Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmenin Murat adlı öğrencisiyle birlikte 7. sınıf öğrencilerine Türkçe yazılı hazırlığı için sunduğu eğitim içeriğidir. Öğretmen, kanalında 7. sınıf Türkçe konu anlatım videoları da bulunduğunu belirtmektedir.
- Video, Türkçe dilbilgisi konularını kapsamlı şekilde ele almaktadır. İlk olarak fiillerin anlama özellikleri (iş fiili, durum fiili ve oluş fiili) açıklanmakta, ardından fiil kipleri (haber kipleri ve dilek kipleri) detaylı olarak anlatılmaktadır. Daha sonra fiillerde şahıs ekleri, söz sanatları ve hikaye unsurları konuları işlenmektedir.
- Her konu için teorik bilgiler verildikten sonra örnekler sunulmakta ve sınavlarda çıkabilecek soru tipleri gösterilmektedir. Video, öğrencilerin konuları daha iyi kavramaları için pratik uygulamalar ve etkinliklerle desteklenmektedir.
- 00:097. Sınıf Türkçe Yazılı Hazırlık Çalışması
- Murat ve hocası 7. sınıf öğrencilerine yazılı hazırlık çalışması yapıyorlar.
- Kanalda 7. sınıf Türkçe konu anlatım videoları mevcut ve videonun açıklamasında linkler paylaşılacak.
- Bu video yazılıda ciddi destek olacak şekilde hazırlanmış.
- 01:05Fiillerin Anlama Özelliği
- Fiiller taşıdıkları anlama göre iş fiili, durum fiili ve oluş fiili olmak üzere üçe ayrılır.
- İş fiili nesne alabilen fiil olup "kimi neyi" sorusuna cevap verir.
- Durum fiili nesne alamayan fiil olup "onu" diyerek anlamsız bir ifade ortaya çıkarır.
- Oluş fiili doğada kendiliğinden olabilen, insan iradesi ve nesne olmadan gerçekleşen fiillerdir.
- 03:55Fiillerin Anlama Özelliği Etkinliği
- İlk etkinlikte cümlelerde bulunan fiillerin altını çizip anlam özelliklerini yazmak isteniyor.
- "Alıştı", "sarardı", "çökmüştü", "somurttu", "küflenir", "toparlayamadım", "ağardı", "uzuyor" ve "topladı" fiilleri örnek olarak verilmiş.
- Fiillerin anlam özellikleri ve gerekçeleri belirtilerek konu daha iyi kavranıyor.
- 09:47Kipler
- İkinci başlık kipler olup, fiilleri zaman ve çeşitli dilek anlamları bildirmek üzere girdikleri biçimlere kip denir.
- Fiil kipleri zaman ve dilek anlamı taşımaları nedeniyle ikiye ayrılır: haber kipleri ve dilek kipleri.
- 10:16Haber Kipleri
- Görülen geçmiş zaman (fiillerde belirtilen işin kesin olarak bilindiğini ve geçmişte yapıldığını gösterir), "dün akşam dayımlar bize geldi" cümlesinde "vardım" anlamı katar.
- Duyulan geçmiş zaman (öğrenilen geçmiş zaman), fiillerde belirtilen işin başkalarından duyulduğu veya sonradan görüldüğü anlamı katar, "bizim köye geçen hafta kar yağmış" cümlesinde "duydum" anlamı katar.
- Şimdiki zaman eki "yor" veya "mac" ile yapılır ve fiillerde belirtilen işin şu anda gerçekleştiğini gösterir, "öğretmenimiz bizi dışarıda bekliyor" cümlesinde "bekliyor" anlamı katar.
- 11:45Gelecek ve Geniş Zaman
- Gelecek zaman, fiillerde belirtilen işin henüz yapılmadığını ve söz söylendikten sonra yapılacağını bildirir, "yarın saat sekiz'de toplantı yapılacak" cümlesinde "yapılacak" anlamı katar.
- Geniş zaman, fiillerde belirtilen işin her zaman yapıldığını gösterir, "ilkbaharda bahçemizdeki güller açar" cümlesinde "açar" anlamı katar.
- Fiilin geniş zamandaki olumsuz çekimi sırasında geniş zaman eki olan "ar-er" düşer, olumsuzluk anlamı birinci tekil ve çoğul şahıslarda "mam", diğer şahıslarda "maz" ekleriyle sağlanır.
