Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu belgesel, dünyanın en büyük makinelerini ve bunların operatörlerini konu alıyor. Videoda Ray Madeni'nde çalışan 800 maden işçisi, Le Turno 2350 kepçe operatörü Eric Duty, Britanya Deniz Komandoları'nın Viking 2006 amfibik aracı eğitmeni Lloyd Fennoş, başmühendis Thomas, operatör Ingo ve Dani gibi karakterler yer alıyor.
- Belgesel, iki ana bölümden oluşuyor. İlk bölümde Arizona Çölü'ndeki Ray Madeni'nde çalışan ekip, bakır çıkarma sürecinde karşılaştıkları zorlukları ve dünyanın en büyük kepçe olan Le Turno 2350'in nasıl çalıştığını gösteriyor. İkinci bölümde ise Britanya Deniz Komandoları'nın Viking 2006 amfibik aracının özellikleri, deniz komandolarının eğitim tatbikatları ve Afganistan'daki görevleri anlatılıyor.
- Videoda ayrıca Almanya'daki nükleer enerji kapatılmasından sonra kömür kazıcılarının önemi, linyit madeninde çalışan ekipin fırtına, toz bulutu ve hidrolik sızıntısı gibi zorluklarla karşılaşması ve bunları aşması gibi teknik detaylar da yer alıyor. Her iki bölümde de büyük makinelerin ve araçların zorlu ortamlarda nasıl kullanıldığı ve operatörlerin karşılaştığı zorluklar detaylı olarak gösteriliyor.
- 00:06Arizona Çölü'ndeki Ray Madeni
- Arizona Çölü'nde sıcaklıklar elli santigrat dereceye ulaşabiliyor ve bu sert ve kuru zeminin altında inanılmaz bir zenginlik yatıyor.
- Ray Madeni, dörtbin hektarlık dünyanın en büyük açık arazi bakır madenlerinden biri olup, bölgedeki tek büyük işveren.
- Madenin zenginliklerine ulaşmak zor çünkü yerin altındaki kalkori'nin yüzde otuzbeş'i bakır ama toprağın içinde yayılmış durumda ve cevherin saflık oranı sadece yüzde beş.
- 01:32Madenin Sorunları ve Çözümü
- Üretimi durduracak veya yavaşlatacak her şey madenin hayatta kalabilmesini tehdit ediyor ve herhangi bir kamyonun durduğu her an para kaybediliyor.
- Madenin PV-H 4100 mekanik kürekleri bir seferde yüz tondan fazla cevher kaldırabiliyor, ancak bu makineleri çalıştırabilmek bir kabus.
- Le Turno 2350 kepçe, ağırlık 258 ton, kepçe 4 metreküp, tekerler 4 metre olan dünyanın en büyük kepçe, arıza yapan makineleri tamir edilene kadar kazmaya devam edebiliyor.
- 03:13Madenin Günlük Çalışması
- Madenin kar edebilmesi ekibin günlük 250 bin tonluk kotaya ulaşabilmesine bağlı ve baskı altında çalışamazsanız böyle bir ortamda hayatta kalmanız imkansız.
- 1250 tonluk PH 4100 mekanik kürekler saatte 10 bin tondan fazla yükleme yapabiliyor.
- Madende yemek yukarıdan patlatılarak gönderiliyor ve kayalar patlayıcılarla parçalanırken iş duruyor, üç saniye içinde yüz bin ton sert kaya havaya uçuyor.
- 06:16Viking Amfibik Araç
- Deniz komandoları, Britanya'nın silahlı güçleri içinde en önde gelenler ve her ortama, her iklime ve her düşmana uyum sağlayabilmek için Viking 2006'dan beri bu savaş atı kullanıyorlar.
- Viking 11 ton ağırlığında, 285 beygir motor gücüne sahip, maksimum hızı 65 kilometre olan dört kevlar kompozit paletli bir araç.
- Kar, çöl ve hatta en dik yamaçlar bile Viking için engel değil ve kara kalmadığında süper taşıyıcı gitmeye devam ediyor.
