Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, 20 yıllık öğretim tecrübesine sahip bir öğretmenin Tonguç adlı bir öğrenciyle birlikte 8. sınıf Türkçe dersinin 2. dönem konularını anlattığı kapsamlı bir eğitim içeriğidir.
- Video, Türkçe dil bilgisi ve metin türleri konularını sistematik bir şekilde ele almaktadır. İçerikte fiilimsiler, cümlenin öğeleri, fiil çatısı, cümle çeşitleri, anlatım sapıklığı, sözcük anlamları, paragraf anlama teknikleri, metin türleri ve yazım-noktalama kuralları gibi konular detaylı olarak anlatılmaktadır. Öğretmen, sınavlarda çıkabilecek konuları vurgulayarak, konuları "bir dakikada" anlatmayı amaçlamaktadır.
- Videoda ayrıca kişileştirme, benzetme, konuşma, abartma gibi dil bilgisi kavramları, olaya dayalı ve düşünceye dayalı metin türleri, sayısal verilerden yararlanmada, özgünlükte, anlatıcı bakış açılarında ve parçada yapıda önemli noktalar da ele alınmaktadır. Öğretmen, konuları karikatürize bir şekilde ve 82. kitaba dayanarak anlattığını belirtmektedir.
- 00:048. Sınıf Türkçe Özet
- 8. sınıf Türkçe 2. dönem full özetinde tüm konular baştan sona tekrar edilecek.
- Türkçe sınavında hem 1. hem de 2. sınavda tüm konulardan sorumlu olunacağından, 1. ve 2. dönemin tüm konuları tekrar edilecek.
- Bu videoyu izleyerek 8. sınıf Türkçe'yi cebine atabilirsin, tek yapman gereken dikkatli dinlemek.
- 00:56Dilbilgisi ve Anlam Bilgisi Konuları
- Dilbilgisinde sınavda gelebilecek konular: fiilimsi, cümlenin öğeleri, fiil çatısı, cümle çeşitleri ve anlatım sapıklığı.
- Anlam bilgisinde fiksül, sözcükte anlam, cümlede anlam, parçada anlam, paragrafta anlam, paragrafta anlatım ve parçalı yapı konuları her zaman soruluyor.
- Türkçe'den 20 soru çıkıyor ve bunların en az 15 tanesi bu konulardan gelecek.
- 01:49Yazım Noktalaması ve Metin Türleri
- Yazım ve noktalamadan her sınavda soru geliyor, bu konuyu bilmiyorsan sınava girme.
- Metin türleri ve söz sanatları konusu kolay ve her sınavda bir soru geliyor.
- Fiilimsiler konusuna başlayarak fiilimsi ile fiil arasındaki farkı öğreniyoruz.
- 02:19Fiilimsiler
- Fiilimsi, cümlenin sonunda olup cümleyi tam anlamıyla bitiremeyen, yargı bildiremeyen bir isimdir.
- Fiilimsi türleri: isim fiil (to y), sıfat fiil (anasi mezar dikecekmiş), zarf fiil (ne zaman ve nasıl sorularına cevap verir).
- Sarma, dolma, çakmak gibi sözcükler artık fiilimsi özelliğini kaybetmiş, kalıcı isim olmuş sözcüklerdir.
- 03:10Fiilimsi Türleri
- Isim fiillerin ekleri bilinmeli ve isim fiillerin isim tamlaması oluşturabileceğini bilmek yeterlidir.
- Sıfat fiillerin ekleri anasi mezar dikecekmiş olup, sıfat fiillerin sıfat tamlaması oluşturabileceğini bilinmelidir.
- Zarf fiillerin ekleri bilinmeli ve zarf fiillerin zaman veya durum anlamı kattığını (ne zaman veya nasıl sorularına cevap verdiğini) bilmek gerekir.
- 04:15Cümlenin Ögeleri
- Cümlenin öğeleri hem üniversite sınavlarında hem de yeni sınavda karşınıza gelecek bir konudur.
- Cümlenin öğeleri: yüklem, özne, nesne, yer tamlayıcısı, zarf tamlayıcısı, vurgu ve ara söz.
- Özne, "kim" ve "ne" sorusuyla bulunur, gerçek özne örneğin "Tonguç okula gitti" cümlesinde Tonguç'tur.
- 05:17Özne Türleri
- Sözde özne, fiil çatısı ile bağlantılı olan bir konudur ve iş başkası tarafından yapılıyor.
- "Sorular çözüldü" cümlesinde sorular sözde öznedir çünkü kendini çözemez.
