Buradasın

Bir Kadının İntikam Hikayesi

youtube.com/watch?v=Y4osHwYG1do

Yapay zekadan makale özeti

Kısa
Ayrıntılı

Bu video, 78 yaşındaki Edit May Gonderson'un kendi hayat hikayesini anlattığı bir monolog formatındadır. Montana kırsalında yaşayan ve "ot ninesi" olarak bilinen Edit, 15 yıllık bir bilimsel işkence ve deneyler yaşadığı kocasının (Evrit Maxwell) laboratuvarından kaçışını ve intikam alma sürecini anlatmaktadır.
Video, Edit'in Montana'da doğumundan başlayarak, Denver'da eğitim almak için davet edilmesi, aslında bir laboratuvar deneyine dönüştürülmesi, Evrit ile evliliği ve çocuklarının (Oven, Zelda, Ceremi ve Catherine) üzerinde yapılan acı verici deneyleri kronolojik olarak anlatmaktadır. Hikaye, Edit'in kaçış planını hazırlama süreci, Evrit'i uyku kökü etkisiyle felç etme ve oğlunu yanına alarak kaçmasıyla devam eder, sonunda Denver'da mahkeme süreci ve 30 yıl hapis cezası almasıyla son bulur.
Edit'in hikayesi, adaletin bazen devlet veya tanrıdan değil, kendi ellerimizle sağlanması gerektiğini vurgulamaktadır. Video, Edit'in kaçışından sonra Montana'ya taşınarak yeni bir hayat kurması ve Evrit'in ölümünden sonra onun kendisine yazdığı mektubu okumasıyla sona erer.

Bir Annenin Hikayesi: Konuşmacı, kocasının çocuklarını işkence makinesine dönüştürdüğünü ve onun deneyinin beklenmedik bir sonla biteceğini yemin ettiğini anlatıyor.
Şimdi kocası hücre hapsinde çürürken, konuşmacı bahçesindeki çiçeklerle ilgileniyor ve kocasının biliminin nihai sonucuna ulaştığını düşünüyor.
Konuşmacı, bir anneyle uğraşan kimse yanına kar kalmaz diyerek kendi hikayesini anlatmaya başlıyor.
00:19Konuşmacının Tanıtımı: Konuşmacı Edit May Gonderson, 78 yaşında ve Montana kırsalında küçük bir kasabada yaşıyor.
Yellowstone yakınlarındaki basit bir kulübede doğmuş ve hayatın en korkunç fırtınasını atlattıktan sonra iç huzurunu bu sessiz, geniş gökyüzü diyarının köşesinde bulmuş.
Buruşuk elleriyle şifalı bitkileri bilen "ot ninesi" olarak biliniyor ve kasabadaki gençler hasta olduklarında doğal çareler için ona geliyorlar.
01:13Konuşmacının Yaşamı: Konuşmacının evi basit ama sıcak, açık maviye boyanmış, pencereleri beyaz çerçeveli küçük bir ahşap evdir ve pencereleri dereye bakar.
Verandasında renkli bir sallanan sandalye vardır ve orada hayvanların gelip gidişini izler.
Yalnız yaşasa da bitkileri ve üç kedisi Pes, Ray ve Wilo ona arkadaşlık eder, pazar günleri ise torunları Bozmen'den gelir.
01:40Hikayenin Gerçekliği: Konuşmacının tatlı ninenin ardında bir zamanlar cehennemi yaşamış bir kadın var.
Bir zamanlar kendisine ve sevdiklerine bulaşan bazı insanlar bunun bedelini çok ağır ödedi.
Konuşmacı, "ayıyı dürtükleyen pençeyi yer" sözünü kullanarak bazılarının o pençeden fazlasını yediğini belirtiyor.
02:05Video Daveti: Konuşmacı, hikayesini beğenenlerin beğen butonuna basmalarını ve kanala abone olmalarını istiyor.
Her beğeni, konuşmacının yıllardır gömülü kalan hikayeleri anlatmak için biraz daha güç veriyor.
Konuşmacı, zor şeyler yaşamış olanların yorum bırakmasını ve bazen adaleti kendi ellerine almanın gerekip gerekmediğini sorguluyor.
02:44Hikayenin Başlangıcı: Konuşmacı, anlatacağı hikayenin bir masal olmadığını, bizzat yaşadığı ve acılarla örülü bir hikaye olduğunu belirtiyor.
Montana'da bir derenin kenarında doğmuş masum bir kızla başlayan, en savunmasız canlının bile köşeye sıkıştığında ne kadar tehlikeli olabileceğini öğrenen bir kadına dönüşen bir hayat anlatıyor.
Hikayenin sonunda acının gerçek anlamını konuşmacı değil, o öğrenecekti.
03:26Çocukluk Yılları: Konuşmacı 1947 yılında Amerika'nın neredeyse unuttuğu Montana kırsalında dünyaya geldi.
Annesi ayran, babası koç, doğa ile geçinen sade insanlardı; babası avcıydı, annesi ise evi çekip çevirir ve kendi yaptığı doğal ilaçları satarak para kazanırdı.
Evleri Yellowstone yakınlarındaki küçük bir yerleşimin ucundaydı, sağlam keresteden yapılmış, sert Montan akışlarına dayanıklı bir kulübeydi.
