Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu belgesel, Prof. Multanovski'nin önderliğindeki bir keşif gemisiyle Greenland'da Viking kaşifleri Kızıl Erik ve oğlu Lif Erikson'un izlediği yolu takip eden bir yolculuğu ve bir gezginin kutup bölgesindeki deneyimlerini anlatmaktadır. Videoda Kristof Fritch Mount gibi bilim insanları ve modern Viking olarak tanımlanan Morten Jorgensen gibi yerel kişiler de yer almaktadır.
- Belgesel, Greenland'in batı kıyısından başlayarak buzullar, fiyortlar, kutup çiçekleri ve vahşi yaşamı keşfetmekte, ardından Inuit kültürü, gelenekleri ve doğal güzelliklerini göstermektedir. Yolculuk sırasında Viking yerleşimlerinin restore edilmiş evleri, Inuit köylerinin yaşamı, balina avcılığı ve kuzey ışığı gibi doğal fenomenler tanıtılmaktadır.
- Videoda ayrıca Inuit avcılarının geyik avlama töreni, Luteryen kilisesinde düzenlenen arkadaşlık töreni, Inuit giyim kültürü ve ulusal kıyafetleri, yerel bir balıkçı teknesiyle kot taraması, balık pazarı ve buzullar arasında dolaşma gibi aktiviteler de gösterilmektedir. Greenland'in iklim değişikliği etkileri, buzulların erimesi ve bunun doğa üzerindeki etkileri de ele alınmaktadır.
- 00:28Vikinglerin İzinde Yolculuk
- Viking sularında yolculuk yapılıyor, Kızıl Erik ve Lif Ericsson gibi büyük Viking kaşifleri binlerce yıl önce aynı sularda yolculuk yapmışlar.
- Greenland'in batı bölgesinin dışındayken, Vikinglerin İzlanda boyunca aldıkları yolu aynı rotayla izini süreceğiz.
- İlk Rus araştırma gemisi Prof. Multanovski, Aurora ve Ocean White keşifleri tarafından yürütülüyor ve Viking savaş gemisi olan İzlendingur ile karşılaşmak niyetindeyiz.
- 01:12Lif Ericsson'un Tarihi
- Lif, Exxon'ın en ünlü seferinde kullanıldı ve 1985 yılında Kızıl Erik, İzlanda'dan Greenland'e 25 gemilik bir konvoyla önderlik yaptı.
- Yeni göçmenlerin içinde karısı ve genç oğlu Lif de vardı, 15 yıl sonra Lif keşiflerin bütün seferlerini aldı ve Greenland'in batı yakasına sefere çıktı.
- Vikingler Greenland'in kuzey kutup dairesinden İzlanda'nın karşısında kendi orijinal evleri olan fjord'un güneyine yerleştiler.
- 01:55Greenland'in Kutlamaları
- Viking seferlerini onurlandıran Greenland'in en büyük kutlamalarında yer alacağız.
- Kızıl Erik'in restore edilmiş evine, karısının yaptırmış olduğu kiliseye çağrıldık ve ataları gibi zapt edilemez olan 21. yüzyıl Vikingleri ile tanışacağız.
- Inuitlerin etkisi, yüksek renkli köyleri, adetleri ve iyi korunmuş mumyalara kadar incelenecek.
- 02:45Greenland'in Görsel Görkemi
- Yol boyunca modern Greenland ve İzlanda'nın görsel görkemiyle heyecanlanacağız.
- Buzullardan, gayzerlerden, kutup çiçeklerinin bolluğuna ve vahşi yaşama kadar.
- Vikinglerin izinde yolculuk yaparken bütün bunlar harika koşullar içinde olacak.
- 03:32Vikinglerin Yolculuğu
- Bir dizi meşakkatli sefer içinde İskandinavya'dan Greenland'in batı kıyısına doğru yol bulmaları Vikinglerin 200 yılını aldı.
- Biz bunu üç saatte daha kolay bir yolla yapıyoruz.
- Viking seferini yavaşlatan denizin bir sıra buzdağı seddi'ni net bir manzarayla havadan izliyoruz.
- 04:12Greenland'in Buzulları
- Kangerlusa'daki Greenland'in tek uluslararası havaalanı'na inmeye hazırlanırken, buz ve karın yol verdiği ağaçsız, çorak, ay görünümlü zemin batı kıyısında aniden değişiyor.
- Greenland'i yoldan keşfetmek çok vaktimizi almıyor çünkü Greenland'de yollar uzun değil.
- Greenland'in hemen her yerinde uzanan buz dağlarının yanında küçülüyorum, bazı yerlerde iki veya üç kilometre kalınlığında ve çok ağır.
- 05:15Greenland'in Su Kaynakları
- Buz dağlarının yeri deniz seviyesinin altına kadar sıkıştırabiliyor ve buz başlık eriyor ve bir nehir yapabilecek oranda yeri oyabiliyor.
- Greenland'de ne kadar çok su bu süreçte ulaşabiliyor tahmin edin, dünyadaki her bir insan üç milyar kadar şişe su içebiliyorsa, bu Greenland buz başlığında suyun hala bulunmasından kesinlikle Greenland'in vahşi yaşamını karşılayacak bol miktarda su var.
- 06:01Greenland'in Hayvanları
- Aynı gün bir geyik ile karşılaşıyorum ve misk sığırı sürüsüyle 300 tanesi burada, yaratıklar Amerikan bizonundan çok Rocky dağ keçisine benziyorlar.
- Misk sığırları insanlara saldırı ve öldürmeleri ile tanınıyorlar.
- Buzul başlığında gözetlediğim gibi, misk sığırları aynı zamanda birbirlerine aniden sinirlenebiliyorlar, bu bir bakıma bir tören.
- 07:31Borealis Işığı
- Kutup dairesinin üstünde bir diğer büyüleyici olay gözleniyor: Borealis ışığı ya da kuzey ışığı.
- Bu dev çanak sonder Storm bağımsız radar dağılım kurumu'ndan gökyüzünü tarıyor ve Kristof Fritch mount veri topluyor.
- Kristof'un bilimsel açıklaması: Ağır parçacıklar güneş tarafından atıldığında dünya atmosferindeki nitrojene ve oksijene çarpıyor, bu da ışık halelerini oluşturuyor ve bunlar atmosferdeki elementlerin florasan ampulü gibi yanmasını sağlıyor.
- 08:34Greenland Doğası
- Kristof Greenland doğasında bu yaşamı nasıl buluyor? Her zaman yalnız ama tatmin edici ve keşfetmek için çok güzel Greenland doğası var ve bu keyif veriyor.
- Greenland doğası deneyimimiz planımızın yeterince doruk noktasında.
- Kangal- Lusac fiyortlarının dışında güney yolu keşfi için geziye katılıyoruz.
- 09:38Greenland'in Tarihi
- Greenland kara parçası Danimarka'dan daha farklıdır, gerçekten değişik bir dünyası var ama evet Danimarka Krallığı'nın bir kısmının politik bir duygusu da var.
- Morten Jorgensen modern zamanın Viking'i, bugünlerde Greenland'i kapsayan Danimarka Krallığı'ndan geliyor.
- Greenland'de Viking etkisi gerçekten çok önemli, keşif liderlerimizden biri de Schmidt'le oynadıkları rolde kesin bir ilgisi var.
- 11:25Greenland'in Nüfuslu Köyü
- Kanga Muhite, Greenland'in en çok nüfuslu köyü, dünyanın en büyük adasında sadece 55 bin insan var ve bunların 500 tanesi burada Kanga Muhitte yaşıyor.
- Pek çok genç insan düzlüğe voleybol, futbol ve hentbol oynamaya geliyor, burada kuzey kutbunda sıcak yaz ayları çok ender oluyor ve dışarıda olmak güzel.
- Greenlandliler ölülerini onurlandırıyorlar, evde ölenleri beyaz saçlarla ve çiçeklerle gömüyorlar.
- 12:57Greenland'in Avcılık Geleneği
- Avcılar her yıl yüzlerce fok öldürüyor, bazıları derisi ve vücutları için avlanıyor.
- Taze avlanmış çiğ geyik eti çok lezzetli ve balina eti dışarıya kuruması için asılmış.
- Köy her yıl için kendi hissesini alıyor.
- 13:48Balina Avcılığı
- Profesör Multanovski ile yola çıktığımızda bir grup kambur balina ile karşılaştık, koyda dokuz tane saydık.
- Kambur balinalar uluslararası olarak korunuyorlar ama Inuit köylüleri diğer balina türlerini avlamaya devam ediyorlar.
