Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Mehmet Köseoğlu tarafından yönetilen, Tayfun Türkili'nin yazdığı ve İskender Bağcılar'ın seslendirme yönetmenliğini yaptığı bir radyo tiyatrosudur. Ana karakterler arasında idamlık mahkum Ömer, Ali, Sarıkamışlı Abdurrahman Çavuş, Çorumlu, Mustafa, Niğdeli ve Balıkesirli Niyazi bulunmaktadır.
- Tiyatro, idamlık mahkumların ölüm bekleyişindeki duygusal süreçlerini konu almaktadır. Ömer'in eşine yazdığı mektup, Ali'nin dört kişiyi öldürerek idam cezasına çarptırılması, mahkumların idam edilme korkusu ve bu korkunun onları nasıl etkilediği anlatılmaktadır. Hikaye, mahkumların idam cezasına götürülmesiyle sona erer.
- Tiyatroda mahkumların idam cezasına çarptırılma nedenleri, pişmanlık duyguları ve dini dönüşümleri detaylı olarak işlenmektedir. Ömer'in cehalet hakkındaki düşünceleri, Ali'nin Almanya'ya göç etmesi ve eşi Ayşe'nin başlık parasını ödemesi sonucu yaşadığı haksızlıklar gibi kişisel hikayeler de hikayenin önemli unsurlarını oluşturmaktadır.
- 00:06Radyo Tiyatrosu Tanıtımı
- Radyo tiyatrosu "İdamlık Mahkumlar" adlı eser, Mehmet Köseoğlu tarafından yazılmış ve Tayfun Türkili tarafından seslendirilmiştir.
- Seslendirme yönetmeni İskender Bağcılar, ses kayıt Ahmet Atalay, kurgu Hasan Dinç ve program yönetmeni Erol Güldiken'dir.
- 01:01Ömer'in Mektubu
- Ömer, sabahın üç buçuğunda mektup yazmak için uyanmış ve gardiyan efendisine mektup yazdığını söylemiştir.
- Ömer, mektubunu postayla değil, avukatına vereceğini ve avukatın eşine ulaştıracağını belirtmiştir.
- Gardiyan efendi, Ömer'in bugün mahkemesi olduğunu ve idam kararı verildiğini öğrenmiştir.
- 02:04İdam Korkusu
- Ömer, boynuna idam fermanının astığını ve ya asılacağını ya da müebbete çevrileceğini düşünmektedir.
- Gardiyan efendi, hapishanede idamlık mahkumların hiç asılmadığını ve hakimlerin idam fermanını verip kalem kırıldığını ancak kimseyi asılmadıklarını söylemiştir.
- Ömer, asılma korkusunu yaşamak bile yeterli olduğunu düşünerek mektubunu bitirmek istemiştir.
- 02:52Ömer'in Mektubunun İçeriği
- Ömer, mektubunda eşine Nazan'a hitaben yazdığını ve çoktan ahirete göçmüş olacağını belirtmiştir.
- Ömer, ölmek herkes için mukadder olduğunu ve günahlarını düşündüğünü, daha önceleri bu düşüncelere sahip olmadığına hayıflandığını ifade etmiştir.
- Ömer, eşinin yaşayacağı çaresizlikleri ve iki biricik yavrusunun masum bakışlarını düşünerek, bu kadar aşağılara düşmemesinin bin idam edilmekten daha acı olduğunu belirtmiştir.
- 03:33Abdurrahman Çavuş'un Hikayesi
- Abdurrahman Çavuş, Ömer'e dört yıldır hapishanede olduğunu ve iyi bir adam olduğunu söylemiştir.
- Ömer, Abdurrahman'ı sevdiğini ancak insanları sevdiğini söyleyemediğini, eğer herkesi sevseydi dört yıl önceki kahveyi basmayacağını belirtmiştir.
- Ömer, 12 Eylül öncesinde, devletin güçsüz olduğu bir gecede kahveyi basmış ve kim olduklarını bilmeden dört kişiyi öldürdüğünü anlatmıştır.
- 06:57Ali'nin Korkunç Rüyası
- Şafak sökerken Ali, seher vakti Allah'a el açarak günahkar olduğunu ve affını istediğini söylüyor.
- Ali uyanıyor ve Ömer'e korkunç bir rüya gördüğü için yardım istiyor.
- Rüyasında koğuştan hücreye götürüldüğünü, şafak söktüğünde dışarı çıkarıldığını ve avluda Ömer'in kendini bulduğunu anlatıyor.
- 09:57Ali'nin Suçu ve Bekleyişi
- Ali'nin dört kişiyi öldürdüğü (karı, kayınpeder, iki kayınbiraderi) ve idam cezası beklediği anlaşılıyor.
- Ali, öldürmekle haklı olduğunu düşünüyor ve Ömer'den vicdanının rahatlaması için onun da haklı olduğunu söylemesini istiyor.
- Ömer, Ali'nin karısının suçsuz olduğunu ve Ali'nin onu babasından başlık parası karşılığında satın aldığını anlatıyor.
- 12:16Ali'nin Almanya'daki Hayatı
- Ali, Almanya'ya beş sene gurbetçi olarak gidip mark biriktirdiğini ve kayınpederine azar azar mark gönderdiğini söylüyor.
- Ali, iki sene sonra köye döndüğünde kayınpederinin senetleri yırttığını ve attığını öğreniyor.
- Ali, Ayşe ile hasretlik geçirdiğini ve onu özlediğini anlatıyor.
- 14:18Ali'nin Gerçeği Öğrenmesi
- Ali, Almanya'da kalıp Ayşe'ye ev, tarla ve traktör alacağını söylüyor.
- Ali, Almanya'dan mark gönderdikçe Ayşe'nin dediklerini bir eksi bir yaptığını ve tüm malları babasının adına kaydettirdiğini öğreniyor.
- Ali, köye döndüğünde kayınpederinin traktörünü ve tarlasını sürdüğünü görünce öfkeleniyor.
- 16:39Ali'nin Hikayesi
- Ali, kayınpederinin kendisine ait olan tarla, traktör ve şehirdeki daireyi kendi adına dappulatmış olduğunu öğreniyor.
- Ali, kayınpederine mallarını geri vermesini söyleyince, kayınpederi tabancayı çekip Ali'yi vuruyor.
- Ali, Ayşe'ye şehre yerleşme kararı alıyor ve Almanya'da tornayı öğrenip torna atölyesi açmayı planlıyor.
- 18:11Ayşe'nin Haczedilmesi
- Ali ve Ayşe şehre yerleşmek için kayınpederine gittiklerinde, kayınpederi Ayşe'nin başlık parası senetlerini ödeyemediği için onu haczediyor.
- Ali, kayınpederinin Ayşe'yi haczettiğini öğrenince öfkeleniyor ve onu vuruyor.
- Ali, Ayşe'yi öldürdüğünü itiraf ediyor ve onu genç, güzel, körpe, zengin ve sahipsiz olarak tanımlıyor.
- 21:11Ali'nin Pişmanlığı
- Ali, Ayşe'yi öldürmekle vicdan azabından kurtulduğunu düşünüyor.
- Ali, idam cezası yemekten kurtulmadığını kabul ediyor ancak vicdan azabından kurtulduğunu düşünüyor.
- Ali, idam cezası almış diğer mahkumlarla karşılaştırıldığında kendisinin daha az suçlu olduğunu düşünüyor.
- 22:08Mahpushanenin Hayatı
- Mahpushanede bir gün daha fazla yaşamanın anlamı yok çünkü sonunda yine ölüm var.
- Mahpuslar ölümden ziyade ölümün ötesini, kabri ve Allah'ın huzuruna ne yüzle çıkacaklarını düşünüyorlar.
- Mahpuslar idam kararı verilişinin yirmiiki. gününde, idam edilmelerinin bir gün sonraya kalacağını düşünerek rahatlama duyuyorlar.
- 23:01Ölüm ve Hakikat
- Mahpuslar, bir şey olacaksa onu şimdiden olmuş bil ve ona göre hareket etmek gerektiğini anlıyorlar.
- Ölüm, anlayan için en güzel nasihat edici bir hakikat olarak görülüyor.
- Mahpuslar, suçsuz insanları öldürmenin ızdırabını hissediyor ve Allah'tan ümitsiz olmamaları gerektiğini öğreniyorlar.
- 24:04İdamlık Mahkumların Gecesi
- İdamlık mahkumların asıl hayatı saat yirmidört'ten sonra başlıyor.
- Ölümü beklemek dehşeti bir deprem gibi içten içe herkesi sarar.
- Gece yarısından sonra idamlık mahkumlar için kapının gıcırtısı, anahtar sesi ve gardiyanın ayak sesleri birer bomba gibi patlar beyinlerinde.
- 24:33Sarıkamışlı Abdurrahman'ın Sonu
- Gardiyan, Sarıkamışlı Abdurrahman'ı müdürün çağırdığını söyleyerek koğuştan çıkarıyor.
- Abdurrahman, asılmaya götürüldüğünü düşünüyor ve arkadaşlarına yalvarıyor.
- Gecenin ilerlemiş bir saatinde gardiyan gelip Sarıkamışlı Abdurrahman'ı alıp götürüyor ve koğuş arkadaşları onun geri dönmesini bekliyorlar.
- 27:55Ölüm Haberi ve Ölüm Korkusu
- Sarıkamışlı, müdür tarafından çağrıldığında köyden gelen ölüm haberi olduğunu öğreniyor.
- Haber, Sarıkamışlı'nın altı yaşındaki oğlunun geriye düşüp boğulduğu haberi.
- Ölüm korkusu insanları insanlıktan çıkarmış, Sarıkamışlı oğlunun ölüm haberini duyunca seviniyor ve bir gün daha yaşadığı için bayram ediyor.
- 28:46Ölüm Sonrası Düşünceler
- Nazan, ölüm sonrası kabir, melekler, kıyamet ve mahkeme-i kübra'daki hesap gibi düşünceleri düşünüyor.
- Üzerindeki kul haklarını, arkadaşlarının ölümünü beklerken ölümden sonraki olacakların derin ızdırabını duyuyor.
- İyi bir kul olmamanın ızdırabını kalbinin derinliklerinde hissediyor.
- 29:34İdam Dosyaları ve Korku
- Müdür, yirmi'ye yakın dosya geldiğini ve eğer dediklerin doğruysa bu gece infaz olacağını söylüyor.
- Bir mahkum, dosyasının geldiğini öğrenince kendini boğmaya ve başını duvarlara vurmaya başlıyor.
- Mahkum, iki bilezik için bir kadınla kızını doğramış ve suçsuz olduğunu iddia ediyor.
- 31:26İdamlık Koğuşta Bekleyiş
- Ölümün her an kapımızı çalmasını beklediğimiz bir gecenin eşiğinden daha içeri giriyor.
- İdamlık koğuş arkadaşları, idamlık haberini beklemektense ölümün kendisine gelmesini istiyor.
- Mahkumlar, asıldıkları, kabre kondukları ve mahşerde dirilerek haşroldukları anı hatırlıyorlar.
- 33:14Cehalet ve Tövbe
- Ömer Gardaş, ölümün temelindeki sıkıntının cehalet olduğunu söylüyor.
- Başkasının hayatına kastetmenin, sabırsız olmanın ve alet olarak hayatını kaybetmenin temelinde cehalet yatıyor.
- Ömer Gardaş, musibetten sonra hakikatleri görmek imkanına kavuştuğunu ve rabbine hamd ettiğini belirtiyor.
- 34:30Sarıkamışlı'nın İntiharı
- Gardiyan, Sarıkamışlı'ya temiz dosyası geldiğini ve idamının bozulduğunu haber vermek için onu arıyor.
- Sarıkamışlı, müjde üzerine çabuk çıkıyor ve gardiyan onu görünce şaşırıyor.
- Sarıkamışlı, intihar ediyor ve bu gerilimli bekleyişin sonucunda ilk freyi veriyor.
- 36:24Cehaletin Sonuçları
- Sarıkamışlı'nın intihar etmesi, inançlı olsaydı idam edilmeyeceğini öğrenmiş olacağını gösteriyor.
- Korkunun temelinde iyi kul olamamanın getirdiği sancılar yatıyor.
- Ömer Gardaş, idam kararını temiz bulacağını söyleyerek Nazan'ı teselli ediyor.
- 38:11İdam Mahkumunun Son Dakikaları
- Gecenin yarısında idam mahkumunun sevgilisi Nazan'a yazdığı mektupta, koğuşta derin bir sessizlik yaşanıyor ve herkes idam haberini beklemenin çilesini çekiyor.
- Mahkum, hürriyet içinde olmanın kıymetini elden çıkınca anladığını, serbest zamanında namaz kılmadığını, oruç tutmadığını ve hayır işleri yapmadığını pişmanlık duyduğunu belirtiyor.
- Mahkum, Allah'a tövbe ederek "Affet Allah'ım" diye bağırıyor ve bu durum diğer mahkumların dikkatini çekiyor.
- 39:18Mahkumların Pişmanlıkları
- Mahkumlar, cehaletlerinin ve Allah korkusunun olmamasının bu duruma neden olduğunu kabul ediyorlar.
- Çorumlu, tokatlı Ahmet'in dört kişiyi öldürdüğünü, Balıkesirli Niyazi'nin en yakın arkadaşının hanımını para için öldürdüğünü hatırlatıyor.
- Mahkumlar, Allah'a kitabı tanımamak ve aldatıldıklarını itiraf ediyorlar.
- 42:47İdam Mahkumunun Son Anları
- Mahkum, idam zulmünün her gün her gece devam ettiğini ve adaletten umut ettiğini ancak adaletin cahil bırakıp katil yaptığını söylüyor.
- Mahkum, idam kararının geldiği ilk günlerde bir ilmihal kitabı hediye edildiğini ve bu kitabın hayatının dönüm noktası olduğunu anlatıyor.
- Mahkum, Nazan'a ve yavrularına tek mirasının bu kitap olacağını, darda kaldıklarında teselli kaynağı olacağını belirtiyor.
- 46:14İdam Mahkumunun Son Veda
- Mahkum, zevkler, eğlenceler, idealler ve ihtirasların geride kaldığını, kötü ve iyi yaptıklarının etrafını kuşattığını söylüyor.
- Mahkum, ahirette görüşme imkanı olup olmadığını ve yaptıklarının hesabını verip aydınlığa kavuşup kavuşamayacağını sorguluyor.
- Mahkum, arkadaşlarını helal ederek vedalaşıyor ve "İdamlik Mahkumlar" adlı oyunun sona erdiğini belirtiyor.