Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, İstanbul'un fethi sürecini konu alan bir tarihi drama dizisidir. Sultan Mehmet, Zaganos Paşa, Konstantinos, Demetrius, Galata Podestası Cio ve diğer tarihi karakterlerin yer aldığı askeri ve siyasi olayları göstermektedir.
- Video, İstanbul'un fethi için Sultan Mehmet'in hazırladığı gizli planları, ordunun hazırlıklarını ve kuşatma sürecini kronolojik olarak anlatmaktadır. Sultan'ın ordusunu ikiye bölerek Konstantinos'u yanıltma, kadırgaları karadan yürütme, havan toplarının kullanımı ve şehrin surlarını aşma stratejileri detaylı olarak gösterilmektedir.
- Videoda ayrıca Molla Gürani'nin Nuh hikayesini anlatması, Demetrius'un yakalanması ve öldürülmesi, Papa'nın şehirdeki etkisi ve Osmanlı İmparatorluğu'nun İslam sancakları gölgesinde ilerleyeceğini vurgulayan törenler de yer almaktadır. Sultan Mehmet'in gerçek hükümdarlığın sadece şehirleri fethetmekle değil, halkı ve askerleri inandırmakla olduğunu anlattığı konuşmalar da videoda önemli bir yer tutmaktadır.
- 01:49Sultan Mehmet'in Stratejisi
- Sultan Mehmet, ordusunu ikiye böldüğünü Konstantinos'a yanıltmak için bir strateji uygulamıştır.
- Herçeri iki ataş yakarak ve şahi en ummadıkları sura atış yaparak Konstantinos'u yanıltmışlardır.
- Sultan Mehmet, Konstantiniyye'nin anahtarının Haliç olduğunu ve Haliç surlarının pek kavi olmadığını belirtmiştir.
- 04:05Haliç'i Aşma Planı
- Sultan Mehmet, Konstantinos'un Haliç'e zincir çekebileceğini düşünse de, kendisinin gemileri karadan yürütebileceğini iddia etmiştir.
- Sultan Mehmet, inancının güçlendiğini ve zaferin İslam'ın olacağına inanmaktadır.
- Sultan Mehmet, Haliç'i aşacak bir tersane kurmuş ve tüm teferruatları düşünmüştür.
- 07:01Tersane Çalışmaları
- Sultan Mehmet, tersanede yapılan hazırlıklara ve emeklere şaşkınlık içinde kalmıştır.
- Sultan Mehmet, iman ordusunun erlerinin çölleri aşabileceğini ve dağları geçebileceğini belirtmiştir.
- Sultan Mehmet, emeklerinin karşılığında büyük bir mükafat olacağına inanmaktadır.
- 10:36Tersane Teknikleri
- Sultan Mehmet, kadırgaları karadan yürütmek için düğümlerin başı gevşek, sonu sıkı olması gerektiğini belirtmiştir.
- Sultan Mehmet, düğümlerin esnek olması gerektiğini, aksi takdirde maraza çıkabileceğini açıklamıştır.
- Sultan Mehmet, tüm leventlere direkleri düğümlemelerini emretmiştir.
- 14:31Galata Podestası ile Görüşme
- Sultan Mehmet ve Lala, Galata Podestası Cio'yu ziyaret ederek gizlilikle yürüttükleri hesapları açıklamak istemektedir.
- Sultan Mehmet, Cio'ya gümüşler sunarak teklifini müspet değerlendirmesini istemektedir.
- Sultan Mehmet, Cio'ya yarın sunacağı imkanların gümüşlerden çok daha fazlası olacağına inanmaktadır.
- 20:42Cio'nun Kararı
- Sultan Mehmet, Cio'ya gümüşler veya kara toprak arasında seçim yapmasını istemektedir.
- Cio, gümüşleri kabul etmiş ve sırın Osmanlı ile Galata arasında kalacağını belirtmiştir.
- Sultan Mehmet, Cio'nun gümüşleri anlamadığını düşünmektedir.
- 22:08Kadırga Yapımı ve Yağ Kullanımı
- Kadırgaların yapımında yağların ucu ucuna yeterli olması gerektiği, hoyratça kullanıldığında bir kadırgaya bile yetmeyeceği belirtiliyor.
- Yağların kalaslara yedire yedire ince ince sürülmesi gerektiği vurgulanıyor.
