Buradasın
7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı "Yüzbaşı İsmail Hakkı Bey Karanlık Lima'nın Martısı" Metni ve Cevapları
youtube.com/watch?v=kGz_8x6BmDUYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, 7. sınıf Türkçe ders kitabındaki "Yüzbaşı İsmail Hakkı Bey Karanlık Lima'nın Martısı" metninin özeti ve cevaplarını içeren eğitim materyalidir. Videoda Yüzbaşı İsmail Hakkı Bey, Yüzbaşı Nazmi ve Nusret mayın gemisi komutanı olarak görev yapmaktadır.
- Video, Çanakkale Savaşları ve Cevat Paşa'nın başarıları hakkında bir araştırma sorusuyla başlayıp, metnin özeti ve cevaplarıyla devam etmektedir. Hikaye, Yüzbaşı İsmail Hakkı'nın sağlık sorunları olmasına rağmen mayın döşeme görevini yerine getirmesi, İngiliz karakol gemisiyle karşılaşması ve kalp krizi geçirmesi etrafında şekillenmektedir.
- Videoda ayrıca mayın döşeme süreci, askerlerin titizliği, "Çanakkale geçilmez" mührünün nasıl vurulduğu, metindeki kelimelerin anlamlarını tahmin etme, soruları cevaplama ve tabloyu doldurma gibi etkinlikler yer almaktadır. Atatürk'ün okuma sevgisini yansıtan bir anısı da paylaşılmaktadır.
- 00:34Cevat Paşa'nın Çanakkale'deki Başarıları
- Cevat Paşa, Çanakkale Deniz Savaşı'nda önemli bir rol oynamıştır.
- 18 Mart 1915'teki en kritik saldırı günü, Paşa'nın komutasındaki bataryalar ve mayınlar İngiliz ve Fransız donanmasının büyük bir kısmını geri püskürttü.
- Nusret mayın gemisinin boğaza döşediği mayınlar ve Cevat Paşa'nın stratejik kararları İtilaf Devletlerinin yenilgisine yol açtı.
- 01:27"Yüzbaşı İsmail Hakkı Bey Karanlık Lima'nın Martısı" Romanı
- Harbiye Mektebini tamamladıktan sonra Yüzbaşı Nazmi ve Yüzbaşı Tophaneli İsmail Hakkı görev yerlerine giderler.
- Yüzbaşı Nazmi, Çanakkale Müstahkem Mevki Komutanlığı'na getirilen Cevat Paşa'dan aldığı emirle düşman gemilerini durdurmak için boğaza mayın döşeme işini üstlenmiştir.
- İsmail Hakkı Bey, Nusret mayın gemisi bir hin komutanıdır ancak çok hastadır ve şiddetli göğüs ağrıları çekmekte, kalbi ara sıra teklemektedir.
- 02:32Çanakkale Savaşı'nda Mayın Döşeme İşlemi
- Cevat Paşa'dan aldığım emirlere göre mayınların nereye döküleceğini ve hangi derinlikte döküleceğine ben karar veriyordum.
- İsmail Hakkı da gemi mayın istasyonu ekibiyle birlikte üzerinde boynuzlar olan mayınları raylı sistemle suya indirtiyor, derinliklerini belirliyordu.
- Gemiler işte bu boynuzlara takılınca barut dolu mayınlar patlıyor ve gemiyi batırıyordu.
- 02:56Mayın Döşeme İşleminin Detayları
- İsmail Hakkı'nın askerleri işlerini komutanları gibi son derece ustaca yapıyorlardı.
- İsmail Hakkı emir veriyordu, mayın istasyonu "mayın indirmeye hazır ol" diyordu, askerler "mayın indirme emri olan bando komutunu" veriyordu.
- Her mayın tek tek ve dikkatlice dökülüyordu denize ve o gece de bu dikkat ve titizlik sonucu düşmana yakalanmadan görevimizi başarıyla tamamladık.
- 03:40Uykusuz'un Görevi
- Sabaha karşı demir yerlerine döndüklerinde, uykusuz masadaki harita üzerinde nöbette bir asker gibi dolaşıyordu.
- Uykusuz, güverteye çıkarmayı unuttuklarını fark edince, yaralı olmayan kanadını açıp birkaç kere uçtu.
- İsmail Hakkı, uykusuz'u güverte nöbetindeki askerlere verdi ve boğaz düşmandan temizlendiğinde ona bir yuva bulacağını söyledi.
- 04:30Nusret'teki Görevler
- Nusret'teki görevlerinde her görevden başarıyla çıktılar ve kendilerini hissettirmeden işlerini bitirip geri dönüyorlardı.