- 13:33Dilek Kipleri
- Dilek kipleri (tasarlama kipleri) ile devam edilir, "dilek" eşittir "tasarlama" olarak unutulmamalıdır.
- Gereklilik kipi, fiillere getirilen "meli-malı" eki ile yapılır ve fiillere gereklilik, ihtimal veya tahmin anlamları katar, "bu kitabı bugün getirmeliyim" cümlesinde "getirmeliyim" anlamı katar.
- Şart kipi, fiillere getirilen "sa" eki ile yapılır ve fiillere şart veya istek anlamı katar, "çalışsa sınavı rahatlıkla kazanır" cümlesinde "çalışsa" anlamı katar.
- 15:09İstek ve Emir Kipleri
- İstek kipi, fiillere getirilen "ae" eki ile yapılır ve fiillere isteme anlamı katar, "burası çok sıcak, dışarı çıkalım" cümlesinde "çıkalım" anlamı katar.
- Emir kipi, hiçbir eki yoktur ve direkt şahıs ekiyle çekimlenir, insanlar kendi kendine emir veremeyeceği için birinci tekil ve birinci çoğul emir kipi yoktur.
- "Evet soruları dikkatli çöz" cümlesinde "çöz" emir kipidir.
- 17:38Fiillerde Kişi Ekleri
- Eylemin hangi kişi tarafından yapıldığını bildiren eklere kişi eki denir ve cümlede işi yapanı bildirir.
- Dilimizde altı tane şahıs vardır: birinci tekil (geldim), ikinci tekil (geldi), üçüncü tekil (geldi), birinci çoğul (geldik), ikinci çoğul (geldiniz), üçüncü çoğul (geldiler).
- "Lar-ler" eki isme gelirse çoğul eki, fiile gelirse üçüncü çoğul şahıs eki olur.
- 19:06Fiil Çekimleri Etkinliği
- Mastar halinde fiil verilmiş, istenilen fiil, kip ve kişiyi ekleyerek çekimleme etkinliği yapılır.
- "Okumak" fiili şimdiki zaman birinci tekil kişi "okuyorum", "satmak" fiili görülen geçmiş zaman birinci çoğul kişi "biz sattık" şeklinde çekimlenir.
- "Bırakmak" fiili gereklilik kipi üçüncü çoğul kişi "bıraksınlar", "dinlenmek" fiili istek kipi ikinci tekil kişi "dinlensin" şeklinde çekimlenir.
- 22:11Fiillerde Kip ve Kişi
- Geniş zaman ikinci çoğul çekiminde "bağışlamak" fiili "bağışlarsınız" şeklinde ifade edilir.
- Şart kipi birinci tekil çekiminde "sarmak" fiili "sarsam" şeklinde kullanılır.
- Fiillerde kip ve kişi başlığı tamamlanmış olup, yazılı çalışma devam etmektedir.
- 23:07Söz Sanatları
- Karşıtlık (tezat) sanatı, aynı varlığın iki farklı yönünü anlatmak veya karşıt iki kavram arasında ilişki kurmaktır.
- Abartma (mübalağa) sanatı, bir şeyi olduğundan çok büyük veya çok küçük göstermektir.
- Kişileştirme (teşhis) sanatı, insan olmayan bir varlığa insana ait özellik vermek, konuşturma (intak) sanatı ise konuşma özelliği olmayan varlığa konuşma özelliği vermektedir.
- 25:45Hikaye Unsurları
- Hikaye, olmuş ya da olması muhtemel olayların anlatıldığı yazılardır.
- Hikayenin unsurları: olay, zaman, yer (mekan) ve varlık kadrosu (şahıs kadrosu)dir.
- Örnek parçada olay Turgenyev ve dilencinin karşılaşması, yer yol, zaman akşamüstü, şahıs kadrosu ise Turgenyev ve dilencidir.
- 27:33Gerçek, Mecaz ve Terim
- Gerçek anlam, sözlüğü açtığımızda karşımıza çıkacak anlama denir.
- Mecaz anlam, soyut bir durumu somutlaştırarak ifade etmeye, gerçek anlamından tümüyle uzaklaşıp yepyeni bir anlam ile karşımıza çıkan anlama denir.
- Terim anlam, bilim, sanat, spor ve meslekle ilgili anlamlar taşıyan sözcüklere verilen anlama denir.