Buradasın
5. Sınıf Fen Bilimleri 3. Ünite: Kuvvetin Ölçülmesi ve Sürtünme
youtube.com/watch?v=-PonizQV49cYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Akıl Akıldan Üstündür" kanalında yayınlanan bu eğitim videosunda, bir öğretmen 5. sınıf fen bilimleri dersinin 3. ünitesi olan "Kuvvetin Ölçülmesi ve Sürtünmenin Geniş Özet" konusunu anlatmaktadır.
- Video, kuvvetin tanımı ve çeşitleriyle başlayıp, kuvvetin ölçülmesi, sürtünme kuvveti, su direnci ve hava direnci konularını detaylı şekilde ele almaktadır. İlk bölümde dinamometrenin yapısı ve kullanımı, sürtünme kuvvetinin özellikleri ve günlük hayattaki uygulamaları anlatılırken, ikinci bölümde suda yaşayan canlılardan esinlenerek tasarlanmış dalgıç kıyafetleri ve gemilerin ön kısımlarının şekli gibi sürtünmeyi azaltan örnekler verilmektedir.
- Videoda ayrıca Isaac Newton, Hezarfen Ahmet Çelebi ve Vecihi Hürkuş gibi bilim kahramanları hakkında kısa bilgiler sunulmakta ve ünitenin özetini tamamlamaktadır.
- 00:45Kuvvetin Tanımı ve Çeşitleri
- Bu ünitede kuvvet, kuvvet çeşitleri, kuvvetin ölçülmesi, sürtünme kuvveti, su direnci ve hava direnci konuları ele alınacaktır.
- Kuvvet, hareketsiz cisimleri harekete geçirebilen, hareketli cisimleri hızlandırabilir, yavaşlatabilir veya durdurabilen, cisimlerin hareket yönlerini ve şekillerini değiştirebilen etkidedir.
- Kuvvetler iki gruba ayrılır: temas gerektiren kuvvetler (itme, çekme, kaldırma, kas, rüzgar, sürtünme, hava direnci, su direnci) ve temas gerektirmeyen kuvvetler (manyetik kuvvet, yerçekimi kuvveti, elektriksel çekim ve itme kuvveti).
- 03:21Kuvvetin Ölçülmesi
- Kuvvetin etkisiyle şekil değiştiren ve kuvvetin etkisi ortadan kalkınca eski haline dönebilen cisimlere esnek cisimler denir; yay, sünger ve lastik gibi cisimler bu gruba örnektir.
- Kuvvetin büyüklüğü, kuvvetin esnek cisimler üzerindeki etkilerinden faydalanılarak ölçülebilir.
- Kuvveti ölçen alet dinamometredir; içinde sarmal yay bulunur ve uygulanan kuvvet yayın uzamasına sebep olur.
- 05:15Dinamometre ve Kuvvet Birimi
- Dinamometrelerde ölçüm yapmak için eşit bölmelendirilmiş ölçüm çubuğu veya gösterge bulunur.
- Dinamometre ile ölçülen kuvvet değerinin birimi newton (N) olarak ifade edilir, bu İngiliz bilim insanı Isaac Newton'un bilime yaptığı katkılardan dolayıdır.
- Dinamometrelerde kullanılan esnek cisimlerin belli bir esneme sınırı vardır ve dinamometrelerin üstünde ölçebilecekleri en büyük kuvvet değerleri yazılır.
- 07:30Sürtünme Kuvveti
- Cisimle temas ettiği yüzey arasında oluşan ve cismin hareketini zorlaştıran kuvvete sürtünme kuvveti denir; temas gerektiren bir kuvvettir.
- Sürtünme kuvveti cismin hareket yönüne ters yönde etki eder.
- Pürüzlü yüzeylerdeki sürtünme kuvveti kaygan yüzeylere göre daha fazladır ve bu yüzeylerde cisimler daha zor hareket eder.
- 09:22Hava ve Su Direnci
- Hava ortamında hareket eden cisimler ile hava arasında sürtünme kuvveti vardır; havanın cisimlere uyguladığı sürtünme kuvvetine hava direnci denir.
- Cismin havayla temas eden yüzeyi ne kadar genişse hava direnci de o kadar fazla olur; günlük hayatta hava direncinin etkisi arttırmaya veya azaltmaya çalışılır.
- Sıvılarda da cisimlere sürtünme kuvveti uygulanır; suyun cisimlere uyguladığı sürtünme kuvvetine su direnci denir ve bu da cisimlerin suya temas eden yüzeylerinin büyüklüğüne bağlıdır.
- 11:32Sürtünme ve Su Direnci
- Dalgıçların kullandığı özel kıyafetler ve gemilerin ön kısımlarının suda yaşayan canlılardan esinlenerek su direncini azaltacak şekilde tasarlanmıştır.
- Suda sürtünme ve direnç vardır ve bazı durumlarda bu sürtünmeyi azaltmaya çalışırız.
- Gemilerin ön kısmının sivri veya V şeklinde olması, su direncini azaltıp geminin hızlı bir şekilde yol almasını sağlamaktadır.
- 12:17Bilim Kahramanları
- Isaac Newton (1642-1727), İngiliz bilim insanı olup matematik, fizik, kimya, biyoloji ve astronomi gibi bilim dallarında sayısız çalışma yapmıştır.
- Newton, modern fiziğin en önemli yasalarından hareket yasalarını ortaya koymuş, kütle ve kuvvet kavramlarını açıklamış ve yerçekimini bulmuştur.
- Hezarfen Ahmet Çelebi (1609-1640), Osmanlı İmparatorluğu döneminde yaşamış Türk bilginidir ve yapay kanatlar takarak uçabilen ilk insan olarak tanınır.
- Hezarfen, kuşların kanat yapılarını taklit ederek yaptığı yapay kanatlarını takıp Lodos rüzgarını arkasına alarak Galata Kulesi'nden Üsküdar'a kadar yaklaşık 3500 metre uçmuştur.
- 14:00Vecihi Hürkuş
- Vecihi Hürkuş (1896-1969), Türk havacılık tarihinin önemli isimlerinden biri olup uçak tasarlayıp üreten ilk Türk'tir.
- Vecihi Hürkuş, İstanbul'da doğmuş, Birinci Dünya Savaşı'na ve Kurtuluş Savaşı'na katılmıştır.
- 1925 yılında ilk Türk uçağını yapmış, 1930 yılında ikinci uçağı ile İstanbul'dan Ankara'ya uçuş denemesi yapmış ve 1931 yılında Türkiye turu yapmıştır.
- 1954 yılında ilk sivil havacılık şirketini kurmuştur.
- 15:00Kapanış
- Beşinci sınıf Fen Bilimleri 3. ünite "Kuvvetin Ölçülmesi ve Sürtünme" geniş özetle bitmiştir.
- Video izleyicilere derslerinde ve sınavlarında başarılar diliyor.