Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Deniz Hoca tarafından sunulan 12. sınıf edebiyat dersinin sorumluluk sınavına hazırlık amaçlı eğitim içeriğidir.
- Videoda, sınavda çıkması muhtemel 12 soru ele alınmakta ve çeşitli edebi konular detaylı şekilde anlatılmaktadır. İçerik, dilin değişimini etkileyen sebepler, Türkçe sözlükleri, küçük hikayenin özellikleri, saf şiir, toplumcu gerçekçi şiir, Garip akımı, İkinci Yeni şiir anlayışı, 1950 sonrası Türk romanı yönelimleri, tiyatro ve deneme türünün özellikleri ile sözcükte anlam konularını kapsamaktadır.
- Video, Haziran, Eylül ve Şubat'taki sınavlara hazırlanan öğrenciler için hazırlanmış olup, sınavda 50 ve üzeri not almanın yeterli olduğu belirtilmektedir. Her konu için örnekler ve önemli şairler (Ahmet Haşim, Yahya Kemal Beyatlı, Nazım Hikmet, Atilla İlhan, Ahmet Arif ve Rıfat İlgaz) hakkında bilgiler paylaşılmaktadır.
- 12. Sınıf Edebiyat Sorumluluk Sınavı Hazırlığı
- Deniz Hoca, 12. sınıf edebiyat dersinin sorumluluk sınavına hazırlık yapmak için bu videoda 12 soru çözüleceğini belirtiyor.
- Dokuz, on, onbir ve oniki. sınıf edebiyat derslerinin sorumluluk sınavlarına ait hazırlık amaçlı soru çözümlü ve konu anlatımlı videoların kanalda olduğu belirtiliyor.
- Videoda kullanılan sorular ve cevapları ekranın sağ üst köşesindeki linke tıklayarak veya videonun açıklamalar kısmında yer alan linke tıklayarak bulabilirsiniz.
- 01:18Dilin Değişimini Etkileyen Sebepler
- Dil bir canlı varlık gibidir ve tarih süreci içerisinde değişir.
- Dilin değişimini etkileyen beş başlık: kültür, coğrafya, din, teknoloji ve siyasal yaşam.
- 02:09Türkçe Sözlükler
- Başlangıçtan günümüze kadar olan Türkçe sözlüklerden beş tanesi: Divan Lugat-ı Türk, Muhakemetü'l-Lugat, Lehçe-i Osmanî, Kamuse Türk ve Türk Dil Kurumu'na ait sözlük.
- 02:54Küçük Hikaye
- Küçük hikaye, normal hikayeden farklı olarak birkaç cümleden oluşur ve yoğun bir anlatım içeren hikayelerdir.
- Küçük hikayeler minimal hikayeler olarak da adlandırılır ve şiirsel bir dil özellik taşır.
- Türk edebiyatında küçük hikayelerinin en önemli temsilcisi Ferit Eken'dir.
- 03:57Saf Şiir
- Saf şiirciler anlamdan ziyade şiirde bir duygu ararlar; şiir anlaşılmak için değil, hissedilmek için yazılır.
- Saf şiirciler şiirin ahenk, uyak ve redif özelliklerinden dolayı soylu bir uğraş olarak görürler.
- Saf şiirin temelinde sembolizm akımı yatar ve çoğunlukla aruz ölçüsünü tercih etmişlerdir.
- Saf şiir anlayışında önemli şairler: Ahmet Haşim ve Yahya Kemal Beyatlı.
- 06:58Toplumcu Gerçekçi Şiir
- Toplumcu gerçekçi şiir, toplumdaki sorunları, sıkıntıları gerçekçi bir şekilde dile getirmeyi amaçlar.
- Bu şiir anlayışı 1920'li yıllarda Nazım Hikmet'in öncülüğünde başlamıştır.
- Toplumcu gerçekçi şairler yoksulluk, yaşam mücadelesi, eğitimsizlik, işçi ve köylülerin ezilmesi, eşitsizlik ve baskı gibi toplumsal sorunları ele almışlardır.