- İsmail Hakkı'nın başarısı tartışılmazdı, o eşsiz bir kaptandı.
- O günlerde İsmail Hakkı oldukça zayıflamıştı, son zamanlarda çok az yemek yiyordu ve geceleri nefesi daralıyordu.
- 05:18Yeni Mayın Görevi
- Bahar'ın ilk günlerine doğru Cevat Paşa yeni bir mayın görevi verdi.
- Bu defa düşman göz açtırmayacak gibiydi, projektörlerin ışıkları denizin üzerinde fırdönüyordu ve düşmanın karakol gemileri boğazda devriye halindeydi.
- Görevleri boğazın farklı bir alanına mayın dökmekti ve İsmail Hakkı'nın emriyle geminin ışıkları söndürüldü.
- 06:11Tehlikeli Durum
- Demir yerlerine dönüyorduk ki, üzerimizde dehşet verici bir ışık patladı ve göz gözü görmez bir aydınlık oluştu.
- Bu bir İngiliz karakol gemisiydi, projektörleri bizi fark etmişti ve sirenler ötmeye başladı.
- İsmail Hakkı tam yol ileri emrini verdi, askerler kazanları körüklediler ve kaptan köşkü'ne fırlayıp dümeni dümen subayından aldı.
- 07:23İsmail Hakkı'nın Kalp Krizi
- Gemilerin olduğu sahaya yaklaşırken kaptan köşkü'nde dümen subayının sesini duydum: "Yüzbaşı elden gidiyor."
- İsmail Hakkı bir eliyle göğsünü tutmuş, dizlerinin üzerine çökmüştü, yüzü kireç gibi bembeyazdı ve gözleri kapandı.
- Onu sırtüstü yere yatırdım, kalp atışını duyamadım ve dümen subayına Çanakkale Merkez Hastanesi'ne yetiştirmemizi söyledim.
- 08:30Kalp Masajı ve Hastaneye Taşıma
- Aniden aklıma kalp masajı yapmak geldi, okulda öğrendiğim gibi kalp masajı yapmaya başladım.
- Kalp masajını bırakıp nefesini dinledim, çok şükür nefes alıyor diye bağırdım ve askerler sevinçten birbirlerine sarılmaya başladılar.
- Onu hastaneye yetiştirmeyi başardık, yaralılar için limanda bekleyen sıhhiye askerleri onu bizden aldılar.
- 09:16Hastanede
- Hastaneye yetiştiğimde tabip binbaşı Ahmet onu muayene ediyordu ve son derece endişeliydi.
- Kalp krizi dedi, kalbi bir süre durmuş olmalı, nasıl olmuşsa tekrar çalışmış.
- Muayenesi bitince tabip, İsmail Hakkı'nın yalnız bir daha böyle bir kriz geçirmemesi gerektiğini, ikinci krizin ilkinden daha tehlikeli olacağını söyledi.
- 10:14İsmail Hakkı'nın Yanında
- İsmail Hakkı'ya son bir defa baktım, o benim aslan yürekli arkadaşımdı ve iyi olacağını düşünüyordum.
- Sedyesinin yanından ayrılamıyordum, alnı ter içindeydi, yüzü çökmüştü ve iyi görünmüyordu.
- Tanıştığımız ilk gün gibi sertçe elini sıktım ve kulağına fısıldadım: "Beni duyduğunu biliyorum Tophaneli, iyileseceksin."
- 10:52Nusret'e Dönüş
- Hastaneden çıkarken öyle sarsılmıştım ki, nereye gittiğimi bilmeden yürüyordum ve Umman'a nasıl geldiğimi hatırlamıyorum.
- Nusret'e varınca askerler ve subaylar beni soru yağmuruna tuttu, İsmail Hakkı yüzbaşı nasıl yaşıyor mu diye sordular.
- Üzülmeyin dedim, İsmail Hakkı yüzbaşı dayanıklı bir subaydır, iyileşip en yakın zamanda aramıza dönecek.
- 11:34Metindeki Kelimelerin Anlamları
- Metinde geçen kelimelerin anlamlarını tahmin edip sözlükten kontrol etmek ve yeni kelimeleri sözlüğe eklemek isteniyor.
- Badire: birdenbire ortaya çıkan tehlikeli durum.
- Devriye: teftiş veya güvenliği sağlamak amacıyla dolaşan asker, polis veya jandarma topluluğu.
- Dümen: hava ve deniz taşıtlarında taşıta istenilen yönü vermeye ve belirli bir doğrultuda götürmeye yarayan hareketli parça.
- Savaş: savaş.
- Kamara: gemilerde odaş.
