Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitimci tarafından sunulan, 2022 sayılı ilköğretim eğitim kanunu hakkında kapsamlı bilgi veren bir eğitim dersidir. Videoda Murat adında bir öğrenci de yer almaktadır.
- Video, ilköğretim çağındaki çocukların (6-14 yaş) kayıt ve kabul süreçleri, devamsızlık durumları ve velilere uygulanacak cezalar gibi konuları detaylı şekilde ele almaktadır. İçerik, mecburi öğrenim çağı, veli, vasi ve aile başkanı kavramları, muhtar ve okul müdürü arasındaki işbirliği, nüfus kaydı, izin süreleri ve devamsızlık cezaları gibi konuları kapsamaktadır.
- Videoda ayrıca, bir öğretmenin düşen öğrenci sayısının 40'ı geçmemesi gerektiği, ilkokul ve ortaokulların ayrı kurulması gerektiği, ancak şartlar ve imkanlar el vermezse ortaokulların ilkokullarla veya liselerle birlikte kurulabileceği ancak 2015 yılından sonra bu üç kurumun birlikte kurulamayacağı bilgisi de paylaşılmaktadır. Eğitimci, konuyu tablo üzerinde anlatmakta ve ÖSYM'nin soracağı soru tiplerini örneklerle göstererek konuyu pekiştirmektedir.
- 00:08Kanunun Yürütülmesi Hakkında Uyarı
- 222 sayılı kanunun ve 1739 sayılı kanunun sonunda "bu kanunları kim yürütür" diye geçen kısımda "bakanlar kurulu" yazıyor.
- 477 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) madde 72'ye göre, 2018'de anayasa değişikliğiyle bakanlar kurulu ve başbakan kavramları anayasadan çıkarıldı.
- KHK'ya göre, kanunlarda, kararnamelerde ve yönetmeliklerde bakanlar kuruluna ve başbakanlığa yapılan atıflar cumhurbaşkanına yapılmış sayılır.
- 01:44Dersin Önemi
- Bu ders 222 sayılı kanunun en önemli dersidir ve güzel, detaylı, hikayeli soruların gelebileceği yerdir.
- Konu baştan sona anlatılacak ve tablo üzerinde sorularla pekiştirilecektir.
- 02:18Kayıt ve Kabul
- Her çocuk mecburi ilköğretim çağına girdiği öğretim yılının başında (genellikle Eylül ayında) ilköğretime kayıt ve kabul edilir.
- Mecburi ilköğretim çağı 6-14 yaş arası çocukları kapsar.
- Türkiye'de mecburi eğitim vardır ve ailelerin çocuklarını ilkokula kaydetmek zorunluluğu vardır, bu kişinin keyfine bırakılmamıştır.
- 04:02Veliler, Vasi ve Aile Başkanı
- Veli, anne ve babadır; anne baba boşanmışsa velayet mahkemece kime verilirse o veli olur.
- Evlat edinmişse evlat edinen o çocuğun velisidir.
- Çocuğun velisi yoksa, bakıma muhtaçsa veya devlet koruması altındaysa, sulu hukuku mahkemesi bir vasi atar ve vasi de tıpkı veli gibi sorumludur.
- Aile başkanı, veli veya vasi durumunda bulunmadığı halde çocuğu yanında barındıran veya çalıştıran kişidir.
- 06:38Mecburi Öğrenim Çağını Bitiremeyen Çocuklar
- Mecburi ilköğretim çağını bitirdiği öğretim yılının sonuna kadar (14 yaşına kadar) ilköğretim okulunu bitiremeyen çocuklara iki öğretim yılı daha verilir.
- Bu iki eğitim öğretim yılı daha okuma hakkı, kişinin elinden kolay kolay alınmamak için verilir.
- İki yılın sonunda da bitiremezse, tasdikname verilerek kaydı silinir ve bu çocuk ortaokuldan veya açık liseden okula devam edebilir.
- 09:23Mecburi İlköğretim Çağında Eğitim Hakkı
- Mecburi ilköğretim çağı 6-14 yaş arasıdır ve bu çağa giren çocuklar okula kaydını yapmak zorundadır.
- Mecburi ilköğretim çağını bitirdiği öğretim yılının sonuna kadar okulu tamamlayamayan çocuklara iki öğretim yılı daha okula devamına izin verilir.
- İki yıllık uzatma süreci de okulu bitiremeyen çocuklara tasdikname verilir ve okuldan kaydı silinir.
- 11:04Aile Başkanı ve Eğitim Sorumluluğu
- Aile başkanı, veli veya vasi durumunda bulunmadığı halde, çocuğun okula kaydını yapmak ve devamını sağlamakla yükümlüdür.