- Kapıların hiçbir koçbaşı tarafından açılamayacağı ve güçlendirileceği söyleniyor.
- 23:32Demetrius ve Francesco Arasındaki Tartışma
- Francesco, Demetrius'un üs'sü genel GS ile konuşurken gördüğünü ve ona kiliselerin himayesi görevini verdiğini belirtiyor.
- Demetrius'un Mehmet'i iyi tanıdığını ve şehri almak istiyorsa gölgelerinin kendinden önce şehre sokulacağını söylüyor.
- Francesco, Demetrius'un hain olduğunu düşünüyor ve ona bir şans verilmesini istiyor.
- 25:13Havan Topları
- Havan toplarının atışları gösteriliyor ve bunların surları havadan aşıp gökten vurabileceği belirtiliyor.
- Topların menzili ayarlanabiliyor ve uçan kuşu gözünden vurabilecek kadar güçlü olduğu söyleniyor.
- Sultan, havan toplarının ilk atışını Zağanos Paşa'yı bekleyerek yapacağını belirtiyor.
- 26:53Sultan'ın Stratejisi
- Toplar surları döverken, ateşlerin yanması ve barut dumanının kafirin gözünden pinhan edeceğini söylüyor.
- Sultan, sabah olduğunda orduyu cenk meydanına götürüp surların karşısında ip gibi dizeceğini, böylece Konstantinos'un şüphelenmeyeceğini belirtiyor.
- Sultan, havan toplarını iki sur arasına atmayı başarırsa ne halka ne de şehre zarar verilmeyeceğini söylüyor.
- 30:53Saltuk ve Ali Bey'in Karşılaşması
- Saltuk ve Ali Bey karşılaşıyor ve Saltuk'un artık lağımcı olduğu, akıncı olmadığı konuşuluyor.
- Ali Bey, Sultan'ın gemileri karadan yürütürken Saltuk'u görevlendirdiğini söylüyor.
- Saltuk, Ali Bey'e Sultan'ın kendisini istediğini ve gemilerin karadan gittiğini belirtiyor.
- 37:16Sultan'ın Hükümdarlık Anlayışı
- Sultan, gerçek hükümdarlığın imparatorlukları, kaleleri ve şehirleri fethetmekle olmadığını anladığını söylüyor.
- Sultan, kadırgaları karadan yürüteceğine inandırdığı müminleri ve yeniçerileri anlatıyor.
- Sultan, kadırgaların sadece kendisinin değil, lalalarının da emeği olduğunu ve başarılı olurlarsa nesillerin talihinin değişeceğini belirtiyor.
- 41:13Sultanın Zembilli'ye Ziyareti
- Sultan, Zembilli'ye giderek kadıefendi ile görüşüyor ve zor zamanlarda kadıefendi'nin arzu hallerini görmek istiyor.
- Kadıefendi, Ali Osman'ın şeri hukukta ve örfi hukukta en kabi kılıç olduğunu, şeriatın kestiği yerde acziyet olmadığını belirtiyor.
- Kadıefendi, Konstantiniyye önlerinde şehadet şerbeti içmiş bir hatunun durumunu anlatıyor ve sultanın yardım etmesini istiyor.
- 43:52Top Atışları ve Savaş Hazırlıkları
- Sultan, top atışlarının hazır olup olmadığını soruyor ve güllelerin hafif olması için tunç ve demir miktarının azaltıldığını öğreniyor.
- Top atışları başlıyor ve sultanın yanında bulunan kişi, kazanmak için büyük mücadele verdiğini ve korktuğunu belirtiyor.
- Sultan, "Bugün azamet size, korkaklık onlara düşer" diyerek askerlerine cesaret veriyor.
- 49:48Savaşın Başlangıcı
- Top atışları başarılı oluyor ve düşmanlar geri çekiliyor.
- Sultan, "Göğü titreten, kafirin kalbine korku salan şahi topuna şai hazır inkarim" diyerek topçulara emir veriyor.
- Savaş başlıyor ve Türk askerleri "Kafire azap olma vaktidir" diyerek savaşa giriyor.
- 54:15Bizans Ordusunun Durumu
- Bizans ordusunda beylik kılıcının kendilerine baston edildiği belirtiliyor.
- Mehmet'in ordusu, Şahin'in bir gedik açmasını bekleyerek Theodosius surları önünde bekliyor.
