Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Salih Zeki Keş tarafından sunulan 2019 yaz dönemi online temel Arapça derslerinin ikinci bölümüdür. Ders, sanal sınıf ortamında 12 katılımcı ile etkileşimli bir şekilde gerçekleşmektedir.
- Ders, Arapça dilbilgisinin temel konularını ele almaktadır. İlk olarak harfi tarif (lamı tarif) kavramı, ardından isimlerin belirlilik-belirsizlik, sayı ve cinsiyet bakımından sınıflandırılması, müennes isimlerin özellikleri ve kameraya şemsiye harfleri detaylı şekilde anlatılmaktadır. Öğretmen, Necmetleri Bakan Üniversitesi Fakültesi'nde hazırlık sınıflarında okunan gramer kitabından örnekler vererek konuları açıklamaktadır.
- Ders içeriğinde Türkçe'deki tekil-çoğul ayrımı ile Arapça'daki müsenna (ikili) ve cem (çoğul) ayrımı arasındaki farklar vurgulanmakta, ayrıca müennes isimlerin çeşitleri (mühendis, elif masura, elif memdu, fıtrattan dişi olan varlıklar, akıl taşımayan veya cansız varlıkların çoğulları, semai mühendis) ve kameraya şemsiye harflerinin nasıl ayırt edileceği örneklerle açıklanmaktadır.
- 00:04Online Arapça Dersi Tanıtımı
- 2019 yaz dönemi online temel Arapça derslerinin ikinci bölümüne hoş geldiniz.
- Oturum yöneticisi dersi başlatmadan öğrencilerin oturuma girmesi mümkün değildir.
- Sanal sınıf ortamında önce öğretmen gelip sınıfı açar, sonra öğrenci gelip yerini alır.
- 02:07Derslerin Değerlendirilmesi
- Derslerin sağlayacağı katkıyı belirleme anlamında kanaat sahibi olma anlamında 51 saati tamamlayıncaya kadar hiçbir kanaatinizi paylaşmayın.
- Derslerin içeriği, başlangıçta basit görünse de ilerleyen zamanlarda daha karmaşık konularla karşılaşacaksınız.
- 03:05Harfi Tarif ve Lamı Tarif
- Harfi tarif (lamı tarif) şekil bakımından ve anlam bakımından görevi vardır.
- Çift harekete (tenvin) ile biten her isim belirsiz bir isimdir (örneğin: kitap, defter).
- Başında lamı tarif taşıyan isimler belirli isimlerdir (örneğin: el kitabı, e-defter).
- 04:58Lamı Tarifin Görevleri
- Lamı tarifin şekil bakımından görevi, başına geldiği ismin sonundaki çift hareket eden birisini düşürmek (tenvin yok etmek).
- Lamı tarifin anlam bakımından görevi, belirsiz olan varlığı bilinen belli bir varlık haline getirmek.
- Lamı tarif, belirlilik takısı anlamında "lahmat tarif" olarak da adlandırılır.
- 05:48İsimlerin Okunuşu
- Kitabın başına el gelince "el kitap" şeklinde okunur, defterin başına el gelince "e-defter" şeklinde okunur.
- Başında lamı tarif bulunmayan bir ismin sonunda çift hareke bulunmalı (kitab, defterin).
- Başında lamı tarif bulunan bir ismin sonunda çift hareke bulunmamalıdır (el kitabı, e-defter).
- 07:03İsimlerin Özellikleri
- Bir ismin başında lamı tarif varsa sonunda ten yoktur (tenvin damme, fetta veya kes türünden olabilir).
- Bir ismin sonunda tek hareke varsa başında lamı tarif vardır.
- "Selamün aleyküm" ve "esselamün aleyküm" doğru, "selamü aleyküm" ve "esselamü aleyküm" yanlış olarak değerlendirilir.
- 13:13Arapça'da Nekra Kavramı
- Konuşmacı, Necmetleri Bakan Üniversitesi Fakültesi'nde hazırlık sınıflarında okunan gramer kitabında "nekra" kelimesinin doğru adının "kira" olduğunu belirtiyor.