- Toplumcu gerçekçi şairler şiirin biçiminden çok içeriğine önem vermişlerdir ve ilk kez serbest şiiri kullanan şairlerin başında Nazım Hikmet gelir.
- Toplumcu gerçekçi şairler: Nazım Hikmet, Atilla İlhan, Ahmet Arif ve Rıfat İlgaz'dır.
- 09:39Garip Akımı ve İkinci Yeni
- Garip akımının temsilcileri Orhan Veli, Melih Cevdet Anday ve Oktay Rıfat Horozcu'dur.
- Garipçiler şiirdeki kurallara karşı çıkmış, şiiri basitleştirmiş ve büyük tepki toplamışlardır.
- Garip akımına karşı çıkan şairler ikinci yeni şiir anlayışını oluşturmuşlardır.
- 10:42İkinci Yeni Şiir Anlayışı
- İkinci yeni şiirinde duygular ve hayaller ön plana çıkar, sürrealizm akımından etkilenmiştir.
- İkinci yeni şiirinde dili kapalı, anlaşılmaz ve sembollerle doludur, bolca imgenin kullanıldığı bir şiir anlayışıdır.
- İkinci yeni şiirinde bireyselliğin ön planda olduğu ve bireysel konular işlendiği bir şiir anlayışıdır.
- İkinci yeniciler arasında Cemal Süreya, Edip Cansever, Turgut Uyar, Ece Ayhan ve İlhan Berk bulunmaktadır.
- 11:531950'ler Sonrası Türk Romanı
- 1950'ler sonrası Türk romanında dört farklı yönelim vardır: toplumcu gerçekçi romanlar, milli ve dini duyarlılıkları yansıtan romanlar, modernist romanlar ve bireyin iç dünyasını esas alan romanlar.
- Toplumcu gerçekçi romanlarda toplum sorunları işlenir, bu yönelimde Yaşar Kemal, Fakir Baykurt, Orhan Kemal ve Talip Apaydın yer almaktadır.
- Milli ve dini duyarlılıkları yansıtan romanlarda milli tarihi ve kişileri konu olarak işlenir, bu yönelimde Hüseyin Niyaltasız ve Mustafa Necati Sepetçioğlu bulunmaktadır.
- Modernist romanlar 1960'lı yıllardan sonra ortaya çıkmış, bireyin iç dünyasını, bunalımlarını ve yalnızlığını konu olarak işler, bu yönelimde Oğuz Atay, Adalet Ağaoğlu, Ferit Etgü ve Pınar Kürü yer almaktadır.
- Bireyin iç dünyasını esas alan romanlar aynı zamanda psikolojik roman olarak da isimlendirilir, psikoloji biliminden yararlanarak bireyin psikolojisi detaylı bir şekilde incelenir.
- 14:141950'ler Sonrası Türk Tiyatrosu
- 1950'lerden sonra tiyatroda teknik ve konu çeşitli bakımdan ilerleme sağlanmıştır.
- Bu dönemde hem devlet hem de özel tiyatrolarda artış yaşanmış, tiyatro yaygınlaşmıştır.
- Bu dönemde yansıtmacı ve göstermeci tiyatro teknikleri kullanılmış, trajedi, dram ve komedi türünün özelliklerini baz alarak yeni oyunlar yazılmıştır.
- Bu dönemin tiyatro sanatçıları arasında Haldun Taner, Turgut Özakman, Aziz Nesin, Güngör Dilmen ve Orhan Asena bulunmaktadır.
- 1960'lar ve 1970'lerde Türk sineması olan Yeşilçam sineması önemli bir gelişim göstermiştir, bu gelişimde tiyatroların önemli rolü olmuştur.
- 16:14Deneme Türü
- Deneme, yazarın herhangi bir sınırlama kaygısı hissetmeden düşüncelerini olduğu gibi ortaya koyması sonucu oluşan, her konuda yazılan düşünce yazılarıdır.
- Denemelerde kanıtlama kaygısı yoktur, içten bir anlatım ve samimiyet söz konusudur, amacı farklı bir bakış açısı kazandırmaktır.
- Dünya'da ilk deneme örneği Fransız yazar Montaigne'nin "Denemeler" adlı eseridir.
- Türk edebiyatında ilk deneme örneklerine Tanzimat döneminde rastlanır, Ahmet Haşim'in "Gurabahane-i Laklakan" ve "Bize Göre" adlı eserleri deneme türünün ilk örnekleri olarak kabul görmektedir.
- Türk edebiyatında Canım Şahabettin, Ahmet Rasim ve Yahya Kemal'in de denemeleri ilk başarılı eserler olarak kabul görmektedir.
- 18:32Sözcük Anlamları
- Bir sözcük hem gerçek, hem yan, hem de mecaz anlamda kullanılabilir.
- Gerçek anlamda "ayak" sözcüğü insan ayağı olarak kullanılır, örneğin "topa vururken ayağını kırdı" cümlesinde.
- Yan anlamda "ayak" sözcüğü gerçek anlamdan tam olarak kopmadığı için kullanılır, örneğin "masanın ayağı kırıldı" cümlesinde.
- Mecaz anlamda "ayak" sözcüğü gerçek anlamdan bayağı uzaklaşılarak kullanılır, örneğin "bırak şimdi ayak yapmayı" cümlesinde.
- 19:43Sözcüklerin Gerçek, Yan ve Mecaz Anlamları
- "Boş" sözcüğü gerçek anlamda "masadaki bardak boştu" cümlesinde kullanılmış, bu da içinde herhangi bir nesne bulunmama manasını taşımaktadır.
- "Boş" sözcüğünün yan anlamında kullanımı "yeni öğrenci için boş kontenjanımız yok" cümlesinde görülmektedir, burada kontenjanın olmadığını ifade etmektedir.
- "Boş" sözcüğünün mecaz anlamında kullanımı "son zamanlarda boş işlerle uğraştı durdu" cümlesinde görülmektedir, burada gereksiz manasında kullanılmıştır.
- 20:53Sözcüklerin Anlamlarına Göre Sınıflandırılması
- "Karanlıkta korkarak eve koşardık" cümlesindeki "karanlık" sözcüğü gerçek anlamda kullanılmıştır, ışığın olmadığı, etrafın çok fazla görülmedi manasında.
- "Paslanan kapıyı açtığımızda gördüklerimize şaşırdık" cümlesindeki "paslanmak" sözcüğü gerçek manada kullanılmıştır, bir demirin paslanması manasında.
- "Yıllarca herhangi bir işte çalışmayarak paslandığını düşünüyordu" cümlesindeki "paslanmak" sözcüğü mecaz anlamda kullanılmıştır, artık işe yaramadığını ifade etmek için.
- "Dağın eteğinde kar hiç eksik olmaz" cümlesindeki "etek" sözcüğü yan anlamda kullanılmıştır, dağın yamaçları eteğe benzetilerek isimlendirilmiştir.
- "Gözlüklerinin camını cebinden çıkardı, bezle sildi" cümlesindeki "silmek" sözcüğü gerçek anlamda kullanılmıştır, temizlemek veya kiri yok etmek manasında.
- "Ona hediye alman çok ince bir davranıştı" cümlesindeki "ince" sözcüğü mecaz anlamda kullanılmıştır, davranış demek güzel, hoş manasında.
- 23:13Video Kapanışı ve Öneriler
- Bu video, 12. sınıf edebiyat dersinin sorumluluk sınavına hazırlık içindir ve Haziran, Eylül ve Şubat'taki sınavlara uygun olup, 2021, 2022 ve 2023 yılları için de geçerlidir.
- Sınavlarda 50 alındığında, ortalamanın ne olursa olsun sorumluluk sınavına girilen kişinin sorumluluğu ortadan kalkar.
- İzleyicilerden videoyu beğendilerse kanala abone olmaları ve sosyal medya hesaplarını takip etmeleri istenmektedir.