- Bizans ordusu, Şahin'in bir gedik açması durumunda tüm gücüyle saldıracağını düşünüyor.
- 56:04Bizans Ordusunun Stratejisi
- Bizans ordusu, ordularını yok etmek değil, düzenlerini bozup inançlarını kırmak istiyor.
- Francesco, Latinlerin olduğu yere moralı askerleri görevlendiriyor ve bu sayede tekrar hazırlanmak için zaman kazanacaklarını düşünüyor.
- Demetrius, Bizans ordusunun içinde saklanıyor ve Türklerle dışarıda göğüs göğse vuruşmak kolay olmadığını belirtiyor.
- 57:04Sultan Mehmet'in Stratejisi
- Sultan Mehmet, top atışlarının kafirin aklını almadığını düşünüyor ve çifte sütundaki çalışmalarını hızla ilerleteceğini söylüyor.
- Sultan, dinlenme vakti olmadığını ve her anın kıymetli olduğunu belirtiyor.
- Sultan, düşerse kıymetinin kalmayacağını söylüyor ve "Ben düşersem sen beni tutarsın" diyerek cesaret veriyor.
- 58:38Demetrius'un Yakalanması
- Demetrius, imparatorun kardeşi olduğunu söyleyerek kılıç kaldırıldığında kendini savunmaya çalışıyor.
- Demetrius, Latinlerin sürüklediği imparatorun kardeşi olduğu ortaya çıkıyor ve zindana götürülüyor.
- Demetrius, "Ben imparatorun kardeşini bırakın beni" diyerek kendini savunmaya çalışıyor.
- 1:00:20Bizans Ordusunun Direnişi
- Mehmet'in bulduğu yeni silahların attığı gülleler kayıpları her dakika arttırıyor ve Bizans ordusu sıkışıyor.
- Bizans ordusu, mevcut yöntemlerle kuşatmaya daha ne kadar direnebileceklerini sorguluyor.
- Bizans ordusu, Mehmet'in şehre girebilirse karşısında sadık bir halk ve yıkılmamış bir şehir görmek istediğini düşünüyor.
- 1:01:57Venedik Balyosu Kiralama
- Galata Podestası Gio'ya Venedik balyosu kiralama ve Barto'ya temsilcisi Lorenzo di Pietro'ya haber verilmesi emrediliyor.
- Bu durum "şehrimizi kurtlardan kurtarmak için akbabalara veriyoruz" olarak değerlendiriliyor.
- Tüm Oniki'ler Meclisi toplanıp bu konu müzakere edilecek ve Don Francesco da toplantıya katılacak.
- 1:03:09Kadırgaların Taşıma Sorunu
- Kadırgaları Haliç'e indirmenin zor olacağı belirtiliyor.
- Bataklığa gelen su yollarını tespit etmek, kesmek ve bataklıktaki suyu kurumasını beklemek gerekiyor.
- Diğer yollar daha dik ve sık ağaçlarla kaplı olduğu için on gün daha alacak.
- 1:04:32Demetrius'un Zindanda
- Demetrius, "Bana bu şehirde bunu yapamazsınız" diyerek kendini savunmaya çalışıyor.
- Demetrius, "Sen bir hainsin ve ihanetinin bedelini ödemeye gidiyorsun" diyerek zindana götürülüyor.
- Demetrius, "Katolikler hepinizi, hepinizi bekliyorum" diyerek zindana götürülüyor.
- 1:06:02Ambar Yangını ve Yeni Surlar
- Bir ambarda yağ, net ve zif bulunuyor ve yağmur bastırınca yangın çıkıyor.
- Sultan, surlara yakın olan kiliseleri hızla boşaltmalarını emrediyor.
- Mehmet'in yaptığı yeni bir surları aşıp doğrudan içeri düşmüş ve şehri yok etmesi uzun sürmez.
- 1:08:46Roma İmparatoru'nun Müttefiklerine Çağrı
- Roma İmparatoru, Doğu Roma'ya atılan topların bugün ve yarın diğer şehirlere düşeceğini belirtiyor.
- İmparator, Nedim Bilge Balyosu Ciroo Barto Ancono'nun saygın temsilcisi Lorenzo di Pietro ve Cenevizli cesur savaşçı Koko Alesta ile müttefiklerini davet ediyor.
