Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Tarihin Ruhu" programının 50. bölümüdür. Sunucu, TRT arşivinden eski filmleri keşfetme ve yayma hedefini anlatmaktadır.
- Bu bölümde, TRT arşivinin yeni dijital restorasyon projesi kapsamında keşfedilen iki önemli film tanıtılmaktadır. İlk film, 1929'da Atatürk'ün izlediği ve Türkiye'de gösterilmesini istediği Ferit İbrahim'in çektiği, Gazi Çiftliği'nin kuruluşundan 1929'a kadar olan dönemleri gösteren bir filmdir. İkinci film ise 1925-1926 yılları arasında çekilmiş, yabancılar için hazırlanmış olabilecek, Fransızca, Almanca ve İngilizce yazılı levhaları olan bir filmdir. Bu filmler, Gazi Çiftliği'nin (daha sonra Atatürk Orman Çiftliği olarak adlandırılan) kuruluşundan ilk yıllarına kadar olan gelişimini, inşaat aşamalarını ve Atatürk'ün ziyaretlerini göstermektedir.
- 00:46Tarihin Ruhu Projesi
- Tarihin Ruhu programı elli haftadır film arşivlerinden geçmişe ait görüntüleri çıkarmaya, çözümlemeye ve dolaşıma girmesini sağlamaya çalışmaktadır.
- Programın temel hedefi bu filmlerin tanınmasını ve yeni bakışlara açılmasını sağlamaktır.
- Bu hafta, Tarihin Ruhu'nun en önemli kaynağı olan TRT arşivinden gelen önemli bir projeden bahsedilecektir.
- 01:30TRT Arşiv Projesi
- TRT televizyonu 31 Ocak 1968'de ilk deneme yayınını yapmış ve arşivdeki malzeme büyük ölçüde bu tarihten itibaren hazırlanmış programların kayıtlarından oluşmaktadır.
- TRT arşivinde muhtelif tarihlerde saklanmak üzere arşive getirilmiş orijinal negatif ve pozitif filmler de bulunmaktadır.
- TRT arşiv kısa süre önce yeni bir dijital restorasyon projesi başlattı ve proje kapsamında koleksiyondaki bütün filmlerin bugünün standartlarına göre yüksek çözünürlüklü olarak taranması hedefleniyor.
- 03:18Atatürk Orman Çiftliği Filmleri
- Tarihin Ruhu'nun sekizinci bölümünde 1930'da Fox şirketi kameramanlarının Atatürk Orman Çiftliğinde çekmiş olduğu bir haber filmi konusu olmuştu.
- 18 Ağustos 1929 tarihli Akşam gazetesine göre Atatürk, bir gün önce Dolmabahçe Sarayı'nda seyrettiği Ferit İbrahim'in 1929'da gösterime giren "Gazi Çiftliği" filmini beğenmiş ve bütün Türkiye'de gösterilmesini istemişti.
- Ferit İbrahim'in filmi bin metre uzunluğundaydı ve Gazi Çiftliği'nin kuruluşundan o güne kadar geçen dönemden görüntüler barındırıyordu.
- 05:52Arşivdeki Keşif
- Yaklaşık bir yıl sonra, TRT arşiv'in yeni projesi kapsamında aktarılan ilk bobinlerin içinde bahsedilen özelliklere sahip bir film bulundu.
- Film bin metrelik bir filme göre dört dakika kadar daha kısaydı ve bazı sahneler kaybolmuş olabilirdi.
- Film, Gazi Çiftliğinde çalışmaların başladığı dönemden Marmara Köşkü'nün açıldığı 1929'a kadar geçen zamana ait görüntüler barındırıyordu.
- 07:45İkinci Film Keşfi
- TRT arşivindeki keşif sadece bir filmle kalmadı; dijital ortama aktarılan bobinde Gazi Çiftliği ile ilgili bilinmeyen bir film daha vardı.
- Bu filmde yazılı levhalar Fransızca, Almanca ve İngilizce idi, Türkçe açıklama yoktu ve yabancılar için hazırlanmış olduğu izlenimini uyandırıyordu.
- Bu film, Gazi Çiftliği'nin kuruluşla başlamış, inşaat ilerlediğinde tekrar kamera getirilmiş, 1926'da ilk kuruluş yıldönümü kaydedilmiş, ardından 1929'da son çekimler yapılmıştı.
- 10:24Gazi Çiftliği'nin İlk Dönemi
- Gazi Çiftliği'nin ilk çekimleri yapıldığında araziler satıfak çadırlarıydı ve bunlar bir çiftçi karargahı olarak kabul edildi.
- Çiftlik, veka'nın ve siperlikli asker başlığının bir arada olmasının sebebi, çiftliğin çeşitli ihtiyaca cevap vermek ve planlamaya dayalı bir şehir olmak için planlanmasıydı.
- Çiftlikte çeşitli su kaynakları vardı ve Marmara Havuzu, elektrikli bir tulumba ile getirilen suyu toplamak için yapılmıştı.
- 12:07Çiftliğin Gelişimi
- Çiftlikte hububatın dışında sebzeler ve Türkiye'nin çeşitli şehirlerinden getirilen 5000 mige yapmak üzere düşünülmüştü.
- İlk yılın sonunda çiftlikte 70 civarı büyükbaş toplam 700 hayvan besleniyordu.
- Bir yıl içinde çiftliğin bina varlığı, memurlar için lojmanlar, hangarlar, bir tamirhane ve bünyesinde toplantı salonları, bekar memurların odaları oluşturulmuştu.
- 14:10Çiftliğin Kapanışı ve Dönüşümü
- Çiftliğin inşa aşaması bittiğinde, traktör kullanırken çekilen sahneler ve çiftlikteki üretimi destekleyen birimlerin son halini gösteriyordu.
- 1929 yılında Marmara Havuzunun kenarındaki Marmara Köşkü tamamlanmış ve bir lokanta vardı.
- Çiftlik en temel dönüm noktalarından birini 1937'de yaşadı; bu tarihte Orman Çiftliği adını aldı ve devlete geçti.