• Buradasın

    Dersim Katliamı Belgeseli ve Belgesel Sineması Üzerine Röportaj

    youtube.com/watch?v=OUTm7iYRhK0

    Yapay zekadan makale özeti

    • "Karşı Pencere" programında sunucu ve yapımcı-araştırmacı Kazım Gündoğan arasında geçen bir röportajdır. Kazım Gündoğan, "Dersim Katliamı Faillerinin Konuştuğu Zaman" ve "Hayvan Zamanı" gibi belgesellerin yapımcısıdır.
    • Röportajda öncelikle "Dersim Katliamı Faillerinin Konuştuğu Zaman" belgeseli hakkında konuşulmakta, ardından Türkiye'deki belgesel ve film festivallerinde yaşanan sansür tartışmaları ele alınmaktadır. Kazım Gündoğan, belgesel sinemasının toplumsal hafızanın oluşmasında ve kurumsallaşmasında önemli bir rol oynadığını, ancak iktidarın bu hakikatlerden rahatsız olduğunu ve belgesellerin sansürlendiğini anlatmaktadır.
    • Röportajda ayrıca "Hayvan Zamanı" belgeseli hakkında bilgi verilmekte, bu belgeselin Dersim katliamı ve bellek-travma temalarını ele aldığı, hem mağdurların hem de faillerin perspektiflerinden anlatıldığı belirtilmektedir. Belgesellerin Dersim Katliamı'nın yüzleşme sürecine katkı sağladığı, Meclis'teki Dersim Alt Komisyonu ile işbirliği yapıldığı ve 147 bin sayfalık bir arşiv oluşturulduğu da paylaşılmaktadır.
    00:08Dersim Katliamı Belgeseli ve Konuk Tanıtımı
    • Program, Dersim Katliamı faillerinin konuştuğu zaman filmini ele alacak ve geçen sene vizyona giren filmin bu sene DVD'si çıktığını belirtiyor.
    • Filmin öncesi olan "Dersim'in Kayıp Kızları" belgeseli de tartışılmış ve beğenilen iki çalışma olarak tanıtılıyor.
    • Konuk, yapımcı-araştırmacı Kazım Gündoğan ile sansür, festivaller gibi gündemin sıcak konuları ele alınacak.
    01:28Sansür ve Festival Tartışmaları
    • Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde Gezi filmi sansürlenmiş, İstanbul Film Festivali'nde Bakur filminin sansürlenmesiyle sansür tartışması tekrar gündeme gelmiş.
    • Egemenlerin güçlü ideolojik aygıtlarından biri medya ve sinema olup, ezilenler cephesinden de bu alanda ciddi çalışmalar yapılmış.
    • Son yıllarda belgesellere ilgi artmış, toplumsal mücadelenin değişik alanlarını sinema üzerinden anlatma eğilimi güçlenmiş.
    03:36Belgesel Sinemanın Önemi ve Sansür Nedenleri
    • Belgesel sinema aynı zamanda tarihtir, bellektir ve bir meydan okumadır; ezilenler cephesinden hakikatlerin çarpıcı bir biçimde gün yüzüne çıkması siyasetin gündemini belirleyen özellikler kazanmıştır.
    • İstanbul Film Festivali'nde Bakur filminin sansüre uğramasında "eser işletme belgesi" gerekçesi kullanılmış, ancak sinemacılar bu belgeye karşı değil, sadece festival atmosferinde bu belgenin gerekli olmadığı düşünülüyor.
    • İktidarın ve çevrelerinin belgesel sinemadan, hakikatlerden ve toplumsal hafızanın oluşmasından rahatsız olma durumu var.
    07:26Belgesellerin İzleyici Tepkisi
    • Türkiye'de belgeseller televizyonlarda ceza aracı olarak gösterilmek zorunda kalıyor ve sinema toplum tarafından yeterince yerli yerine konulamamış.
    • Belgesel sinema Türkiye'de çok daha yeni ama hızla büyüyen bir alan; sistemli, planlı ve hedefli yapılan belgeseller karşılık bulabiliyor.
    • Konuşulmamış toplumsal kesimlerin tarihsel dertlerini gün yüzüne çıkarmak ve yerel meseleleri evrensel alana taşıyabilmek gibi hedeflerle yapılan belgeseller daha fazla karşılık bulabiliyor.
    11:27Belgesel Sinemanın Festivallerdeki Durumu
    • Belgesellerin sinemalarda yer bulamaması ve kendilerine ayrılan alanın azalması konusunda festivallerin önemli bir kazanç olabileceği belirtiliyor.
    • Antalya Altın Portakal Festivali belgesel film bölümünü tamamen kaldırdı ve belgesel filmler uzun metrajlı film olarak ele alındı.
    • Belgesel sinemacılar birliği ve yapımcılar birliği, kültür bakanlığı ve festival organizasyonu nezdinde girişimlerde bulundu ancak sonuç alınamadı.
    13:34Belgesel Sinemanın Önemi ve Mücadele
    • Belgesel sinemanın ülkenin düşün dünyasına, kültürüne ve sanatına katkıda bulunmayacak bir karar olarak değerlendiriliyor.