- 07:29Viking'in Savaş Alanında Kullanımı
- Viking'in kıdemli eğitmen çavuş Lloyd Fennoş, Afganistan'da çarpışmış ve ekip arkadaşları ona "Çatlak" diyor.
- Deniz komandolarının görevi zırhlı destek grubunun ön cepheye giden ve oradan gelen komandoları korumak.
- Viking her arazide gidebiliyor, geceleri denizden nehre girebilir veya gündüzleri çamurlu alanda ilerleyebilir.
- 09:47Thor Nehri Geçişi
- Thor Nehri 72 kilometre uzunluğunda, 750 metre genişliğinde dalgalı bir ağızla denize dökülüyor ve ülkedeki en büyük gelgitlerin olduğu yerlerden biri.
- Viking amfibik bir araç ama bir tekne değil, batma tehlikesi gerçek ve bazı sürücüler bunu hissediyor.
- Viking'in paletleri 11 milimetre derinliğinde çıkıntılarla kaplı, karada kaygan zeminlerde tutunmayı sağlarken, suda Viking item paletler gibi çalışıyor.
- 11:16Nehir Geçişindeki Zorluklar
- Geçmeye çalışmadan önce çaylak sürücüler sığ yerde bir deneme sürüşü yapıyor ve kullandıkları aletin tepkilerine alışmaya çalışıyorlar.
- Rüzgar hızlanıyor ve eğitmen Say endişeleniyor, geçişe başladıktan birkaç dakika sonra sahi ekibin önüne bir engel daha çıkarıyor.
- Rüzgarın artması ve dalgaların yükselmesiyle amfibik geçiş iptal ediliyor ve çıkarma gemisi yardımıyla Vikingler karşıya geçebiliyorlar.
- 13:49Almanya'nın Kömür Madeni
- Japonya'daki Fukuşima felaketinden sonra Almanya nükleer reaktörünü kapatmış ve rüzgar santralleri boşluğu doldurmaya çalışıyor.
- Genç Valda elektrik santrali günlük 80 bin metreküp kahverengi kömüre ihtiyaç duyuyor ve bu ihtiyaç için her gün 150 bin metreküp toprağın yerini değiştirmek gerekiyor.
- Madenciler bir metreküp kömürü çıkarmadan önce 100 metreküp toprağın alınması gerekiyor ve bu işlem için dünyanın en büyük hareketli makinesi olan V60 kazıcı kullanılıyor.
- 15:10V60 Kazıcının İşleyişi
- V60 kazıcı, Soğuk Savaş'ın doruğunda Doğu Almanya'nın komünist yönetimi tarafından yapılmış, 30 bin ton ağırlığında, 25 mürettebatlı ve 600 metre uzunluğunda bir makine.
- Kazıcı, 4 kilometrelik yamacın bir tarafını kazarak kömür kazıcılarına yer açıyor ve gereksiz yükü 600 metre uzunluğundaki taşıma köprüsüne iletiyor.
- Taşıma köprüsü, gereksiz yükü 30 metre yukarı çıkararak kazılmış yerleri kapatmak için dökmeden önce taşıma bantları yardımıyla taşıyor.
- 17:10V60 Kazıcının Tehlikeleri
- V60 kazıcı çalışırken, kömür çıkarma ekibi tarafından bırakılan bir konteyner kazıcının yolunda duruyor ve tek seçenek kazıcının kolunu yeterince yukarı kaldırıp engelin üzerinden geçirmek.
- Kazıcı operatörü Robert, elektrikli vinçlerin strese dayanamayacak şekilde tasarlanmamış olmasına rağmen, kolu kaldırmak için zorluyor ve son anda çarpışmadan kurtuluyor.
- V60 kazıcının hala bir zayıf noktası var: yanlış bir yere gelen kaya işlere büyük zarar verebilir ve yağışlı hava toprağın birleşmesine neden olabilir.
- 20:36İngiliz Deniz Komandoları
- Zorlu rüzgarlar ve dalgalar, İngiliz deniz komandolarının Viking zırhlı taşıyıcıların nehir geçme tatbikatını yarıda kesmesine neden oldu.
- Eğitmen, nehir geçişini tamamen karanlıkta yapmalarını istiyor ve bu durum çaylak sürücüler için çok fazla sorun oluşturuyor.
