• Buradasın

    9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı 7. Ünite: Biyografi, Otobiyografi ve Tezkireler

    youtube.com/watch?v=Am_f-dMaHxE

    Yapay zekadan makale özeti

    • Bu video, bir öğretmenin 9. sınıf öğrencilerine Türk Dili ve Edebiyatı dersinin 7. ünitesini anlattığı eğitim içeriğidir.
    • Video, biyografi ve otobiyografi türlerinin özellikleri, amaçları ve aralarındaki farkları detaylı şekilde ele almaktadır. Daha sonra Divan edebiyatında kullanılan tezkire türü, tezkirelerin yapısı ve özellikleri açıklanmaktadır. Son bölümde ise Anadolu'daki ilk tezkire olan Sehi Bey'in "Heşt Behiştir"i ile diğer önemli tezkireler ve Milli Eğitim kitabında yer alan üç önemli sanatçının (İhsan İşik, Abidin Dino ve Ahdi) hayatları ve eserleri hakkında bilgiler verilmektedir.
    • Videoda ayrıca biyografi, otobiyografi ve benzeri türler (özgeçmiş, monografi, portre ve hal tercümesi) arasındaki benzerlikler, Türk edebiyatındaki ilk otobiyografi olarak kabul edilen eser ve sınav bilgileri de içermektedir.
    00:05Biyografi ve Otobiyografi Ünitesi Tanıtımı
    • Türk Dili ve Edebiyatı 9. sınıf 7. ünitede biyografi, otobiyografi ve tezkire türleri ele alınacaktır.
    • Biyografi ve otobiyografi arasındaki farklar, dünya ve Türk edebiyatında bu türlerin örnekleri incelenecektir.
    • Ünite sonunda Milli Eğitim kitabında yer alan üç yazarın biyografileri de ele alınacaktır.
    00:45Biyografi Türünün Özellikleri
    • Biyografi, alanında tanınmış kişilerin yaşamlarını anlatan bir yazı türüdür.
    • Biyografi türünün amacı, okuyucunun topluma örnek olan kişileri yakından tanıması ve başarıya ulaşırken gösterdikleri gayreti görmeleridir.
    • Biyografilerde gereksiz ayrıntılara girilmeyip, mümkün mertebe nesnel bir şekilde kişilerin hayatları anlatılır.
    02:30Otobiyografi Türü
    • Otobiyografi, kişinin kendi yaşam öyküsünü kaleme aldığı yazılardır.
    • Biyografide üçüncü kişi anlatımı kullanılırken, otobiyografide birinci kişi anlatımı (geldim, gittim, koştum) tercih edilir.
    • Otobiyografilerde öznel ifadelerin sıkça kullanıldığı, daha geniş bir zaman aralığını kapsadığı ve anı türüne benzediği belirtilmiştir.
    04:47Türk Edebiyatındaki Otobiyografi Örneği
    • Türk edebiyatındaki ilk otobiyografi örneği, Katip Çelebi'nin "Mizan'ül-Hak" eserinin son sözü (hatimesi) olarak kabul edilir.
    • Otobiyografi ve biyografide benzerlik gösteren türler vardır: özgeçmiş (CV), monografi, portre ve hal tercümesi.
    05:56Biyografi ve Otobiyografi ile Benzer Türler
    • Özgeçmiş (CV), iş başvurusunda bulunan kişinin tecrübelerini, eğitimlerini ve iletişim bilgilerini içeren bir belgedir.
    • Monografi, tek bir konuyu ele alan, özgün bir görüşle inceleyen uzunca inceleme yazısıdır.
    • Portre, bir kişiyi ayırt edici yönleriyle tanıtmayı amaçlayan yazılar olup, fiziksel portre ve ruhsal portre olmak üzere iki çeşit vardır.
    • Hal tercümesi, Osmanlı zamanında kişilerin kendi tecrübeleri ile alakalı yazdıkları yazılarıdır.
    09:45Biyografi ve Otobiyografi Arasındaki Farklar
    • Biyografide nesnellik, otobiyografide öznellik ağır basar çünkü otobiyografi kendi anlattığına göre öznellik taşır.
    • Biyografide dolaylı, otobiyografide doğrudan anlatım vardır; biyografide yazıcı kişinin çevresinden edinilen bilgilere dayanır.
    • Biyografide kişi çevresiyle ele alınırken, otobiyografide kişi anlatılanları kendisiyle sınırlar.
    10:44Biyografi ve Otobiyografi Özellikleri
    • Biyografi kişinin dış dünyasına, otobiyografi iç dünyasına yöneliktir.