    • Festivaller belgesel sinemacılar için tartışmalara katılma, fikir alışverişi yapma ve yeni projeler için imkanlar sunan önemli bir alan.
    • Festivallerin sınırlanması yeni mücadele hattı oluşturması gerektiğini gösteriyor ve yılmadan mücadeleye devam etmek önemli.
    15:30Alternatif Festivaller ve Sansür
    • Alternatif festivaller oluşuyor ve bu alan kurumsallaşmış festivallerin iktidarın güncel ihtiyaçlarına göre şekillendirilmesi ve sınırlandırılması bir sorun.
    • Türkiye koşullarında sanat yapmak, düşünmek ve ifade etmek her aşaması problemli, özellikle belgesel sinema ekonomik sıkıntılar ve bilgiye ulaşamama sorunlarıyla karşı karşıya.
    • Festivallerin engellenmesi gerginlik yaratıyor ancak belgesel sinemacılar topluma ulaştırmanın farklı araçlarını yaratabilmenin mücadelesini sürdürüyor.
    18:25"Hayvan Zaman" Belgeseli
    • "Hayvan Zaman", "Dersim Kayıp Kızları" belgeselinin devamı değil ancak bağlantılı, aynı konuyu farklı açıdan ele alan bir film.
    • Belgesel bellek, travma ve yüzleşme üzerine olup, Dersim katliamının mağdurlar ve failler cephesinden anlatılması önemli.
    • Belgesel 2013 yılında tamamlandı, İstanbul, Ankara ve Dersim'de galaları yapıldı ve İngiltere Parlamentosu'nda da gösterildi.
    21:54Dersim Katliamı ve Yüzleşme
    • Dersim katliamı devlet tarafından gerçek bir yüzleşmenin sağlanamamış olduğu ve gerçek hesabın verilememiş olduğu bir olay.
    • Belgesel çekimler sırasında yaşananlar ve karşılaşılan zorluklar hakkında bilgi verilecek.
    22:16Dersim Katliamı ve Belgesel Çalışmaları
    • Konuşmacı, "Hayvan Zamanı" belgeselini yaparken travmatik bir kahramanla çalıştıklarını ve bu kişinin geçmişini çocuklarına bile anlatmadığını belirtiyor.
    • Emoji Teyze, 5-6 yaşlarındayken ailesinin öldürüldüğünü ve yaralı kardeşiyle birlikte kaçarken kardeşini kaybettiğini, ancak ölümü bilmediğini anlatıyor.
    • İlk görüşmede Emoji Teyze, ailesini ve ailesini hatırlamadığını, sadece abisinin kan kokusunu hatırladığını söylemiş.
    23:36Araştırma Süreci ve Buluntular
    • Altı aylık bir araştırma sonrasında Emoji Teyze'nin hayatta kalmış amcasının oğlunu bulmuşlar.
    • "Dersim'in Kayıp Kızları" belgeseli yapıldıktan sonra, daha önce görüşmeyi kabul etmeyen birçok insan aramaya başlamış.
    • Emoji Teyze'nin kimliği kontrol edildiğinde doğum yeri "Dersim" yerine "Deş" olarak yazıldığı fark edilmiş ve bu sayede iletişim kurulmuş.
    25:13Hafıza Yeniden Oluşumu ve İyileşme Süreci
    • Bir şey hatırlamayan Emoji Teyze, zamanla hatırlamaya ve konuşmaya başlamış.
    • Sadece kan kokusunu hatırlayan bir insan, kendi köylü evlerini, katliam yerini ve kaçış yerini hatırlamaya başlamış.
    • Bu süreçte hafıza yeniden oluşmaya, yüzleşmeye ve iyileşmeye başlamış.
    25:54Arşiv ve Belgeler
    • Dersim tartışmaları sonrası Meclis bünyesinde kurulan Dersim Alt Komisyonu, devletin elindeki tüm Dersim belgelerini toplamış.
    • Komisyonun bünyesinde 147 bin sayfa Dersim belgesi bulunuyor ve katliam sürecinin detayları bu belgelerde yer alıyor.
    • Çocukların bir politika dahilinde rütbeli askerlere verilmesi hikayesi henüz açığa çıkarılmamış.
    26:47Kitap ve Çalışmalar
    • Yaklaşık 150 kişinin öyküsü "Dersim'in Kayıp Kızları Tertele Çeneko" adıyla kitaplaştırılmış ve piyasaya sürülmüş.
    • Çalışmayı hala devam ettiriyorlar çünkü bir arşiv ve istatistik oluşturmak istiyorlar.
    • Belgeseller, siyasetin yönünü ve akademi'nin ilgisini oluşturan süreçte önemli katkıda bulunmuş.
    27:56Yüzleşme Süreci ve Yeni Projeler
    • Dersim'de bir müze çalışması var ve bu müzede yapılan çalışmaların önemli bir kısmı sergilenecek.
    • Yüzleşme süreci henüz oluşmamış olsa da, tartışılabilecek bir atmosfer yaratılmış.
    • Yeni bir proje olarak Dersimli Ermeniler üzerine hem belgesel film hem de kitap çalışması yapılıyor ve 2016 yılının ilk aylarında paylaşılacak.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor