Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu belgesel, 2016 yılında Türkiye'nin Suriye sınırında gerçekleştirdiği Fırat Kalkanı Harekatı'nı anlatmaktadır. Belgeselde Türk Silahlı Kuvvetleri askerleri, Suriye halkı ve çeşitli yetkililerin anlatımları yer almaktadır.
- Belgesel, DAESH ve PKK uzantılarının (YPG-PYD) terör eylemleriyle başlayan hikayeyi, 24 Ağustos 2016'da başlatılan Fırat Kalkanı Harekatı'nın Cerablus, Dabık, El Bab ve Azez gibi stratejik noktaların ele geçirilmesi sürecini kronolojik olarak anlatmaktadır. Operasyonun 77 günlük süresince 72 Türk askeri şehit ve 427 yaralı verilmesi, 3000 DAESH elemanının öldürülmesi ve bölgede yerel yönetim kurulması gibi sonuçlar detaylandırılmaktadır.
- Belgeselde ayrıca Alper Kocaman, Volkan Külekçi, Bülent Albayrak gibi şehit askerlerin hikayeleri, Türk askerlerinin karşılaştığı zorluklar, DAESH'in sivilleri canlı kalkan olarak kullandığı stratejiler ve harekattan sonra bölgede yaşanan değişimler de aktarılmaktadır.
- 00:45Daesh'in terör saldırıları
- Daesh terör örgütü, 2016 yazında Akdere Mahallesi'nde yaptığı gibi, İstanbul, Şanlıurfa, Ankara ve Gaziantep'te sivilleri hedef aldı.
- 20 Ağustos 2016'da Gaziantep'te, 14 yaşındaki bir intihar bombacısı tarafından gerçekleştirilen saldırının sonucunda 56 kişi hayatını kaybetti, bunların 8'i çocuk, 19'u kadın ve 98 kişi yaralandı.
- 2016 yılında Daesh, 140 roket saldırısıyla Türkiye'ye 25 sivil şehit daha ekledi.
- 02:24Türkiye'nin karşı koyma kararı
- Türkiye'nin huzuru ve güvenliği için cesur adımlar atmak gerekiyordu ve askeri bir sınır ötesi harekat şarttı.
- Suriye ve Irak'ta mevcut otorite boşluğundan faydalanmakta olan terörist unsurlar, Türkiye'nin hudutları boyunca topraklanma derdindeydi.
- Türkiye, kendi topraklarında terör saldırılarını önlemek için, savaşı düşmana götürmek ve proaktif yaklaşım sergilemek zorundaydı.
- 03:51Daesh'in yükselişi
- Türkiye'de terör saldırıları 15 Temmuz darbe girişimi ile tavan yapmış, Türk Silahlı Kuvvetleri'nde hain yapılanmanın temizliğine başlanmıştı.
- 2013 yılında Irak'ta ve Suriye'de otorite boşluğundan yararlanan Daesh, Irak'ta etki alanını genişletmiş, Mosul'u ele geçirmişti.
- Daesh, 2015'e doğru Suriye sınırını aşarak Suriye'ye girmeye başladı, petrol bölgelerini ele geçirdi ve Irak ordusuna ait silahları zırhlı araçları ele geçirdi.
- 06:09Suriye'deki belirsizlik
- 2016, Türkiye'nin güvenliği açısından dönüm noktası sayılabilecek bir yıldı.
- Suriye'deki iç savaş ülkeyi parçalara böldü, 4 milyonu aşkın mülteci Türkiye'ye sığınmış, 10'luk muhalif grup ortaya çıkmıştı.
- PKK uzantısı PYD-YPG ve dünyanın en acımasız terör örgütü Daesh, Türkiye-Suriye sınırına yuvalanmıştı.
- 06:50Suriye'deki siyasi gelişmeler
- Suriye'deki iç savaşta Rusya ve İran rejimden yana saf tuttu.
- Amerika Birleşik Devletleri, Daesh'la mücadele adı altında terör örgütü PYD-YPG'yi eğitmeye ve silahlandırmaya devam etti.
- 2015'te Amerika'nın tavrı belli olmuş, doğrudan rejimi değiştirmeye yönelik politikasını değiştirdi ve Rusya'nın Suriye'de alana inmesi önemli bir dönüm noktası oldu.
- 08:32Daesh'in zulmü
- Daesh yerleştiği bölgelerde eşi görülmemiş bir zulüm uyguladı, insanları öldürdü, kafalarını koparıp hapse attı.
- İlk geldiklerinde iyi davranmaya başladılar, sonra kadınlar neden yüzlerini kapatmıyorlar diye işkence yapmaya başladılar.
- Daesh gençleri para ve güçle kontrol altına almaya çalışırken, kendilerine karşı gelenleri acımadan öldürüyordu.