- Aile başkanı, çocuğun okula devamını sağlamakla yükümlü olduğu için idari para cezalarıyla karşılaşabilir.
- Aile başkanı, çocuğun okula kaydını yapmak ve devamını sağlamakla yükümlüdür, bu nedenle çocuk bir yıl geç başlayamaz.
- 14:33Yaz Tatili ve Öğretim Yılı Süresi
- Yaz tatili, sınavların bitiminden yeni eğitim öğretim yılının başlamasına kadar devam eder.
- Öğretim yılı süresi, okulda derslerin başlamasından bir hafta önceki tarihten başlar.
- Öğretim yılı süresi, son sınıf sınavların bittiği güne kadar devam eder.
- 19:04Öğretim Yılı Tanımı
- Öğretim yılı, derslerin başlamasından bir hafta önceki tarihten son sınıf sınavlarının bittiği güne kadar devam eder.
- Yaz tatili sınavların bitimi ile başlar ve üretim yılı başlayana kadar devam eder.
- Öğretim yılı, eğitim-öğretim takviminin düzenlenmesi açısından önemlidir.
- 20:08Muhtarın Yükümlülüğü
- Her yıl derslere başlamadan en az onbeş gün önce muhtar, okul müdürüyle işbirliği yaparak öğrenim çağında bulunan çocukların künyelerini tespit eder.
- Muhtar, öğrenim çağı (6-14 yaş) olan çocukların adını, soyadını, kimlik numarasını ve aile bilgilerini içeren üç nüsha çizelge hazırlar.
- Hazırlanan çizelgelerden biri muhtarda, biri okul idaresinde, biri ilçe milli eğitim müdürlüğünde kalır.
- 24:09Çocukların Okula Kaydedilmesi
- Mecburi öğrenim çağına gelmiş olup belli zaman içerisinde okula yazdırılmayan çocukların otomatik kaydı okul müdürü tarafından yapılır.
- Okul müdürü, veliden, vasiden veya aile başkanından çocuğun devam etmesini ister.
- Çocuk gönderilmezse, devamsızlık hükümleri uygulanır ve yasal süreçler başlar.
- 27:58Nüfus Kaydı Olmayan Çocukların Kaydı
- Kırsal bölgelerde nüfus hüviyet cüzdanı bulunmayan veya henüz nüfus kaydı yaptırılmamış çocuklar bulunmaktadır.
- Nüfus cüzdanı olmayan çocukların yaşını tespit etmek için ihtiyar kurulu karar verir.
- İhtiyar kurulu, köy ve mahalle muhtarlıklarında bulunan karar organıdır ve çocuğun yaşını tespit ederek nüfus kaydı yapar.
- 30:02Mecburi Öğrenim Çağında Kayıt
- Mecburi öğrenim çağına gelen ancak henüz nüfus kaydı yaptırılmamış çocuklar için ihtiyar kurulu karar verir.
- Bir öğretmene bir sınıfta düşen öğrenci sayısı kırk'ı geçemez, birleştirilmiş sınıflarda da bu sınır aşılmaz.
- Birleştirilmiş sınıflar, öğretmen sayısı az olduğu için ilkokul sınıflarının birleştirilmesiyle oluşur.
- 32:24Mecburi Öğrenim Çağında Kayıt Süreci
- Mecburi öğrenim çağında okula yazdırılmayan çocuklar için okul müdürü otomatik olarak kaydı yapar ve veliyi bilgilendirir.
- Velinin üç gün içinde çocuğu okula göndermemesi durumunda idari para cezaları uygulanır.
- Para cezaları mahalli mülki amir tarafından uygulanır.
- 33:08İlköğretim Haftası
- İlköğretim haftası, ilk üretimin önemini vurgulamak için düzenlenen bir haftadır.
- İlköğretim haftası her yıl Eylül ayının üçüncü haftasında kutlanır.
- Milli Eğitim Bakanlığı'nın hazırladığı programa göre hafta içinde şiir yarışmaları, spor müsabakaları, okuma yazma yarışmaları ve ilkokulun önemi ile ilgili konuşmalar yapılır.
- 35:22Okula Devam Sorumluluğu
- Her öğrencinin velisi, okula devam velisi, vasi veya aile başkanı, çocuğun mecburi öğrenim çağına muntazaman devamını sağlamakla yükümlüdür.
- Özrü yüzünden okula gidemeyen çocuğu en geç üç gün içinde okul idaresine bildirmek zorundadır, aksi takdirde idari para cezalarına karşılaşabilir.
- Mülki amir, ilköğretim müfettişi ve zabıta (köyde jandarma, ilçede polis) çocuğun mecburi ilköğretim kurumuna devamını sağlamakla yükümlüdür.
- 39:51Devamsızlık Durumunda Alınan Tedbirler
- Okula devam edemeyen öğrencinin devamsızlık sebepleri okul idaresince ve ilköğretim müfettişlerince araştırılarak giderilmeye çalışılır.
- Sebeplerin giderilmesi mümkün olmadığı takdirde köyde muhtara, diğer yerlerde mülki amire bildirilir ve gerekli tedbirler alınır.
- Okur idareleri, muhtar ve mülki amirlerin bu vazifeleri, devamsız öğrenciler hakkında koğuşun her safhasında yerine getirilmelidir.
- 43:15İzin Hakkı
- Çocuğun ailesi yanında kalmasını gerektiren durumlarda (ailede ölüm, yaralanma, düğün, askere gitme, bağ, bahçe işleri) bir yılda en çok onbeş gün izin verilebilir.
- Tarla işleri, sürüde tarım ve hastalık hayvanlarda hastalık ortaya çıktığında çocuk aileye yardım etmek için izin alabilir.
- 44:35İlköğretim Öğrencilerinin İzin Hakkı
- İstanbul'da yaşayan ilköğretim öğrencisi Halil, ailesiyle birlikte fındık bahçelerinde hasat için Ordu'ya gidiyor.
- Kanuna göre ilköğretim öğrencisi Halil'e bir yıl içerisinde toplam onbeş günü geçmeyecek şekilde izin verilebilir.
- Okul idaresi, hastalık, salgın hastalık, deprem, yangın gibi tehlike durumlarında takdir edilecek sebeplerle öğrencileri izinli kabul edebilir.
- 46:01Devamsızlık Durumunda Uygulanan Tedbirler
- Verilen izin müddetini geçiren, nakil yaptırmayan veya okul çevresi dışına çıkararak çocuğun izini kaybettiren velilere tebligat çekilir.
- Çocuğun devamsızlık durumunu ölçüsüz olarak zamanda okul idaresine bildirmeyen velilere tebligat çekilir.
- Tebligatta üç gün içinde çocuğu okula göndermezlerse idari para cezası uygulanacağı belirtilir.
- 48:40İdari Para Cezaları
- Kanun'a göre çocuğunu özürsüz şekilde okula göndermeyen velinin durumu öncelikle köylerde muhtarlığa, diğer yerlerde mülki amir'e bildirilir.
- Yapılan tebliğe rağmen çocuğu okula göndermezsen her bir gün için onbeş TL idari para cezası uygulanır.
- Göndermeme sebeplerini bildirmezsen beşyüz TL, sorulara cevap vermezsen veya yalan yanlış beyanda bulunursan yüz TL idari para cezası uygulanır.
- 52:50Okul Kayıt İşlemleri ve İdari Para Cezaları
- İlköğretim okulu öğrencileri için kayıt işlemleri sırasında eksik bilgi ve belgelere rastlandığında, okul idaresi resmi bir yazıyla öğrenci verisi defne'ye başvurur.
- Defne talep edilen bilgileri sağlamazsa ve cevap vermekten kaçınırsa, sayılı kanuna göre 100 TL idari para cezası uygulanır.
- İlköğretim çağında olup mecburi ilköğretim kurumlarına devam etmeyenler (6-14 yaş arası) hiçbir resmi veya özel işyerinde ücretli veya ücretsiz çalıştırılamaz.
- 54:12Çocuk İşçiliği ve Cezalar
- 14 yaşını doldurmuş çocuklar ancak ders dışı zamanlarda hafif işlerde çalıştırılabilirler.
- Çocuk işçilik yasaklanmıştır; 15 yaşında çocukları çalıştıramazsınız.
- Çocuk çalıştıranlar (ücretli ya da ücretsiz) 400 ile 1000 TL arası idari para cezası uygulanır.
- 56:33Örnek Durumlar ve İdari Para Cezalarının Uygulanması
- Zeytinburnu'nda bir ilköğretim okuluna görevli müdür yardımcısı, 7. sınıf öğrencisi Kübra'nın uzun süredir okula devam etmediğini fark eder ve yapılan incelemede Kübra'nın bir konfeksiyon atölyesinde ücret karşıtı çalıştırıldığı ortaya çıkar.
- Okul idaresi rapor edilir ve ilgili merce bildirilir, çocuk çalıştıran konfeksiyon atölyesi 400 TL ile 1000 TL arası idari para cezası verilir.
- Velinin verdiği cevaplar gerçeğe aykırı olduğu tespit edildiğinde, veliye ilgili kanuna göre 100 TL idari para cezası uygulanır.
