuru vardır ve genellikle sistemin dışından gelen karizmatik liderler bu rolü oynar.
- Popülist söylemler "biz dışarıdan geliyoruz, bana güvenirseniz ben sistemi yeniden yapılandırarak sorunlarınızı çözebilirim" şeklinde bir siyaset biçimini içerir.
- Neo-popülizmde insanları sistemin sahibi haline getirmez çünkü sistemin sahibi olmak, seçmenlerin özgür iradesiyle söz sahibi olabilmesi ve gerektiğinde liderlere karşı çıkabilmesi anlamına gelir.
- 06:09ABD Seçimlerinde Neo-Popülizmin Gösterileri
- ABD başkanlık seçimlerinin ön elemelerinde beklentilerin aksine gerçekleşen durumlar oldu; Demokrat Parti'de Hillary Clinton'ın açık ara seçilmesi beklenirken Bernie Sanders çok fazla yankı uyandırdı.
- Cumhuriyetçilerde babası ve abisi eski başkan olan George W. Bush ilk başlarda saf dışı kaldı ve oradan Donald Trump'ın çıktığını gördük.
- Bu durum, ana akımın merkezi partilerin zayıflaması ve neo-popülizmin bir zaferi anlamına gelebilir.
- 07:21Neo-Popülizmin Nedenleri ve Çözüm Yolları
- Amerika'da 1980'lerden beri gelişen bir olay olan neo-popülizm, 2008 finansal krizinden sonra toplumun önemli bir kesiminin ülkenin iyi yönetilmediğini düşündüğü bir dönemde artmıştır.
- Bu kesim, siyasetin diline yabancılaşmış hissediyor ve ana akım siyasetin dışında söylemlere ve siyasete açlık duyuyor.
- Popülizm ve neo-popülizmle mücadele etmenin yöntemi, bunu yok saymaktan çok, insanların neden böyle bir söyleme ihtiyaç duyduklarını anlayıp buna karşı alternatif ve daha iyi politikalar üretmektir.
- 10:35Trump'ın Söylemlerinin Amerika'daki Etkisi
- Trump'ın söylemleri Amerika'nın elitlerinde büyük bir travma yarattı, ancak sanatçılar ve gazeteciler arasında da durumdan memnun olmayanlar var.
- Trump'ın ötekileştirme eğilimi tehlikeli olup, bazı insanlar bunu "gerçeklik sonrası siyaset" olarak adlandırıyor.
- Demokrasinin işleyebilmesi için siyasal rakipler birbirlerini eleştirebilir, ancak somut olgular üzerinde toplumun anlaşabilmesi gerekiyor.
- 12:11Gerçeklik ve Demokrasi
- Amerikan siyasetinde bir ölçüye kadar gerçekler üzerinde tartışma olabilir, ancak bir gerçeğin olacağı ve tartışarak buna varılabileceği inancı demokrasi için çok önemli.
- Son kampanyada Trump ile Clinton arasındaki tartışmada bu inancın erozyona uğradığı hissediliyor, bu da birbirlerine güvenmemelerine ve kutuplaşmaya yol açıyor.
- Siyasal aktörlerin askeri düzeyde bir iyi niyeti korumaları gerekiyor, çünkü her siyasal aktör kazanmayı ister ancak bir noktada toplumun bir arada yaşama iradesini korumak için sınırların ötesine geçmemeli.
- 13:54Neo-Popülist Siyaset ve Yıkım
- Neo-popülist siyasette "sistemi yeniden inşa edeceğim" iddiası, bir oranda yıkımı da içeriyor ve bu yıkıcı bir söylem kullanıyor.
- Yapıcı anlamda bir yeniden inşa süreci için rakiplere el uzatıp beraber çalışmak mümkün, ancak bu yapılmadığı sürece sadece yıkıcı anlamda popülist siyaset yapan aktörlere kalıyor.
- Muhalefetin farklı bir yeniden inşa etme modelini insanların anlayabileceği bir dille, ikna edici ve cesur bir şekilde sunabilmesi gerekiyor.
- 15:22Dışlayıcılık ve Ötekileştirme
- Trump'ın söylemlerinde en önemli dayanak noktası yabancı düşmanlığı ve İslamofobiydi, Avrupa'da da mülteci karşılığı halkta karşılık buluyor.
- Neo-popülizmin en önemli özelliklerinden biri dışlayıcılık ve ötekileştirme, bu demokrasinin çözmekte zorlandığı sosyal ve ekonomik problemlerin yanında kültürel kaygıları da içeriyor.
- Popülist siyaset, karmaşık çözümler getiren sorunlar yerine tartışmaların odak noktasını kültürel korkulara kaydırıyor.
- 17:24Kültürel Korkular ve Siyaset
- Avrupa'da mülteci meselesi, Amerika'da ise ırk ve Müslümanlar meselesi ön plana çıkıyor, ancak araştırmalar gösteriyor ki Amerika'da Müslümanlar daha iyi entegre olmuş.
- Popülist siyaset, insanların hayat tarzına dair endişelerini ve korkularını kullanarak etkili olabiliyor.
- Popülist siyasete karşı çıkmak isteyen siyasetin zayıf boyutlarından biri duygusal siyaseti kullanamaması, Trump basit argümanlar ve duygular üzerinden giderken, Clinton daha rasyonel alternatifler getirmeye çalışıyor.
- 19:52Popülist Siyasetin Panzehri
- Popülist siyaset istemeyen siyasal aktörler, kendi daha yapıcı olarak görecekleri şekilde duyguları ifade edebilirler.
- İnsanlara alternatif sunabilmek gerekiyor, korkular ve duygular varsa bunların daha iyi bir yolu olduğunu göstermek önemli.
- Kolombiya'daki referandumda seçmenin yaklaşık %37'si sadece sandığa gitti.
- 20:33Referandumlar ve Popülizm İlişkisi
- Çatışmanın az uğradığı bölgelerde referandumlar daha çok çıkıyor, bu durum Brexit örneğinde de görülebiliyor.
- Neop popülizm referandumları kullanıyor çünkü popülizm basit çözümler ileri sürüyor ve ötekileştirme uyguluyor.
- Referandumlar demokrasinin parçası olsa da temkinli kullanılması gereken bir araç çünkü insanlara çok kısıtlı seçenekler sunuyor.
- 22:14Referandumların Tehlikeleri
- Referandumda özgür irade algısı verilse de aslında çok kısıtlı seçenekler sunuluyor.
- İskoçya referandumunda insanların çoğu ayrılmakla Britanya'nın parçası olmak arasında bir çözüm tercih etmek istese de sadece iki seçenek sunuldu.
- Popülistler sorunu ikiye indirgeyip "sen ya o taraftasın, ya bizdensin" seçimini insanlara empoze edebiliyor.
- 23:40Kolombiya Referandumu ve Türkiye'deki Kürt Meselesi
- Kolombiya referandumu popülist muhalefetin bir başarısı olarak görülebilir, ancak popülist olmayan siyasal aktörlerin çözüm lideri olamadığı ve insanların ikna edilemediği görülüyor.
- Referandumda büyük sayıda insanın sandığa gitmemesi, yeterince iyi seçenekler olmadığını gösteriyor.
- Kolombiya'daki çoğunluğun çözüm sürecine iyi hazırlanmadığı, bu da Türkiye'deki Kürt meselesinde önümüzdeki en büyük problem olarak belirtiliyor.
- 25:12Kürt Meselesinin Çözümü İçin Gerekli Adımlar
- Kürt meselesinin çözümünün önündeki en büyük engel kendini Türk olarak tanımlayan çoğunluğun somut çözüm önerileri olmaması.
- Bu sorunun çözülebilmesi için insanların psikolojik olarak hazırlanması gerekiyor.
- Kolombiya'da hayır oyu veren insanlar da adalet duygusuyla oy vermiş, ancak barış sürecinde hakikat ve uzlaşma komisyonları türü bir yöntem olması gerekiyordu.
- 27:16Barış Müzakerelerinde Adalet Duyguları
- Karmaşık bir siyasal sorunda iki taraf var ve siyasal anlaşmazlık nedeniyle bir kalkışma olmuş.
- Barış müzakerelerinde insanların adalet duygularına mükemmel bir çözüm yok, her iki tarafta da insanlar barıştan tam olarak mutlu olmayacaklar.
- Barış müzakerelerinde insanların adalet duygularını karşılayabilecek bir yüzleşme süreci gerekiyor.
- 29:10Neo-Popülizm ve Radikal Örgütler
- Neo-popülist yaklaşımlar, radikal örgütleri besliyor çünkü radikal örgütler de benzer bir basitleştirme yapıyor.
- Radikal örgütler "siyasette çözüm sadece ve sadece bize destek olursanız, bize güvenin" diyerek popülizme benzer bir düşünce biçimi kullanıyor.
- Bu tür akımların güçlenmesini kolaylaştırmak için liderlerin bu düşünce biçimini desteklemeleri yeterli oluyor.