Buradasın

11. Sınıf Fizik Yazılı Genel Tekrar Dersi

youtube.com/watch?v=eMD56zDHn_k

Yapay zekadan makale özeti

Kısa
Ayrıntılı

Bu video, bir fizik öğretmeninin 11. sınıf öğrencilerine yönelik hazırladığı kapsamlı bir yazılı genel tekrar dersidir. Öğretmen, ZEDVA ekibi adına bu dersi sunmaktadır.
Video, fizik dersinin temel konularını sistematik bir şekilde ele almaktadır. İçerikte vektörler, bağıl hareket, Newton'un hareket yasaları, sürtünme kuvveti, eğik düzlem, sabit ivmeli hareket, hareket grafikleri ve düşey atış hareketi gibi konular detaylı olarak anlatılmaktadır. Her konu için teorik bilgiler, formüller ve örnek soru çözümleri sunulmaktadır.
Video, TYT ve AYT sınavlarına hazırlanan öğrenciler için hazırlanmış olup, özellikle yazılı sınavına hazırlık sürecinde öğrencilere destek olmayı amaçlamaktadır. Öğretmen, konuları ezber yerine temel kavramları anlamaları ve mantıksal yaklaşım kullanmaları gerektiğini vurgulamaktadır. Video, AYT matematik genel tekrarıyla sona ermektedir.

11. Sınıf Fizik Yazılı Hazırlığı: 11. sınıf öğrencileri için fizik yazılısı hazırlığı yapılıyor, TYT tamamlandıktan sonra AYT'ye alışma süreci devam ediyor.
Video ders kitabı ve soru bankası, 11. sınıf öğrencileri için hazırlanmış olup, seneye de aynı kitaplar üzerinden kamplar yapılacak.
Mezuna kalma endişesi olmaması gerektiği, 11. sınıf sıkı tutularak 12. sınıfta TYT, 11. ve 12. sınıf dersleri tamamlanarak süreç acısız sancısız geçirilebileceği vurgulanıyor.
01:26345 All Star Eğitim Projesi: 345 All Star, tüm ZED öğretmenlerinin ve YouTube'daki %90-95 öğretmenin bulunduğu bir eğitim projesi.
Öğrenciler online eğitim platformuna başvurarak 345 Yayınları'nın kitaplarını kullanabilir, cevap anahtarları olmadan doğrudan uygulamadan çözümleri dinleyebilirler.
Uygulamada akademik dinleme yapılıyor, hatalı ifadeler tespit ediliyor ve farklı formatlarda (kısa özet, eğlenceli, derece) ders anlatımları sunuluyor.
05:43Vektörler Konusu: 11. sınıfta en büyük sancı vektörleri anlayamamaktır, vektörlerin yön belirtmesi ve vektörel büyüklüklerin başlangıç noktası, yönü ve büyüklüğü olması gerektiği vurgulanıyor.
Vektörün yönü iki boyutlu tanımlanırsa doğrultu olarak adlandırılır, doğrultu iki zıt yönü kapsar.
Vektörlerin toplanmasında, iki ya da daha fazla vektörün yaptığı etkiyi tek başına yapabilen vektöre bileşke vektör denir ve R harfi ile gösterilir.
08:08Vektörlerin Toplanması Yöntemleri: Vektörlerin toplanması için üç farklı yöntem bulunmaktadır.
İlk yöntem olan ucuca ekleme yönteminde, vektörlerin doğrultusu, yönü ve şiddetini değiştirmeden birinin bitiş noktasına diğerinin başlangıç noktası gelecek şekilde eklenir.
Uca ekleme yönteminde vektörlerin hangi sırayla ekleneceği önemli değildir, sonuç her zaman aynıdır.
09:53Paralelkenar Yöntemi: Paralelkenar yönteminde, vektörlerin başlangıç noktaları birleştirilir ve karşı taraftaki kesişim noktaları bulunur.
İlk vektörün başlangıç noktası ile karşı taraftaki kesişim noktası birleştirilerek bileşke vektör elde edilir.
Paralelkenar yönteminde, vektörlerin büyüklükleri eşitse bileşke vektör açıortaydan geçer ve açıyı ikiye böler.
Bir vektörün şiddeti daha büyük ise, bileşke vektör o vektöre daha yakın olur.
12:17Dik Bileşenlere Ayrılma Yöntemi: Vektörlerin dik bileşenlerine ayrılma yönteminde, iki boyutlu bir vektörün hem yatay hem de düşey bileşenleri vardır.
X bileşeni, vektörün yatay izdüşümüdür ve vektörün kosinüsü ile açının çarpımına eşittir.
Y bileşeni, vektörün düşey izdüşümüdür ve vektörün sinüsü ile açının çarpımına eşittir.
Bileşenlerin vektörel toplamı, vektörün kendisine eşittir ve bu özellikle momentum ve tork konularında karşımıza çıkar.
13:35Vektörlerin Bileşkesi: İki vektörün bileşkesi, vektörlerin vektörel toplamına eşittir; örneğin, x'in k'daki bileşeninin vektörü artı y'nin k'daki bileşeninin vektörü, k vektörüne eşittir.
Vektörlerin vektörel toplamı, vektör işareti ile ifade edilirken, uzunluk olarak ifade edilirse vektör işareti kullanılmaz ve Pisagor yönteminden yararlanılarak bulunabilir.
37-53-90 üçgeninin benzerliğinden yararlanarak, sinüs ve kosinüs hesaplamaları yapmadan vektör problemlerini çözebiliriz.
15:36Vektörlerin Bileşkesinin Özellikleri: İki vektörün bileşkesinin büyüklüğü, vektörlerin büyüklüklerinin toplamından daha büyük olamaz ve farkından daha küçük olamaz.
Vektörlerin aynı yönlü ise bileşke en büyük değerini, zıt yönlü ise en küçük değerini alır.
Vektörlerin büyüklükleri eşitse ve açı 60 derece ise bileşke, vektörlerden birinin kök üç katına eşit olur; açı 90 derece ise bileşke, vektörlerden birinin kök iki katına eşit olur; açı 120 derece ise bileşke, vektörlerden birine eşittir.
18:03Açı İlişkisi ve Genel Tekrar: Açı büyüdükçe bileşke değeri azalır; açı 0 derece iken maksimum, açı 180 derece iken minimum değer alır.
Genel tekrar setinde örnekler de eklenmiştir ve AYT kitabında daha fazla örnek olacak.
İzleyicilerden genel tekrarların nasıl devam etmesi gerektiği konusunda yorum yapmaları istenmektedir.
19:28Vektörlerin Bileşkesi: Üç vektörün bileşkesi sıfır olabilmesi için vektörler ucuca eklenip başlangıç noktasına geri dönmelidir.
Ucu ekleme metodu kullanıldığında, vektörlerin sırası önemli değildir (b+c=c+b).
Vektörlerin bileşkesi, başlangıç noktasından bitiş noktasına çizilen vektördür.
21:20Kuvvetlerin Bileşkesi: Kuvvetlerin bileşkesini bulmak için vektörleri bileşenlerine ayırabiliriz.
Üçgen yöntemi kullanılarak kuvvetlerin bileşenleri hesaplanabilir.
Vektörlerin bileşkesi, bileşenlerin yönlerine dikkat edilerek toplanabilir.
23:01Vektör Toplama Yöntemleri: Vektörlerin bileşkesini bulmak için ucu ekleme metodu veya bileşenleri ayırma yöntemi kullanılabilir.
Vektör toplama işleminde vektörün yönü, büyüklüğü ve doğrultusu değiştirilmemelidir.
Vektörlerin bileşenleri x ve y koordinatlarına göre toplanabilir.
25:43Özel Koordinat Sisteminde Vektör Toplama: Alışık olduğumuz x-y koordinat sisteminden farklı koordinat sistemlerinde vektör toplama yapılabilir.
Vektörlerin bileşkesi, verilen doğrultularda çizilen vektörlerle elde edilebilir.
Vektörlerin büyüklükleri karşılaştırılarak sıralanabilir.
26:58Vektörlerin Bileşenleri ve Pisagor Teoremi: Dik üçgende kenarların karelerinin toplamı hipotenüsün karesine eşit olur, bu Pisagor teoremi olarak bilinir.
Vektörlerin bileşenleri, Pisagor teoremi kullanılarak hesaplanabilir; örneğin, bir birimlik köşegenin bileşenleri kök iki birimdir.
Vektörlerin sıralaması, bileşenlerinin büyüklüklerine göre yapılabilir; örneğin, B bileşeni en büyük, K bileşeni orta, A bileşeni en küçüktür.
28:42Koordinat Sistemleri: İki boyutlu dik koordinat sisteminde vektörler x ve y koordinatlarıyla ifade edilir.
Üç boyutlu koordinat sisteminde vektörler x, y ve z koordinatlarıyla ifade edilir.
Üç boyutlu koordinat sistemini anlamak için küp hayal etmek önemlidir; x, y ve z koordinatları sırasıyla x eksenindeki, y eksenindeki ve z eksenindeki bileşenleri gösterir.
31:35Vektörel Büyüklükler: Vektörel büyüklükler, yön ve büyüklük içeren büyüklüklerdir.
Aynı büyüklükteki ancak farklı yönlü vektörler zıt vektörlerdir.
Vektörel büyüklüklerin toplamı, yön ve büyüklüklerine göre hesaplanır.
31:58Bağıl Hareket Kavramı: Bağıl hareket, Galileo-Newton'un göreceli hareket kavramına dayanır ve gözlenen ile gözlemci ilişkisine göre tanımlanır.
Bağıl hareket formülü: v_gözlenen = v_gözlemci + v_hareket, yani gözlenen hız, gözlemci hızı ile hareket hızının vektörel toplamıdır.
Bağıl hareket problemlerinde en önemli nokta, kim gözleniyor ve kim gözlemci olduğunu belirlemektir.
32:43Bağıl Hareket Örnekleri: Doğrusal hareket eden araçlar için bağıl hız hesaplaması yapılırken, vektörel toplama işlemi kullanılır.
İki araç zıt yönde hareket ederse, hızları toplanır; aynı yönde hareket ederse, hızlar çıkarılır.
Günlük hayatta, iki kişi aynı hızda yan yana hareket ederse birbirlerini duruyor gibi görürler.
34:50İki Boyutlu Bağıl Hareket: Bağıl hareket problemleri tek boyutta değil, iki boyutlu da olabilir.
İki boyutlu problemlerde, vektörlerin bileşenlerine ayrılması gerekir.
Vektörlerin eksi ile çarpılması, vektörün tam tersi yöne gitmesini sağlar.
36:40İrmak Problemleri ve Birleşik Hareket: İrmak problemlerinde de bağıl hareket gözlemlenir ve akıntı hızı hesaba katılır.
Sudaki cismin su üzerindeki bir noktaya göre hızına "suya göre hız", yerde sabit duran gözlemci tarafından gözlemlenen hızına ise "yere göre hız" denir.
Yere göre hız, suya göre hız ile akıntı hızının toplamıdır.
37:31Birleşik Hareket Örnekleri: Birleşik hareket, bir sistemin içinde hareket eden bir cismin yere göre hızını hesaplamaktır.
Hareket eden bir sistemin içinde hareket eden bir cismin yere göre hızı, kendi hızı ile hareket eden sistemin hızının toplamıdır.
İrmak problemlerinde, akıntı hızı ve yüzücünün hızı arasındaki ilişki, gidiş ve dönüş sürelerinin farklılığını açıklar.
41:46İrmak Problemlerinde Hesaplama: İrmak problemlerinde, yataydaki mevzular için yataydaki hız ve yol, düşeydeki mevzular için düşeydeki mesafe ve hız incelenir.
Karşı kıyıya ulaşma süresi, akıntı hızına bağlı değildir çünkü düşeyde hareket edilir.
LM arası yolculuk, nehirde kalma süresi ile akıntı hızının çarpımıdır.
44:05Nehir Problemlerinde Hız Bileşenleri: Yüzücünün suya göre hızının akıntıya dik bileşeni, karşı kıyıya çıkma süresi veya nehirde kalma süresini belirler.
Düşeydeki yol, hızın dik bileşeni ile zamanın çarpımıdır ve bu nehirde ne kadar vakit geçirildiğini gösterir.
Yatayda hızın bir bileşeni ve akıntı hızı bulunur, bu bileşke hız ile LM arası yolculuk süresi hesaplanır.
45:07Nehir Problemlerinde Mantıksal Yaklaşım: Nehir problemlerinde formülleri ezberlemek yerine, düşeyi, yatağı ve mesafeyi nasıl değerlendirdiğimizi anlamak önemlidir.
Bir motor örneğinde, suya göre 5 m/s hızla 37 derece açıyla hareket eden motorun L noktasına varış süresi ve ırmağın akıntı hızı hesaplanmıştır.
37 derece açıda 3 birim yukarı ve 4 birim yatay hız bulunur, düşeydeki mesafe 24 metre olduğundan nehirde kalma süresi 8 saniyedir.
46:03Akıntı Hızının Hesaplanması: Motorun L noktasına varış için hem yukarı doğru hız hem de yatay doğru hız gereklidir.
Yatayda akıntı hızı -4 m/s olarak belirlenmiş ve 8 saniye boyunca 16 metre ilerlemeyi sağlamıştır.
Akıntı hızının 6 m/s olduğu ve nehirde kalma süresinin 8 saniye olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
47:38Newton'un Hareket Yasaları: Newton'un hareket yasaları TYT ve AYT'de aynı şekilde görülür, sadece AYT'de matematiksel olarak daha detaylı ele alınır.
Newton'un birinci yasası eylemsizlik yasasıdır ve maddenin temel özelliğidir; kütlesi büyük olan cisimleri harekete geçirmek veya durdurmak kütlesi küçük olanlara göre daha zordur.
Eylemsizlik, dışarıdan gelen kuvvetin hareket değişikliğine gösterdiği tepkidir ve bu tepkiyi kütlemiz belirler.
48:30Dengelenmiş Kuvvetler ve İkinci Yasalar: Eylemsizlik özelliğine sahip maddeler, üzerindeki kuvvetlerin bileşkesi sıfırsa hareket durumunu değiştirmez; duruyorsa durmaya, hareket varsa sabit hız hareketine devam eder.
Dengelenmiş kuvvetlerin etkisindeki hareket, EFN'in sıfır olduğu durumdur ve bu durumda ivme de sıfırdır.
Newton'un ikinci yasası F=ma'dır; kuvvet ve ivme doğru orantılıdır, kütlesi büyük cisimlerin hızlarının değişimi daha azdır.
50:50Dengelenmemiş Kuvvetler ve Üçüncü Yasalar: Dengelenmemiş kuvvet, EFN'in sıfıra eşit olmadığı durumdur ve bu durumda ivme de sıfıra eşit değildir; cisim hızlanır, yavaşlar veya yön değiştirir.
Newton'un üçüncü yasası etki-tepki yasasıdır; etki-tepki kuvveti her zaman eşit büyüklükte ve zıt yönlüdür.
Etki-tepki kuvvetleri aynı cisim üzerinde bulunmaz, farklı cisimler üzerindedir ve etkileşim hangi iki cisim arasında ve neyden kaynaklanıyorsa, etki-tepki kuvvetleri de aynı büyüklüktedir.
52:47Etki-Tepki Kuvvetleri ve Örnekler: Kütle çekim kuvveti menzili sonsuz bir kuvvettir ve temas gerektirmeyen bir kuvvettir.
Temas gerektiren kuvvetler (örneğin kitabın masaya yaptığı dik temas kuvveti) etki-tepki kuvveti değildir çünkü aynı cisim üzerinde bulunurlar.
Kütle çekim kuvveti (G) değişmezken, temas gerektiren kuvvetler (N1 ve N2) değişebilir; örneğin kitabın üstüne başka bir kitap konulduğunda temas gerektiren kuvvet artar.
56:25Sürtünme Kuvveti: Sürtünme kuvveti temas gerektiren bir kuvvet olduğu için F = k × N formülüyle hesaplanır, burada k sürtünme katsayısı, N ise temas kuvvetidir.
Eğer cismin üzerinde başka bir kuvvet yoksa, temas kuvveti G'ye eşittir ve sürtünme kuvveti F = k × G olarak hesaplanır.
Sürtünme kuvveti iki başlık altında incelenir: statik sürtünme kuvveti ve kinetik sürtünme kuvveti.
57:47Statik ve Kinetik Sürtünme Kuvveti: Statik sürtünme kuvveti, duran bir cismi harekete geçirmeye çalışırken uygulanan kuvvetin büyüklüğüne eşit olmak zorundadır.
Kinetik sürtünme kuvveti, bir cismi kuvvet uygulayarak harekete geçirdikten sonra maruz kaldığı sürtünme kuvvetidir.
Statik sürtünme kuvveti kinetik sürtünme kuvvetinden büyüktür, bu da dururken harekete geçmenin hareketin devamlılığından daha zor olduğunu gösterir.
1:00:03Serbest Cisim Diyagramı: Serbest cisim diyagramı, sisteme etki eden kuvvetlerin uygulama noktalarını, yönlerini ve büyüklüklerini sistematik bir şekilde gösterir.
Serbest cisim diyagramında temas gerektiren kuvvetler (ip, sürtünme kuvveti) ve temas gerektirmeyen kuvvetler (ağırlık, kütle çekim kuvveti) ayrı ayrı değerlendirilir.
Serbest cisim diyagramını düzgünce çizerek ve eksiksiz analiz ederek soruları cevaplayabiliriz.
1:05:16Eğik Düzlemdeki Kuvvetler ve İvme: Eğik düzlemde cismin ağırlığı (mg) iki bileşene ayrılır: sinüs bileşeni (mg sinθ) aşağıya doğru çeker, kosinüs bileşeni (mg cosθ) ise eğik düzlemin açısının kosinüsüdür.
Sürtünmeli eğik düzlemde, cismin aşağıya doğru çeken mg sinθ bileşeni ile sürtünme kuvveti (μN) arasında denge kurulur: mg sinθ - μN = ma.
Sürtünme yoksa eğik düzlemdeki ivme g sinθ olur, sürtünme varsa da kütleden bağımsız olarak açıya ve sürtünme katsayısına bağlıdır.
1:07:43Eğik Düzlemdeki Hareket İvmeleri: Eğik düzlemde yukarıya çıkarken sürtünme kuvveti aşağı doğru olur ve ivme daha büyüktür, bu nedenle çıkış süresi iniş süresinden daha kısa olur.
Aşağıya inerken sürtünme kuvveti yukarı doğru olur ve ivme daha azdır, bu nedenle iniş süresi çıkış süresinden daha uzundur.
Eğik düzlemde cismin çıkış ivmesi iniş ivmesinden daha büyüktür.
1:09:38İvmeli Hareket Eden Araç İçindeki Cisim: İvmeli hareket eden bir aracın içindeki cisim, ip gerilmesi ve ağırlık kuvvetinin bileşenleriyle analiz edilir.
Yatayda oluşan FN kuvveti, aracın ivmesinden kaynaklanır ve tanjantθ = FN/g formülüyle ifade edilir.
İvme, yerçekimi ivmesi ile açının tanjantının oranıdır ve kütleden bağımsızdır.
1:11:45Asansördeki Kuvvetler: Asansör, durgun halden hızlanırken veya hareket halindeyken durduğunda ivmeli hareket yapar.
Asansör yukarı yönde hızlanırken, ipteki gerilme (T) ağırlıktan (mg) daha büyük olur ve kişi yere yapışma hissiyatı yaşar.
Asansör yukarı yönde yavaşlarken, ipteki gerilme ağırlıktan daha az olur ve kişi kendini daha hafif hisseder.
1:14:51Hareket Sistemlerinde İp Kuvveti: Aşağı yönde hızlanan veya yukarı yönde yavaşlayan bir cisimde, ipte kendi ağırlığından daha az bir değer görülür.
Hareket analizinde serbest cisim diyagramı çizilir, T ve G kuvvetleri yazılır, hareket kavramları hatırlanır ve kuvvet dengesi yazılır.
Newton hareket yasaları ve üst üste cisimlerin hareketini analiz etmek için sistemin birlikte hareket edebileceği maksimum ivme değerini cisimler arasındaki sürtünme kuvveti belirler.
1:16:15Üst Üste Cisimlerin Hareketi: Üst üste iki cisim arasında sürtünme kuvveti oluşur ve bu kuvvet hareketin başlamasını sağlayabilir.
L cismine etki eden net kuvvet sürtünme kuvvetidir ve L'yi hareket ettiren kuvvet F sürtünme olur.
K cisminin hareketi için F - F sürtünme = mK × a_max formülü kullanılır ve L için F sürtünme = ml × a_max formülü yazılır.
1:18:18Maksimum Hareket İvmesi: Üstteki cisme bir kuvvet etki ederse, aralarında sürtünme kuvveti oluşur ve etki-tepki kuvvet çiftleri oluşur.