- 09:48Kadın ve çocukların zulmü
- Daesh kontrol ettiği yerlerde kadın ve çocuklar için bambaşka bir zulüm vardı, küçük kızları alıkoyuyordu.
- Daesh'tan kaçmayı başaranlar bu kez PYD-YPG-PKK'nın ağına düşüyordu.
- Suriyelilerin kendi vatan topraklarında tek isteği huzurdu.
- 11:22Daesh'in kültürel zulmü
- Daesh mezarlara eziyet ediyor, mezar taşlarını kırıyor, mezarları darmadağın ediyor, mezar taşını koymakla o mezarda yatanı putlaştırdıklarını düşünüyorlardı.
- El Bab'a geldiklerinde bir haftada bir kişinin kellesini asmış, meydan yerinde asılı duruyordu.
- Kadınların sokağa çıkmaları yasak, siyah kara bürünmeleri gerekiyordu, renkli elbise giyinmek yasaktı.
- 13:00Fırat Kalkan Harekatı
- 24 Ağustos'ta Türk askeri, Kına gecesi saldırısından 4, hain darbe girişiminden 39 gün sonra harekete geçti.
- Fırat Kalkan Harekatı için Türk Silahlı Kuvvetleri, Kilis'te Suriye sınırındaki Havuzlu Bahçeyi harekat merkezi seçti.
- Özel kuvvet taburları ve komandolar son hazırlıklarını yaptılar, zırhlı birlikler ve komandolar, topçu atışları ve hava kuvvetleri desteği ile Suriye'ye girdi ve 7 ay 5 gün sürecek zorlu mücadele başladı.
- 14:14Fırat Kalkanı Harekatı ve Özgür Suriye Ordusu
- Türkiye, DEASH'a karşı yürütülen küresel savaşta en ön safta yer almış ve sahada göğüs göğüse mücadele veren tek NATO ve koalisyon ülkesi olmuştur.
- Türk ordusunun yanında eğitip modernize ettiği Özgür Suriye Ordusu (OSO) bulunmaktaydı; bu ordunun farkı diğer gruplardan Suriyeli olmasıydı.
- Fırat Kalkanı Harekatı'nda Türk Silahlı Kuvvetleri, DEASH ve YPG/PYD ile mücadele verirken, harekatın tüm planlaması ve koordinasyonu bir komuta merkezinden yönetiliyordu.
- 16:17Cerablus'un Temizlenmesi ve Bölge Halkının Müdahalesi
- Cerablus ve çevre köyleri on beş gün içinde DEASH terör örgütünden temizlendi ve Fırat Kalkanı Harekatı'nda ilk cephede mücadele başarıyla tamamlandı.
- Bölge halkı hayata tutunurken, elektrik verilmesi gibi insanca yaşam koşulları için adımlar atılmaya başlandı.
- Kızılay ve AFAD bölge halkının imdadına yetişti ve Türkiye'nin imdadına kavuşan Suriyeli halk, çaresizlikten kurtulduklarını ifade etti.
- 19:05PKK/PYD'nin Müdahalesi ve İlk Şehit
- DEASH ile mücadele ederken, PKK/PYD her bulduğu fırsatta Türk askerine saldırıyordu ve Türkiye, Fırat Kalkan Harekatı'nın ilk şehitini PYD'nin Milan roketli saldırısında verdi.
- 28 yaşındaki Tankçı Uzman Çavuş Erkan Çelik, Cerablus'ta şehit düştü ve bu saldırıda diğer askerler de zarar gördü.
- PKK/PYD'nin hava sahasını kontrol etmesi, Türk Silahlı Kuvvetlerinin sadece kara ateş destek vasıtalarıyla askerlerine destek olmasına zorladı.
- 21:07Uluslararası Koalisyonun Rolü ve Türk Hava Kuvvetleri'nin Katkısı
- Fırat Kalkanı Harekatı başladığında, Amerika Birleşik Devletleri, Rusya ve Avrupalı devletler bu harekatı sahiplenmedi ve Türkiye'nin beklentilerini karşılamadı.
- Amerika Birleşik Devletleri, DEASH'la mücadele yerine kendi çıkarları doğrultusunda hareket etti ve PYD'nin ilerleme istikametlerini açmak için hava harekatları düzenledi.
- Türk Hava Kuvvetleri, Fırat Kalkanı Harekatı'nda yakın hava desteği, tecrit, devriye gibi görevlerin yanında arama-kurtarma, personel nakliye gibi muharebe destek görevleriyle toplamda 1500'e yakın görev icra etti.
- 24:38Dabık Hedefi ve Stratejik Önemi
- Ekim ayının başına gelindiğinde sırada Dabık vardı; Türk hudutlarının ilerisinde, ekonomi ve ulaştırma hatları açısından önemli bir düğüm noktasıydı.
