Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Glenn Close'un oynadığı "Öldüren Cazibe" filminin detaylı bir psikolojik analizini sunan bir inceleme formatındadır. Filmde Dan (başarılı bir avukat), karısı Betty ve Alex (Dan'in ilgisini çeken kadın) karakterleri yer almaktadır.
- Video, filmin hikayesini kronolojik olarak anlatarak Alex karakterinin borderline kişilik bozukluğunu ve psikolojik yapısını inceliyor. İlk bölümde Alex'in terk edilme korkusu ve Dan'e olan tutkusu ele alınırken, ikinci bölümde borderline kişilik bozukluğu kriterleri açıklanıyor ve Dan'in Alex'i nasıl baştan çıkardığı Robert Green'in "deniz perisi" arketipi üzerinden anlatılıyor.
- Videoda ayrıca Glenn Close'un Alex karakterine dair teorisi, filmin orijinal sonu ve Dan'in ailesinin bu ilişkiden nasıl zarar gördüğü de ele alınıyor. Alex'in sinema tarihindeki en iyi borderline tasvirine sahip olduğu vurgulanıyor.
- "Öldüren Cazibe" Filmi ve Alex Karakteri
- Glenn Close, "Öldüren Cazibe" filminde canlandırdığı Alex karakteri sayesinde bazı evli erkeklerin eşlerini aldatmaktan korktuklarını söylemiş.
- Filmde Dan karısı Betty, Alex'i aldatmış ve tek gecelik bir ilişki yaşamak istemiş, ancak Alex çoktan Dan'e saplantı derecesinde bağlanmıştı.
- Alex karakteri borderline kişilik bozukluğunun muazzam bir tasviriydi ve film sadece aldatma değil, aynı zamanda bir psikolojik gerilimdi.
- 00:55Dan ve Alex'in Tanışması
- Ana karakter Dan başarılı bir avukat, hoş ve zeki bir eşi ve dünyalar tatlısı bir kız çocuğu bulunmakta, ancak bu hayatının kıymetini pek bilmeyen bir adamdı.
- Bir davette Dan, iddialı giyim tarzı ve canlı karakteriyle ortamların parıldayan kişisi Alex ile karşılaşıyor ve kısa bir flörtleşmenin ardından ikisinin arasında bir çekim olduğunu görüyorlar.
- Ertesi gün iş ortamında tekrar denk düşen Dan, Alex'i bir şeyler içmeye davet ediyor ve klasik senaryo, flört, sohbetler ve sevişme yaşanıyor.
- 01:42Alex'in Dan'a Yaklaşması
- Sabah olunca Dan, Alex'e haber bile vermeden evi terk ediyor, ancak Alex öyle kolay kolay yok sayılacak biri değil ve Dan'i yanında fark edemeyince telefona sarılıp hesap soruyor.
- Alex, Dan'e bir gün daha zaman geçirelim diye yalvarmaya başlıyor ve Dan en sonunda bu ısrarlara dayanamayıp ailesinin de ziyarette olmasını fırsat bilerek Alex'in teklifini kabul ediyor.
- Bu sefer daha samimi olan ikili, sevişme sonrası kaçmaya çalışan Dan'i Alex'in gözü önünde bırakıyor, Alex öfke krizi yaşıyor ve bileklerini kesiyor.
- 02:34Alex'in Psikolojik Durumu
- Alex'in kendisine zarar verme amacı Dan'i kendisine bağlamaktı; bir tehdit olarak "beni terk edersen kendimi öldürürüm" mesajı veriyor ve diğer tarafı ise acındırmak için Dan'i kurtarıcı rolüne sokmak istiyordu.
- Alex'in patolojik derecede bir terk edilme korkusu bulunmaktaydı; babasının yedi yaşındayken kalp krizinden öldüğünü öğrenmesi bu korkuyu tetiklemişti.
- Alex, Dan'in öylece gitmesine izin verseydi onu bir daha hayatı boyunca göremeyeceğini biliyordu ve babasından sonra birini daha benzer şekilde kaybetmek istemiyordu.
- 03:56Alex'in İçsel Çatışması
- Alex dönüp kendine bakınca çevresindeki tüm akranları aile kurmuş, çocuk yapmışken kendisinin otuzaltı yaşında halen yalnız biri olmasından ve doğurganlığının giderek azalmasından memnun değildi.