- Galata Podestası Gionicolo, Mehmet'in taarruzlarını püskürtmeyi başardıklarını ancak bu sefer her şeyin farklı olduğunu söylüyor.
- 1:10:26Roma'nın Borç Sorunu
- Roma İmparatoru, müttefiklerine borçlu olduğunu ve bu savaşın onların değil, Roma'nın savaşı olduğunu belirtiyor.
- İmparator, Ayasofya'daki mücevherler ve tahtını süsleyen altınları müttefiklerine ödeyebilecek tek şey olarak gösteriyor.
- Ankonalı Koko, bir Ankonalı olarak savaşmaktan daha büyük bir onur olmadığını söylüyor.
- 1:13:46Sultan Mehmet'in Hazırlıkları
- Sultan Mehmet, yağ ambarının durumunu kontrol ediyor ve tüm yağların telef olduğunu öğreniyor.
- Bahadır Bey, yağ kervanları için haber salacağını ve üç gece içinde yağların geleceğini söylüyor.
- Sultan Mehmet, kadırgaların iki günde yapılabileceğini iddia ediyor.
- 1:16:23Demetrios'un Casusluğu
- Bir kişi, Mehmet'i yenmek için yetecek bilgi olmadığını ancak uzun süre nefes alabileceklerini söylüyor.
- Bu kişi, Demetrios'un Mehmet'e çalışan bir casus olduğunu keşfettiğini belirtiyor.
- İmparator, Demetrios'un kardeşi bile hain çıkmışken kimseye güvenemeyeceğini söylüyor.
- 1:19:12Mehmet'in Meydan Okuması
- Mehmet önce Giustiniani'nin sonra Salvador'un canını aldı ve muhafız birliğinin başı Salvador'u öldürerek açıkça meydan okuyor.
- İmparator, Mehmet'in Konstantinopol'e kartal gibi geldiğini ve Ayasofya'nın üzerine hilal'in gölgesi düşeceğini düşünüyor.
- İmparator, Demetrios'un infaz edileceği anı beklediğini ve kiliseyi tekrar yaptıran Demetrios'un ölmesine izin vermeyeceğini söylüyor.
- 1:23:00İmparatorun Kararı
- İmparator, Demetrios'u öldürmeyi planlıyor ve bunu şehir için her şeyi yapacağını söylüyor.
- İmparator, Demetrios'u serbest bırakmazsa Latin askerlerin onları öldüreceğini belirtiyor.
- İmparator, yanında kalanlara yaşam vadediyor ancak Demetrios gibi bir haini savunanlar için şehirde yalnızca ölüm olduğunu söylüyor.
- 1:25:28Demetrios'un Savunması
- Demetrios, inandıkları uğruna aynı kaderi paylaşacağını ancak inandıklarından vazgeçmeyeceğini söylüyor.
- Demetrios, sevdiklerini ve inandıklarını için Tanrı'dan yardım istiyor.
- Demetrios, Roma için her şeyi yapacağını ve bu şehri savunacağını belirtiyor.
- 1:26:01İmparatorun Öfkesi
- Sultan Mehmet, Halil Paşa'ya basiretsizlik zırhı olduğunu söylüyor ve telaş etmemesini istiyor.
- Sultan Mehmet, yemek yemek istemiyor ve Yusuf'u yemek götürmesini emrediyor.
- Sultan Mehmet, Demetrios'un oğlunu öldürdüğünü ve suçu Mehmet'in üstüne attığını iddia ediyor.
- 1:30:26Demetrios'un Savunması
- Demetrios, oğlunun ölümünün bir kazaymış ve karısını öldürmesi için kendisini zorladığını söylüyor.
- Demetrios, bu savaşı kazanamayacağını ve ellerinde bu kadar kan varken kazansalar bile kaybedeceklerini belirtiyor.
- Demetrios, Mehmet'e çok güvendiğini ve arkasında destekleyen bir tek Romalı bile olmadığını söylüyor.
- 1:31:29İmparatorun Kararı
- İmparator, Demetrios'un ölümünün Mehmet'in zaferi olacağını söylüyor.
- İmparator, Demetrios'un bu şehrin gördüğü en büyük muhafız olacağını ve kendisinin bir üstten bile daha aşağıdaki hain olarak anılacağını belirtiyor.
- İmparator, Demetrios'un tahtın varisi olduğunu ve onu kurtarırsa gelecekte soyunun Roma'yı imparator olacağını söylüyor.
- 1:33:23İmparatorun Ailesi
- İmparator, bazen annesinin neden gittiğini anladığını söylüyor.
- İmparator, babasının aile nedir bilmediğini ve sadece Roma için bir şeyler yaptığını iddia ediyor.
- İmparator, babasının sadece Konstantinos'un köpeği olduğunu söylüyor.
- 1:33:58Nuh Aleyhisselam'ın Hikayesi
- Hazreti Nuh Aleyhisselam kavmine yalnızca Allah'a ibadet etmelerini ve putlarına aldanmamalarını söyledi, ancak onlar kulak tıkadılar, alay ettiler ve inat ettiler.
- Allah, Hazreti Nuh Aleyhisselam'a dağın eteğinde bir gemi yapmasını emretti, ancak kavmi onu çılgın bir adam olarak görüp güldü.
- Göklerin kapıları açıldı, sular kabardı ve inkar edenler kaçacak bir yer aradı, ancak artık çok geçti.
- 1:36:38Nuh Aleyhisselam'ın Kurtuluşu
- Hazreti Nuh Aleyhisselam iman edenleri ve canlılardan birer çifti gemiye aldı, ancak oğlu yüksek bir dağa çıkıp kurtulacağını söyledi.
- Allah inkar edenleri cezalandırdı, yağmurlar durdu, sular çekildi ve gemi dağa oturdu.
- Hazreti Nuh ve beraberindekiler kurtuldu, Allah iman edenleri kurtardı, inkar edenlerse helak oldular.
- 1:37:41Sabır ve Gayret
- Gayret bizden, zafer Allah'tandır, kaderimize rıza göstereceğiz ve sabırla çalışacağız ki kafirle aramızda ark olsun.
- Doğru yolda olanlar sabredenlerdir ve Allah sabredenlerle beraberdir, onları yarı yolda bırakmaz.
- Madem gayret vaktidir, geri durmak olmaz.
- 1:38:49Konstantinopolis'teki Durum
- Papa'nın isteklerine boyun eğdiler, Ayasofya'yı vaftiz ettiler ve şehri yakıp yıkan Latinleri umut diye getirdiler.
- Demetrius'un alınmasıyla Konstantinos'un onların safında olduğu anlaşıldı.
- Oniki'ler meclisini toplamışlar ve artık daha güçlüler.
- 1:39:26Demetrius'un Savunması
- Demetrius'u iftiralarla suçlayıp cezalandırmaya kalkarlarsa imparatorun karşısına dikileceklerini söylediler.
- Canından korkmuyorlar, çünkü canı alınmak istenen Demetrius değil, kiliseleri ve dinleri.
- Şehir belki de fethe muhtaçtır, kim bilir o zaman bunu Konstantinos belirleyecek.
- 1:40:11Sultan'ın Emirleri
- Sultan, aşçıbaşının aşı yerinde olduğunu ve her vakit kazanının kaynar, etin pişer olduğunu söyledi.
- Ordugahta beşbin küçükbaş hayvan vardı, kuşatma uzar diye iki bin daha getirilmişti.
- Sultan, hayvanların yarısının kesilmesini, etlerinin çerilerine dağılmasını, iç yağlarının ayrılıp saklanmasını, derilerin tuzlanıp muhafaza edilmesini ve bağırsakların heba edilmemesini emretti.
- 1:41:53Konstantinos'un Kararı
- Sultan, imparatorla görüşmek istediğini söyledi, ancak Platon ona öfkeden arınmasını tavsiye etti.
- Sultan, Demetrius'u bu gece serbest bırakmadığı taktirde Romalıların sarayı onun başına geçireceğini söyledi.
- Demetrius'un Mehmet'in casus olduğuna dair kanıt bulunduğunu iddia ettiler, ancak delil parçalandı.
- 1:43:42Ortodoks Kilisesi'nin Tepkisi
- Konstantinopolis, Meryem Ana'nın kutsal şehriydi ve şehrin düşmanlarını surların önündeki Müslümanlar sanırken asıl düşmanlarının içerde olduğunu bilemediler.
- Papa'nın elçileri geldi, kutsal mabetleri vaftiz ettiler ve şimdi de Demetrios'u öldürmek istiyorlar.
- Aziz Pavlus'un mirasına sahip çıkacaklar ve kutsal Roma için, inancları için savaşacaklar.
- 1:45:04Platon'un Uyarısı
- Platon, kitabının hiç bu kadar kirlenmemiş olduğunu söyledi ve Konstantinos'un kötü emellerine alet olduğunu anlamadığını belirtti.
- Roma binlerce yıllık siyasi tarihi içinde çok kanlı, acımasız olaylar gördü, entrikalar neticesinde hayatını kaybeden imparatorlar, komutanlar, senatörler gördü.
- Platon, Sultan'ın imparatorluğuna değil, bunu yutmak isteyenlere hizmet ettiğini söyledi.
- 1:47:26Demetrius'un Kararı
- Demetrius'un her şeyi taht için mi yaptığı sorgulandı, ne için yaptığını Tanrı ve İsa bilir.
- Demetrius ölürse onu artık İsa bile kurtaramaz, şehrin aklı ve kalbi olarak bundan sonrasını hesaplamalılar.
- Demetrius ölürse kiliselerin ruhu da ölecek, mabetler kaybettikten sonra kazanmanın anlamı ne?
- 1:49:31Sultan'ın Stratejisi
- Sultan, yeniçerilerin her gün kesim yapıldığını, kimi aş için kullanıldığını, kimi saklandığını söyledi.
- Kuşatma bitmemişken idareli kullanmaları gerektiğini düşündüler.
- Sultan, hayvanların iç yağlarını ayırıp kadırgaların yapımında kullanacaklarını, derileri telef etmeyeceklerini ve bağırsakların içini boşaltıp bir halat gibi olması için çalışacaklarını söyledi.
- 1:52:16İmparatorun Kararı
- İmparator gelene kadar kimse hareket etmeyecek.
- İmparator, şehrine ve imparatorluğuna ihanet eden kim olursa olsun, sonu kardeşinden farklı olmayacak.
- İmparator, ihaneti Demetrios'un kendi ağzından duymalarını istedi.
- 1:54:24Cihat ve İhanet
- Cihat, hamallık yapan birine sitem ederek onu en son ne zaman patakladığını hatırlatıyor.
- Cihat, şehre ihanet eden kişinin İmparator Konstantinos olduğunu, abisini tahttan indirmek için annesiyle işbirliği yaptığı ve kendi annesine kıydığı için en büyük hain olduğunu iddia ediyor.
- Cihat, şehrine ve imparatorluğuna ihanet eden kim olursa olsun Demetrios'dan farklı olmayacağını söylüyor.
- 1:58:37Kurtarma Planı
- Bir kişi, Cihat'a buradan uzaklaşması gerektiğini söylüyor ve herkesin hak ettiğini yaşayacağını belirtiyor.
- Anna'nın hayatını bağışlamak için çok yalvardığı için onu kurtaracağını söylüyor.
- Anna'ya ve kızına şehirden çıkıp savaş bitene kadar dönmemeleri için söz vermesini istiyor.
- 1:05:00İhanet ve Şehir
- Notaras, imparatorluğa ihanet için Mehmet'i ikna ettiğini, ancak aslında şehrin pisliği onu buna ittiğini söylüyor.
- Şehrin her yerinde top sesleri, harabeler ve birbirini öldürenlerin çığlıkları olduğunu belirtiyor.
- Notaras, şehri terk etmeyeceğini söylüyor ve yaptığı iyiliği unutmayacağını belirtiyor.
- 1:05:57Kadırga ve İslam
- Hz. Süleyman'ın Allah'ın şanı lafzını her şeyin üstüne yazdığı belirtiliyor.
- Kadırganın en yüksek yeri olan sancak direğinin üstüne Kur'an-ı Kerim'in konulması gerektiği söyleniyor.
- Rabb'in izni olmadan ne bir rüzgar eser, ne bir dalga yükselir diye vurgulanıyor.
- 1:07:18İslam Sancakları
- Devlet ve milletin adım adım Resul'ün izinde, İslam sancakları gölgesinde yürüyeceği belirtiliyor.
- Yüce kitabın yelkenin en tepesinde göğe yükselterek ilan edileceği söyleniyor.
- Türk'ün yüce Allah'ın yeryüzünde murad ettiği için cenk eden bu hurda canından geçenlere verilen addır diye açıklanıyor.