- Kur'an kursu hocalarının "nekra" yerine "kira" diye öğretmesi gerektiğini vurguluyor.
- "Rac" (adam) kelimesinin çoğulu "rical" (adamlar) olup, kesra hareke aldığında ince okunması gerektiğini açıklıyor.
- 18:34Arapça'da İsim Türleri
- Arapça'da isimler sayı bakımından müfre (tekil), müsenna (ikili) ve cem (çoğul) olmak üzere üçe ayrılır.
- Türkçe'de iki ve fazlası varlığa çoğul denirken, Arapça'da çoğul üç ve üçten fazlası varlık olarak tanımlanır.
- İkilik (tesniyelik) sadece isimlere değil, fiillere de özgü bir kiptir.
- 24:13Arapça'da Cinsiyet Kavramı
- Arapça'da isimler cinsiyet bakımından eril (müzekker) ve dişil (mühendis) olmak üzere ikiye ayrılır.
- Arapça'da isimler akıl taşısın taşımasın, canlı olsun olmasın erillik dişillik muamelesine tabi tutulur.
- Ağaç, taş, kapı, pencere, ayakkabı, elbise, kalem, defter, kitap, okul, duvar gibi akıl taşımayan varlıklar da müzekker veya mühendis olarak sınıflandırılır.
- 27:00Müennes İsimlerin Özellikleri
- Müennes isimler, sonlarında "tamer bota ta tenis" (ta merbuta) adı verilen harfin bulunduğu isimlerdir.
- Ta merbuta harfi, kendisinden önce gelen harfe bitişmeden yazılış şekli olan "kapalı ta", bitişerek yazılış şekli olan "yuvarlak ta" ve "topakta" olarak da adlandırılır.
- Bir ismin sonunda bu harfi görürsek, akıl taşısın taşımasın, canlı olsun olmasın müennes muamelesi yaparız.
- 31:49Müennes İsimlerin Çeşitleri
- Müennes isimler: balık anlamında semekketen, gül anlamında verdi, gemi anlamında sefine, araba anlamında seyyara, çanta anlamında akıbetin, son anda elif masura, kısa bulunan isimler (Leyla, Büşra, Kübra, Sura, Hubla, Asa), uzun elif bulunan isimler (Esma, Amya, Sema), yaradılıştan dişi olan varlıklar (bent, ohm), akıl taşımayan veya cansız varlıkların çoğulları (esnaan, taraklar, hemşat, paralar, nokt, cüzdanlar, hafız, kalemler, köpekler, kilap, tavşanlar, eran, kediler).
- Bünyelerinde mühendislik alameti taşımadığı halde Arapların kendilerine mühendislik muamelesi yaptıkları "semai mühendis" olarak adlandırılan isimler: güneş anlamında şems, diş anlamında sin, nefis anlamında nefs, savaş anlamında harp, yeryüzü anlamında artık, göz anlamında ayın, kol anlamında zira, kulak anlamında ozon, el anlamında yet, ayak anlamında kadem, vericil gibi.
- Müennes isimlerin üç temel alameti vardır: tamer bota, tava ve elif masura.
- 35:24Kameraya Şemsiye Bahsi
- Alfabede yer alan yirmisekiz harfin yarısı kamera, yarısı şemsiyedir.
- Kamerayı harfler: e, hacca, kaf, vakfa, en, gaf, ya, mim, ha şeklinde ezberlenir ve toplam ondört harftir.
- Herhangi bir isim bu ondört harften herhangi birisiyle başlıyorsa ve bu harflerden herhangi birisiyle başlayan o ismin başına bir lahma tarif (belirlilik takısı) getirilmişse, söz konusu lahma tarif "el" şeklinde yazılır ve "el" şeklinde okunur.
- Lahma tarif, kamera harflerden herhangi birisi de başlayan bir ismin başına geldiğinde "el" şeklinde yazılır ve "el" şeklinde okunur, şemsiye harflerden herhangi birisiyle başlayan bir ismin başına geldiğinde ise "her" şeklinde yazılır ancak "el" şeklinde okunmaz, ismin ilk harfi şeddeli (iki kez) okunur.