    • Biyografide belgeler, otobiyografide bellek önem kazanır; biyografide nesnel olmak için belgeler ışığında hazırlanırken, otobiyografide kişi kendi hafızasına dayanır.
    • Biyografide kişi çevresiyle ele alınırken, otobiyografide kişi anlatılanları kendisiyle sınırlar.
    12:38Dünya ve Türk Edebiyatındaki Önemli Biyografi Eserleri
    • Dünya edebiyatında ilk biyografi Plütokos'un "Hayatlar" adlı eseridir.
    • Dünya edebiyatındaki başlıca biyografi eserleri: Stefan Zweig'in "Üç Büyük Usta", James Boswell'in "Samuel Johnson'ın Hayatı", William Ropper'ın "Sir Thomas More'un Hayatı" gibi eserlerdir.
    • Türk edebiyatındaki önemli biyografi eserleri arasında Beşir Fuat'ın Victor Hugo'yu anlattığı eser, Namık Kemal'in "Evrakı Perişan", Recaizade Mahmut Ekrem'in "Kudema'dan Bâzı Şair", Yakup Kadri'nin Atatürk'ü anlattığı eser gibi eserler bulunmaktadır.
    14:26Divan Edebiyatında Tezkire Türü
    • Divan edebiyatında kullanılan biyografiye benzeyen tür tezkiredir ve eski dönemlerde önemli kişilerin, özellikle şairlerin hayatlarının anlatıldığı eserlerdir.
    • Tezkireler günümüzdeki biyografi ve antolojilere benzeyen bir tür edebiyat tarihi çalışmasıdır.
    • Tezkireler üç bölümden oluşur: mukaddime (önsöz), asıl metin ve hatime (sonsöz).
    16:39Tezkirelerin Yapısı ve Özellikleri
    • Mukaddimede eserin sunulduğu kişiye övgü ile başlanır, dönemin şiir anlayışından bahsedilir ve tezkire yazan kişi ve eseri niçin yazdığından bahsedilir.
    • Asıl metin kısmında tanıtılan kişilerin sosyal çevresi, edebi kişiliği, sanatı ve eserlerinden örnekler yer alır.
    • Hatime'de eserin bitiş tarihi ve yazılış sürecinden bahsedilir, padişaha ve devlet adamlarına dua edilir, yazan kişi kusurları içinde af dileyerek eseri bitirir.
    18:36Tezkirelerin Sanatsal Özellikleri ve Önemli Eserleri
    • Tezkireler öznel bir tutumla, övgü ve yergi amacıyla kaleme alınır ve bir nevi edebi eleştiri kitabı olarak da ele alınabilir.
    • Tezkirelerde san'at gücünü göstermeye çalışılır, bol miktarda seci (düz yazıdaki kafiyedir) ve aliterasyon (sesli-sessiz harf tekrarları) yer verilir.
    • Türk edebiyatının ilk tezkiresi Ali Şir Nevai'nin "Mecali'n-Nefais" adlı eseridir, ancak Anadolu sahasının ilk tezkiresi Sehi Bey'in "Heşt Behiştir" adlı eseridir.
    20:21Milli Eğitim Kitabında Yer Alan Sanatçılar
    • Milli Eğitim kitabında yer alan bu ünite ile alakalı üç sanatçının yaşamları hakkında bilgi verilmektedir.
    • İlk olarak İhsan İşık, Diyarbakır doğumludur ve Türk Dili ve Edebiyatı bölümünü bitirmiştir.
    • İhsan İşık'ın önemli eserleri arasında "Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi", "Peyamberimizin Hayatı" ve "Akdeniz Kıyısında Bir Çocuk" adlı şiir kitabı bulunmaktadır.
    21:07Abidin Dino
    • Abidin Dino, İstanbul'da doğmuş, çocukluğunu İsviçre ve Fransa'da geçirmiştir.
    • Abidin Dino ressamlık, heykeltıraşlık, karikatür, tiyatro, şiir ve öykü ile ilgilendiği için komple bir sanatçıdır.
    • "Kısa Hayat Öyküm" (otobiyografi türünde) ve "Sensiz Her Şey" gibi eserleri bulunmaktadır.
    21:55Ahdi
    • Ahdi, Eski Divan Edebiyatı döneminde yaşamış bir sanatçıdır ve 16. yüzyılda Bağdat'ta yaşamıştır.
    • Ahdi, bir müddet İstanbul'a da gelmiş ve İstanbul'da tanıştığı şairleri eserlerinde anlatmıştır.
    • Ahdi'nin önemli eseri "Gülşen-i Şuara" adlı tezkiresi'dir ve bu eserde Kanuni Sultan Süleyman ve II. Selim dönemi şairleri ile Bağdat ve İran'da yetişen Türk şairlerinden bahsedilmiştir.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor