• Yapay zekadan makale özeti

    • Bu video, Türk Kurtuluş Savaşı sırasında Sakarya Meydan Muharebesi'nin detaylı anlatımını yapan bir tarihsel belgeseldir. Belgeselde Mustafa Kemal Paşa, İsmet Paşa, Fevzi Paşa, Vecihi Hürkuş ve diğer Türk komutanları ile askerlerin hikayeleri aktarılmaktadır.
    • Video, Birinci Dünya Savaşı sonrası Yunanistan'ın Büyük Yunanistan hayalleriyle Türkiye'ye girişiyle başlayıp, Ankara'nın korunması, Türk Hava Kuvvetleri'nin kuruluşu ve Sakarya Muharebesi'nin kronolojik anlatımına kadar uzanan bir yapıya sahiptir. 23 Ağustos 1921'de başlayan ve 13 Eylül 1921'de sona eren muharebenin stratejik noktaları, önemli tepelerin ele geçirilmesi ve Türk ordusunun zaferi detaylı şekilde anlatılmaktadır.
    • Belgeselde ayrıca Türk Hava Kuvvetleri'nin kuruluşu, pilotların Maltepe'den uçak kaçırma girişimleri, Mustafa Kemal Paşa'nın "Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır" emri ve savaşın sonuçları olarak Kars ve Ankara Antlaşmaları imzalanması gibi önemli tarihsel olaylar da yer almaktadır. Sakarya Ovası'nın ve Polatlı'daki şehit anıtlarının konumu da belirtilerek belgesel sona ermektedir.
    00:06Birinci Dünya Savaşı Sonrası Durum
    • Birinci Dünya Savaşı'nın sonunda Mondros Mütarekesi ve Sevr Antlaşması ile Osmanlı İmparatorluğu'nun yenilişini ve Türk ulusunun yok oluşu zanneden Avrupa devletleri, Osmanlı topraklarını paylaşma yarışına girmişti.
    • Yunanistan, Büyük Yunanistan'ı kurma hayalleriyle İzmir'e çıkacak ve Ankara yönünde ilerleyecekti.
    • Yunan ordusu, 1919 İzmir sıcağından yola çıkarken, Rumların öcünü almak için savaşacaklarına inandırılmışlardı.
    00:59Yunan İlerleyişi ve Türk Meclisinin Durumu
    • Yunan ordusu 1921'de Anadolu'nun içlerine kadar gelebilmişlerdi.
    • Düşman ilerlerken Türk Meclisi cephelerden gelen kötü haberler sonucu bir sorumlu arıyordu.
    • Kütahya, Eskişehir ve Afyon'un kaybedilmesi sonucunda Mustafa Kemal'in ordunun başına geçmesi gündeme geldi.
    01:21Meclis'teki Tartışmalar
    • Mecliste şiddetli tartışmalar yapıyordu ve Kayseri'ye taşınması konusunda fikir ayrılığı vardı.
    • Dersim milletvekili Diap, "Biz buraya kaçmaya mı geldik yoksa kavga ederek ölmeye mi geldik?" diye sormuştu.
    • Eskişehir'in düşüşü üzerine mecliste matem ilan edilmiş ve şehitlerin isimleri okunmuştu.
    03:54Ankara'nın Korunması
    • Yunan ordusu Ankara'ya doğru ilerliyordu ve şehir çevresine siper kazmaya başlanmıştı.
    • Meclis'te Ankara'nın içinde bulunduğu muhatara karşısında meclisin Kayseri'ye taşınması konusunda görüş ayrılığı vardı.
    • Mustafa Kemal Paşa'nın görüşü, Ankara'nın bir son değil bir başlangıç olduğunu ve büyük Türk milletinin azim ve kararlılığının simgesi olan Büyük Millet Meclisi'nin taşınması asla kabul edilemeyeceğini belirtti.
    08:24Mustafa Kemal Paşa'nın Başkomutanlığı
    • Ankara'da kalmaya karar veren meclis, sorumlu olarak Mustafa Kemal Paşa'yı seçti ve 5 Ağustos 1921'de 144 sayılı Başkomutanlık Kanunu çıkardı.
    • Bu kanun tüm askeri yetkileri tek bir adamın dehasına ve kaderine bırakıyordu.
    • Ankara'daki meclis Kayseri'ye taşınmamıştı, ancak evrak ve matbaa Kayseri Lisesi'ne gönderilmiş ve tedbir amaçlı bir kürsü kurulmuştu.
    09:05Tekalif-i Milliye Emirleri
    • Yokluk içinde olan orduya en kısa sürede mali kaynağı sağlanması gerekiyordu.
    • İzmir'den gelen yardım, hükümete yeni bir kanun teklifi vermek konusunda ilham kaynağı olmuştur.
    • 7-8 Ağustos 1921 tarihinde "Tekalif-i Milliye" emirleri yayımlanmıştır.
    09:59Tekalif-i Milliye Emirlerinin İçeriği
    • Halk elindeki tüm silah ve cephaneyi üç gün içerisinde orduya teslim edecek.
    • Her aile bir askeri giydirecek, yiyecek ve giyecek maddelerinin %40'ı teslim edilecek.
    • Halkın elindeki binek hayvanlarının ve taşıt araçlarının %20'si, her türlü makineli aracın %40'ı teslim edilecek.
    • Tüm demirci, dökümcü, nalbant, terzi gibi zanaatkarların tümü ordunun hizmetine girecek.
    • Halkın elinde kalan araçlar ayda bir defaya mahsus olmak üzere ordu malları taşıyacak.
    • Tekalif-i Milliye emirlerini yerine getirmeye çalışan Türk halkı, elinde ne varsa 10 Eylül'e kadar komisyona teslim etmeliydi.
    13:17Ankara Halkının Desteği ve Uçak Kaçırma Eylemi
    • Ankara halkı, Mustafa Kemal Paşa'ya inanarak Yunan ordusuna karşı destek sağlamış, rayları onarmak için evlerinin çatılarını sökmüştür.
    • Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan sonra düşmana teslim edilen 100 uçaktan sadece 60'ı Yeşilköy'de, 40'ı ise Konya ve Erzurum'da bulunuyordu.
    • İngilizler Yeşilköy'deki uçakları Maltepe'ye nakletmiş, ancak bu uçakların pek çoğu kullanılabilecek durumda değildi.
    14:24Türk Pilotlarının Uçak Kaçırma Eylemi
    • Birinci Dünya Savaşı'nda üstün başarılar gösteren Türk pilotları, Maltepe'deki uçakları milli mücadele'ye kazandırmak için kaçırma eylemine girişmişlerdir.
    • Kazım, İsmail, Vecihi ve diğer pilotlar uçakları hareket ettirmeye çalışmış, ancak sadece Kazım'ın uçağı havalanıp Ankara'ya ulaşabilmiştir.
    • Kurtuluş Savaşı esnasında Filistin cephesinden de kaçırılan 17 uçak daha bulunuyordu, ancak her biri "canlı tabuttan farksızdı".
    15:37Türk Hava Kuvvetlerinin Zorlukları
    • General Muzaffer Ergüder, Konya'dan getirilen eski uçakları tamir etmek için çalışan personeli izlerken, uçakların kanat ve gövde bezlerinin gevşemiş olduğunu öğrenir.
    • Ema adlı sıvıya ihtiyaç duydukları halde, patates suyu, yumurta ve paça suyunun karışımından elde edilen sıvı kullanmak zorunda kalmışlardır.
    • Bu uçaklar, birinci ve ikinci İnönü, Sakarya ve Büyük Taarruz'da keşif uçuşları yaparak düşmanın durumunu bildirirken, duruma göre sorti yaparak makineli tüfek ve el bombası atışlarıyla zayiat da vermiştir.
    17:17Yunan ve Türk Ordularının Durumu
    • Yunan ordusu, askeri mühimmat açısından Türk ordusundan güçlüydü ve 5 kolordu ile 1 süvari tugayından oluşuyordu.
    • Türk ordusunda Batı Cephesi Komutanlığı 1. Grup ve 5. Süvari Grubu Yunanlılara karşı örtme görevinde bırakılmış, 13 piyade tümeni, 4 süvari tümeni ve 1 süvari tugayından oluşan kuvvetler Sakarya'nın doğusuna çekilmiştir.
    • Türk ordusunun sadece 4 tayyaresi bulunuyordu, bunlardan 2'si savaş başlamadan kullanılamaz hale gelmiş, kalan 2'si Erzurumlu Nafiz Kotan tarafından İtalyanlardan temin edilmişti.
    19:17Mustafa Kemal Paşa'nın Yaralanması ve Savaş Planları
    • Türk ordusunun kesin bir planı olmasa da, uygulanan doktrin dünya tarihinde yer alacak şekilde Yunan ordusunun harekat planlarını öngörmeye çalışıyorlardı.
    • Mustafa Kemal Paşa, 12 Ağustos'ta Polatlı'daki Batı Cephesi karargahına gelerek arazi ve savunma mevzilerini incelemiş, ancak atından düşerek sol kaburga kemiklerinden birini kırmıştır.
    • Doktorlar dinlenmesi gerektiğini söylerken, Mustafa Kemal Paşa acısını unutarak karargaha geri dönmüştür.
    20:30Taktik Savaşlar ve Sakarya'ya Yaklaşma
    • Türk komutanları, düşman ordusuna yanlış bilgi vererek mevzilerin yerini saklamış, Yunan ordusu ise Türk ordusunun ana savunma hattının batıda olduğunu sanarak güneye inmiştir.
    • Yunan ordusu Sakarya'ya yaklaşıp Balıkçı ve Mihaliç köprüsü'ne kadar ilerlerken, Türk ordusu Bolvadin ve Çay hattında durdurulmuştur.
    • Türk ordusu Dumlupınar'a kadar ilerleyerek telgraf hatlarını ve demiryollarını tahrip etmiş, iki köprüyü yok ederek düşman nakliyatını engellemiştir.
    22:29Sakarya Savaşı'nın Başlangıcı
    • 23 Ağustos 1921'de düşman ordusu üç koldan Sakarya'yı geçerek taarruza başlamıştır.
    • Anadolu'daki kurak sıcağı ve yokluğa rağmen, 2. Türk Kolordusu 9. Tümeni ile Türbetepe'yi ve 5. Tümeni ile Mangal Dağı'ı kaybetmemek için yoğun mücadeleler vermiştir.
    • Yunan ordusu 23 Ağustos günü Mangal Dağı'na taarruza geçmiş, 7. Tümeni gizlice kurduğu köprüden geçerek 103. Türk Alayı'na taarruz yaparak alayı geriye atmıştır.
    23:52Sakarya Muharebesi'nde Yunan Taarruzu
    • Yunan tümeni, nehrin batı tarafındaki birliklerini doğu tarafa çevirmiş, bu sayede cephenin kuzey kesimindeki Türk mevzilerine taarruzunu güçlendirmişti.
    • Türk ordusu, Mangalda kaybedilmesinden sonra cephesini 100 kilometreye genişletmiş, Yunan ordusu ise Sakarya doğusuna ilerleyerek Köprübaşı mevziine ulaşmıştı.
    • Türk ordusu topraklarını korumak için mücadele verirken, Yıldıztepe'yi de kaybetmişti.
    25:02Türk Ordusunun Karşı Saldırıları
    • Cephe komutanlığı kritik durumu görerek karşı saldırı emrini verdi ve tüm cephelerde şiddetli çatışmalar başladı.
    • Türk ordusu 80 km'lik bir cephe üzerinde düşmana karşı boğaz boğaza mücadele verdi.
    • Türk ordusu, Mangalda Hanı ve Yıldıztepe'yi kaybetmesine rağmen gece gündüz mücadeleye devam ederek saat 8'e doğru Yunan ordusunu durdurmayı başardı.
    25:39Türbetepe Muharebesi
    • Türbetepe'yi savunan yedi tümen, Yunan ordusunun gece karanlığında üç tümenle yaptığı taarruza karşı mücadele verdi.
    • Yarbay Ahmet, beş kat güçlü düşman karşısında Türbetepe'yi savunmak zorundaydı, ancak cephenin kuşatılmasını önlemek için geri çekilme emri verildi.
    • Türbetepe, Türk askerlerinin bedenleri düşmana bırakılarak geri çekilmesiyle Yunan ordusuna geçti.
    26:26Mustafa Kemal Paşa'nın Emri
    • Başkomutan Mustafa Kemal Paşa, Mangalda, Yıldıztepe ve Türbetepe'deki durumu yakından izlemek için cephe gerisine geldi.
    • Yunan ordusu hırslı bir şekilde saldırıyı Alaca yönünde genişletmeye başlarken, Türk ordusu uykusuzluk, yorgunluk ve açlık hissetmeden mücadele verdi.
    • 3. Kafkas, 7. ve 57. tümen birliklerinin taarruzuyla Türbetepe geri alındı, ancak Yunan ordusu 26 Ağustos gecesi tekrar ele geçirdi.
    27:30"Hattı Müdafaa Yoktur, Sathı Müdafaa Vardır"
    • Mustafa Kemal Paşa, Türk ordusuna "Hattı Müdafaa Yoktur, Sathı Müdafaa Vardır" emrini verdi.
    • Paşa, kuvvetlerin geri çekilmeye hazırlıktan bahsedildiğinde, en fazla bin arşın geri çekilme emrettiğini belirtti.
    • Emre göre, vatanın her karış toprağı kanla ıslanmadıkça terk edilemez, her birlik bulunduğu mevziden atılabilir ve ilk durabildiği noktada tekrar cephe kurup savaşa devam etmeliydi.
    31:53Sakarya Muharebesi'nin Sonuçları
    • Mustafa Kemal Paşa, Fevzi Paşa ve İsmet Paşa, Alagöz'de cephelerden alınan bilgileri değerlendirerek askerlere düşmanın yeniden saldırabileceğini ve uyanık kalınması gerektiğini emretti.
    • 28 Ağustos günü Yunan ordusu, demiryolu hattının güneyinden 17. tümenin bölgesine taarruza başladı ve başarılı oldu.
    • 24 Ağustos'tan 29 Ağustos'a kadar Yunan ordusu sadece 15 km ilerleyebildi, bu mesafe meydan muharebeleri için oldukça kısaydı.
    34:31Türk Ordusunun Savunması
    • Yunan ordusu komutanı Papulas, demiryolundan Adatepe'ye kadar olan sahada destek aldığı Efsun alaylarını savaşa sokmaya çalıştıysa da Türk ordusu bu desteği durdurmayı başardı.
    • Adatepe-Kartaltepe-Büyük Çalış hattı üzerinde süngü muharebesi yapıldı, toprak kana doymuyordu.
    • Türk ordusu, savaşın başından beri sürdürdüğü bilgi savaşını kullanarak, Ankara'ya doğru çekilme yalan haberini Yunan ordusuna ulaştırarak onların dağınık taarruza geçmesini sağladı.
    35:58Sakarya Meydan Muharebesi ve Yunan Taarruzu
    • Başkomutan Mustafa Kemal Paşa ve Genelkurmay Başkanı Fevzi Paşa, Yunanlıların Haymana yönünde cepheyi yararak Ankara'ya ulaşmak istediklerini anladılar.
    • 31 Ağustos günü Yunan ordusu Türk savunma mevzilerini yarmaya teşebbüs etti ve Çal Dağı'na doğru gedik açtı.
    • Mustafa Kemal Paşa, Sakarya meydan muharebesinin durumunu "devamlı yıpranma seferi" olarak tanımladı ve muvaffakiyetin ikmal kabiliyetine bağlı olduğunu vurguladı.
    38:57Yunan Taarruzunun Başlaması
    • Yunan ordusu 31 Ağustos günü Güzelce Kale yönünde Türk cephesinin güney kanadına saldırarak sabah erken saatlerde yoğun ateşe başladı.
    • Yunan tümenleri hücum işaretiyle saldırıya geçti, ancak Türk mevzileri bu saldırılara dayanmaya devam etti.
    • Yunan ordusu Çal Dağı batısındaki Sivriköy istikametine birinci ve üçüncü kolorduları iç kanatlarındaki tümenleriyle yarma teşebbüsüne kalkıştı.
    39:55Türk Savunmasının Dayanması
    • Kırsaklı Sivri bölgesinde yapılan savunma ile düşman orduları geri püskürtüldü ve Yunan ordusu Türk ordusunun savunması karşısında şaşkına döndü.
    • Yunan ordusu durmadan destek kuvvetler alarak Türk ordusunun sağ kanadını koruyan 1. ve 17. tümenlere saldırı başlattı.
    • Türk ordusu özellikle 1. tümen bir haftadan beri üstün bir çaba göstererek düşman taarruzlarını püskürtmeyi başardı.
    40:35Duatope ve Kartaltepe Muharebeleri
    • Duatope'yi koruyan 1. tümen çok zayıf düşmüş ve Yunan ordusunun taarruzu karşısında çok fazla kayba uğramıştı.
    • Duatope'de akşama kadar bekleyen 1. tümen, gece Basrikale tepesine çekilmek zorunda kalmıştı.
    • 17. tümen Kartaltepe ve güneyindeki sırtları yalnız başına muhafaza ediyordu ve Yunan ordusunun saldırısına karşı kahramanca savaşıyordu.
    42:04Çal Dağı'daki Kritik Durum
    • Yunan ordusunun Çal Dağı'ndaki durumu Türkler için çok kritikti çünkü Çal Dağı stratejik olarak önemli bir bölgedeydi.
    • Türk ordusu Çal Dağı'ndaki mevzileri korumak için geceler boyunca mücadele edip kayıplar veriyordu ama düşmanı kırıp Çal Dağı'ndan atamıyordu.
    • Çatışmalar, taarruzlar, karşı taarruzlar ve mevzilerin el değiştirmesi şeklinde sürüp gidiyordu.
    43:091 Eylül'deki Kritik Gün
    • 1 Eylül 1921 tarihi muharebenin en kritik günlerinden biriydi çünkü çarpışmalar Haymana ve Çal Dağı'nda durmak bilmiyordu.
    • Kayıplar o kadar fazlaydı ki taburları teğmenler idare ediyordu.
    • Türk ordusundan 8. ve 57. tümenler azala azala Haymana'ya iki kilometre kalana dek çekilerek orada kenetlenmeyi başardılar.
    44:05Yunan Ordusunun Durumu ve Halkın Tepkisi
    • Yunan ordusunun durumu da Türk ordusundan çok farklı değildi; Yunanlılar artık bıkmıştı ve açtıkları tepelerin ardından Ankara'yı göremiyorlardı.
    • Yunan ordusu Ankara'ya yaklaşık yetmiş kilometre uzaklıktaki Polatlı kapılarına dayanmayı başarmıştı.
    • Meclis önünde cepheden haber bekleyen halk, Çal Dağı'nda kaybedildiğini öğrenmişti, ancak halkın içinden "Ankara'nın etrafı dağ tepe, Yunan orduları bu tepeleri aşa aşa gelse bir avuç kalır, onları da taşla sopayla kovalarız" diyen bir ses yükseldi.
    45:25Baska Tepesi Muharebesi
    • Durmayan Yunan ordusu, Duatope'nin karşısındaki Baska tepesine çekilen Türk ordusunu topçu ateşiyle tutuyordu.
    • Baska tepesi eğer Türk ordusunun elinden giderse her şey bitmiş demekti çünkü Baska tepesi alınırsa Polatlı'ya oradan da Ankara'ya girilirdi.
    • Türk ordusu için önemli olan Baska tepesini korumak ve cepheyi izlemek için yakınlardaki Zafertepe karargah seçilmişti.
    46:03Türk Ordusunun Savunması ve Plan Değişikliği
    • 1. tümen topçu ateşleri altında Basrika tepesini korumakta zorlanıyordu ve cepheyi Zafertepe'den izleyen komutanlar, destek bölükleri tepeye yetişene kadar 1. tümenin dayanması için dua ediyordu.
    • Fevzi Çakmak Paşa elinden Kur'an-ı Kerim'i bırakmadan sürekli dua ediyordu ve askerine moral vererek komutanlarına gerekli teşvik ve taktikleri aşılıyordu.
    • 5 Eylül sabahı Yunan ordusu tekrar taarruza geçti, ancak Batı cephesi komutanı İsmet Paşa, ordunun planını değiştirerek düşen her noktanın karşı taarruzla geri alınacağını emretti.
    48:04Türk Ordusunun Taarruz Hazırlığı
    • Savaş planı değişen Türk ordusu 6 Eylül'de taarruz hazırlığı yapmaya başladı.
    • Türk süvarileri düşman gerilerine gönderildi ve Yunan ordusunun iletişim kanalları kestirildi.
    • Ele geçirilen esirlerden anlaşıldığı üzere Yunan ordusunun hayali tamamıyla kabusa dönmüştü.
    48:25Sakarya Savaşı'nın Başlangıcı
    • 7 Eylül sabahı, Mustafa Kemal Paşa ve cephe komutanları, Sakarya Savaşı'nı zaferle sonuçlandıracak kararlar aldı.
    • Türk komutanları, düşmanın zayıf olduğunu fark ederek Haymana-Polatlı yoluna bir set kurarak düşmanı engellemeyi hedefledi.
    • Baskınlar karşısında hazırlıksız yakalanan Yunan ordusu, çaldağı doğusundaki mevzilerinden geriye atıldı ve üçyüz kayıp verdi.
    49:31Savaşın Gelişimi
    • Anadolu bozkırında sıkışıp kalan Yunan ordusu, Haymana-Polatlı yolundaki seti kırmak için son çabasını gösterdi.
    • Yunan ordusu, destek kuvvet alamayarak ya olduğu yerde duracak ya da geri çekilecekti.
    • Mustafa Kemal Paşa, 10 Eylül sabahı Zafer Tepesi'ne çıktı ve tüm cephe komutanlarıyla birlikte kararlarını uygulamaya başladı.
    50:59Zaferin Başlangıcı
    • 10 Eylül sabahı saat 8'de Türk ordusu taarruza başladı.
    • Halide Edip, Türk'ün Ateşle İmtihanı adlı eserinde, Mustafa Kemal Paşa'nın "Duatepe'ye hücum ediyoruz" dediğini ve Duatepe'nin alındığını anlatıyor.
    • Mücadele yaklaşık yedi saat sürdü ve Duatepe'nin alınıp 38. Alayın sancağının dikilmesiyle sona erdi.
    51:51Savaşın Sonuçları
    • 11 Eylül sabahı Duatepe'de sessizlik hakim olsa da, bir önceki geceki topçu ateşi hâlâ yadırganıyordu.
    • Türk askerleri, yaralıları hastaneye taşırken ölülerin toplanmasına başladılar.
    • Türk ordusu, Yunan askerlerinin ölü bedenlerine karşı kin duymadı ve tutsaklardan yararlanarak dinsel kurallarına uygun gömümler yaptı.
    53:53Sakarya Zaferi
    • 12 Eylül sabahı Zafer Tepesi'nden serin rüzgarlar esiyordu ve Yunan ordusu Sakarya'nın batısına geçebilmek için zaman kazanmak için taarruzlara geçti.
    • 13 Eylül'de Batı Cephesi Komutanı İsmet Paşa, başkomutanlığa zaferle ilgili mesaj gönderdi.
    • 20 Eylül'de Başkomutan Mustafa Kemal Paşa orduya bildiri yayımlayarak Sakarya Zaferi'nin adı her zaman anılacak bir zafer olduğunu belirtti.
    56:05Sakarya Meydan Savaşı'nın Önemi
    • Sakarya Meydan Savaşı, Türkler için bir subaylar savaşı ve yeniden varoluş mücadelesiydi.
    • Kayseri Lisesi 1920-1921 öğretim yılında mezun verememiş, son sınıf öğrencilerinin tamamı şehit olmuştu.
    • Savaş 23 Ağustos'ta başlayıp 13 Eylül'de sona erdi ve tarihçi Arnold Tombi bu savaşın 20. yüzyılın en büyük savaşlarından biri olduğunu tespit etmiştir.
    57:15Savaşın Kayıpları ve Sonuçları
    • Sakarya Meydan Savaşı'nda Türk ordusu 3.713 şehit, 18.480 gasi, 805 tutsak ve kaybına karşılık Yunan ordusu 3.958 ölü, 18.955 yaralı, 14.450 tutsak ve kaybıyla neticelenmiştir.
    • Sakarya Zaferi'nden sonra Mustafa Kemal Paşa'ya 19 Eylül'de mareşallik rütbesi ve gazilik ünvanı verilmiştir.
    • Sakarya Zaferi, Kars Antlaşması ve Ankara Antlaşması'nın imzalanmasına neden olmuş, savunma savaşı bitmiş ve nihai zafer için taarruza geçilmiştir.
    59:11Mustafa Kemal Paşa'nın Vizyonu
    • Mustafa Kemal Paşa, Sevr Antlaşması'nı Sakarya Irmağı kıyılarında toprağa gömerken, zaferin arkasından orduya ve ulusa seslenmiştir.
    • Mustafa Kemal Paşa, Sevr Antlaşması'nın misak-ı milli sınırları içinde bir Türkiye Cumhuriyeti devleti kurulacağına inanıyordu.
    • Sakarya Meydan Savaşı, Ankara'nın 90 km ötesinde, Sakarya Ovası'nda Sakarya Irmağı'nın şahitliğinde gerçekleşmiştir.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor