Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu belgesel, Rusya Federasyonu'nun en güneyindeki Hakasya otonom bölgesini ve Hakas halkının tarihini anlatmaktadır. Videoda özellikle Hakas halkının ilk drama yazarı Valentina Schulbeyeva'nın hayatı, kariyeri ve eserleri ele alınmaktadır.
- Belgesel, Hakasya'nın coğrafi konumu ve tarihi hakkında bilgiler sunarak başlar, ardından Valentina Schulbeyeva'nın 1939'da doğumundan başlayarak eğitim hayatı, gazetecilik kariyeri ve drama yazarlığına geçiş sürecini kronolojik olarak anlatır. Video, Valentina'nın "Sarnal Bağ" ve "Palmergen" gibi önemli eserlerini, Hakas halkının tarihini ve geleneklerini yansıtan çalışmalarını ve Türkiye hakkındaki olumlu deneyimlerini de içermektedir.
- Belgeselde ayrıca Hakas halkının modern ve geleneksel yaşam tarzı, Casanova adlı açık hava müzesindeki bin yıllık kültür, şaman inancı ve "Altınay" adlı folk grubunun Hakas kültürünün korunması için yaptığı çalışmalar hakkında bilgiler sunulmaktadır. Valentina'nın "Türkiye Aşkım Benim" adlı şarkısı ve Türkiye hakkındaki olumlu deneyimleri de videoda yer almaktadır.
- 00:07Hakasya'nın Coğrafi ve Tarihi Özellikleri
- Hakasya, Rusya Federasyonu'nun en güneyinde Güney Sibirya'da yer alan en küçük otonom bölgelerden biridir.
- Güney ve doğusunda Türk kökenli Tuva Cumhuriyeti, batısında Türk kökenli Altay Cumhuriyeti, güneyde Moğolistan, Doğu Türkistan ve Kazakistan'la komşudur.
- Hakasların 2000 yılı aşan tarihleri onların bir Kırgız grubu olduğunu göstermektedir ve 1800'lü yıllarda Rus İmparatorluğu'na katılmış, 1930'da özerk bölge statüsüne kavuşmuştur.
- 00:51Hakasya'nın Başkenti Abakan
- Hakasya'nın başkenti Abakan, ülke içi ve diğer ülkeler arası yoğun havayolu ve mükemmel demiryolu ağına sahiptir.
- Sekiz bölgeden oluşması Hakas kültüründe çok önemli yeri olan taşlarla sembolize edilmiştir.
- Abakan, geniş caddeleri, yeşil kaldırımları, devasa parkları, sessizliği ve az trafiği ile yaşanacak mükemmel bir şehirdir.
- 02:42Valentina Schulbayev'in Hayatı
- 11 Ağustos 1939'da Taştı eyaletinin Çanlı adındaki ıssız ve fakir köyünde bir çiftçi ailenin kız çocuğu dünyaya gelmiştir.
- Köyünde şaman inanç ve kültürünün yoğun bir biçimde yaşanması nedeniyle küçüklüğünden itibaren iyi bir şaman olarak yetişmiştir.
- İkinci Dünya Savaşı'nın başlamasıyla çok sevdiği babasını kaybeden Schulbayev yetim kalır ve Abakan'daki Hakas Meli Lisesi'ne verilir.
- 04:11Schulbayev'in Eğitim Hayatı
- Köyünden başkente getirilen Schulbayev, yarım kalan okulunu Abakan'da bitirir ve 1959'da iki yıl köylerde öğretmenlik yapar.
- Ülkenin Önder Üniversitesi'nde okumak isteyen Schulbayev, Moskova Devlet Üniversitesi'nin sınavlarına giremeyince Leningrad Devlet Üniversitesi'nde gazetecilik bölümünün sınavına girer ve kazanır.
- Leningrad'da yaşadığı yıllarda şehri gezmeden gece gündüz çalışmış, önemli kitapları okumuş ve dersleri hiçbir zaman kaçırmamıştır.
- 06:33Schulbayev'in Yayıncılık Kariyeri
- 1961 yılında girdiği Leningrad Üniversitesi'nin gazetecilik bölümünü bitirmesinin ardından Abakan'daki Lenin Cholu gazetesinde çalışmaya başlar.
- Daha sonra Akas Radyosunda redaktörlük görevine geçen Schulbayeva'nın radyodaki görevi sırasında yaptığı geziler, karşılaştığı insanlar ve onların yaşamları hayata bakışını yeniden şekillendirir.
- Schulbayev, Hakas Kitap Yayınevi'ne davet edilerek edebi kitapları ve okul kitaplarını yayınlamıştır.
- 08:26Schulbayev'in İlk Oyunu
- Schulbayev, bir araştırmaya gönderildiğinde Shar'ın bölgesine gider ve orada yalnız yaşayan bir kadınla karşılaşıp onun trajik hikayesini dinler.
- Kadının 40 yıldır beklediği ve düşünmediği gün olmayan sevdiği eşini savaşta kaybetmiş olması Schulbayev'i hayran bırakır.
- Schulbayev, bu hikayeyi tiyatro için kaleme alır ve ilk oyunu "Sarnal Bağ'ın Sarın" sahnelendiğinde ülkedeki eleştirmenlerin büyük beğenisini kazanır.
- 13:20Schulbayev'in Tiyatro Eğitimi
- Schulbayev'in başarısı üzerine genç yazar Moskova'daki Tiyatro Enstitüsü'nün büyük kurslarına davet edilir.
- Burada tiyatro sanatıyla tanışır ve meşhur dramaturkların derslerine katılır.
- 13:33Valentina Galona'nın Drama Çalışmaları
- Valentina Galona, drama yazısıyla ilgili Moskova'ya seminere çağrıldı ve orada bir ay çalıştı.
- Drama çalışması eleştirildi ve yok edildi, ancak Valentina tüm gece çalışarak gerekli değişiklikleri yaptı.
- Maria Theodoros Rojova, Valentina'nın çalışmasını tüm drama çalışmasından en iyisi olarak değerlendirdi ve devlete sipariş verileceğini söyledi.
- 17:09Son Drama Çalışması
- Valentina'nın son drama çalışması "Akaslar" adlı çalışmaydı, ancak adı kabul edilmediği için "Palmergen" olarak değiştirildi.
- Bu çalışma 8. ve 9. asır başı tarihi bir çalışmadır ve halkın ruhunu, özellikle eski gelenekleri yansıtmaya çalışmıştır.
- Valentina, Nizami Ganzavi'nin "İskendername" adlı çalışmasını okuyarak Hakas halkına ve dedelerine armağan etmek için bu dramayı yazmıştır.
- 19:53Valentina'nın Edebi Stili
- Valentina, dramanın dışında yeni bir edebi stile geçerek hikayeler yazmaya başlamıştır.
- Yazmak için bir şeyin kendisini çok etkilemesi ve heyecanlandırması gerekir, aksi takdirde sessiz kalamaz.
- Çalışmalarının başrolünde genellikle kadın yer alır çünkü ailesinde erkek olmadığı için erkeklerin iş dünyasını az bilir.
- 21:35Hakas Kadınları ve Gelenekleri
- Hakas kadınları her zaman aileyi evde tutmuş, çocuk eğitimi yapmış ve evdekilere elbiseler dikmişlerdir.
- Kadınlar deriyi kendileri yapmış, ayakkabıları kendileri yapmış ve hayvan derilerini işlemişler.
- Valentina, eski kılık kıyafetleri korumaya, dikmeye ve diğer gençlerle paylaşmaya çalışmaktadır.
- 23:05Hakas Kültüründe Kadınlar
- Takas destanlarında kadınlara çok büyük rol verilmiştir ve ağız edebiyatı efsanelerinde kadınlar koruyucu veya gelecek kahramanların eğitmeni olarak gösterilmiştir.
- Hakas kadınlarının topluluğu vardır ve bu toplum birçok faaliyet gerçekleştirmiştir.
- Ev işlerinde kadın daha aktif bir konumdadır ve inisiyatifi ele almıştır.
- 26:01Hakas Geleneklerinin Korunması
- Hakaslar hem eskiden hem günümüzde erkeklere büyük hürmet gösterirler, özellikle eskilerde erkek masa başına oturmadan hiç kimse oturmazmış.
