Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu belgesel, dağlarda yaşayan insanların yaşam koşullarını ve Dr. Sanduk Ruit'in Himalayalarda seyyar polikliniklerle göz ameliyatları yaptığı çalışmaları konu alıyor.
- Belgesel, beş farklı dağlık bölge ve orada yaşayan insanların hayatta kalma stratejilerini kronolojik olarak ele alıyor: Moğolistan'daki Kazak avcıları, Etiyopya'daki Getabit köyü sakinleri, Endonezya'daki yanardağ madencileri, Yeni Gine'deki yarasa avcıları ve İsviçre Alpleri'ndeki çığ gözcüler. İkinci bölümde ise Dr. Ruit'in katarakt nedeniyle körlüğe düşen Tetiğin'e ameliyat yapması ve Budist cenaze töreni gösteriliyor.
- Belgesel, dağlarda yaşayan insanların doğal ortamla olan ilişkilerini, karşılaştıkları zorlukları ve Dr. Ruit'in Himayalaların ücra köşelerinde tıbbi yardım alamayan insanlara sağladığı umudu vurguluyor.
- 00:07Dağlarda Yaşam
- İnsanlar, bir canlı türü olarak dünyadaki tüm alanlarda kendine yaşam inşa edebilmiştir.
- Dağlarda milyonlarca insan yaşar; ya bir çatışmadan dolayı inzivaya çekilmişlerdir ya da başka hiçbir yerde bulunmayan kaynaklardan istifade etmektedirler.
- Hayatta kalmak için en şaşırtıcı ve dahiyane yöntemler geliştirmişlerdir.
- 02:12Moğolistan'daki Kazak Avcıları
- Moğolistan'daki Altay Dağları yeryüzünün en ücra yerleri arasındadır ve bu kıraç arazide yaşayan insanlar için birinden yardım almadıkça avlanmak neredeyse imkansızdır.
- Salai Jadik ve oğlu Beri Kazak, kaya kartallarıyla avlanmayı öğrenmektedirler.
- Yavru kartalların yuvayı terk etmelerine az bir süre kalmış ve 16 yaşındaki Beri, birini alabilirse babası gibi bir Kazak avcısı olmak için ilk adımını atmış olacak.
- 04:12Kartal Eğitimi ve Avlanma
- Kazaklar yaklaşık ikiyüz yıl önce bu dağlara kaçtıkları günden beri yavru kartalları çalmaktadır.
- Kartallar insandan kat kat güçlü gözlere sahiptir ve kilometrelerce uzaktaki avları fark edebilir.
- Kartalın eğitimi beş ay sürecek ve Beri ve yetişkin bir kartal olan Balaban birlikte ilk avlarına çıkıyor.
- 05:35Tilki Avı
- Beri ve Balaban birlikte ilk avlarına çıkıyor ve bir Moğol tilkisinin peşinde peşindeler.
- Kartalın tilkiyi yakalayabilmesi için önce Berk'in onu yüksek bir yere çıkarması gerekir.
- Tilki yakalanınca, tilkinin kalın kürkü kışlık kıyafetler için kullanılacak ve Beri başarılı bir Kazak avcısı olduğunu kanıtlamış olacak.
- 11:30Etiyopya'daki Getabit Köyü
- Afrika'daki Büyük Rift Vadisi'nin kıyısında büyük bir jeolojik yerkabuğu hareketi Etiyopya'nın Simi Dağlarını oluşturmuştur.
- Getabit, kayalık zirvelerini tünemiş yüz köyden biridir ve dev uçurumlar doğal bir kale meydana getirmiştir.
- İnsanlar yüzyıllardır aşağıda yaşanan savaşlardan korunmak için burada saklanmaktadır.
- 12:27Cela Da Maymunları
- İkiyüz metrelik uçurumlar insanları en az kaygılandıran şeyler olmasına rağmen, geleneksel hasat zamanında tahılları aç bir düşmanın tehdidiyle karşı karşıya.
- Cela da maymunları, çiftçilerin tahıllarını çalmaya bayılıyorlar ve sayıları altıyüz'e varan maymun sürüleri köyünü çevreleyen kayalıklarda geziniyor.
- Çiftçiler, ürünlerini maymunlara karşı korumak için çocuklarına güveniyor, örneğin oniki yaşındaki Derece.
- 14:30Maymunlarla Mücadele
- Derece ve erkek kardeşi arazilerinin yanında kamp kuruyor ve gece boyunca maymunları bekliyorlar.
- Geceleri hava sıfırın altına düşüyor, kalın kürklü Cela da maymunları soğuğa dayanabiliyorken, insanlar ısınmak için birbirine sokularak uyumak zorunda.
- Şafak vakti saldırıya geçiyor ve maymunları kovalayarak tarlaları koruyorlar.
- 17:31Endonezya'daki Sülfür Madencileri
- Endonezya'da aktif yanardağların tam ortasında sülfür madencileri çalışmaktadır.
- Madencilerin çalıştığı yerlerde gazlar tehlikeli olup bir insanı bayıltabilir ve zamanla akciğerlerini harap eder.
- Bu iş madencilerin bedenlerine ağır hasarlar veriyor ve burada çalışmanın hayatı kısaltabileceğini söylüyorlar.
- 22:40Yeni Gine'deki Yarasa Avı
- Güney Pasifik'te dünyanın ikinci en büyük adası olan Yeni Gine'de Marcus, Andrew ve George'un kabilesinin avcıları iki haftadır taze et yiyemiyor.
- Avcılar tuzak kurup büyük meyve yarasası yakalamayı umuyorlar çünkü yarasa yakalayabilirsek ailelerimizin karnını doyurabiliriz.
- Büyük yarasa yakalamak için büyük de bir ağ kurmak gerekiyor ve bu yüzden avcılar arazinin şeklini değiştiriyorlar.
- 24:24Yarasa Avı ve Sonuç
- Avcılar sırt boyunca yirmi metre genişliğinde bir koridor açıp örümcek gibi dev bir ağ kuruyorlar.
- Yarasalar kırk metre yüksekliğindeki bu ağı karanlıkta fark etmeden tuzağa düşüyorlar.
- Gece boyunca toplam onbeş yarasa yakaladılar ve bu av ailelerinin iki haftalık protein ihtiyacını karşılayacak.
- 28:26İsviçre Alplerinde Çığ Tehlikesi
- İsviçre Alplerine bir yıl içinde on metre kar yağıyor ve milyonlarca kayakçı için bu alplere gelmek için çok iyi bir sebep.
- Çığlar otomobilleri ve trenleri kara gömebiliyor ve her kış sadece İsviçre Alplerine otuz bin çığ düşebiliyor.
- Kayak devriyesi Martin Mas çığ gözcüsü ve yoğun kar yağışı durumunda kontrollü çığ başlatması gerekiyor.
- 33:35Dağların Tehlikeleri
- Kalplerin yükseklerinde yaşayan dağ insanları, modern teknolojiyle çığ tehdidini kontrol altına almayı öğrendi.
- Dağlarda ultraviyole ışınları ince dağ havasını delip geçiyor ve insanların gözlerini yakıyor.
- Balau köyünde altmışbeş yaşındaki Tetini üç yıl önce gözlerini kaybetmiş ve şimdi kör olmuş.
- 35:44Himalayalarda Göz Ameliyatı
- Körlük Himalayalarda parlak dağ güneşinin etkisiyle katarakt nedeniyle artmış durumda.
- Himalayalarda yaşayan insanlar tıbbi yardım almak için uzak mesafeleri kat etmek zorunda kalıyor.
- Katmandu'dan gelen Dr. Sanduk Ruit, Himalayaların ücra köşelerinde seyyar polikliniklerle göz ameliyatı yaparak binlerce insana umut veriyor.
- 36:49Tetiğin'in Ameliyatı
- Tetiğin, bir arkadaşı tarafından on kilometre mesafedeki Doramba polikliniğine taşınıyor.
- Dr. Ruit'in ameliyatlarında başarı şansı yüksek olsa da, Tetiğin'in gözlerinin hasar almış olması ihtimali yüksek.
- Dromba'daki okul binası ameliyathaneye dönüştürülmüş ve Tetiğin'in göz mercekleri çıkarılıp yerine sentetik lensler takılıyor.
- 38:39Ameliyat Sonrası
- Ameliyattan sadece yirmidört saat sonra Tetiğin yüzlerce hasta ile birlikte bandajlarının açılmasını bekliyor.
- Doktor, Tetiğin'e bakış açısı test ediyor ve Tetiğin görebildiğini fark ediyor.
- Tetiğin üç yıl sonra ilk kez görebiliyor ve doktora şükran duyuyor.
- 42:56Budizm'den Eski Bir Tören
- Budizm'den bile eski bir kutsal tören olan gökyüzü defne Himalayalarda uygulanıyor.
- Cenaze töreni için viskiye ihtiyaç duyuluyor.
- Ölüm sonrası, cesedin akbabalar tarafından tüketilmesi için açıkta bırakılıyor.