04:10Aile Hayatı: Konuşmacı beş kardeşlik en büyüğüydü, ardından Koni, Sara ve minik David gelirdi.
Sabahlar horozları Rus'ın ötüşüyle başlardı, konuşmacı uyanır kovayla dereden su getirirdi, annesi ise mısır lapası yapardı.
Sıcak öğleden sonralarında derede yüzer, ellerle küçük balıkları yakalamaya çalışırdı, bazen yakındaki ormana gider, meyve ve yemiş toplardı.
05:08Pazar Günleri: Pazar günleri yerleşimin merkezindeki Aziz Mikail Kilisesi'ne giderlerdi.
Ayinden sonra herkes kilisenin avlusunda toplanır, ne getirebildiyse onunla katıldığı toplu öğle yemeği düzenlenirdi.
Kadınlar birbirine tarifler ve şifalı ot reçeteleri verir, erkekler ise avdan, dağ aslanlarından, boz ayılardan bahsederdi.
05:28Evrid Mektubul: Pazar günlerinden birinde hayatını sonsuza dek değiştirecek adamı ilk kez gördü.
Evrid Mektubul, yerleşimine yeni taşınmış bir yabancıydı, diğer erkeklere hiç benzemezdi.
Yuvarlak gözlükler takar, süslü kelimelerle konuşur ve kolunun altında her zaman bir defter taşırdı; onun bölgedeki bitkileri incelemek için gelmiş önemli bir bilim insanı olduğu söyleniyordu.
06:01Doktor Evrit'in İlk Ziyareti: Doktor Evrit, konuşmacıya ilk kez soğuk ve hesapçı bir gülümsemeyle baktı, onu tartıp değerini ölçüyordu.
Evrit, konuşmacının fiziksel gelişimini ve genetik yapısını üstün buldu, ancak bu bir iltifat değil, bir değerlendirme başlangıcıydı.
Evrit, aileye sık sık gelmeye başladı, hediyeler getirdi ve annenin şifalı otlarına ilgi gösterdi, ancak konuşmacıya hep soğuk gözlerle bakıyordu.
07:36Denver'daki Davet: Konuşmacının onbeş yaş gününde Evrit, Denver'da eğitim alması için özel bir davet getirdi.
Evrit, konuşmacının hemşire veya doktor olabileceğini, köhne yerde harcanacak kadar sıradan olmadığını söyledi.
Aile, parlak gelecek karşısında kabul etti, ancak konuşmacı aslında bir laboratuvarda kobay olacağını bilmiyordu.
08:52Denver'a Yolculuk: Konuşmacı, Denver'daki bir okula değil, ev görünümlü bir cehenneme gidiyordu.
Salt Lake City'de iki gün geçirdikten sonra, ıssız bir toprak yolda ilerleyerek büyükçe bir ahşap eve vardılar.
Evrit, konuşmacıya burada sadece bir öğrenci olmayacağını, bilimi kökünden değiştirecek bir şeyin parçası olacağını söyledi.
10:00Evrit'in Gerçek Yüzü: Evrit, Korner Üniversitesi'nde deneysel psikoloji profesörlüğü yapmış, ancak yöntemleri sıradan zihinlere fazla ileri geldiği için okuldan atılmıştı.
İlk birkaç ay Evrit, konuşmacıya matematik, fen, tarih ve okuma yazma öğretti, ancak onaltı yaşındayken Arthur adında bir oğlanla tanışması üzerine onu hayal kırıklığına uğrattı.
Evrit, konuşmacıyı bodrumda üç gün kilitledi ve sadece su ve mısır lapası ile yaşattı.
11:44Evlilik ve Deneyler: Onyedi yaşına bastığında Evrit, konuşmacıyla evlenmek istediğini söyledi ve ailesi mektupla onay verdi.
Evlendikten sonra Evrit, merhametli öğretmen rolünü oynamaya tenezzül etmedi ve gerçek projesini açığa çıkardı: travmaya karşı insan dayanıklılığının sınırlarını incelemek.
İlk deneyler basitti: uykusuz bırakma, beslenme düzenini değiştirme ve sosyal izolasyon; Evrit, konuşmacının tüm tepkilerini not ediyordu.
13:06Hamilelik ve İkinci Nesil: Konuşmacı hamile kaldığında Evrit sevinçten deliye döndü, bir baba olarak değil, yeni bir cihaz almış bilim adamı gibi.
Evrit, "Mükemmel, şimdi deneyin, ikinci nesline geçebiliriz" dedi.
13:19Evrit'in Bilimsel Projesi: Konuşmacı, 1965'te ilk çocuğunu, 1967'de Zelda, 1969'da Ceremi ve 1971'de Catherine'i dünyaya getirdiğini anlatıyor.
Evrit, konuşmacının dört çocuğunu sadece hastalıklı deneylerine malzeme olarak görüyordu.
Evrit, konuşmacının altı yaşına bastığında, sevilen kişilerden gelen acıya karşı insan ruhunun dayanma kapasitesini inceleyeceğini açıkladı.
14:20Deneyin Başlangıcı: Evrit, evdeki bir odasını laboratuvara dönüştürmüş, ortada bir sandalye, çevresinde aletler ve not almak için bir masa bulunuyordu.
Evrit, konuşmacının altı yaşındaki oğluna annesinin üzerine kontrollü acı verici uyarıcı uygulamayı öğreteceğini söyledi.
Oğul, annesine zarar vermek istemediğini söyleyince, Evrit ona reddederse aynı uyarıcıyı kendisine uygulamak zorunda kalacağını belirtti.
15:03Deneyin Süreci: Evrit, konuşmacının oğluna çimdik atmaya, saçını çekmeye ve elektrik şokları vermeye zorladı.
Evrit, çocukların acı vermenin farklı yollarını öğretti ve her zaman duygusuz, klinik diliyle konuşuyordu.
En kötüsü, çocukların kendi iradeleri dışında canavara dönüşmesini izlemekti.
15:54Evrit'in Tehditleri ve Çocukların Davranışları: Evrit, çocukları sürekli tehdit ediyordu; katılmayı reddederlerse ceza alacaklardı, talimatları doğru uygulamazlarsa yemek verilmezdi.
Evrit, "Bu bilimin iyiliği için" diyerek tekrar ederdi ve "Bu kadar önemli bir çalışmaya katıldığınız için ayrıcalıklısınız" diyordu.
Seanslar haftada üç kez hep aynı saatte yapılırdı ve Evrit son derece sistematikti.
16:35Çocukların Farklı Yaklaşımları: Üçüncü çocuk Ceremi en çok direneniydi; beş yaşındayken bile deneyi sabote etmeye çalışır, hasta numarası yapar ve babasının talimatlarını yanlış uygulardı.
Büyük kız Zelda kendini duygularından soyutladı, adeta insanlığını kapatır gibi babasının emirlerini kusursuz şekilde uygulardı.
En küçükleri Catherine en kolay kandırılanıydı.
17:11Evrit'in Deneyleri: Konuşmacı, Evrit'in kendisine yardım ettiğini sanarak göz ağrısına maruz kaldığını anlatıyor.
Evrit'in ofisinde kilitli tutulan siyah kaplı defterlere belgelenen bitmek bilmeyen bir klinik dehşet döngüsü yaşadı.
Kaçmaya iki kez denedi ancak her seferinde Evrit tarafından bulunup, uyarıcıların şiddetini artırıp ağır yoksunluklar ekleyerek cezalandırıldı.
18:03Evrit'in Bilimsel Yaklaşımı: Evrit, konuşmacının fiziksel ve zihinsel çöküşünü izlerken "insan bedeni nasıl da adapte oluyor değil mi?" diye mırıldandı.
Evrit'in gözünde konuşmacı artık bir insan değil, tepkilerden, istatistiklerden ve grafiklerden oluşan bir nesneydi.
Çocukları da yavaş yavaş Evrit'e benzeyen küçük kopyalara dönüşüyordu, başkalarının acısına karşı soğuk bilim insanlarına.
18:33İntikam Planı: 1977 yılında, konuşmacı 30 yaşındayken ve Evrit'in cehennemde 15 yıl geçirmişken, 12 yaşındaki oğlunun gözlerinde insanlığa dair bir parıltı belirdi.
Bu an anladı ki, hayatta kalmak ve en azından bir çocuğunu kurtarmak istiyorsa, sadece kaçmaya çalışmaktan çok daha büyük bir şey yapması gerekiyordu.
Evrit'e ve çocuklarına yaşattığı her saniyenin hesabını ödeyeceğini ve yıllarca acıyla öğrendiği sabrı kullanarak intikamını planlayacağını kararlaştırdı.
19:14Öfkenin Büyümesi: Öfke birdenbire doğmadı, içimde yavaş yavaş büyüdü; yüzeyde zararsız gibi görünen ama kökleri sessizce etrafı saran o Montana bitkileri gibi.
Her deney seansı, Evrit'in defterine düşülen her soğuk not, çocuklarının her gözyaşı içimdeki o ateşe yeni odun kattı.
İlk yıllarda öfkem karmakarışıktı, patlayıcıydı; bağırır, yalvarır, tehdit ederdim.
19:39Evrit'in Deneyleri ve Öfkenin Dönüşümü: Bir defasında gece uykusunda Evrit'e saldırmaya kalkıştım, uyandı ve beni kolayca etkisiz hale getirdi.
Ertesi gün uyarıldığında deneyin saldırganlık tepkisi başlıklı yeni bir deney geliştirdi ve o yaşadığım tüm seanslar içinde en korkuncuydu.
Evrit, aşırı öfkenin acıya karşı direncini tamamen değiştirdiğini fark etti ve bu öfkeyi bambaşka bir şeye dönüştürmem gerektiğini anladı.
20:37Yeni Strateji: O günden sonra değişmeye başladım, dışarıdan daha itaatkar, daha kabullenmiş biri gibi görünmeye başladım.
Deneylere açıkça direnmekten vazgeçtim, Evrit bu değişikliği fark etti ve ilk başta hayal kırıklığına uğradı.
Oysa bilmiyordu ki, içimdeki irade hiç olmadığı kadar güçlüydü; o beni kırdığını sanırken, ben öfkemi daha yüksek bir amaca yönlendiriyordum.
21:36Oven'in Durumu: Ev rutinlerini, zayıf noktalarını, çocukların davranış örüntülerini gördüm ki büyük oğlum Oven çok kritik bir yaştaydı.
Oven 12 yaşındaydı ve deneylerde o kadar uzun süredir yer alıyordu ki, bu hastalıklı durumu tamamen normalleştirme tehlikesi ile karşı karşıyaydı.
Oven'in hala içinde çelişkiler vardı; bazen emirleri yerine getirmeden önce kısa duraksamalar yaşıyor, seanslardan sonra suçluluk dolu kaçamak bakışlar atıyordu.
22:15Oven'e İletişim Kurma: En azından bir çocuğumun insanlığını geri kazanabilirsem, belki bu cehennemden kurtulmak için bir şansım olurdu.
Evlat bakmazken küçük jestlerle sessiz bir iletişim kurmaya başladım; eline hafifçe dokunmak, anlamlı bakışlarla gülümsemek, tereddüt ettiğinde onu onaylayan ifadeler vermek nadir.
Yalnız kaldığımız anlarda Evrit en yakın kasabaya malzeme almaya gittiğinde kulağına fısıldardım: "Senin suçun değil oğlum. Babanın hasta. Burada olanlar normal değil. Bir gün buradan kurtulacağız."
23:05Kaçış Planı: O benim duygusal iyileşmesine odaklanırken, kaçış fırsatı aramayı da hiç bırakmadım.
Yıllar boyunca küçük bilgi kırıntıları toplamıştım; mülkümüzün tam konumu, Evrit'in arada gelen birkaç tüccar yaptığı konuşmalardan kulak misafiri olarak öğrenmiştim.
Dışarı çıktığı saatler, anahtarları sakladığı yerler, ormandaki geçitler gibi bilgileri topladım.
23:36Delil Arayışı: Kaçış asıl hedef olamazdı; o sadece büyük bir planın ilk adımıydı.
İçimdeki öfke artık çok daha incelmiş, çok daha keskin bir hal almıştı; artık sadece acıdan kurtulma isteği değildi bu, Evrit'in bir daha kimseye bunu yapmamasını sağlama kararlılığıydı.
Bunun için delile ihtiyacım vardı; tartışmasız, inkar edilemez delillere o lanetli siyah defterlerdi.
24:18Oven'in Dönüşümü: 1978'de Oven 13 yaşına bastığında artık hazır olduğunu hissettim; insanlığının bir kısmını geri kazanmıştı, bana yardım edebilecek düzeye gelmişti.
Bir deney seansı sırasında Evrit ondan bana uyguladığı şoku artırmasını istediğinde gözlerinde o inkarı gördüm; yapmak zorunda olduğu için itaat etti.
O gece Evrit uyurken Oben ben odama geldi, çok küçükken yaptığından beri ilk kez "anne" diye fısıldadı ve gözleri yaşlıydı.
25:07Planın Hazırlanması: "Evet oğlum" dedim ellerini tutarak; şok yanlış, baban hasta. Bilim dediği şey aslında bir hastalık ve bunu durdurmamız gerekiyor."
Sonraki haftalarda Oben beni hazırlamaya başladım; ona bu izole yerin ötesinde bir dünyanın varlığını anlattım.
Şehirleri, yasaları, bize yardım edebilecek polisi, kardeşlerinden ve onları da kurtarma ihtimalimiz den bahsettim.
25:41Defterlerin Bulunması: O fırsat Evrit'in yeni ekipman almak için Denver'a üç günlük bir yolculuk yapacağını duyurmasıyla geldi; şimdiye dek elimizdeki en uzun zaman aralığıydı.
Oven, Evrit'in çalışma masasının gizli bölmesinde sakladığı ofis anahtarını bulmayı başardı.
Kapıyı açtığımızda, tarih sırasına göre özenle etiketlenmiş siyah kaplı defterlerle dolu rafları gördüğümde içimde hem bir dehşet hem de bir doğrulanma hissi yükseldi.
26:11Defterlerin İçeriği: Onbeş yıllık sistematik işkencenin belgeleri sayfalarına göz attık; her seansın detaylı klinik açıklamaları, grafikler, tablolar, hatta fotoğraflar vardı.
Oven "tamamen delirmiş" dedi sesi titreyerek; evet dedim ve bu yüzden onu durdurmalıyız.
O gece mum ışığında odamdaki yatağın kenarında oturup planımızı hazırladık; tüm defterlerle kaçmamız mümkün değildi, çok fazlaydılar ve dikkat çekerdi.
26:43Son Karar: Ne kadar çok okursak içimde bir şeyler değişmeye başladı; yıllarca dikkatle bastırdığım o soğuk, hesaplı öfke tekrar alevlenmeye başladı.
Her defter sayfası, kontrol altına aldığım öfkeyi yeniden tutuşturuyordu.
Bir defter özellikle dikkatimi çekti; "Dek. A'nın aşırı tepkileri" başlıklı olan o denek bendim; bilincimi kaybettiğim deneylerin belgeleri vardı.
27:22Öfke ve Kararlılık: Konuşmacı, yıllardır bastırdığı öfkenin artık odaklı, keskin ve amansız bir şekilde geri döndüğünü hissediyor.
On üç yaşındaki oğlu, konuşmacının bakışında bir çocuğun değil, çok daha fazlasını görmüş birinin gözlerini görüyor.
Konuşmacı, babasının insan direncinin sınırlarını anlamak istediğini ve artık onun sınırlarını test etmenin zamanı geldiğini düşünüyor.
28:38Kaçış Hazırlıkları: Evrit'in dönüşüne bir gün kala, konuşmacı ve oğlu Oven kaçış hazırlıklarını tamamlarken, konuşmacının harekete geçiren sadece kendi yaşadıkları değil, Evrit'in başka kurbanlar bulacağı gerçeğiydi.
Konuşmacı, içimdeki öfkenin hiçbir zaman dinmeyeceğini, Evrit'in mektubul bir bilim insanından bir kobaya dönüşene kadar devam edeceğini anlıyor.
1978 yılında otuz bir yaşındayken, konuşmacı artık sadece bir kaçış değil, Evrit'in tamamen yok edilmesini hedefleyen planını hazırlamaya başlıyor.
29:31Evrit'in Takıntıları: Evrit'in bilimsel yöntemini kendi aleyhine kullanabileceğini fark ediyor; değişkenleri kontrol etme konusunda takıntılı, her deneyi için tüm ortamı izole eder ve tek bir faktörün etkisini ölçebilmek adına her şeyi kurgular.
Evrit'in son derece katı alışkanlıklara sahip olduğunu, her sabah belirli saatlerde kalkıp kahve içtiğini, öğle yemeği yediğini, deneyler yaptığını ve gece notlarını incelerken viski içerdiğini öğreniyor.
Evrit'in zekasına sonsuz bir güven duyduğunu, özellikle köylü ve resmi eğitim almamış bir kadının onu alt edebileceğine inanmadığını ve deney defterlerinin onun en değerli hazinesi olduğunu anlıyor.
30:56Kaçış Planı: Oven ile birlikte mülkün haritasını çıkarmaya başlıyorlar; laboratuvar en yakın kasaba olan Payda'ya yaklaşık kırk kilometre mesafedeydi ve tek erişim noktası Evrit'in kilitli tuttuğu özel bir toprak yol.
Konuşmacı, sadece delillerle kaçmak yerine, Evrit'in bize yaşattıklarının en azından bir kısmını onun da derisinde hissetmesini istiyor.
Denver seyahatleri sırasında arazide yetişen otlarla küçük denemelere başlıyor ve özellikle köylülerin "uyku kökü" dediği bitkiyi seçiyor; küçük dozlarda uykusuzluk tedavisinde kullanılırken, büyük dozlarda kişiyi tamamen felç edebiliyor.
32:36Planın İlerleyişi: Aylar içinde uyku kökü özütünü rafine ediyor, öldürücü olmayan ama istediğim etkiyi sağlayacak tam dozu buluyor ve etki süresini, felç süresini anlamak için kendisinde küçük dozlarla deniyor.
Kaçışın lojistiğini planlıyor; en iyi zaman Evrit'in Kasım 1978'deki Denver yolculuğu olacaktı; yeni ekipman almak için üç günlüğüne gidecekti.
Planlar Ekim 1978'de kökten değişiyor çünkü Evrit deneylerinde yeni bir evreye geçileceğini açıklıyor; artık daha aşırı sınırları test etme zamanı geldiğini ve Zelda ile Ceremi'nin ikincil kobay olarak yer alacağını belirtiyor.
34:24Son Kararlar: Oven, Zelda ile Ceremi'ye zarar verileceğini öğrenince, hemen Kasım'ı bekleyemeyeceklerini ve zaman çizelgelerini öne çekmeleri gerektiğini söylüyor.
Konuşmacı, en suçlayıcı defterleri seçiyor ve deneylerin doğasını ve çocukların zorla katılımını en açık biçimde belgeleyenleri yol kenarına yakın bir yere saklıyor.
Zelda'nın on bir yaşında olmasına rağmen artık Evrit'in bir uzantısı gibi olduğunu, Ceren'in dokuz yaşındayken açık isyan ile korku dolu teslimiyet arasında gidip geldiğini ve Catherine'in sadece yedi yaşındayken laboratuvar dışındaki başka bir hayatı neredeyse hiç tanımadığını düşünüyor.
36:01Kişisel İntikam Planı: Kaçıştan bir gece önce Evrit'in yatmadan önce içtiği viskiye uyku kökü özütü katmayı planlıyor; felç etkisi başladığında bilinci açık ama hareket edemez hale gelecek.
Onu laboratuvara taşıyacak, yıllarca kendisini bağladığı sandalyeye bağlayacak ve kendi aleti ve yöntemleriyle kendi deneyimini başlatacak.
Onu öldürmek gibi bir planı yok, onu hayatta bırakmak ama ruhsal olarak damgalamak istiyor; hayatının geri kalanını bir hücrede geçirirken, rollerin değiştiği o anı tekrar tekrar hatırlayacak.
37:18Kaçış Planı: Konuşmacı, kaçış gününün arifesinde defterlerin olduğu çantayı, yol kenarına saklanan malzemeleri ve kamyonetin durumunu kontrol etti.
Elbisesinin gizli cebine uyku kökü şişesini dikkatlice yerleştirdi.
O gece akşam yemeğini hazırlarken Evrit ofisinde değerli defterlerini düzenlediğini izledi.
37:47Evrit'in Kontrolü: Evrit, hayatları üzerinde mutlak kontrole sahip olduğunu sanıyordu.
Bedenler, zihinler ve kaderin kendisine itaat etmekten fazlasını planladığını aklına bile getirmemişti.
Konuşmacı, sofraya son tabakları koyup çocukları yemeğe çağırdıktan sonra planının her detayını zihninde canlandırdı.
38:05Kaçış Zamanlaması: Birkaç saat içinde roller değişecekti.
Evrit, kendi sözde biliminin gerçek anlamını öğrenecekti.
Onbeş yıl boyunca içinde biriken öfke en kusursuz ifadesini bulacaktı.
38:19Kaçışın Başlangıcı: Tarih 17 Ekim 1978'de Montana'da tipik serin bir sonbahar gecesi saat 21:43'te Evrit'in viskisine üç damla uyku kökü özütü damlattı.
Evrit her zamanki değişmez rutiniyle masasının başına oturup günün notlarını incelemeye başladı.
38:37Kaçış Planı: Otuzbir yaşındaki kadın, onbeş yıl süren işkencenin ardından rolleri tersine çevirmenin eşiğindeydi.
Oven adlı oğlu, anne tarafından kaçış planını öğrendiğinde, sadece Evrit uyuyunca sessizce kaçacaklarını düşünüyordu.
Kadın, Oven'i odasına gönderip, Evrit'in uyku kökü etkisiyle felçli hale gelmesini bekledi.
40:51Evrit'in Deneyleri: Kadın, Evrit'i laboratuvara götürüp sandalyeye oturttu ve kendi monte ettiği deri kayışlarla bağladı.
Uyku kökü acı hissini engellemez, sadece hareket etmeyi ve konuşmayı engeller.
Kadın, Evrit'in kendi deneylerine karşı kullanıldığını fark etmesiyle korktuğunu gözlemledi.
42:00Deney Süreci: Kadın, Evrit'e parmak eklemlerine baskı uygulayan küçük bir düzenek uyguladı ve fizyolojik tepkileri gözlemledi.
Tam bir saat boyunca kendi deneyimini yürüttü, her adımı, her tepkiyi detaylı şekilde sesli kaydetti.
Deney sırasında göz temasını hiç kesmedi ve Evrit'e onbeş yıl boyunca işkence ettiğini, çocuklarını deneylerine zorladığını söyledi.
43:31Kaçış Hazırlığı: Kadın, Zelda ve Ceremi'ye kalıcı hasar riski taşıyan ağır uyarıcıları uygulama planlarını detaylandırdığı defteri aldı.
Evrit'e ikinci doz uyku kökü özütü enjekte ederek onu oniki saat daha felçli tuttu.
Evrit'e "son deney araştırmacı araştırılan olduğunda, sonuç acı" yazısını defterine yazdı ve göğsüne bıraktı.
45:31Kaçış: Kadın, Oven'i yataktan uyandırıp, Evrit'in derin uykuda olduğunu yalan söyledi.
Zelda, Ceremi ve Catherine'in odalarını ziyaret edip, onları almaya geri döneceklerini söyledi.
Gece açıktı, Montana ormanlarının üstünde milyonlarca yıldız parlıyordu ve küçük çiftlik kamyonuna bindiler.
47:43Şerifliğe Gitme: Pinwood kasabasına vardıklarında, şerif Tom Walker'a hikayelerini anlattılar.
Kadın, Evrit'in deneylerinin belgelerini ve kayıt cihazını gösterdi.
Şerif, cihazı oynattıktan sonra sarsıldı ve diğer çocuklarının hala orada olduğunu öğrendi.
48:41Kurtarma Operasyonu: Şeriflik ofisi polis operasyonunun merkezine dönüştü, Denver'dan takviye ekipler çağrıldı.
Evrit ve kadın yerel bir kliniğe götürüldü, doktor vücutlarındaki izleri görünce şok oldu.
Polis mülke ulaştı, Evrit'i laboratuvar sandalyesine bağlı şekilde buldu ve üç çocuğu kurtardı.
49:28Aile Birleşmesi: Kadın, çocuklarını şerifli kapısından içeri girerken gördüğünde gözyaşlarını tutamadı.
Zelda, Ceremi ve Catherine şaşkın, korkmuş ama zarar görmemiş halde kollarına koştular.
Zelda, artık ailenin parçası olmak istemediğini söyledi, ancak kadın onları sımsıkı sararak sadece yardım aramaya gittiklerini hatırlattı.
50:13Evrid'in Yargılanması: Konuşmacı, yıllarca kırmaya çalıştığı ama sonunda onu yıkan kadına duyduğu korkuyu ifade ediyor.
Şerif Walker, Evrid'i "bir adam değil, bilim insanı maskesi takmış bir canavar" olarak tanımlıyor.
Dava ulusal yankı uyandırdı, gazeteciler Denver'a geldi ve haber başlıklarında olay "Montana Dehşet Laboratuvarı" olarak anılıyordu.
50:49Dava Sonucu: Evrid'in yıllarca yaptığı ses kayıtları ve konuşmacının kaçış gecesi kaydettiği ses delil dosyasına eklendi.
Evrid, işkence, özgürlüğü kısıtlama, kötü muamele, psikolojik şiddet ve daha birçok suçtan yargılandı.
Mahkeme salonunda şartlı tahliye hakkı olmaksızın otuz yıl hapis cezası verildi ve konuşmacı onu mahkeme salonundan çıkarırlarken izledi.
52:20Yeni Hayat: 1979'daki dava sonrası konuşmacı ve ailesi Montana'ya taşındı, geçmişin acılarından yeterince uzak ama hala Montana sınırları içinde bir kasaba seçti.
Dere manzaralı, açık maviye boyanmış sade bir ahşap ev aldılar ve ilk birkaç ay boyunca hepimiz aynı odada uyuduk.
Evrit'in bir gün kaçıp bizi bulacağı korkusu rüyalarımıza sızıyordu, ancak zamanla onun Denver'daki yüksek güvenlikli cezaevinde olduğunu bilmenin kesinliğiyle gevşemeye başladık.
53:09Yeni Yaşamın Başlangıcı: Çocuklar ilk kez yerel okula kaydedildi, konuşmacı kasabadaki eczanede asistan olarak çalışmaya başladı.
Evrenin hakimiyetinde geçen onbeş yıl boyunca gözümü kapatır kapatmaz kabuslara boğulurdum, ancak 1978 Ekiminin gecesinden sonra kabuslar yavaş yavaş azaldı ve sonunda tamamen yok oldu.
Yeni hayatımız basit ama onurluydu, evin arkasında küçük bir bahçe yaptım, annemden öğrendiğim şifalı otları ektim ve zamanla kasabadaki insanlar da küçük sağlık sorunları için bana gelmeye başladı.
54:39Çocukların Büyümesi: Yıllar geçti, çocuklar büyüdü; kaçışta bana yardım eden Oven öğretmen olarak mezun oldu ve yerel okulda çalışmaya başladı.
Zelda, yıllarca babasının manipülasyonuna en çok maruz kalan, hemşire olarak çalışırken huzur buldu.
Cerem orman koruyucusu oldu, Catherine ise şifalı bitkileri öğrendi ve sonunda kendi doğal ürünler dükkanını açtı.
55:10Evrit'in Ölümü: 1985 yılında davamıza bakan avukattan bir mektup aldım, Evrit hapiste ölmüştü, şiddetli bir ölüm değil, yavaş yavaş felç bırakan dejeneratif bir hastalıktan.
Bu haberle ne sevinç hissettim ne de üzüntü, sadece bir kapanış duygusu hissettim ve çocuklara hemen söylemedim.
Sonunda yaklaşık iki ay sonra Oven sordu: "Anne, sence ondan bir daha haber alır mıyız?" ve konuşmacı ona "İki ay önce öldü o ben" dedi.
56:14Oven'in Soruları: Oven, "Bazen o gece gerçekten ne olduğunu merak ediyorum" dedi ve "Kaçtığımız gece kalbim hızla atmaya başladı, ne demek istiyorsun? Sarhoş olduğunu, uyuduğunu söylemiştin ama polis onu laboratuvar sandalyesine bağlı buldu, oraya nasıl gitti?" diye sordu.
Konuşmacı, "Bir annenin çocuklarını korumak için yaptığı şeyler vardır, sonunda yüksek sesle söylenmemesi gereken şeyler" dedi.
Oven başını yavaşça salladı ve "Ne yaptıysan hak etti" dedi.
57:10Yeni Kimlik: O gece Pamud'daki mavi evde yumuşak yatağımda uzanırken, beni oraya getiren o uzun yolu düşündüm.
Yellowstone'da saf bir kız çocukluğundan, bir dehşet laboratuvarının kobayına ve sonunda kendi kaderini kendi elleriyle yazan bir kadına dönüşmüştüm.
O Ekim gecesi yaptığım hiçbir şeyden pişmanlık duymuyordum, bazen adalet, zulme uğrayanın eliyle gelmelidir.
57:34Yaşamın Devamı: Yıllar içinde yeni bir kimlik inşa ettim, Pinmod'un şifacısı, orman bitkileri konusundaki bilgisi ile saygı gören bir kadın.
Saçlarım griye döndü, göz kenarlarında çizgiler belirdi ama içimde bir güç vardı, kimsenin benden alamayacağı bir güç.
Çocuklarım kendi ailelerini kurdu, torunlar dünyamıza katıldı, bir daha asla tadamayacağımı sandığım o sevinci geri getirdiler.
58:41Evrit'in Mektubu: 1998 yılında, ellibir yaşındayken beklenmedik bir mektup aldım, mektup Evrit'in cezasını çektiği cezaevinin müdüründendi.
Arşivler yeniden düzenlenirken, Evrit'in ölümünden kısa süre önce yazdığı ve bana hitaben kaleme aldığı bir mektup bulunmuştu.
Mektup "Edit" diye başlıyordu, hastalığın etkisiyle titreyen bir el yazısıyla ve "Bu satırları okuduğunda ben artık ölmüş olacağım" diyordu.
59:41Evred'in İtirafı: Evred, laboratuvarda yaşadığı olayın gerçek bir farkındalığın ilk kanı olduğunu ve yıllarca yaptığı korkunç şeyleri nihayet idrak ettiğini itiraf etti.
Evred, konuşmacıya af dilemediğini ancak o gece konuşmacının istediği sonucu elde ettiğini, kendisini cezalandırmak yerine anlamasını sağladığını söyledi.
Evred'in son deneyi bilimsel olarak sonuç veren tek deneydi ve acı gözlemle değil, bizzat yaşanarak daha çok şey öğretir.
1:01:00Konuşmacının Yeni Hayatı: Konuşmacı, Painwood'daki huzurlu hayatına devam etti ve Odn'e zamanla büyükanne oldu.
Torunları Montana bitkileri ve Kızılderili efsaneleri ile ilgili hikayelerle büyüdü, ancak dehşet laboratuvarları ve acımasız deneyler anlatılmadı.
Konuşmacı, Evred'i asla affetmediğini, huzurun adaletin yerini bulduğuna olan kesin inançtan geldiğini belirtti.
1:01:48Adalet ve Huzur: Konuşmacı, insanların kendisine nasıl huzurlu olduğunu sorduklarında "ne ekersek onu biçeriz, adalet ekersek huzur biçeriz" diyerek cevap verdi.
Konuşmacının tadını çıkardığı huzur, sadece cehennemden kaçmış olmaktan değil, o cehennemi yaratan iblisin en azından bir geceliğine kendi yaktığı ateşi yaşamasını sağlamaktan geliyordu.
Konuşmacı, 78 yaşında olduğunu ve Painwood'daki küçük mavi evinin verandasında otururken, derinin kıvrıla kıvrıla süren sonsuz yolunu izlediğini anlattı.
1:02:42Hikayenin Paylaşılması: Konuşmacı, neden bunca yıl sonra hayatının en mahrem, en acı dolu anlarını paylaşmaya karar verdiğini sorduğunda, şu anda bile kendi korku laboratuvarlarında kapana kısılmış insanlar olduğunu söyledi.
Konuşmacı, kafesin kapısının her zaman göründüğü kadar kilitli olmadığını, anahtarın bazen cesaret, kararlılık veya öfke kılığına girmiş olduğunu belirtti.
Konuşmacı, adaletin devletten ya da Tanrı'dan gelmediğini, bazen biz kendimiz sağlamalıyız onu söyledi.
1:03:48Adalet ve Güç: Konuşmacı, sessizce acı çeken kadınlara ve bedenlerini ve zihinlerini kendine ait sanan erkekler tarafından ruhları ezilen kadınlara, sandıkları kadar güçlü olduklarını söyledi.
Zalimler yalnızca biz onların gücüne inandığımız sürece güçlüdür, kabul etmeyi, titremeyi, boyun eğmeyi bıraktığımız anda bizi tutsak eden laboratuvarı yıkmaya başlarız.
Konuşmacı, 1978 yılının Ekim gecesi yaptığı şey için asla pişman olmadığını, bazı insanlar yaptıklarının bedelini ödemelidir dedi.
1:04:38Evred'in Sonu: Evred Maxwell yaptığı her şeyi bilerek öldü, onu kırdığını zannettiği denek aslında onun çöküşünün mimarıydı.
Evred, uyku yoluyla etkili olan ve benzer bir felç hissi veren bir hastalıkla öldü, hareket edemiyor ama her şeyin tamamen farkındaydı.
Konuşmacı, adaletin birçok şekli olduğunu, bazen tesadüf gibi görünür ve bugün çocuklarına, torunlarına ve hatta torunlarının çocuklarına baktığında her şeyin buna değdiğini gördü.
1:05:19Adaletin Getirdiği Huzur: Konuşmacı, nesiller boyu sürebilecek bir şiddet zincirini kırdığını ve masum birine zarar vermiş birini tanıyanların hikayesini hatırlamalarını istedi.
Adaletin her zaman mahkeme salonundan, karakoldan ya da cübbeli bir hakimden gelmediğini, bazen adalet artık yeter demeye karar veren nasırlı elleri olan bir kadının içinden geldiğini söyledi.
Konuşmacı, kendi elleriyle adaleti sağladığından, Evred'in gözlerinde gördüğü korkudan tatmin duymasından ve ölüm haberini aldığımda felç ilerlemişken, içinden hayatın uyku yolu sonunda onu da bulmuş diye düşündüğümden utanmadığını itiraf etti.
1:06:51Adaletin Gerçek Yüzü: Konuşmacı, o geceden beri her gece melekler gibi uyuduğunu, çünkü yapılması gerekeni yaptığını ve çocuklarının güvende olduğunu söyledi.
Adaletin bazen nasırlı elleri olan sıradan bir kadının yüzü olduğunu, cehennemi gözleriyle görmüş, kaybedecek hiçbir şeyi kalmamış bir kadının kararlılığı olduğunu belirtti.
Konuşmacı, sağlıklı çocuklara sahip, vicdanı rahat bir suçlu olmayı, Montana'daki bir dehşet laboratuvarında mükemmel bir kurban olarak ölmeyi tercih ettiğini söyledi.
1:07:32Adaletin Bedeli: Konuşmacı, hayatın kendisine öğrettiğini, özgürlük getiren adaletin nadiren bedelsiz gelmediğini ve kendi bedelini ödediğini söyledi.
On yıllar sonra hala ayakta durduğunu ve kendi zincirlerini kırmak isteyen başka insanlara cesaret vermek için hikayesini anlattığını belirtti.
Konuşmacı, sonunda herkesin kendi acısını ve dayanabileceği sınırı bildiğini, herkesin ne zaman artık yeter diyeceğine kendisinin karar vermesi gerektiğini söyledi.

Bir Kadının İntikam Hikayesi

Yapay zekadan makale özeti

Yanıtı değerlendir