- DEASH, Dabık'ı kutsal sayıyordu ve dini metinlerde yer alan bu bölgede son savaşın yapılacağına inanıyordu.
- Dabık DEASH'tan temizlenmeden Elbaba'ya ulaşmak mümkün değildi ve bu bölgenin stratejik önemi, DEASH için "son savaşın yapılacağı yer" olarak algılanmasıyla artıyordu.
- 26:26DEAŞ'ın Mağlubiyeti
- DEAŞ tüm imkanlarını kullanmasına rağmen, Mehmetçik'in azmi ve kararlılığı karşısında direnemedi ve 16 Ekim'de tarihi kasaba özgür oldu.
- DEAŞ'ın kaybetmesi askeri bir bozgun olarak kaldı ve sapkın ideolojisine vurulan büyük bir darbe oldu.
- Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Fırat Kalkanı Harekatı'nda DEAŞ'a karşı verdiği mücadele tüm dünya için bir milattı.
- 27:04Kahraman Türk Askerleri
- Yüzbaşı Alper Kocaman, çatışmada ağır yaralanmasına rağmen ateş hattında kalan yaralı silah arkadaşını kurtardı.
- Kıdemli Başçavuş Volkan Külekçi, DEAŞ'ın ateş çemberinin içine daldı ve koordinasyonu sağlayarak 20 DEAŞ teröristini etkisiz hale getirdi.
- DEAŞ, El Bab'ı kaybederse Suriye'den silineceğini biliyordu ve bu nedenle El Bab'ı savunmaya başladı.
- 29:25El Bab Harekatı
- Harekat dördüncü ayındayken Türk Silahlı Kuvvetleri El Bab'dan DEAŞ'ı temizlemek için harekete geçti ve ilk hedef Akil Daydı.
- Akil Dayd, El Bab'ın anahtarıydı ve bu tepenin alınmasıyla El Bab düşecekti.
- 65 kişilik bir kuvvet, 300 DEAŞ'ın yuvalandığı dağa gün ağarmadan adım adım ilerledi.
- 31:15Çatışmanın Başlangıcı
- Kahramanlar DEAŞ'lıların evlerinin arasından geçip Akil Dağı'na ulaştılar ve 2-2,5 saat intikal ettiler.
- Bir anti-tank mayını patladığında, Rahmetli Ökkeş Karaca Astsubay ve Önder Pınar Astsubay şehit oldu.
- Şafak sökmeye başladığında DEAŞ ile Mehmetçik karşı karşıya geldi ve harekatın en şiddetli çatışması başladı.
- 32:50Çatışmanın Zirvesi
- DEAŞ'dan şiddetli bir atış geldi, tanklar ve zamanlar etkili atışlar yaptılar.
- Tanksavarlar, havanlar, roketler dört bir koldan Türk askerinin üzerine yağdı ve bir mahşer yerine dönüştü.
- Tünellerden ve evlerden dört bir yandan gelen DEAŞ'lı teröristlerle ölümüne bir mücadele verildi.
- 33:55Çatışmanın Sonu
- Kar yağışıyla yoğun bir sis çöktü Akil Dağı'nın ve bir an için her şey sustu.
- Bombalı aracın patlamasıyla dağ sarsıldı, şarapneller yağdı ve her yer toz dumandı.
- DEAŞ'ın El Bab'daki kalbinde bilanço çok ağırdı, çatışmada 16 asker şehit oldu ve bunlar arasında Bordo bereli Tabur Komutanı Binbaşı Bülent Albayrak da vardı.
- 36:02El Bab'ın Düşüşü
- Mehmetçiğin Akil Dağı'nda yarım kalan hesabı 45 gün sonra görüldü ve korkusuz yürekler tek adım bile geri atmadan ölüme yürüdü.
- Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Özsoy ile beraber icra ettiği harekatta El Bab düşmesin diye DEAŞ, Musul'dan terörist getirmiş ve Suriye güneyinden unsurlar sevk etmiştir.
- DEAŞ, sivilleri kendisine kalkan yaptı ve bomba yüklü araçları dini yapıların önüne bıraktı, terör gruplarının bu yapıların içerisinde bulunmasını sağladı.
- 37:43Sivil Hissedanlık
- El Bab ve çevresini bombalarla tuzaklayan terör örgütü, hazırladıkları tünellerden çıkarak ani saldırılar düzenliyordu.
- İbadet yerlerine hassasiyet Türk askerinin üst düzeydeydi ve hiçbir şekilde kiliseler veya camiler hedef nokta değildi.
- Mehmetçik her bir karışı bombalarla tuzaklanan El Bab'ı uzaktan vurmadı, iceride siviller vardı ve DEAŞ'ın kendisine canlı kalkan yaptığı için meskun mahal operasyonları yapıldı.