- Alex'in kafasında asla cevaplayamadığı bir soru vardı: Dan için ben kimim? Tek gecelik bir kaçamak mı yoksa hayatının gerçek aşkı mı?
- Alex hikaye boyunca bu iki kutup arasında gidip geldi ve bu kutuplar arasındaki dolanımı Dan'e karşı sevgi veya nefretle sonuçlanıyordu.
- 04:45Dan'in Gerçeği ve Alex'in Tepkisi
- Hikayenin başlarında Alex, Dan'in gerçekten kendisine aşık olduğunu düşünüyordu, ancak Dan'in apartmanına geldiğinde evli olduğunu ve küçük bir kızı olduğunu öğrendi.
- Dan'in kaçamak cevabı sonrasında Alex, Dan'in mutsuz bir evlilik yaşadığını ve karısından ziyade kendisini sevdiğini düşündü ve bu yargılar Dan'i idealleştirme süreciyle devam etti.
- Alex telefonlarına cevap alamadıktan sonra Dan'in karısıyla tanışmaya çalıştı, Dan bu kısımda gemileri yaktı ve Alex'in evini basıp ona ne kadar acınası, hasta ve yalnız bir kadın olduğunu söyledi.
- 06:07Alex'in Kontrolü Kaybetmesi
- Skala değişti; Alex gerçek aşıktan tek gecelik kadına geri döndü, Dan ise artık beyaz atlı prens değil, bir düşmandı.
- Alex bu saatten sonra kontrolü kaybetti; Dan'in arabasını asit döktü, Dan'in kızına aldığı küçük tavşanı öldürüp kaynar suya attı ve bir ses kaydı verip bu kayıtta dakikalarca ona küfür etti.
- En son Dan'in kızını kaçırdı ve hikayenin başlarında kendini gerçek aşık konumunda gören Alex, en son istemeyerek de olsa tek gecelik bir kaçamak olduğunu fark etti.
- 06:44Filmin Sonu ve Alex'in Teorisi
- Alex'in kaçamak gerçeği o kadar ağır geliyordu ki en son rotayı yine eski yöne yani gerçek aşk konumuna çevirdi.
- Alex'in denklemine iki kişi yetersiz gelmişti, üçüncü bir kişi gerekiyordu ve o da Dan'in karısı Betty oldu.
- Alex, Dan'in en başından beri kendisine aşık ama o cadaloz karısı yüzünden evliliğini geride bırakamıyor, bu sebeple filmin sonunda Dan'e değil de karısına saldırıyor ve bu çatışma sonrasında hayatını kaybediyor.
- 07:41Alex'in İstismar Teorisi
- Glenn Close'un bu karaktere dair teorisi var: Alex çocukken cinsel istismara uğramış birisi.
- Filmin sonunda bir canavara dönüşmesi ve hikaye boyunca kendine bir kurban araması da bu yüzden.
- İstismara uğramış borderline kişilerde bazen kendisini istismar eden kişiden intikam alamadıkları için ilerleyen hayatlarında kendilerine tüm suçu yükleyecekleri bir kurban seçerler ve tüm hınçlarını bu kurbandan çıkarırlar.
- 08:17Alex'in İçsel Çatışması ve Aşk Anlayışı
- Alex'teki bu cinnetin kaynağı sadece Dan'le olan ilişkisi değildi, geçmişte yaşadığı istismar travmasının içinde biriken öfkesini kusuyordu.
- İstismara uğrayan bir kişi suçu istismarcısında bulmak yerine bazen kendisini suçlu olarak görür ve bu süreç en sonunda kendisinden nefret etmeye kadar varır.
- Alex gerçekten de Dan'in dediği gibi acınası, hasta ve yalnız bir kadın ve böyle bir kadındaki sevgi duygusunun çalışma mekanizması da biz insanlardaki gibi olmayacaktır.
- 09:31Borderline Teşhisi ve Alex'in Durumu
- Borderline teşhisi, gerçek veya hayale terk edilmeden kurtulmak için aşırıya kaçan çaba, ikili ilişkilerde dengesizlik ve kaotiklik gibi dokuz kriterden en az beşini gösteren kişilere verilir.
- Alex'in karşıladığı dokuz kriterden neredeyse dokuz'u da mevcuttur ve film, Alex'in maskesini çıkararak borderline özelliklerini gösterir.
- Alex'in dış görünüşü de bu değişimle birlikte değişir; başlangıçta gösterişli bir görünümde olan Alex, filmin sonunda vücudundaki yaralarla dağılmış saçı ve başıyla hastaneden kaçmış bir akıl hastası gibi görünür.
- 10:46Borderline Kişilere Yaklaşım
- Günümüzde borderline bir kişiye canavar olarak değil, tedaviye ihtiyaç duyan bir hasta gözüyle bakılır.
- Alex de canavar olarak görülmemeli, günün sonunda kendisi tedaviye ihtiyaç duyan bir akıl hastasıdır.
- 11:09Dan'in Alex'te Bulduğu
- Robert Green'in "Baştan Çıkarma Sanatı" kitabında "deniz perisi" ismini verdiği bir kadın arketipinden bahsedilir; bu tarz kadınlar felaketler getiren kadınlardır.
- Erkekler, bu kadındaki tehlikeden, kaçamaklıktan ve suç ortaklığı fikrinden büyülenir; tehlikeye maruz kalmak ve risk almak bir erkeği baştan çıkarabilir.
- Alex, Kleopatra gibi baştan çıkarıcı göz temasıyla, konuşma tarzıyla, süslenmesi ve giyimiyle Dan'ı baştan çıkarır.
- 12:08Deniz Perisi Arketipi
- Robert Green, bu kadın tiplerine "deniz perisi" ismini kasıtlı olarak vermiştir çünkü Odessa destanındaki deniz perileri heyecanın yanında belayı da getirirdi.
- Bu destandaki periler gemicileri hem gerçek hem de metaforik açıdan yoldan çıkarırdı; gemiciler, şarkı söyleyen deniz perilerinin büyülü seslerine kulak verip rotalarını onlara yöneltirler ve bu süreçte gemiyi batırıp denizde boğulurlardı.
- Odysseus, deniz perilerinin tehlikesinden korunmak adına kulaklarına mum tıkamış ve kendisini yelken direğine bağlamıştı çünkü en iradeli erkek bile perilerdeki bu cazibe karşısında savunmasız kalacaktı.
- 12:47Dan'in Durumu ve Aile Etkileri
- Alex, Dan'in hayatına heyecanın yanında belasıyla beraber geldi; Dan, Alex'ten ayrılıp eve gelir gelmez "ne yaptım ben?" sorgulamalarına başlamıştı.
- Aldatan kişilerde görülen bir durum, aldattığın kişiye karşı duyduğun vicdan azabını örtmek adına eşine karşı abartı derecesine varacak şekilde iyi davranmaktır.
- Alex'in tek gecelik ilişkiden sonra hiç arayıp sormaması bile Dan'in ailesine verdiği zararı engellemeyecekti; Dan fırsat bulduğu an başka kadınlarla tek gecelik ilişkiler yaşamaya başlayacaktı.
- 13:43Aile Üzerindeki Etkiler
- Bu süreçte Dan'ın karısına ve ailesine duyduğu sevgi zedelenecek olan yine Bet ve kızına olacaktı.
- Bet'in gerçeği öğrenmesiyle evlilikte bir daha asla hiçbir şeyin eskisi gibi olmayacağını görmüştük; Bet önce araba kazası yaptı, ardından Alex'i öldürmek zorunda kaldı.
- Bet ve kızı bu hikayede suçsuz olmalarına rağmen bedel ödemek zorunda kalan insanlardır; bu yüzden "Öldüren Cazibe" filmini sadece Alex üzerinden okumak eksik kalacaktır.
- 14:19Evlilikte Yapılan Hataların Bedeli
- Bu film borderline tasvirinin yanında evlilikte yaptığın hataları sadece kendine değil ailene de yapmış oluyorsun.
- Yapılan hataların bedelini sadece o hatayı yapan kişi değil, o aile üyelerinden her biri ödüyor.
- O andan sonra bir daha hiçbir şey eskisi gibi olmuyor.