Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından A temelleri dersi alan öğrenciler için hazırlanmış kapsamlı bir sınav hazırlık dersidir. Eğitmen, kısa ve öz bir şekilde notlar hazırladığını belirtmektedir.
- Video, ağ kavramından başlayarak ağ türleri, ağ topolojileri, bağlantı ortamları, OSI ve TCP/IP modelleri, ağ cihazları, ağ yönetim çeşitleri ve kodlama teknikleri gibi konuları kapsamaktadır. Eğitmen, teorik bilgileri anlatıp, sınavlarda çıkabilecek soru tiplerini örneklerle göstermekte ve öğrencilerin not alması için önemli noktaları vurgulamaktadır.
- Videoda ayrıca fiber dağıtılmış veri arayüzü, ARPANET, internet hizmetleri, seri ve paralel iletim gibi konular da ele alınmakta ve eğitmen bazı kısımları atlayarak önemli noktalara odaklanmaktadır. Video sonunda 10 soru çözüleceği belirtilmektedir.
- Sınava Hazırlık Notları
- Video, A temelleri dersi için sınav hazırlığı amaçlı kısa ve öz notlar sunuyor.
- Notlar arasında 10 soru da yer alıyor ve konu anlatıldıktan sonra bu sorular çözülecek.
- İzleyiciler önemli yerleri not almak için videoyu durdurabilir, tüm notları okuyup geçmek yerine sadece önemli noktaları takip etmeleri öneriliyor.
- 01:35A ve Protokol Kavramları
- A, veri aktarımı için cihazları kablolu veya kablosuz hatlar aracılığıyla birbirine bağlayan teknolojiye denir.
- A kurulumunun en önemli amacı, bilgisayar kaynaklarının ortak kullanılması ve cihazların birbirleriyle haberleşmesidir.
- Protokol, bilgisayar ağlarının yapacağı veri transferi için düzeni sağlayan kuralları ifade eder ve bilgisayarların haberleşme esnasında yapılması gerekenleri tanımlayan yapıdır.
- 02:54Ağ Türleri
- Ağlar büyüklüklerine göre PAN (Kişisel Alan Ağ), LAN (Yerel Alan Ağ), MAN (Metropol Alan Ağ), WAN (Geniş Alan Ağ) olarak ayrılır.
- PAN, kişisel cihazların oluşturduğu ağlardır; LAN, birbirine yakın konumda bulunan cihazların oluşturduğu ağlardır ve hız açısından en verimlidir.
- MAN, bir şehirdeki cihazların oluşturduğu ağlardır; WAN ise şehirlerarası ağları ve bunların birleşimi ile oluşur.
- VPN (Sanal Özel Ağ), uzaktaki bir cihazı ağın içerisine dahil eden ve bu cihazın kimliğini koruyarak trafini şifreleyen bir ağ türüdür.
- Kampüs Ağ, üniversite yerleşkelerindeki cihazların birbirine bağlanmasıyla oluşur; SAN (Depolama Alanı Ağ), depolama işlemlerini kolaylaştıran bir ağ çeşididir.
- 06:33Ağ Topolojileri
- Ağlar topolojilerine göre bas (ortak yol), ring (halka), star (yıldız), ağaç ve mesh (örgü) olarak ayrılır.
- Bas topolojisi kurulumu en basit olan, tek bir kablo üzerinden kurulan ve maliyeti düşük olan bir topolojidir, ancak hızı düşük ve tek kablo kopması durumunda tüm ağ çökmesine sebep olur.
- Ring topolojisi, bas topolojisinin iki ucunun bir araya gelmesiyle oluşan halka şeklinde bir topolojidir; herhangi bir sunucuya ihtiyaç duymaz, ancak maliyeti pahalı ve güvenlik açıkları bulunmaktadır.
- Star topolojisi, yıldız şeklinde olan ve merkez dağıtıcı cihaz olarak switch kullanılan bir topolojidir; maliyeti yüksek olmasına rağmen hızı yüksek bir avantajı vardır.