- Greenlandlilere yüzgeçli balinalar ve derileri için geleneksel yollarıyla avlanmaya izin verilmiş, bu etkiye göre Greenland ekonomisi hala balıkçılık ve avcılık üzerine kurulmuş durumda.
- 15:06Buzul Dağları
- Daha ileride denizde sonlanan buzul dağını gördük, bölünen dev parçalarıyla birlikte etkili ve kuvvetli bir buzdağının büyüklüğünü görme şansımız oldu.
- Uzaktan bu cisimlerin boyunun ne kadar büyük olduğunu anlayamazsınız ama bunun gibi bir parçanın düşmesiyle çok etkilenirsiniz.
- Burada bir başkası var, bölünüyor ve gördüğünüz gibi bütün buzdağının ağırlığına yakın olan sadece küçük bir parçası düşüyor ve bu parçaların herhangi biri bir adamı öldürebilir.
- 16:06Greenland'in Doğal Yaşamı
- Karada tamamen bir zıtlık var, saf beyazdan karışık renklere doğru, vahşi çiçekler gelişiyor.
- Bu geniş yapraklı söğüt bitkisi, genç kız anlamında olan Nine Arsist, Greenland'in ulusal çiçeği ve bunlar kuzey kutbu pamuğu.
- Yürümek için dere buzulları da var ve her yerde baş döndürücü dağ manzarası.
- 17:26Greenland'in Kanyonları
- Önümüzdeki birkaç gün için Profesör Multanovski, Greenland'in batı kıyısının güneyine doğru yol alacak.
- Bunlar güzel ama tehlikelerle dolu sular, şimdi biz büyük buz dağlarından kurtulmaya çalışıyoruz.
- Zodyaklarla dik uçurumun önüne bakmak için yaklaşabiliriz, birçoğu buzullarla süslenmiş.
- 18:22Greenland'in Kuşları
- Kanyonların derinliğinde şelaleler oluşuyor ve büyük kuş sürüleri kayalık çatlaklarında yuvalarını yapıyor.
- Genellikle saksağanlar martılardan daha fazladır ve ince vücutlarından onları tanırsın, martılara nazaran daha zariftirler.
- Bu uçurum kenarını sığınak olarak kullanıyorlar, kuşlar kuzey yarım kürede uçurum kenarlarında yuvalarını ve kendilerini yırtıcılardan korumak için kullanırlar.
- 19:04İnuit Kültürü ve Giyim
- Kıyıya döndüklerinde ağır bir sabah sisi geyiklere inuit avcılarından kaçmak için bir örtü görevi görüyor.
- İnuit köylüleri Luteryen kilisesinde beş yerel delikanlı arkadaşlığını damgalamak için tören düzenliyorlar.
- İnuitlerin ulusal kıyafeti hakiki fok derisinden yapılmış ve Avrupa'dan ithal edilen boncuklarla süslenmiş takım elbiselerdir.
- 21:03İnuit Balıkçılığı
- Kapisilitten ayrılırken yerel bir balıkçı teknesi bulup kot taraması yapılıyor.
- Balıklar yakalandıktan hemen sonra gemiye yükleniyor, tartılıyor ve işleniyor, dünya çapındaki balık dükkanlarına satılmak üzere hazırlanıyorlar.
- 22:06Kutup Deneyimi
- Akşam olunca gerçek büyüleyici kutup deneyiminden etkilendik, şişkin buzul parçacıklarının arasında dolaştık.
- Buz adaları yakındaki çok hareketli buzullardan bölünmüş, bazıları yuvarlanmış ve dalga hareketi ile güzel şekiller ortaya çıkmış.
- Bazı buz adaları sanat eseri gibi yontulmuş ve akşam güneşinin altında seyrediliyor.
- 23:27Balina Avı
- Güverteye geri döndük ama ışık canlı portakal rengine döndü, parlayan beyaz buz adalarının arkasına kuruldu.
- Sol önlerinde iki kambur balina çıktı ortaya, önce geminin etrafında dönmelerini izledik, daha sonra avlanmaya başladılar.
- Balinalar "sahte ağ" tekniğini kullanarak avlanıyorlar, suyun yüzeyine doğru hızla atılıyorlar, büyük ağızlarını açıyorlar ve balığın içeri düşmesini sağlıyorlar.