Kompanzasyon

Topraklama kablosu kompanzasyona bağlanmaz. Topraklama kablosu, elektrik tesisatında oluşabilecek kaçak akım, yıldırım çarpması veya elektrik yükü birikimi gibi durumlarda enerjiyi toprağa aktarmak için kullanılır. Topraklama ve kompanzasyon sistemleri farklı amaçlar için kullanılır ve birbirine bağlanmaz.

Kompanze etmek için kaç kondansatör kullanılacağı, tesisin yük dağılımı ve büyüklüğüne bağlı olarak değişir. Kompanzasyonda kullanılan kondansatör türleri şunlardır: Bireysel kompanzasyon. Grup kompanzasyonu. Merkezi kompanzasyon. Ayrıca, Gh / Sn oranına göre farklı gerilim seviyelerinde kondansatörler de kullanılabilir. Kompanzasyon için doğru kondansatör sayısının belirlenmesi için bir uzmana danışılması önerilir.

"Kompanze ayd" ifadesi hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, "kompanze" ve "kompanzasyon" kavramları hakkında bilgi mevcuttur. Kompanze, "telafi etmek", "gidermek" anlamlarına gelen, genellikle yabancı kökenli bir kelimedir. Kompanzasyon ise elektrik sistemlerindeki güç faktörünü düzeltme amacını taşıyan bir yöntemdir. Kompanzasyon, endüktif yüklere, kondansatörlerin paralel olarak bağlanması ile gerçekleştirilir.

Evet, kompanzasyon otomasyonla ilgilidir. Kompanzasyon, elektrik sistemlerindeki güç faktörünü düzeltmek için kullanılan bir yöntemdir ve otomasyon sistemleri tarafından yönetilebilir. Kompanzasyon otomasyonunun bazı bileşenleri: Reaktif Güç Kontrol Röleleri: Sistemdeki reaktif enerji ihtiyacını sürekli kontrol eder ve gerekli kondansatörleri devreye alır veya çıkarır. Kondansatörler ve Reaktörler: Reaktif gücü dengelemek için kullanılır. Otomasyon Panoları: Kompanzasyon sistemlerinin kurulumu ve yönetimi için gerekli ekipmanları içerir. Bu sistemler, enerji verimliliğini artırmak ve elektrik faturalarındaki reaktif enerji cezalarını önlemek amacıyla otomasyon teknolojileri ile entegre edilebilir.

Smart SVC reaktif güç kontrol rölesi, elektrik sistemlerinde reaktif gücü dengelemek ve güç faktörünü düzeltmek için kullanılan bir kontrol cihazıdır. Bazı özellikleri: Mikro işlemci tabanlıdır. Yarı iletken (tristör) kontrollüdür. Hızlı girip çıkan yüklerde rahat kompanzasyon imkânı sağlar. Güç akış grafiği ile işletmenin analizini yapar. Hatalı kademe, aşırı endüktif/kapasitif, faz hatası, bağlantı hatası gibi hataları tespit eder ve kullanıcıyı bilgilendirir. Otomatik kademe testi ile kademe değerlerini sürekli günceller. Akım trafosu bağlantı değişikliklerini otomatik algılar ve düzeltir. Kompanzasyon bakım periyodunu uzatarak bakım maliyetlerini düşürür. Endüktif yük sürücüsü ve SVC reaktörleri kullanılmadığında klasik röle olarak da çalışabilir.

Kompanzasyonda kullanılan kondansatörler, kullanım yerine göre çeşitli gerilim ve güç değerlerinde üretilir. Kompanzasyonda kullanılan kondansatör türlerinden bazıları şunlardır: Standart tip kondansatörler. Güçlendirilmiş tip kondansatörler. Reaktörlü tip kondansatörler. Kompanzasyonda hangi kondansatörün kullanılacağına, tesisin güç faktörü, harmonik değerleri ve diğer özel gereksinimler gibi faktörlere bağlı olarak karar verilmelidir. Bu nedenle, doğru seçim için bir uzmana danışılması önerilir.

Kompanzatör kondansatörünün kaç olması gerektiği, tesisin aktif gücü, güç katsayısı (cosφ) ve istenen cosφ değerine bağlı olarak değişir. Kondansatör gücünü hesaplamak için aşağıdaki yöntemler kullanılabilir: Toplam yük biliniyorsa: Qc = P × (tanφ1 - tanφ2) formülü kullanılır. Aktif ve reaktif sayaçlar varsa: İlgili formüller kullanılarak hesaplama yapılır. Ampermetre, wattmetre ve voltmetre varsa: Yine ilgili formüller uygulanır. Hesaplama için bir elektrik mühendisine danışılması önerilir.

SVG (Statik Var Jeneratör) kompanzasyon, reaktif güç kompanzasyonu için kullanılan bir teknolojidir. SVG kompanzasyonun temel amacı: Gerilim ve akım arasındaki faz farkını ortadan kaldırmak. Şebekeye zarar veren reaktif güç bileşenlerini aktif biçimde dengelemek. SVG kompanzasyonun avantajları: Gerçek zamanlı reaktif güç desteği: Milisaniyeler içinde tepki vererek sistemi dengede tutar. Harmonik uyumluluğu: Harmonik akımların kompanzasyon sistemini bozmasını engeller. Cos φ (güç faktörü) optimizasyonu: Cos φ değerini 0,99'a kadar çıkararak reaktif enerji cezalarını ortadan kaldırır. Uzun ömür ve bakım kolaylığı: Mekanik anahtarlama yapmadığı için aşınma ve arıza riski düşüktür. SVG kompanzasyonun kullanıldığı sektörler: Çimento ve demir-çelik tesisleri. Otomotiv ve pres hatları. Plastik ve enjeksiyon tesisleri. Enerji dağıtım merkezleri. Havaalanları, veri merkezleri, AVM'ler.

Kondansatörlerin kompanzasyona etkisi şu şekilde özetlenebilir: Güç faktörünü iyileştirme. Enerji verimliliğini artırma. Elektrik maliyetlerini düşürme. Gerilim dalgalanmalarını azaltma. Ekipman ömrünü uzatma. Kondansatörlerin kompanzasyondaki etkisi, özellikle endüstriyel tesislerde ve büyük işletmelerde belirgin şekilde görülür.

Kompanzasyon sistemi seçerken dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar: Doğru yük analizi yapmak. Kompanzasyon tipini doğru seçmek. Kondansatör ve reaktör seçimi. Harmoniklerin kontrolü. Güç faktörü rölesi seçimi. Kablolama ve ekipman montajı. Periyodik bakım ve izleme. Yönetmeliklere uygunluk. Yedekleme ve güvenlik.

Kompanzasyon panosu yapımı için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Kapasitif Bankanın Seçimi: Tesisin reaktif güç talebine göre uygun kapasitif banka seçilmelidir. 2. Elektrik Bağlantıları: Panonun elektrik bağlantıları doğru ve güvenli bir şekilde yapılmalıdır. Bu işlem, deneyimli bir elektrik mühendisi veya uzman tarafından gerçekleştirilmelidir. 3. Koruma Sistemleri: Aşırı yüklenmelere veya kısa devrelere karşı koruma sağlamak için sigortalar veya kesiciler kullanılmalıdır. 4. Kontrol Paneli: Panoda, kapasitif bankaların çalışmasını izleyen ve gerektiğinde müdahale eden bir kontrol paneli bulunmalıdır. Kompanzasyon panosu yapımı, elektrikle ilgili olduğundan, bu işlemi bir uzmana bırakmak en güvenli ve doğru yaklaşım olacaktır.

Kompanzasyon, genellikle 150-200 kW ve üzeri güç tüketimlerinde düşük gerilim elektrik şebekelerinde önerilir. Ancak, her tesisin ihtiyacı farklıdır ve kompanzasyon gerekliliği, yerel düzenlemelere ve elektrik tedarik şirketinin gereksinimlerine bağlı olarak belirlenmelidir. Ayrıca, 9 kW ve üzeri güç tüketen tesislerde kompanzasyon sistemi kurulması zorunludur.

SVG (Statik Var Generatör), kompanzasyonda şu şekilde çalışır: Reaktif güç kompanzasyonu: SVG, reaktif gücü dinamik olarak ayarlayarak güç faktörünü iyileştirir. Hızlı tepki süresi: IGBT teknolojisi sayesinde, SVG reaktif güç taleplerine milisaniyeler içinde cevap verir. Harmonik filtreleme: Harmonik akımları ve gerilim bozulmalarını azaltarak güç kalitesini artırır. Hat dengeleme: Enerji sistemlerindeki dengesizlik kaynaklı enerji kayıplarını minimuma indirir. SVG, klasik kompanzasyon sistemlerine göre daha kompakt, bakım gerektirmeyen ve yüksek sıcaklıklarda sorunsuz çalışabilen bir yapıya sahiptir.

Kompanzasyon, akım ile gerilim arasındaki faz farkını düzeltme işlemidir. Kompanzasyonun bazı avantajları: Elektrik faturalarındaki reaktif enerji cezasını önler. Enerji sistemlerinde gerilim dalgalanmalarını azaltır. Trafo ve jeneratör gibi enerji kaynaklarının verimli kullanılmasını sağlar. Kablo ve ekipmanların aşırı ısınmasını önleyerek kullanım ömürlerini uzatır. Şebekeye binen yükü azaltarak enerji kalitesini artırır. Kompanzasyon, genellikle işletmeler için uygulanır, konutlarda pek rastlanmaz.

1 MW kompanzasyonu için gerekli kVAr değeri, tesisin mevcut güç faktörü ve hedeflenen güç faktörü gibi faktörlere bağlı olarak değişir. Kompanzasyon hesabı, aşağıdaki formülle yapılabilir: Qc = P × (tan(cos⁻¹(cosφ₁)) – tan(cos⁻¹(cosφ₂))) Burada: - Qc: Gerekli kompanzasyon gücü (kVar) - P: Aktif güç (kW) - cosφ₁: Mevcut güç faktörü - cosφ₂: Hedeflenen güç faktörü Örneğin, 1 MW aktif güce sahip bir tesiste mevcut güç faktörü 0,8 ise ve bu değer 0,99 seviyesine çıkarılmak isteniyorsa, gerekli kVAr şu şekilde hesaplanır: Qc = 1000 × (tan(cos⁻¹(0,8)) – tan(cos⁻¹(0,99))) Bu hesaplama sonucunda gerekli kompanzasyon gücü yaklaşık 600 kVAr olarak bulunur. Doğru hesaplama için bir elektrik mühendisine danışılması önerilir.

50 kVAR kondansatör için ENTES SC 250/250S veya PFK-50 kVAR kompanzasyon kontaktörü kullanılabilir. ENTES SC 250/250S: 50 kVAR kapasiteli, 2 tristörlü kontaktördür ve yalnız üçgen bağlı kondansatörler için uygundur. PFK-50 kVAR: 50 kVAR kapasiteli, 400-440V trifaze sistemlerde çalışan, yüksek akıma dayanıklı özel kontak alaşımına sahip bir kontaktördür. Kontaktör seçimi yaparken, kondansatör gücü ile birlikte çalışma ortamının koşulları ve sistemin ihtiyaçları da dikkate alınmalıdır.

20 kVAr kondansatör, elektrik sistemlerinde reaktif güç kompanzasyonu, voltaj regülasyonu ve enerji verimliliği sağlamak için kullanılır. Başlıca işlevleri: Reaktif gücü dengeleme: Endüktif yüklerin (motor, trafo vb.) çektiği fazla akımı dengeler. Güç faktörünü düzeltme: Güç faktörünü iyileştirerek aktif gücü artırır ve enerji kayıplarını azaltır. Gerilim dalgalanmalarını azaltma: Sistemdeki voltaj düzeylerini istikrarlı hale getirir. İletkenlik kayıplarını önleme: Reaktif güç nedeniyle oluşan iletim hatlarındaki kayıpları minimize eder. 20 kVAr kondansatörler, genellikle endüstriyel tesisler, büyük ticari binalar ve güneş enerji santrallerinde kullanılır.

Kompanzasyonda otomatik kumanda, büyük sanayi tesisleri, alışveriş merkezleri ve büyük elektrik tüketimi olan yerlerde kullanılan bir yöntemdir. Bu sistemde, kompanzasyon panosu içinde otomatik kompanzasyon rölesi bulunur ve bu röle, sistemin ihtiyacına göre devreye giren veya çıkan kondansatörleri yönetir. Otomatik kumanda, enerji verimliliğini artırmak ve reaktif güç cezalarını önlemek için kullanılır.

50 kVAR kompanzasyon kontaktörünün kaç amper olduğu, kontaktörün modeline göre değişiklik göstermektedir. Örneğin, PFK-50 kVAR kompanzasyon kontaktörü için nominal akım 72 A olarak belirtilmiştir. Diğer bir model olan ENT-KT-50-C12 için ise çalışma gücü 50 kVAr ve nominal akım 40 A olarak listelenmiştir. Daha spesifik bir değer için, ilgili ürünün teknik özelliklerinin kontrol edilmesi önerilir.

Kompanizasyonda otomasyon, genellikle reaktif güç kontrol röleleri ve reaktif güç kompanzasyon panelleri kullanılarak yapılır. Otomasyon adımları: 1. Reaktif güç ölçümü. 2. Güç faktörünün izlenmesi. 3. Kompanzasyon panosunun kontrolü. 4. Harmonik ölçümü ve filtre kullanımı. 5. Düzenli bakım ve güncelleme. Kompanizasyonda otomasyon, enerji verimliliğini artırır ve elektrik faturalarını düşürür.