- 57:42İdari Para Cezalarının Verilmesi ve Diğer Yasaklar
- Kanunda yazan idari para cezaları mahalli mülki amir tarafından verilir; ilçede kaymakam, ilde validir.
- Milli Eğitim Bakanlığı'nın izni olmaksızın açılan kurs ve dershaneler yasaktır.
- MEB onayı olmayan bir kurs veya dershanenin sahibi, mecburi ilköğretim çağındaki bir çocuğun kaydını kabul ederse 400 ile 1000 TL arası idari para cezasıyla karşılaşır.
- 59:41Okula Kayıt ve Devam Süreci
- Muhtar her yıl derslere başlamadan 15 gün önce, okul müdürlüğü mahalledeki öğrencilerin öğrenim çağına başlayacak olan 31 Aralık aralığında 72 ayını dolduran öğrencilerin adını, soyadını, kimlik numarasını, adresini belirleyen bir çizelge hazırlar.
- Okula yazdırılamayan çocuklar otomatikman okul müdürlüğü tarafından okula kaydı yapılır ve bu durum veliye, vasi, aile başkanına bildirilir.
- Eğer çocuk göndermezse devamsızlık işlemleri uygulanır ve devamsızlık olursa idari para cezaları başlar.
- 1:00:47Veli Vasi Aile Başkanı Yükümlülükleri
- Veli vasi aile başkanı çocuğu okula yazdırmakla ve okula devamı sağlamakla yükümlüydü.
- Çocuğun okula gidememesi durumunda (sağlık gibi özür sebebiyle) üç gün içinde bildirmek ve raporu teslim etmek zorundaydı.
- Mülki amir, zabıta teşkilatı ve ilköğretim müfettişleri çocuğun okula devamını sağlamakla yükümlülerdi.
- 1:01:42Devamsızlık Durumları ve Tedbirler
- Devamsızlık sebepleri okul idareleri ve ilköğretim müfettişleri tarafından araştırılıp giderilmeye çalışılırdı.
- Maddi ve manevi sebepler giderilmezse köyde muhtara, diğer yerlerde mülki amire bildirilirdi.
- Ailede ölüm, yaralanma, askere gitme, düğün gibi durumlarda izin verilebilirdi, ancak tarım ve hayvan hastalığı gibi sebeplerle bir yıl içerisinde toplam onbeş gün izin verilebilirdi.
- 1:02:41İzinli Sayılan Durumlar ve Ceza
- Hastalık, sel, kar, deprem, yangın gibi doğal afetlerle okula gelemeyen çocuklar okul idaresince izinli sayılırdı.
- Çocuğu okula göndermeyen, izin müddetini geçen, nakil yaptıran, okul çevresi dışına çıkararak izini kaybettiren veya şehre çalıştırmaya gönderen velilere idari para cezası uygulanırdı.
- Çocuğun devamsızlık ve özür sebeplerini üç gün içinde bildirmeyen velilere idari para cezası verilirdi.
- 1:03:37İdari Para Cezaları
- Çocuğu okula göndermeyen velilere her bir gün için onbeş TL idari para cezası uygulanırdı.
- Onbeş TL cezaya rağmen çocuğu okula göndermeyen velilere beşyüz TL idari para cezası verilirdi.
- Okul idareleri ve mülle sorulacak sorulara yanlış cevap verenler veya sorulardan kaçanlar yüz TL idari para cezası alırdı.
- 1:04:24Çocukların Çalıştırılması ve Kurslar
- İlköğretim çağındaki bir çocuğu ücretli ya da ücretsiz çalıştıran bir kimse dörtyüz ile bin TL arasında idari para cezasıyla cezalandırılırdı.
- Milli Eğitim Bakanlığı izni olmadan açılan bir kursa çocuğunun kaydını yaptıranlar dörtyüz TL ile bin TL arasında idari para cezası ile karşılaşırdı.
- Bu kanunda sayılan idari para cezalarını mahalli mülki amir (ilçede kaymakam, ilde vali) verirdi.
- 1:05:21Okul Kurulumu Hakkında Düzeltme
- Kanun ilkokullarla ortaokulların ayrı ayrı kurulması esastır, ancak şartlar ve imkanlar el vermezse ortaokullar ilkokullarla veya liselerle birlikte kurulabilir.
- 2015 yılı bir yönerge ile ilkokul, ortaokul ve lisenin birlikte kurulması artık izin verilmemektedir.
- Bundan sonra ilkokulla ortaokulun bağımsız kurulması esastır, şartlara göre ortaokul ilkokulla ya da ortaokul liseyle kurulabilir.