Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, ünlü tiyatro ve sinema sanatçısı Ali Sürmeli ile gerçekleştirilen bir röportajdır. Ali Sürmeli, "Deli Yüreğin" Turgay Atacan ve "Kurtlar Vadisi" Şeref Zazıoğlusu gibi karakterleri canlandıran bir oyuncudur.
- Videoda Ali Sürmeli'nin Bingöl kökenli bir çocukluktan başlayarak yaşadığı sürgünler, eğitim hayatı ve sanat kariyeri anlatılmaktadır. İlk bölümde Karlıova'da doğup çeşitli yerlerde sürgün edildiği, ikinci bölümde konservatuvar yılları ve Yılmaz Güney'in etkisi, son bölümde ise Türk kimliği ve Osmanlı tarihi hakkındaki düşünceleri paylaşılmaktadır.
- Videoda ayrıca Ali Sürmeli'nin "Kro" lakabı, intihar düşünceleri ve "Deli Yüreğin" karakterinin nasıl doğduğu gibi kişisel anıları da yer almaktadır. Son bölümde Fatih Sultan Mehmet'in sözleri aktarılarak Osmanlı'nın çok kültürlü yapısı ve Mihrimah Sultan ile Mimar Sinan arasındaki aşk hikayesi anlatılmaktadır.
- 00:16Bingöl'ün Efsanesi
- Bingöl, Evliya Çelebi'nin Seyahatnamesi'nde de bahsedilen, köroğlu'na yiğitlik ve şairlik katan, buz kesen abhayat suyunun kaynağının bulunduğu efsaneler diyarıdır.
- Bingöl, yeşil kaplı bir yelkeni andıran yüzen adasından ve güneşin dehşet verici doğuşuna şahit olduğu ovasıyla tanınır.
- Karlı Ovası'nda efsanevi yüzen ada olan Namıdiğer Hazar Şah'a ve tarihi ovalarıyla ünlüdür.
- 01:34Ali Sürmeli ile Yolculuk
- Gerçek sevdaların, yaşanmış bir hüznün ve ömrün duygularını dile getirmek için ünlü tiyatro sanatçısı Ali Sürmeli'nin gönül kapısına gidilmesi planlanmaktadır.
- Ali Sürmeli ile hüzünlenip neşelenmek, hayata, sevgiye ve aşka dair her şeyi paylaşmak beklentisidir.
- Yeditepe İstanbul'dan Galata Kulesi'nin yanında Haliç manzaralı Konak Restorant'tan Bingöl'e doğru bir pencere açılarak umuda doğru yolculuk başlamaktadır.
- 02:29Ali Sürmeli'nin Sürgün Hikayesi
- Ali Sürmeli'nin soyadı, babasının sürgün hikayesinden gelmektedir.
- Babası, doğruyu bilip söylemesi nedeniyle sürekli sürgün edilen biri olarak "profesyonel sürgün" olarak tanımlanmaktadır.
- Babası, yanlışlık gördüğünde postasını koyarak Ankara'ya yazıyor, üst düzeyler onu dinlerken, babası sürgün ediliyordu.
- 05:04Ali Sürmeli'nin Çocukluğu
- Ali Sürmeli, evde Zazaca konuşulurken, sokağa çıkınca Kürtçe, okulda ise zorla Türkçe konuşmak zorunda kalmıştır.
- İlkokula Karlova'da başlamış, sonra Kovancılar, Urfa, Diyarbakır, Çermik, Bursa ve son olarak İzmit'e sürgün edilmiştir.
- Her yerde farklı dil ve lehçelerle başa çıkmak zorunda kalmış, Kovancılar'da Bulgar göçmenlerin Türkçe'siyle, Urfa'da ise Urfa Türkçe'siyle iletişim kurmak zorunda kalmıştır.
- 08:04Ali Sürmeli'nin Tiyatro Yolculuğu
- Ali Sürmeli, Bursa'da ilk defa tiyatro kursuna katılmış ve orada Erkan Can adlı sarı bir adamla arkadaş olmuş.
- Türk sinemasının "çirkin kralı" Yılmaz Güney, Ali Sürmeli'nin oyunculuk yolculuğunda büyük etkili bir kişidir.
- Ali, Bingöl'den Elazığ'a gidip Yılmaz Güney'in filmlerini izlemek için "Apollo 13" adlı otobüse binerdi.
- 11:16Yılmaz Güney ve Ali Sürmeli
- Ali, Urfa'dan Yılmaz Güney'e mektup yazmış ve Güney de ona bir mektup göndermiş, oyunculuğun okulunu bitirip yanına gelmesini söylemiş.
- Ali, konservatuvar yıllarına adım atmış ancak talihsizliği peşini bırakmamış.
- Ali, içindeki tiyatro sevgisi, sinema ve sanat aşkıyla her zorluğu aşmış.
- 12:20Ali Sürmeli'nin Çocukluk Deneyimleri
- Ali, çocukluğunda "Kro" (Kürtçe'de "kuru" anlamında) olarak aşağılanmış ve arkadaşları onu aşağılamak için bu ismi kullanmış.
- Bir komünist arkadaşının uyarısıyla Ali, arkadaşlarına hizmet etmeyi bırakmış.
- Ali, konservatuvarda elenip atıldığında intihar etmek üzereyken Tanju Korel (Bergüzar Korel'in babası) onu durdurmuş.
- 20:19Ali Sürmeli'nin Bingöl Anıları
- Ali, çocukluğunda Karlova'da (Bingöl) hep çocuklarla kavga etmiş ve bir kirvesi olmuş.
- Karlova'da iki demirci ustası vardı: Ermeni usta ve Müslüman usta.
- Ali'nin kirvesi, onun yanında çalışıp dükkan açmış ancak çeliğe tam suyu vermeyi öğrenmemiş, bu yüzden işi sürekli bozuk kalıyordu.
- 24:28Toplumsal Değişim
- Ali, çocukluğunda Bingöl'de Müslüman, Hristiyan, Alevi, Sünni, Türk, Kürt ayrılıkları olmadığını anlatıyor.
- Yirmi beş-otuz yıl sonra Karlova'da bir ziyarete gittiğinde, kirvesinin mezarının Müslüman mezarlığından söküp dışarı atıldığını öğrenmiş.
- Ali, bu ülkenin kini ve öfkesinin nereden geldiğini sorguluyor.
- 26:00Kimlik ve Övünme Konusu
- Konuşmacı, Bingöllü olmak veya Ağrılı, Erzurumlu, Edremitli, Edirneli olmak gibi bir yerden gelmekten övünmenin gerekli olmadığını belirtiyor.
- Kıbrıs'ta Rauf Denktaş'ın davet ettiği bir galada, konuşmacı "Türkiyeliyim" diyince, Rauf Denktaş onu alnından öpmek istemiş ve ilk defa böyle bir yanıt veren birinin çıktığını söylemiş.
- Türkiye'de Türk, Kürt, Laz, Çerkez, Alevi, Sünni, Müslüman, Gayrimüslim, dinli, dinsiz olmak gibi farklı kimliklerle övünmek yerine, tüm bu farklılıkların eşit olduğu vurgulanıyor.
- 28:07Fatih Sultan Mehmet'in Eşitlik Anlayışı
- Fatih Sultan Mehmet'in yazdığı fermanda "Türk, Kürt, Laz, Çerkez, Alevi, Sünni, Müslüman, Gayrimüslim, dinli, dinsiz herkese buyruğudur" denildiği anlatılıyor.
- Fatih Sultan Mehmet'in tüm dinlere aynı mesafede ve sıcaklıktaydı, hilafetin bayrağı altında adil olmak zorunda olduğunu vurguluyor.
- Konuşmacı, günümüzdeki kimlik sorunlarına odaklanmak yerine, adaletsizlik ve pahalılık gibi asıl meselelere odaklanmamız gerektiğini belirtiyor.
- 30:02Mihrimah Sultan ve Mimar Sinan Hikayesi
- Mihrimah Sultan'ın Mimar Sinan'a aşık olduğu ve bu durumun Süleyman'ın dikkatini çektiği anlatılıyor.
- Mihrimah Sultan'ın Mimar Sinan'a evini altın dolu olarak gösterip, bu altınla cami inşa etmesini istemesi ve böylece Üsküdar İskelesi'nde ve Edirnekapı'nda camiler inşa edilmesi hikayesi anlatılıyor.
- Mihrimah Sultan'ın, kendisini gören yerden hem Mihrimah Sultan Camii'nin tepesinden doğan ayı, hem de Edirnekapı'dan batan güneşi görebileceği bir yerde defnedilmesi anlatılıyor.
- 33:15Kapanış ve Şiir
- Bingöl Medya Sitesi ve Bingöl Kent Haber Gazetesi'nin bir gönül insanıyla hatıralara güzel bir sayfa eklemekten gurur duyduğu belirtiliyor.
- Konuşmacı, "Kötüler hep benim olsun, iyiler hep sizin olsun" diyerek kendine iyi bakmalarını istiyor.
- Konuşmacı, "Büyüklerin ellerinden öperim, küçüklerin gözlerinden öperim" diyerek kapanışta "Sürgün babanın oğlu Ali Sürmeli" olarak tanımlanıyor.