- 38:35El Bab'ın Stratejik Önemi
- El Bab, Akiltepe'nin doğusunda bulunuyor ve meskun mahal harekatı kapsamında hakim olunması gereken bir noktaydı.
- El Bab, Halep ve Kilis'e açılıyordu ve DEAŞ için önemli bir stratejik noktaydı.
- DEAŞ'ın kaygısı, El Bab kaybedildiğinde Rakka'nın kaybedilmesi ve sözde başkent Suriye'den çıkılmasıydı.
- 39:51Fırat Kalkanı Harekatı'nın Başlangıcı
- Mezopotamya ve Özo, Şubat ayının başında El Bab'da kıskaca aldı ve bölgede stratejik bir noktayı ele geçirdi.
- Kuzeyden, doğudan ve batıdan kuşatılan DEAŞ'ın eli kolu bağlandı ve El Bab'da hapsoldu.
- El Bab kuşatması tam 77 gün sürdü ve Akil Dağı El Bab'ın Fırat Kalkanı Harekatı'nın anahtarıydı.
- 41:02Harekatın Sonuçları
- Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından bölge tamamen terörden temizlendi ve Fırat Kalkanı Harekatı'nda 3000 DEAŞ elemanı öldürüldü.
- DEAŞ'ın lider kadrosu, kritik silah, araç ve gereçleri imha edildi, özellikle tanksavar silahı ve mühimmatı.
- 2000 kilometrekareden fazla alan 207 günde terörden arındırıldı ve Cerablus-El Bab-Azez arasındaki bölge kontrol altına alındı.
- 42:05Harekatın Fiyatı
- Harekatta 72 Türk askeri şehit oldu ve 427 askerde yaralandı.
- Harekatın başından sonuna kadar Mezopotamya ile beraber çarpışan Özo 570 kayıp verdi ve 990 Özo mensubu yaralandı.
- Suriye'den Fırat Kalkanı Harekatı'ndan şehitlerin anısına çeşitli anma törenleri düzenlendi.
- 46:03Harekat Sonrası Durum
- Harekat bittiğinde yerel halkın önünde yeni bir süreç başladı ve yaklaşık üç yıldır hüküm süren korku iklimi sona erdi.
- DEAŞ'ın bıraktığı izlerin silinmesi zor ve derindi, çocukluk çağının yaşanamadığı, oyunların çatışmalarla bölündüğü bir coğrafyaydı.
- El Bab'da tıpkı Cerablus ve Azez'de olduğu gibi yüzbinlerce kişi DEAŞ ve PYD/YPG terör örgütünün mağduru oldu.
- 47:43Bölgenin Yeniden Canlanması
- Bölgede yaralar yavaş yavaş sarılıyordu ve korkunun yarattığı tedirginlik bölge halkının üzerinden silinmeye başlıyordu.
- Kontrol alındıktan sonra Cerablus'ta bir düzen oturmaya başladı, fırınlar çalışmaya, dükkanlar açılmaya başladı.
- Yıllarca önce Esad'ın, ardından DEAŞ'ın, sonra da YPG/PKK'nın bomba yağdırdığı yerleşim merkezleri yeniden inşa edildi.
- 48:53Türkiye'nin Stratejik Amacı
- Türkiye, Fırat Kalkan Harekatı ile sınır güvenliğini sağladı ve PKK/PYD/YPG'nin Amerika'nın desteğiyle kurmayı planladığı terör devletçine set çekti.
- Bu harekat, PKK/PYD/YPG'nin DEAŞ'a karşı tek etkili güç olduğu yönündeki dünya kamuoyundaki yanlış algıyı yerle bir etti.
- Dünyada DEAŞ'la doğru mücadelenin nasıl yapılacağını Fırat Kalkanı Harekatı ile gördüğünü söylemektedir.
- 50:32Yerel Yönetim ve Halkın Hayatı
- Sivil halkın topraklarına dönmesi için uygun ortamın oluşturulması şarttı ve Türkiye bölgede işgalci olmadığının altını çiziyordu.
- Harekat sonrası El Bab ve Cerablus'un yönetimi yerel halka bırakıldı ve bölgenin önde gelen kalabalık ailelerinden temsilciler seçildi.
- Yerel yönetimin polis teşkilatı yapılandırıldı, 750 yataklı 5 hastane açıldı ve 700'e yakın okulda yeniden ders başı yapıldı.
- 52:35Gelecek Vizyonu
- Türk milleti mazlumların sesi, umudu ve geleceğe olan güveni olmaya devam edecek.
- Emperyal güçlerin sınırları değiştirme oyunlarına karşı Orta Doğu'da kardeşçe yaşamak için mücadele vermeye devam edecek.
- Bu amaç için hem siyasi hem de askeri mücadele sürecek ve 72 Fırat Kalkanı şehidi anısına Zeytin Dalı Harekatı'na katılan 72 Türk savaş jeti havalanacak.