- Ağaç topolojisi, ağaç şeklinde olan bir topolojidir ve en az üç seviyeye sahip olmalıdır.
- Mesh topolojisi, örgü şeklinde bağlantılara sahip olan ve verilerin yönlendirme ile çalıştığı bir topolojidir; hatalı bir düğüm olduğunda veri akışında sorun yaratmaz.
- 10:32Bağlantı Ortamları
- Bağlantı ortamlarına göre bilgisayar ağları iki şekilde de karşımıza çıkabilir.
- Ethernet, günümüzde en çok tercih edilen ve en yaygın olan bağlantı türüdür; genelde yerel alan ağlarında kullanılır ve bir kablo vasıtasıyla bilgisayarların birbirleriyle bağlanıp veri haberleşmesini sağlar.
- ATM (Eşzamansız Aktarım Modülü), sabit büyüklükte hücreler halinde verilerin aktarımını sağlayan bağlantıdır ve devre anahtarlama modelinden faydalanır.
- Token Ring, halka topolojisi ile birlikte kullanılır ve üç byte'tan oluşan ve "token" ismi verilen veri paketinin düğümlerin dolaşmasını esas alan bir bağlantı türüdür.
- 12:16OSI Model
- OSI modeli, iki bilgisayar arasında iletişimin nasıl olacağını tanımlayan yedi katlı bir modeldir ve International Standart Organization tarafından geliştirilmiştir.
- Uygulama katmanı (7. katman), kullanıcıya en yakın ve en fazla protokol içeren katmandır (HTTP, HTTPS, FTP, SLC).
- Sunum katmanı (6. katman), veri formatının belirlendiği ve şifre çözme işlemi yapıldığı katmandır.
- 14:08OSI Model Katmanları
- Oturum katmanı (5. katman), haberleşmeyi organize eden, oturum açıp sonlandırıp veri iletiminde hata olursa tekrar gönderilmesine karar veren katmandır.
- Taşıma katmanı (4. katman), UDP ve TCP protokollerinin bulunduğu, verilerin karşı eksiksiz ve güvenli ulaşmasını sağlayan katmandır.
- Bağlantı katmanı (3. katman), IP ve ARP protokollerinin bulunduğu, gönderilmek istenen veriyi ulaştırmasından sorumlu olan katmandır.
- 15:34Fiziksel Katman ve Veri İletişim Ortamı
- Veri iletimi ortamı kablolu ve kablosuz olmak üzere ikiye ayrılır.
- Kablosuz veri iletişim ağları WiFi, GSM operatörleri tarafından sağlanan internet hizmeti ve 5G olmak üzere ikiye ayrılır.
- Arpanet ilk bilgisayar paylaşım ağıdır.
- 17:05Protokoller
- HTTP (Hypertext Transfer Protokol), web tarayıcıları tarafından hiper metin transferi için kullanılan protokoldür.
- HTTPS, HTTP'nin güvenli bir şekilde kullanılmasını sağlayan, sonda "s" (security) eklenmiş olan protokoldür.
- FTP (File Transfer Protokol), dosya aktarım protokolüdür.
- UDP (User Datagram Protokol), verileri bağlantı kurmadan istenilen yere gönderen protokoldür.
- 18:52TCP/IP Modeli
- TCP/IP, TCP (Transmission Control Protokol) ve IP (Internet Protokol) protokollerinin birleşmesiyle oluşan internet üzerinden kullanılan iletişim protokolleri paketidir.
- TCP paketlerin iletiminden, IP ise paketlerin yönlendirilmesinden sorumludur.
- TCP/IP modeli dört katmandan oluşur: Fiziksel katman, Bağlantı katmanı, İnternet ağ katmanı ve Uygulama katmanı.
- 21:05TCP/IP Katman Modeli
- Taşıma katmanı, gecikme kontrolü, hataları düzeltme ve güvenli iletişim gibi durumlara ilgilenir.
- TCP ve UDP, taşıma katmanında yer alan protokollerdir.
- Uygulama katmanı (TCP/IP modelinde en üstte) HTTP, FTP, HTTPS gibi protokolleri içerir ve OSI modelinde uygulama, sunum ve oturum katmanlarına denk gelir.