- Kaptan köşkü: kaptanın gemiyi yönettiği, geminin üst katında bulunan bölüm.
- Manevra: gemi, lokomotif ve kara taşıtlarının bir yere yanaşmak veya bir yerden çıkmak için yaptığı hareket.
- Projektör: karanlıkta bir hedefi aydınlatmak için kullanılan dar, uzun bir ışın demeti çıkaran ışık kaynağı.
- Siren: itfaiye, cankurtaran ve polis araçlarında bulunan tiz ses çıkaran uyarıcı alet.
- Tabip: hekim doktor.
- 13:35Metne Göre Sorular
- Cevat Paşa'nın yüzbaşı İsmail Hakkı Bey ve yüzbaşı Nazmi Bey'e verdiği görev Çanakkale Boğazı'na mayın döşemektir.
- Yüzbaşı İsmail Hakkı Bey'in rahatsızlığı şiddetli göğüs ağrısı ve kalbinde teklemedir.
- Yüzbaşı İsmail Hakkı Bey'in çok hasta olmasına rağmen tehlikeli bir görevi üstlenmesi büyük bir fedakarlıktır.
- Cevat Paşa, mayın döşenmesi fikrinin sahibi, yüzbaşı Nazmi ve yüzbaşı İsmail Hakkı Bey ise uygulayıcısıdır.
- Metnin en etkileyici bölümü İsmail Hakkı Bey'in hastalığına rağmen mayınları döşeyip dönerken rahatsızlanması, yüzbaşı Nazmi'nin ona sözleri ve askerlerin komutanlarını merak ettiği bölümdür.
- Metnin konusu Çanakkale Savaşı'nda boğaza mayın yerleştirilmesi ve İsmail Hakkı Bey'in sağlığını hiçe sayarak zorlu görevi yerine getirip kalp krizi geçirmesidir.
- 15:22Çanakkale Savaşı Hakkında Bilgiler
- Cevat Paşa'nın emriyle döşenen mayınlar, İngiliz gemisi tarafından fark edilmiş ve dönüş sırasında İsmail Hakkı Bey'in kalp krizi geçirmesi sonucu hastaneye götürülmüştür.
- Cevat Paşa, Çanakkale Deniz Savaşı'nda önemli stratejik başarılar göstermiş, 18 Mart 1915'te Nusret mayın gemisinin boğaza döşediği mayınlar ve yönettiği savunma bataryaları İtilaf Devletlerinin donanmasını geri püskürtmüştür.
- Bu başarı Çanakkale Boğazı'nın geçilmez olduğunu kanıtlamış ve Osmanlı'nın zaferini sağlamış, Cevat Paşa bu zaferle 18 Mart Kahramanı unvanını almıştır.
- 16:36Türkçe Ders Kitabı Etkinlikleri
- Deyimler en az iki sözcükten oluşur, bir durumu anlatır ve çoğu mecaz anlamlıdır.
- Çanakkale savaşlarına alınan askerlerin yarısına yakını okula devam eden öğrenci ve öğretmenlerden oluşmaktaydı ve önce harp mektebine alınmaktaydı.
- Çanakkale Boğazı, Marmara Denizi ile Ege Denizi'ni birbirine bağlayan su yoludur ve Avrupa ile Asya'yı birbirinden ayıran iki boğazdan biridir.
- 20:30Çanakkale Savaşı Hakkında Detaylar
- Çanakkale Savaşı Osmanlı Devleti ile İtilaf Devletleri (İngiltere ve Fransa) arasında gerçekleşmiştir.
- Deniz savaşları 19 Şubat 1915-18 Mart 1915, kara savaşları 25 Nisan 1915-9 Ocak 1916 tarihleri arasında gerçekleşmiştir.
- Bu savaşlar boğaza yerleştirilen mayınlar ve Seyit Onbaşı'nın attığı top mermileri ile kazanılmıştır, kaybedilseydi İngiliz ve Fransızlar Rusya'ya yardım götürecekti.
- 22:42Atatürk'ün Okuma Sevgisi
- Atatürk, Cumhuriyet'in kuruluşundan sonra Ankara'da Çankaya Köşkü'nde dinlenirken bile sürekli kitap okurdu.
- Bir gün yakın arkadaşları ve yaverleri ile sohbet ettikten sonra herkes odasına çekilirken, sabah saatlerinde Atatürk'ün odasında hala ışığın yanmakta olduğunu fark ederler.
- Atatürk, "Bu kitap o kadar ilginç ki bir türlü elimden bırakamıyorum. Kitap okumak beni dinlendiriyor. Uyurken bile yeni şeyler öğrenmeyi istiyorum" demiştir.