- Nesne iki türlü olabilir: belirtili ve belirtisiz nesne.
- 05:51Dil Bilgisi Temel Kavramlar
- Belirtili nesne, cümlenin sonunda "i" ekini alır ve "kimi, neyi" sorusuyla bulunur.
- Yer tamlayıcısı (dolar tümleç) cümlenin anlamını yer bakımından tanımlar ve "ed'den soru"yla bulunur.
- Cümlede vurgu yükleme en yakın olan öğeye yapılır; yükleme özne yakınsa özne vurgulanır, belirtilse yakınsa belirtilmesi vurgulanır.
- 07:02Fiil Çatısı
- Fiil çatısı dünyanın en kolay konusudur ve bir dakikada anlaşılabilecek basit bir konudur.
- Tomruş nesnesine göre fiil çatısı, nesne "onu" olarak kullanılabiliyorsa geçişli, kullanılamıyorsa geçişsizdir.
- Öznesine göre fiil çatısı, özneyişi "kendisi" yapıyorsa etken, "şey" yapıyorsa edilgen fiil olur.
- 08:55Cümle Türleri
- Cümle türleri dünyanın en kolay konusudur ve bir dakikada anlaşılabilecek basit bir konudur.
- Yüklemin türüne göre cümlelerde yüklem isimse isim cümlesi, fiil ise fiil cümlesi olur.
- Yüklemin yerine göre cümlelerde yüklem sonda ise kuralı, sonda değilse devrik olur.
- Anlamına göre cümlelerde anlamı olumluysa olumlu, olumsuzsa olumsuz, anlam varsa soru cümlesi olur.
- 09:56Cümle Türleri (Devam)
- Yapısına göre cümleler tek yüklem cümle, fiilimsi bulunan cümle ve birden çok yüklem olan cümle olabilir.
- Tek yüklem cümlede sadece bir tane yüklem vardır (Tonguç eve geldi).
- Fiilimsi bulunan cümlede bir yüklem ve bir fiilimsi vardır (Tonguç eve koşarak geldi).
- Birden çok yüklem olan cümlede en az iki tane yüklem vardır (Tonguç eve geldi, içeriye geçti).
- 11:44Anlatım Sapıklığı
- Anlatım sapıklığı normalde keyifli bir konudur ve sınavda çıkma ihtimali vardır.
- Anlatım sapıklığı anlama dayalı ve dil bilgisine dayalı olabilir.
- Anlama dayalı bozukluklarda gereksiz sözcük, çelişen sözcük, sözcüğün yanlış kullanılması ve mantık hatası bulunabilir.
- 15:10Dilbilgisine Dayalı Bozukluklar
- Dilbilgisine dayalı bozukluklar son derece basittir ve iki salla bir bağla taktiği uygulanabilir.
- Nesne eksikliğinde "onu, seni" gibi ifadeler eksik olur, yer tamlayıcısı eksikliğinde "ona, sana" gibi ed'den soru olur.
- Zarf tamlayıcısı eksikliğinde "onunla, buna" gibi zarf tamlayıcı eksik olur, tamlama yanlışı ise sıfatların ve isimlerin aynı tamlamaya bağlanmamasıdır.
- 17:05Sözcük Anlamları
- Gerçek anlam, sözcüklerin temel ve aklımıza gelen ilk anlamlarıdır.
- Mecaz anlam, sözcüklerin gerçek anlamından farklı, benzetme şeklinde kullanılmasıdır.
- Terim anlamı, belirli bir bilim, sanat veya edebiyat dalında kullanılan özel kelimelerdir.
- 18:27Sözcük Grupları
- Anlamdaş sözcükler, yazılışları farklı ama anlamları aynı olan kelimelerdir.
- Zıt anlamlı sözcükler, birbirine karşıt anlamlı kelimelerdir, olumsuzluk değil zıtlık gösterir.
- Sesteş sözcükler, yazılışları aynı ancak anlamları farklı olan kelimelerdir.
- 21:06Deyimler ve Sözcük Türleri
- Deyimler, kalıplaşmış söz gruplarıdır ve sınavlarda sıkça sorulur.
- Somut anlamlı kelimeler, duyu organlarımızla algılayabildiğimiz şeylerdir.
- Soyut anlamlı kelimeler, zihnimizle algılayabildiğimiz, fiziksel olarak hissedilemeyen kavramlardır.
- 23:42Cümle Türleri
- Neden-sonuç cümlelerinde genellikle olumsuz bir sonuç vardır.
- Amac-sonuç cümlelerinde genellikle olumlu bir amac ve sonuç vardır.
- Koşul-sonuç cümlelerinde bir şarta bağlı sonuç vardır ve genellikle yetişkinler tarafından kullanılır.
- 24:44Anlam Türleri
- Özel anlam, kişisel düşünceler ve duyguların katıldığı, kanıtlanamayan ifadelerdir.
- Nesnel anlam, doğruluğu veya yanlışlığı kanıtlanabilen, ölçülebilir ifadelerdir.
- Örtülü anlam, bir cümlenin açıkta görünmeyen, gizli bir anlamı vardır.
- 25:28Dil Bilgisi Kavramları
- Karşılaştırma, iki varlık arasındaki benzerlik veya farklılıklar "daha", "en" gibi ifadelerle karşılaştırılmasıdır.
- Olasılık, bir olayın gerçekleşebileceği ihtimalini ifade eder.
- Üslup, yazarın nasıl anlatıp hangi dil kullandığı sorusunun cevabıdır.
- 25:47Diğer Dil Bilgisi Kavramları
- Küçümseme, insanların başarısız olacağını söyleyen ifadelerdir.
- Önyargı, önceden yargıda bulunmaktır.
- Tanım, "bu nedir?" sorusuna cevap veren cümlelerdir.
- Varsayım, olmayan bir şeyi varsaymaktır.
- Onaylama, teyit etmek veya kabul etmektir.
- 26:15İçerik ve Eleştiri
- İçerik, "bu ne anlatıyor?" sorusunun cevabıdır.
- Öz eleştiriyi, insanın kendini eleştirmesidir.
- Eleştiri, herhangi birinin olumlu veya olumsuz yönlerinin değerlendirilmesidir.
- 26:53Düşünce ve Öneriler
- Tahmin, önceden bir konu hakkında fikir yürütmektir.
- Öneri, bir insana tavsiyede bulunmaktır.
- Gerçekleşmemiş beklenti, gerçekleşmeyen bir beklentiyi ifade eden cümlelerdir.
- Kınama, yanlış yapan birine "şöyle yapmamalısın" şeklinde eleştirmektir.
- Beğeni, "çok iyi gidiyorsun", "aferin" gibi ifadelerdir.
- 27:25Duygusal İfadeler ve Atasözleri
- Aşamalı durum, "gün geçtikçe", "her geçen gün" gibi ifadelerle artan veya azalan durumları ifade eder.
- Hayıflanma, üzülme anlamına gelir.
- Yakınma, şikayet anlamına gelir.
- Kanıksama, bir şeyi alışmak veya kabullenmek anlamına gelir.
- Atasözleri hem gerçek hem mecaz anlamda kullanılabilir, örneğin "damlaya damlaya göl olur" hem gerçek hem mecaz anlamda kullanılırken, "denize düşen yılana sarılır" sadece mecaz anlamdadır.
- 28:34Parçalı Anlama ve Önemli Kavramlar
- Parçalı anlama sınavda en fazla soru çıkan ve öğrencilere yamulucu bir şekilde sorulan konudur.
- Yeni sınav sisteminde bir paragraf birden fazla soruyla birleştirilmiştir.
- YÖK başkanı ve Milli Eğitim Bakanı "çok kitap okuyan kazanır" demiştir.
- 29:35Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünce
- Ana düşünce, düşüncelerin anasıdır ve genellikle paragrafın sonunda verilir.
- Yardımcı düşünce, ana düşünceyi destekleyen düşüncelerdir.
- Parçada konu, başlık, anahtar kelimeler parçada ne bahsedildiğini kısaca özetler.
- 30:44Anlatım Biçimleri ve Duyular
- Betimleme, varlıkların dış görünüşü veya iç dünyasının gözümüzde canlanacak şekilde tasvir edilmesidir.
- Öyküleme, bir olayı anlatan anlatım biçimidir.
- Açıklama, ders kitaplarından alınan net ve nesnel bilgilerdir.
- Tartışma, sohbet havasında yapılan konuşma üstüdür.
- Duyular, işitme, tatma, dokunma, görme ve koklama olmak üzere beş duyu organıdır.
- 32:05Düşünce Geliştirme Yolları
- Tanımlama, "bu nedir?" sorusuna cevap veren cümlelerdir.
- Örnekleme, misal verilen cümlelerdir.
- Benzetme, güçlü olanın zayıf, zayıf olanın güçlü olana gibi ifadelerdir.
- Karşılaştırma, "daha", "en" gibi sözcüklerle iki varlığın benzer veya farklı yönlerinin kıyaslanmasıdır.
- Tanık göstermede, anlatılan konuya destek olmak için önemli bir kişinin sözü tırnak işareti içinde aktarılır.
- 32:41Yazı ve Anlatım Özellikleri
- Sayısal verilerden yararlanmada rakamlar, oranlar ve sayılar kullanılır.
- Özgünlük, sanatçıların farklı olması özelliğidir ve Tonguç Akademi'nin kendine has, taklitçi olmayan bir tarzı vardır.
- Anlatıcı bakış açılarında birinci kişi ağızdan (ben, benim) ve üçüncü şahıs anlatım (o, onun) vardır.
- 33:34Parça Yapısı ve Yapısal İfadeler
- Parçada giriş cümlesi "bu", "bunlar" gibi ifadelerle başlayamaz çünkü bunlar öncesinde bahsedilen bir şey gerektirir.
- Gelişme ve sonuç cümlelerinde parça giriş cümlesiyle bağlantılı olması gerekir.
- Parça oluştururken yapısal ifadeler (bu yüzden, çünkü, dolayısıyla) ve akışı bozan cümlelerden dikkat etmek gerekir.
- 34:57Yazım Kuralları
- "De" dayı cümleden çıkarabiliyorsak ayrı yazılır, çıkaramıyorsak bitişik yazılır.
- "Ki" yazımında "de" den sonra "l" i getirebiliyorsak bitişik, getiremiyorsak ayrı yazılır.
- Soru edatı olan "mi" genellikle ayrı yazılır ve özel isimler, kitap isimleri, cadde isimleri mutlaka büyük harfle yazılır.
- 35:47Özel Yazım Kuralları
- Kısaltmaların yazımında aralara nokta girmez (TCDD, TBMM gibi) ve ek gelirken harflerin kısaltılmışına göre getirilir.
- "Sürpriz", "tıraş" gibi yazımı karıştırılan sözcükler vardır.
- "De" bağlaç olarak ayrı, ek olarak bitişik yazılır; "ki" bağlaç olarak ayrı, ek olarak bitişik yazılır.
- 36:47Özel İsimler ve Sayılar
- Özel isimler büyük harfle yazılır, tarihlerde "Nisan" gibi aylar özel isim olarak yazılır.
- Kuzeydoğu, güneydoğu gibi yön isimleri bitişik yazılır, akrabalık sözcüklerinde unvanlar büyük harfle yazılır.
- Sayılar ayrı yazılır, sayıya gelen eklerde "üçte", "dörtte", "beşte" gibi ifadelerin yazımına dikkat edilmelidir.
- 38:20Noktalama İşaretleri
- Noktalama işaretlerinde en fazla sınavlarda virgül, nokta ve noktalı virgül sorulur.
- Virgül eş görevli sözcükler arasında kullanılır, noktalı virgül ise virgülden daha karizmatik bir virgül olarak virgülden sonra gelen virgül yerine kullanılır.
- İki nokta açıklamalardan önce kullanılır ve sonrasında her zaman büyük harf gelmez, sadece cümle başlıyorsa veya özel isim varsa büyük harf gelir.
- 39:53Edebi Teknikler ve Metin Türleri
- Kişileştirme, insan olmayan varlıklara insana özgü özellikler verilmesidir.
- Benzetme, zayıf olan bir varlığın güçlü olana benzetilmesi; konuşturma ise insan olmayan bir varlığın konuşturulmasıdır.
- Abartma, bir şeyin olduğundan fazla gösterilmesidir.
- 40:11Metin Türleri
- Olaya dayalı metin türleri arasında tiyatro, fabl, efsane, masal, destan, roman ve hikaye bulunmaktadır.
- Edebiyatta makale, otobiyografi, biyografi, deneme, söyleşi, fikra, gezi yazısı ve günlük gibi metin türleri vardır.
- Deneme, özel ifadelerle ve "bence" gibi cümlelerle başlar, söyleşide bir sohbet havası vardır.
- 41:27Tonguç Kaynakları
- Tonguç'un şampiyon paketi, taktikli soru bankaları ve sınıf anahtarı paketi bulunmaktadır.
- Tonguç.com'da konuların çok daha detaylı ve ayrıntılı videoları bulunmaktadır.
- Tonguç'un YouTube kanallarında, Facebook ve Instagram'da öğrenciler için özel içerikler bulunmaktadır.