- Aysız bir gecede Vikingler suyun kenarında yerlerini alıyor ve çıkarma gemisine binerek akıntının içinde ürkek bir şekilde ilerliyorlar.
- 23:25Ray Madeni Sorunu
- Ray madeninde bakır cevherini sert kayadan ayırmak için yapılan patlama, madenin mekanik yüreklerinden birine yakın bir yere kaya düşmesine neden oldu ve çarpma küreyi devre dışı bıraktı.
- 250 bin tonluk hedef imkansız gibi görünüyor ve bilim dönebileceği sadece bir makine var: Turn 2350 gerçek küreğin gücüne yetişebilecek tek makine.
- Kepçenin 3300 beygirlik motoru normal bir arabanın 30 katı kadar güçlü olmasına rağmen, kayalık maden zemini her alet için zor ve zincirde delik açıyor.
- 25:31Madenin Hayatta Kalması
- Ray madendeki sorun önemli bir gecikmeye neden oldu ve maden kontrol odasında Brenda, saatte 32'den kontrole herhangi bir kamyonun durduğu her an para kaybedildiğini belirtiyor.
- Madenin hayatta kalmasının tek yolu hedefe ulaşmak ve üretime devam etmek bu kasabayı hayatta tutuyor.
- Günün ortasında sıcaklıklar 50 santigrat dereceye yaklaşıyor ve maden sessizken, hasarlı kürek hala çalışmıyor.
- 27:49Yaz Fırtınası Tehlikesi
- Tam işler planlandığı gibi gidecek derken birden bir yaz fırtınası çıkıyor ve bulutlar güneşi kapatınca gün geceye dönüyor.
- Sadece dakikalar içinde maden toz bulutundan çamur yığınına dönüşüyor ve ev büyüklüğündeki kamyonu kontrol etmek bir zorluktan imkansızlığa dönüşüyor.
- Yollar çamurlu olmaya başladı ve bu şartlarda her dönüş bir tehlike potansiyeli taşıyor, bir kayma onların duvara çarpmasına neden olabilir.
- 28:44Maden Operasyonlarında Zorluklar
- Lone'nin kamyonu maden yolunda tehlikeli bir şekilde kayıyor ve ucuz atlatmadan sonra tüm madencilik operasyonları durduruluyor.
- Yolda kayan bir kamyonun lastiği patlamış ve eziciye giden yolu kapatıyor, lastiği değiştirmek ekibe daha fazla zamana mal oluyor.
- Ekip takvimin çok arkasında, hala 160 bin ton cevher çekmeleri gerekiyor.
- 29:36Kepçenin Arızası
- Garip ve kepçesinin işi artık daha da zor, ancak şimdi onun sorunu yağmur değil, sıcak.
- Sular tarafından yer değiştiren kum, rüzgar tarafından havaya kaldırılıyor ve toz bulutu oluşturuyor, bu mekanik sorunlar için mükemmel bir durum.
- Kaybedilen zamanı telafi etmek için Erik kepçenin limitlerini zorluyor, ancak güçlü makine bile bu şartlara dayanamıyor ve hidrolik sızıntısı çıkıyor.
- 30:52Maden Tarihi ve Çözüm Arayışı
- 100 milyon yıl önce burada geniş bir orman yüzlerce metre toprağın altında kalmış, ağaçlar fosilleşmiş linyit veya kahverengi kömüre dönüşmüş.
- Almanya için linyit üretimi bir numaralı öncelik, ancak ana zincirdeki bir engel dünyanın en büyük hareketli makinesinin durmasına neden oluyor.
- Başmühendis Thomas, mühendisleri bir araya toplayarak çözüm bulmaya çalışıyor ve zincirdeki engeli kaldırmak için yüksek basınçta gres basmayı planlıyorlar.
- 32:52Taşıma Bandı Sorunu
- Birkaç saatlik çalışmadan sonra sürücü Ingo, taşıma bandı algılayıcısı istenmedik bir misafir keşfediyor ve bu her neyse makinenin kalbinden saatte 30 kilometre hızla ilerliyor.