Cisimlerin birlikte hareket edebileceği maksimum ivme, F + N toplam çarpı a formülüyle hesaplanır.
Bu tarz sorular üniversite sınavında karşımıza gelmez ancak MEB kitabında olduğu için eklenmiştir.
1:19:06Eğik Düzlem Üzerindeki Cisimlerin Hareketi: Yere sabitlenmiş bir eğik düzlemde, 4 kg ve 2 kg kütleli cisimler arasındaki kinetik sürtünme katsayısı 5 olduğuna göre, cisimlerin ivmelerinin büyüklüğü hesaplanıyor.
2 kg kütleli cismin ağırlığı 20 Newton olup, eğik düzlemde 16 Newton aşağıya doğru, 12 Newton ise yatay yönde etki ediyor.
Sürtünme kuvveti 6 Newton olarak hesaplanıyor ve sistemin ivmesi 3 m/s² olarak bulunuyor.
1:21:01İpteki Gerilme Kuvveti Hesaplama: İpteki gerilme kuvveti, her iki cisimden de yararlanılarak hesaplanıyor.
2 kg kütleli cisim için ipteki gerilme kuvveti 28 Newton olarak bulunuyor.
4 kg kütleli cisim için de ipteki gerilme kuvveti 28 Newton olarak hesaplanıyor.
1:22:01İki Cisimli Sistemde İvme ve İp Gerilmesi: İki cisimli bir sistemde, 1 kg ve 3 kg kütleli cisimler arasında sürtünme kuvveti 5 Newton olarak hesaplanıyor.
Sistemin ivmesi 2,5 m/s² olarak bulunuyor.
İpteki gerilme kuvveti 12,5 Newton olarak hesaplanıyor.
1:24:16Sabit İvmeli Hareket Kavramı: Sabit hız, hızın büyüklüğü ve yönünün değişmediği bir durumdur ve VT grafiğinde artı veya eksi yönünde sabit bir çizgi olarak gösterilir.
Sabit hızlı harekette ivme sıfırdır, ancak sabit ivmeli harekette ivme vardır ve bu durumda hızda değişim olur.
AYT kısmında hem bir boyutta yatayda hem de atış hareketinde dünyanın yerçekimi ivmesinden dolayı ivmeli hareket incelenir.
1:26:07Hareket Kavramları: Konum, vektörel bir büyüklük olup x ile gösterilir ve referans noktasına göre yönlü uzaklık olarak tanımlanır.
Yer değiştirme (Δx), ilk konum ile son konum arasındaki yönlü uzaklık olarak tanımlanır ve birimi metredir.
Hız, birim zamandaki yer değiştirmeyi ifade eder ve v ile gösterilir, birimi metre/saniyedir.
İvme, bir cismin birim zamandaki hız değişimidir ve vektörel bir niceliktir.
1:28:40Hız Değişimi ve İvme: Hızdaki değişim (delta v) metre bölü saniye olarak tanımlanır ve birimi metre bölü saniye karedir.
Delta v, son hız eksi ilk hız şeklinde vektörel olarak hesaplanır.
Hızdaki değişim varsa, cisim ivmeli hareket yapmaktadır.
1:29:12Newton'un Hareket Yasaları: Newton'un ikinci yasasına göre, bir cismin hareket etmesi için kuvvete ihtiyacı yoktur, ancak hareketinin değişmesi için (yön veya büyüklük olarak) kuvvete ihtiyaç vardır.
İvme varsa, kuvvetle ilişkilendirilmelidir.
Dengelenmiş kuvvetler (F=0) varsa, cisim ya sabit hızla gider ya da durur ve ivmesi yoktur.
1:30:02Sabit İvmeli Hareket: Sabit ivmeli hareket, hızın değişiminin sabit olması demektir.
Sabit ivmeli harekette, hız sabit bir şekilde artar veya azalır.
Pozitif yönde düzgün hızlanan harekette, konum-zaman grafiğinde parabolik eğriler görülür ve bu eğrilerin uç kısmı x eksenine paraleldir.
1:31:46Hız-Zaman Grafiği: Hız-zaman grafiğinde, ivmenin sabit olduğu durumda açı değişmez.
Artı yönde hızlanan harekette, hız-zaman grafiğinde t ekseninin üstünde çizilir ve ivme pozitiftir.
Negatif yönde hızlanan harekette, hız-zaman grafiğinde t ekseninin altında çizilir ve ivme negatiftir.
1:34:12İvme Hesaplama: İvme, delta v (son hız eksi ilk hız) formülüyle hesaplanabilir.
Artı yönde hızlanan harekette delta v pozitif, eksi yönde hızlanan harekette delta v negatiftir.
İvmenin pozitif veya negatif olması, hareketin hangi yönde hızlanıp yavaşladığını belirler.
1:34:51İvmeli Hareket ve Grafikler: İvmeli harekette konum-zaman grafiğinde parabolik eğriler görülür, bu eğrilerin uç kısmı t'ye paraleldir.
Parabolik eğrinin t'ye paralel olması, eşit zaman aralıklarında farklı miktarda yol alındığını ve hızın azaldığını gösterir.
İvme, hızın değişim hızıdır ve hızlanma durumunda artı, yavaşlama durumunda eksi işaretli olur.
1:38:00İvmeli Hareket Formülleri: İvmeli harekette hız formülü: v = v₀ + a·t veya v = v₀ - a·t'dir, burada v₀ ilk hız, a ivme ve t zamandır.
Yer değiştirme formülü: Δx = v·t'dir, bu formül sabit hızda harekette kullanılır.
Yer değiştirme formülü: x = v₀·t + ½·a·t²'dir, burada v₀ ilk hız, a ivme ve t zamandır.
1:42:19Grafiklerin Özellikleri: Konum-zaman grafiğinde x'e paralel eğri, sabit hızlı hareketi gösterir.
Parabolik eğrinin t'ye paralel olması, hızlanma veya yavaşlama durumunu gösterir.
Konum-zaman grafiğinde yön değişimi, eğrinin x eksenini kestiği noktada gerçekleşir.
1:43:48Hız-Zaman Grafiği ve Özellikleri: Hız-zaman grafiğinin en güzel yanı, konum-zaman grafiğine göre daha basit olmasıdır.
Grafiğin altında kalan alan, yer değiştirmeyi verir ve bu alan pozitif veya negatif olabilir.
Konum-zaman grafiğinde, hız sıfır olduğunda eğim sıfır olur ve konum değişmez.
1:45:43İvme-Zaman Grafiği ve Hareket Durumları: İvme pozitif olduğunda, cisim ya artı yönde hızlanabilir ya da eksi yönde yavaşlayabilir.
İvme negatif olduğunda, cisim ya eksi yönde hızlanabilir ya da artı yönde yavaşlayabilir.
İvme vektörel bir büyüklük olduğu için, hareketin yönüne dikkat edilmelidir.
1:47:48Grafikler Arasındaki İlişkiler: Konum-zaman grafiğinde konum zamana bölünerek hız bulunur.
Hız-zaman grafiğinde hız zamana bölünerek ivme bulunur.
İvme-zaman grafiğinde ivme zamana çarpılarak hız değişimi (delta v) bulunur.
Hız-zaman grafiğinde hız zamana çarpılarak yer değişimi (delta x) bulunur.
1:48:20Soru Çözümü Örnekleri: Konum-zaman grafiğinde x'e paralellik, sabit hızla hareket etmeyi gösterir.
İvme-zaman grafiğinden hız-zaman grafiği çizilerek yer değiştirmeleri hesaplanabilir.
Yer değiştirmeleri, grafiğin altında kalan alanlara göre veya ortalama hız çarpı zaman formülüyle bulunabilir.
1:55:05Hız-Zaman Grafiği Analizi: Hız sabit olduğunda, hız-zaman grafiğinde çarpı işaretinin bir kolunu görmemiz gerekir ve eksi yönde ilerlediğimizde eksi değerler alırız.
Doğrusal bir grafik, hızın sabit olduğunu gösterirken, eğimli bir grafik hızlanma veya yavaşlama olduğunu gösterir.
Hız-zaman grafiğinde yavaşlama durumunda, t'yi avuçlayan bir parabol çizilmelidir.
1:56:09ÖSYM Tarzı Soru Çözümü: Hız-zaman grafiğinde, aynı noktadan harekete başlayan K ve L cisimlerinin hangi niceliklerinin aynı olduğu sorulmaktadır.