- 22:10Ağ Protokolleri
- FTP, dosya transfer protokolüdür.
- HTTPS, güvenli aktarım yapmak için kullanılan HTTP'nin güvenli versiyonudur.
- SMTP, elektronik posta göndermek için kullanılan basit bir transfer protokolüdür.
- SNMP, ağ üzerindeki birimleri denetlemek için tasarlanmış basit bir ağ yönetim protokolüdür.
- 23:38Ağ Cihazları
- Repeater, zayıf sinyali yeniden üreterek güçlü sinyalleri aktaran, fiziksel katmanda yer alan bir cihazdır.
- Hub, fiziksel katmanda yer alan, repeater ile aynı görevi ancak port sayıları açısından farklı olan bir cihazdır.
- MAC adresi, her aygıtta eşsiz olarak bulunan ve ağdaki sistemleri birbirini tanınmasında kullanılan bir adrestir.
- IP adresi, ağ üzerinden veri alışverişi için kullanılan ve bilginin hangi cihazlar arasında gideceğini belirleyen bir adrestir.
- 25:03Ağ Cihazları (Devam)
- Bridge, farklı teknolojileri birbirine bağlayabilen, iki katmanda çalışan ve gereksiz trafiği azaltan bir cihazdır.
- Switch, birden fazla uç sistemi bir noktada toplayıp aralarında bağlantı kurmasını sağlayan bir cihazdır.
- Router, üçüncü katmanda yer alan ve hedefe giden en iyi yolu bulan yönlendirici cihazdır.
- 25:47Ağ Yönetimi
- Ağ yönetimi beş sınıfta incelenebilir: performans yönetimi, hata yönetimi, hesaplama yönetimi, yapılandırma yönetimi ve güvenlik yönetimi.
- Ağ yönetimi altyapısı, yönetici öğe, yönetim protokolleri, alt bileşenler ve yönetilen cihazlardan oluşur.
- 27:01Kodlama Teknikleri
- Manchester kodlamasında, düşen bir kenar değeri 0, yükselen bir kenar değeri 1 olarak alınır.
- Ayrımsal Manchester kodlamasında, sinyal bir bit için önceki konumu aynen devam ettirirken, bir bit için önceki konumu tersine çevirir.
- NRZ (Non-Return to Zero) kodlamasında, hiçbir zaman sıfır voltaj düzeyi kullanılmaz.
- 29:01Veri İletişim Teknikleri
- Veri iletişim teknikleri ikiye ayrılır: seri ve paralel.
- Paralel iletim, her bitin ayrı telden aynı zamanda iletilmesiyle seri iletimden daha hızlıdır.
- Seri iletim, belli tek bir tel üzerinden sırayla iletişimi sağlar ve üç farklı şekilde sınıflandırılır.
- 29:55Çalışma Soruları
- A ağları büyüklüklerine göre yerel alan, personel alan, metropoliten alan ve geniş alan olarak sınıflandırılır.
- Ağ topolojileri arasında ağ, halka, yıldız ve örgü bulunur.
- Web tarayıcıları tarafından güvenli hiper metin transferi için kullanılan protokol HTTPS'tir.
- 32:25Sınav Soruları ve Cevapları
- Konuşmacı, sınavda çıkabilecek dört önemli soruyu yıldız işaretli olarak vurguluyor.
- Altıncı sorunun cevabı "C" şıkkı olacak çünkü yönetim çeşitlerini sınıflandıran kuruluş bu şıkta yer alıyor.
- Yedinci sorunun cevabı "beş" olacak, yönetim çeşitleri beş sınıfa ayrılıyor.
- 33:27Teknik Bilgiler ve Kapanış
- Sekizinci soruda "https" güvenli aktarım protokolü olarak tanımlanıyor.
- OSI modeli yedi katmandan oluşuyor.
- Konuşmacı, videoyu sınav veya derse hazırlanmak isteyenler için çektiğini ve önemli noktaları işaretlediğini belirtiyor.