- Dev kaya taşıma bandında büyük bir delik açmış, bu taşıyıcı olmadan kazıcılar durmak zorunda ve madenin durması elektrik santralinin aç kalmasına neden oluyor.
- Ingo hasarlı bandı yeniden çalıştırıyor ve Dani yedek bandı üç metre kaldırıp yükü üzerine alabiliyor, böylece kazılan toprak yedek taşıyıcıya yönlendiriliyor ve 60 metreküp tekrar çalışmaya başlıyor.
- 35:33Madenin Sonuçları
- Başmühendis Thomas, madenin müdürü ile görüşüp günün sonuçlarını iletmesi gerekiyor, masa başındaki adamlar sadece büyük sayılar istiyor.
- Londra Royal Albert Salonunu iki kez doldurabilecek 160 bin metreküplük kazıyla ve 60 metreküp günlük kotasını 10 bin metreküple aşıyor.
- Eğer bu hızla kazmaya devam edebilirse, Almanya'nın ihtiyacı olan bütün enerjiyi sağlayabilecek gibi görünüyor.
- 36:37Viking Taşıyıcıları
- Viking taşıyıcılarından biri neredeyse çıkarma gemisinin yanına çarpıyordu, birkaç santim sonra Viking kendine ve diğer araçları taşıyan gemiye zarar verebilirdi.
- Gece iki çıkarma gemisi karşı kıyıya ulaşıyor ve Vikingler savaş alanına gece çıkarması yapmaya hazırlanıyorlar.
- Karanlık, Britanya adalarındaki en büyük ve en dik kum tepelerini saklıyor, burası bu adamların ve araçların gideceği Ortadoğu savaş alanlarına bir alıştırma olması açısından mükemmel bir yer.
- 37:19Gece Çıkarma Operasyonu
- Üç araçta da gece ve gündüz kameraları var, tamamen karanlıkta olacaklar ve gece görüşlerini ve kameralarını kullanacaklar.
- Sorunlu nehir geçişi operasyonun biraz uzamasına neden oldu, ama şimdi Viking mürettebatları savaş alanında karşılaşabilecekleri her türlü araziye karşı gelebileceklerini göstermek için yorgunlukla savaşmak zorundalar.
- Gece saldırısının başlamasından sadece dakikalar önce Vikinglerden biri olduğu yerde kalıyor, zorlu gün fren hortumlarının patlamasına ve hidroliğin kaçmasına neden oluyor.
- 38:20Eğitim ve Testler
- Saat sabah dördü geçiyor, hasarlı Viking tamir edildiğinde yaz güneşi ufukta görünmeye başlıyor.
- Çaylak Viking ekibi zorlu bir gece geçirdi ve önlerinde zorlu bir arazi var, ama sonunda araçlarını gösterebilme şansını yakaladılar.
- Eğitim hem adamlar hem de araçlar için zorlu ama bu komandoların savaş için hazır olmaları gerekiyor.
- 40:13Ray Madeninde Tamir
- Ray madeninde araç bakım ekibi dünyanın en büyük tekerlekli kepçesi L 2350'nin hidroliklerini tamir etmek için sıkı çalışıyor.
- Hidrolik sızıntısı var, buraya 99'u getirip onu tamir etmemiz gerekiyor, hidrolik sızıntısı olmadan kepçeyi kaldırmak imkansız.
- Kepçe devre dışı kalınca üretim sürünme hızına düşüyor, tecrübeli ekip dakikalar içinde karmaşık tamiratı yapıyor ama saat dört buçuk.
- 41:05Madenin Başarısı
- Vardiyanın bitmesine sadece birkaç saat var ve madenin üç küreyi birlikte çalışmasına rağmen günlük kotalarından 80 bin ton gerideler.
- M 2350'yi küreğin yanına göndererek ikisinin birlikte çalışmasıyla ekip dakikada yüzlerce ton taşıyor, arka arkaya kamyonları dolduruyorlar.
- Günün son vardiyasının bitmesine dakikalar kala ekip günlük 250 tonluk kotalarına ulaşıyor ve maden bir günde çeyrek milyon ton bakır cevheri taşıdı.