- Takas kadınlarına eşiyle ayrılması yasaklanmış, bu nedenle aile çok sağlam olmuş.
- Valentina, Altınay adlı kadın kurumunda ve Vladisla Mihailoviç Otorosov'un yönettiği ihtiyarlar birliğinde güzel gelenekleri geri getirmeye çalışmaktadır.
- 27:31Altınay Grubu
- Valentina, Altınay adlı folk grubunun üyesidir ve bir Hakas kadınının tüm özelliklerini başarıyla taşıyor.
- Altınay grubu, çoğu yaşlı ama gönülleri genç, inançlı, neşeli ve şirin Hakas kadınlarından oluşmaktadır.
- Valentina, bu grubu Hakas kültürünün bayrağını taşıyan ve kendi yaşamının en önemli bir parçası olarak yorumlamaktadır.
- 28:24Hakas Toplumunun Özellikleri
- Hakas toplumunda farklı mesleklerde çalışan kadınlar bulunmakta, edebiyat, sanat ve eğitimde yer almaktadırlar.
- Hakas halkı geleneklerini korumaya çalışmakta, dilini, toprağını, geleneğini ve geleneksel kıyafetlerini gelecek nesil için korumak istemektedir.
- Akasya'da doksandan fazla millet yaşamakta ve Hakaslar kendi arasında çok birlik içindeler.
- 29:28Casanova Açık Hava Parkı
- Casanova, bin yıllık Hakas kültürünün sergilendiği bir açık hava müzesi olup Abakan'a iki saatlik mesafededir.
- Ahşaptan yapılmış köşeli çadır tarzı evlerde köşe sayısının fazla olması zenginliğin göstergesidir.
- Çadırların üstü ağaç kabukları ile örtülmüş olup, yağmur ve karın geçmesini önleyen bu çadırlar yazları serin, kışları sıcak olmaktadır.
- 30:49Hakas Şaman İnancı
- Hakas halkı iyi ve inançlı şamanlar olup, şaman inancına göre gökte bir tanrı vardır.
- Tanrı totemlere, taşlara, dağlara ve Kazanova gibi bazı bölgelere güçler vermiştir.
- Ağaç dallarına çaput bağlama geleneği şaman adetlerinin en önemli ritüellerinden biridir.
- 31:29Şubeyeva ve Hayatı
- Hakas halkının yetiştirdiği en önemli drama yazarlarından biri olan Şubeyeva, dramalarında Hakas halkının hayatında zamanla ortaya çıkan değişimleri işler.
- Şubeyeva'nın yüzündeki derin izler, yaşadıkları zorlukların eseri değil, başarılarının birer nişanesi gibi görünmektedir.
- Hayatta zorluklar çıkabilir, ancak başını eğmemek ve üstesinden gelmeye çalışmak gerekir.
- 33:01Şubeyeva'nın Kariyeri ve Başarıları
- Halen Hakas Yayınevi'nin baş redaktörlüğü görevini yürüten yazar, 1980'den bu yana Rusya Tiyatro Faaliyetleri Birliği ve Yazarlar Birliği'nin üyesidir.
- Sovyetler Birliği döneminin halk yazarı olan Valentina Schulbaea, Hakas Cumhuriyeti'nin halk sanatçısı ve Nikolay Katanov belgesi sahibidir.
- Şubeyeva'nın oyunlarından "Sarnl Bağın", "Sarın Sığın Hızına La Sabatas Salga" 1985 yılında kitaplaştırılmıştır.
- 33:38Schulbaea'nın Torunu ve Türkiye İlişkileri
- Schulbaea'nın torunu İsviçre'de konservatuvarda okumakta ve 2018'de İspanya ve İtalya'da uluslararası yarışmada ikinci olmuştur.
- Torunu Türkiye'de on gün konser vermiş ve Türk halkının çok müzik seven ve sıcakkanlı bir halk olduğunu söylemiştir.
- Schulbaea, Türkiye'yi iyi niyetli ve misafiri karşılamayı bilen bir ülke olarak tanımlamış ve "Türkiye Aşkım Benim" adlı şarkısını yazmıştır.