Ortalama hız değerleri, yer değiştirme bölü zaman veya ilk hız son hız bölü iki formülüyle hesaplanabilir ve bu iki araç için aynıdır.
İvme vektörel bir nicelik olduğu için, birinin pozitif ivmesi birinin negatif ivmesi olduğu için aynı değildir.
1:57:46Düşey Serbest Düşme Hareketi: Düşey serbest düşme hareketi, cismin yerçekimi kuvvetinin etkisiyle yaptığı sabit ivmeli harekettir.
Hava sürtünmesi önemsenmediği ortamda atış hareketlerinde cismin ivmesi daima yerçekimi ivmesi (g) olup, cismin kütlesinden bağımsızdır.
Düşey serbest düşme hareketi, yataydaki ivmeli hareketle birebir aynıdır, sadece düşeydeki ivme yerçekimi ivmesi (g) olarak adlandırılır.
1:59:01Düşey Serbest Düşme Formülleri: Düşey serbest düşme hareketinde yer değiştirme (h) formülü: h = v₀t + ½gt² veya h = ⅓gt²'dir.
Hız-zaman grafiğinde, t grafiğinin altında kalan alan yer değiştirmeyi verir.
Düşey serbest düşme hareketinde ivme negatif yönde (g) olur ve cisim aşağı doğru hızlanır.
1:01:36Farklı Başlangıç Hızlarıyla Düşey Serbest Düşme: Sıfırla başlayan cismin yanı sıra, 10 m/s ile başlayan cismin de aynı ivmeyle (g) hareket ettiği ve 2 saniyede yere ulaştığı gösterilmiştir.
Başlangıç hızı olan cismin yer değiştirmesi, ortalama hız (v₀+v)/2 ile zaman çarpımıyla (h = (v₀+v)/2 × t) hesaplanabilir.
Başlangıç hızı olan cismin yer değiştirmesi ayrıca, her bir saniyedeki ortalama hızın (v₀+v)/2 ile zaman çarpımıyla (h = (v₀+v)/2 × t) veya her bir saniyedeki yer değiştirmenin toplamı olarak da hesaplanabilir.
1:04:27Yukarı Atış Hareketi: Yukarı atış hareketinde, cisim yukarıya doğru yavaşlar ve ivmesi negatif yönde (g) olur.
Cisim yukarıya çıkarken 10 m/s'den başlayarak 10 m/s'er azalır ve 3 saniyede hızını sıfıra indirir.
Cisim yukarıya çıkarken 3 saniye, aşağı inerken 3 saniye sürer ve toplam havada kalma süresi 6 saniye olur.
2:05:31Maksimum Yükseklik Hesaplama: Maksimum yükseklik hesaplaması için, cismin yukarı çıkışı veya aşağı inişi değerlendirilmelidir.
Maksimum yükseklik, yukarı çıkışı veya aşağı inişi için kullanılan formüllerle (h = ⅓gt²) hesaplanabilir.
Maksimum yükseklik hesaplaması için ortalama hız formülü (h = (v₀+v)/2 × t) de kullanılabilir.
2:07:36Atış Soruları: Atış soruları, ivmeli hareket soruları gibi çözülebilir.
Sürtünmesiz ortamda 10 m/s ilk hızda düşey aşağı yönde atılan bir cisim 2 saniyede yere ulaştığında, atıldığı yükseklik hesaplanabilir.
Bağıl hareketle birleştirilen atış sorularında, balona göre hareket eden cisim serbest düşme hareketi yapar ve balonun yerden yüksekliği hesaplanabilir.
2:10:02Genel Tekrar Çalışması Sonucu: Balonun yerden 120 metre yükseğe çıktığı belirtiliyor.
Bu çalışma hem AYT kitabının soru bankasının ön gösterimi olarak değerlendiriliyor.
İzleyicilerden anlamadıkları yerleri dakika olarak belirtmeleri isteniyor.
2:10:19Teşekkür ve Kapanış: İzleyicilere kanala abone olmaları ve videoları beğenmeleri için teşekkür ediliyor.
Yazılı provası ve AYT kampı için görüşmek üzere veda ediliyor.

11. Sınıf Fizik Yazılı Genel Tekrar Dersi

Yapay zekadan makale özeti

Yanıtı değerlendir