Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu belgesel, Kıbrıs'taki askeri müdahale sürecini anlatmaktadır. Videoda Ecevit, Korutürk gibi dönemin önemli siyasi figürleri ve Türk askerlerinin anıları yer almaktadır.
- Belgesel, 1974 yılında Yunanistan'daki cunta darbesi sonrası Kıbrıs'taki Türk toplumunun durumunu ve Türkiye'nin müdahale kararını anlatmaktadır. Video, harekatın planlanması, uygulanması ve ilk günündeki zorlukları, ardından Cenevre Konferansı'ndaki diplomatik mücadeleleri ve ikinci harekatın sonuçlarını kronolojik olarak ele almaktadır. Türkiye'nin harekatı sonucunda Kıbrıs'ın %35'lik bölümünü ele geçirmesi ve 20 yıllık bir sorunun çözümü anlatılmaktadır.
- Kıbrıs'taki Darbe ve Türkiye'nin Müdahalesi
- Atina'daki junta bir darbe ile devrilmiş ve Türk aleyhtarı bir tutum sergileyerek Kıbrıs'ın Yunanistan'a ilhakı (Enosis) hedeflemiş.
- Kıbrıs, Türkiye'nin gündeminde 20 yıldır yer alıyordu ve çeşitli defalar müdahale tehditleri yapılmış, donanma yola çıkarılmış ancak geri dönülmüştü.
- 20 Temmuz sabahında, Milli Güvenlik Kurulu toplantısında askeri müdahale kararı alındı ve Kıbrıs semaları Türk paraşütçüleriyle doldu.
- 02:40Müdahalenin Başlangıcı ve Zorlukları
- Müdahale için adaya yaklaşık 3 bin asker çıkarıldı ve havadan Lefkoşa civarına indirme yapıldı, ancak silah ve cephane kısıtlıydı.
- Planlara göre havadan inenler ile denizden çıkanlar Beşparmak Dağlarını aşarak birleşecek ve kıskaç kapatılacaktı.
- Beşparmak Dağlarından beklenmedik bir karşı ateş başladı ve gece karanlığıyla hava kuvvetleri uçamaz oldu, kıyıdan destek ateşi veren deniz kuvvetleri de silahını susturmak zorunda kaldı.
- 04:25Müdahalenin İlk Günü ve Tehlikeler
- Lefkoşa'dan gelen kötü haber, Kıbrıs'taki Türk alayına karşı ani ve beklenmedik bir saldırı hazırlığı bildirildi.
- Ankara'daki gerilim çok fazlaydı, basına her şeyin iyi gittiği bildirilirken adadan yeterli haber alınamıyordu.
- Ecevit o gece sabaha kadar uyumadı ve Lefkoşa'daki alayın durumunu kaygıyla bekledi.
- 05:59Müdahalenin Başarısı ve Cenevre Konferansı
- Sabahın ilk ışıklarıyla Türk jetlerinin sesi herkese derin bir nefes aldırdı, hava kuvvetleri pusuya düşürülmüş Türk askerini rahatlattı.
- Cenevre Konferansı'nda Türk toplumunun varlığı diğerleri tarafından kabul edildi, ancak Kıbrıs sorunu çözülmüş değildi.
- İkinci Cenevre toplantısında ateşkes şartları müzakeresi yaşandı ve Türkiye ateşkesin şartlarını istediği gibi kabul ettirdi.
- 09:00İkinci Harekat ve Sonuç
- Adada durum giderek gerginleşiyordu, Türk ordusu küçük bir cebin içine sıkışmış ve yüzlerce Türk köyünün etrafı silahlı Rumlar tarafından sarılmıştı.
- Cenevre'deki pazarlıklardan umut kesildiği o anda, İkinci Harekat'ın parolası "Ayşe" ile harekete geçildi.
- İkinci Harekat'ın sonunda Türkiye adanın yüzde otuzbeşlik bölümünü ele geçirdi.