• Gündem
  • Alışveriş
  • Finans
  • YaCevapYaCevap
  • YaÖzet
  • Seyahat
  • Video
  • Görsel
  • Ana Sayfa
  • Teknoloji
  • Psikoloji ve İlişkilerPsikoloji ve İlişkiler
  • Bilim ve Eğitim
  • Yemek
  • Kültür ve Sanat
  • Filmler ve Diziler
  • Ekonomi ve Finans
  • Oyun
  • Spor
  • Güzellik ve Moda
  • Faydalı İpuçları
  • Otomobil
  • Hukuk
  • Seyahat
  • Hayvanlar ve doğa
  • Sağlık
  • Diğer
  • Buradasın
    • YaCevap ›
    • Psikoloji ve İlişkiler ›

    Kaplan ve Kaplan'ın dikkat restorasyon teorisi nedir?

    • Psikoloji
    • Doğa
    • ZihinselSağlık
    • Dikkat

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Kaplan ve Kaplan'ın Dikkat Restorasyonu Teorisi (ART), insanların günlük hayatlarındaki zihinsel yorgunluğunun ve stresin, doğal çevre ve etmenlerle azaltılabileceğini savunan bir teoridir 13.
    Bu teoriye göre, doğanın dört temel restoratif özelliği bulunmaktadır 45:
    1. Uzaklaşma (Being-away) 345. Günlük rutin hayatın dışına çıkarak, zihinsel tükenmişliklerin kaynaklarından fiilen ve zihnen uzaklaşmak 35.
    2. Büyülenme (Fascination) 135. Doğada inceleme ve gözlem yapma faaliyetleri gibi, yönlendirilmiş dikkat gerektirmeyen olay desenlerini barındırarak zihinsel dinlenme sağlamak 35.
    3. Kapsam (Extent) 345. Bir alanın sınırsız olma hissini uyandırması 3.
    4. Uyumluluk (Compatibility) 345. Bir ortamda bulunan, kişinin tercihlerini ve hedeflerini karşılayan özellikler 3.
    Dikkat Restorasyonu Teorisi, çevre psikolojisi uzmanları Rachel Kaplan ve Stephen Kaplan tarafından 1989 yılında geliştirilmiştir 3.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

      Yanıtı değerlendir

      5 kaynak

      1. 9lib.net
        1
      2. kavrakoglu.com
        2
      3. medium.com
        3
      4. academia.edu
        4
      5. toad.halileksi.net
        5

    • Kapsam (Extent) neden önemlidir?

    • Uzaklaşma (Being-Away) stresi nasıl azaltır?

    • Ahenk (Compatibility) mekan algısını nasıl etkiler?

    • Daha fazla bilgi

  • Yazeka nedir?
Seçili sitelerdeki metinlere göre Yazeka tarafından oluşturulan yanıtlardır. Hatalar içerebilir. Önemli bilgileri kontrol ediniz.
  • © 2025 Yandex
  • Gizlilik politikası
  • Kullanıcı sözleşmesi
  • Hata bildir
  • Şirket hakkında
{"9sq80":{"state":{"logoProps":{"url":"https://yandex.com.tr"},"formProps":{"action":"https://yandex.com.tr/search","searchLabel":"Bul"},"services":{"activeItemId":"answers","items":[{"url":"https://yandex.com.tr/gundem/","title":"Gündem","id":"agenda"},{"url":"https://yandex.com.tr/shopping/","title":"Alışveriş","id":"shopping"},{"url":"https://yandex.com.tr/finance/","title":"Finans","id":"finance"},{"url":"https://yandex.com.tr/yacevap/","title":"YaCevap","id":"answers"},{"url":"https://yandex.com.tr/yaozet/","title":"YaÖzet","id":"summary"},{"url":"https://yandex.com.tr/travel/","title":"Seyahat","id":"travel"},{"url":"https://yandex.com.tr/video/search?text=popüler+videolar","title":"Video","id":"video"},{"url":"https://yandex.com.tr/gorsel/","title":"Görsel","id":"images"}]},"userProps":{"loggedIn":false,"ariaLabel":"Menü","plus":false,"birthdayHat":false,"child":false,"dialogProps":{"host":"yandex.com.tr","lang":"tr","project":"neurolib","queryParams":{"exp_flags":"skin","preset":"oceania","utm_source":"portal-neurolib"},"retpath":"https%3A%2F%2Fyandex.com.tr%2Fyacevap%2Fc%2Fpsikoloji-ve-iliskiler%2Fq%2Fkaplan-ve-kaplan-in-dikkat-restorasyon-teorisi-nedir-1257459045%3Fncrnd%3D49141","tld":"com.tr","platform":"desktop"},"className":"PortalHeader-User"},"suggestProps":{"selectors":{"form":".HeaderForm","input":".HeaderForm-Input","submit":".HeaderForm-Submit","clear":".HeaderForm-Clear","layout":".HeaderForm-InputWrapper"},"suggestUrl":"https://yandex.com.tr/suggest/suggest-ya.cgi?show_experiment=222&show_experiment=224","deleteUrl":"https://yandex.com.tr/suggest-delete-text?srv=web&text_to_delete=","suggestPlaceholder":"Yapay zeka ile bul","platform":"desktop","hideKeyboardOnScroll":false,"additionalFormClasses":["mini-suggest_theme_tile","mini-suggest_overlay_tile","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_prevent-empty_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_personal_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_rich_yes","mini-suggest_overlay_dark","mini-suggest_large_yes","mini-suggest_copy-fact_yes","mini-suggest_clipboard_yes","mini-suggest_turboapp_yes","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_affix_yes","mini-suggest_carousel_yes","mini-suggest_traffic_yes","mini-suggest_re-request_yes","mini-suggest_source_yes","mini-suggest_favicon_yes","mini-suggest_more","mini-suggest_long-fact_yes","mini-suggest_hide-keyboard_yes","mini-suggest_clear-on-submit_yes","mini-suggest_focus-on-change_yes","mini-suggest_short-fact_yes","mini-suggest_app_yes","mini-suggest_grouping_yes","mini-suggest_entity-suggest_yes","mini-suggest_redesigned-navs_yes","mini-suggest_title-multiline_yes","mini-suggest_type-icon-wrapped_yes","mini-suggest_fulltext-highlight_yes","mini-suggest_fulltext-insert_yes","mini-suggest_lines_multi"],"counter":{"service":"neurolib_com_tr_desktop","url":"//yandex.ru/clck/jclck","timeout":300,"params":{"dtype":"stred","pid":"0","cid":"2873"}},"noSubmit":false,"formAction":"https://yandex.com.tr/search","tld":"com.tr","suggestParams":{"srv":"serp_com_tr_desktop","wiz":"TrWth","yu":"1728654701765337912","lr":20815,"uil":"tr","fact":1,"v":4,"use_verified":1,"safeclick":1,"skip_clickdaemon_host":1,"rich_nav":1,"verified_nav":1,"rich_phone":1,"use_favicon":1,"nav_favicon":1,"mt_wizard":1,"history":1,"nav_text":1,"maybe_ads":1,"icon":1,"hl":1,"n":10,"portal":1,"platform":"desktop","mob":0,"extend_fw":1,"suggest_entity_desktop":"1","entity_enrichment":"1","entity_max_count":"5"},"disableWebSuggest":false},"context":{"query":"","reqid":"1765337997361496-876088642535250741-balancer-l7leveler-kubr-yp-vla-132-BAL","lr":"20815","aliceDeeplink":"{\"text\":\"\"}"},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"9sq8w01-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"header"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"header"},"9sq81":{"state":{"links":[{"id":"main","url":"/yacevap/","title":"Ana Sayfa","target":"_self"},{"id":"technologies","url":"/yacevap/c/teknoloji","title":"Teknoloji","target":"_self"},{"id":"psychology-and-relationships","url":"/yacevap/c/psikoloji-ve-iliskiler","title":"Psikoloji ve İlişkiler","target":"_self"},{"id":"science-and-education","url":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim","title":"Bilim ve Eğitim","target":"_self"},{"id":"food","url":"/yacevap/c/yemek","title":"Yemek","target":"_self"},{"id":"culture-and-art","url":"/yacevap/c/kultur-ve-sanat","title":"Kültür ve Sanat","target":"_self"},{"id":"tv-and-films","url":"/yacevap/c/filmler-ve-diziler","title":"Filmler ve Diziler","target":"_self"},{"id":"economics-and-finance","url":"/yacevap/c/ekonomi-ve-finans","title":"Ekonomi ve Finans","target":"_self"},{"id":"games","url":"/yacevap/c/oyun","title":"Oyun","target":"_self"},{"id":"sport","url":"/yacevap/c/spor","title":"Spor","target":"_self"},{"id":"beauty-and-style","url":"/yacevap/c/guzellik-ve-moda","title":"Güzellik ve Moda","target":"_self"},{"id":"useful-tips","url":"/yacevap/c/faydali-ipuclari","title":"Faydalı İpuçları","target":"_self"},{"id":"auto","url":"/yacevap/c/otomobil","title":"Otomobil","target":"_self"},{"id":"law","url":"/yacevap/c/hukuk","title":"Hukuk","target":"_self"},{"id":"travel","url":"/yacevap/c/seyahat","title":"Seyahat","target":"_self"},{"id":"animals-and-nature","url":"/yacevap/c/hayvanlar-ve-doga","title":"Hayvanlar ve doğa","target":"_self"},{"id":"health","url":"/yacevap/c/saglik","title":"Sağlık","target":"_self"},{"id":"other","url":"/yacevap/c/diger","title":"Diğer","target":"_self"}],"activeLinkId":"psychology-and-relationships","title":"Kategoriler","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"9sq8w02-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"header-categories"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"header-categories"},"9sq82":{"state":{"tld":"com.tr","markdown":"**Kaplan ve Kaplan'ın Dikkat Restorasyonu Teorisi (ART),** insanların günlük hayatlarındaki zihinsel yorgunluğunun ve stresin, doğal çevre ve etmenlerle azaltılabileceğini savunan bir teoridir [```1```](https://tr.wikipedia.org/wiki/Dikkat_restorasyonu_kuram%C4%B1)[```3```](https://9lib.net/article/restoratif-%C3%A7evreler-i%CC%87le-i%CC%87lgili-kavramlar-ve-teoriler.q05xllnx). \n\nBu teoriye göre, doğanın dört temel restoratif özelliği bulunmaktadır [```4```](https://toad.halileksi.net/wp-content/uploads/2022/07/algilanan-restoratiflik-olcegi-toad.pdf)[```5```](https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2982004):\n\n1. **Uzaklaşma (Being-away)** [```3```](https://9lib.net/article/restoratif-%C3%A7evreler-i%CC%87le-i%CC%87lgili-kavramlar-ve-teoriler.q05xllnx)[```4```](https://toad.halileksi.net/wp-content/uploads/2022/07/algilanan-restoratiflik-olcegi-toad.pdf)[```5```](https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2982004). Günlük rutin hayatın dışına çıkarak, zihinsel tükenmişliklerin kaynaklarından fiilen ve zihnen uzaklaşmak [```3```](https://9lib.net/article/restoratif-%C3%A7evreler-i%CC%87le-i%CC%87lgili-kavramlar-ve-teoriler.q05xllnx)[```5```](https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2982004).\n2. **Büyülenme (Fascination)** [```1```](https://tr.wikipedia.org/wiki/Dikkat_restorasyonu_kuram%C4%B1)[```3```](https://9lib.net/article/restoratif-%C3%A7evreler-i%CC%87le-i%CC%87lgili-kavramlar-ve-teoriler.q05xllnx)[```5```](https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2982004). Doğada inceleme ve gözlem yapma faaliyetleri gibi, yönlendirilmiş dikkat gerektirmeyen olay desenlerini barındırarak zihinsel dinlenme sağlamak [```3```](https://9lib.net/article/restoratif-%C3%A7evreler-i%CC%87le-i%CC%87lgili-kavramlar-ve-teoriler.q05xllnx)[```5```](https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2982004).\n3. **Kapsam (Extent)** [```3```](https://9lib.net/article/restoratif-%C3%A7evreler-i%CC%87le-i%CC%87lgili-kavramlar-ve-teoriler.q05xllnx)[```4```](https://toad.halileksi.net/wp-content/uploads/2022/07/algilanan-restoratiflik-olcegi-toad.pdf)[```5```](https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2982004). Bir alanın sınırsız olma hissini uyandırması [```3```](https://9lib.net/article/restoratif-%C3%A7evreler-i%CC%87le-i%CC%87lgili-kavramlar-ve-teoriler.q05xllnx).\n4. **Uyumluluk (Compatibility)** [```3```](https://9lib.net/article/restoratif-%C3%A7evreler-i%CC%87le-i%CC%87lgili-kavramlar-ve-teoriler.q05xllnx)[```4```](https://toad.halileksi.net/wp-content/uploads/2022/07/algilanan-restoratiflik-olcegi-toad.pdf)[```5```](https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2982004). Bir ortamda bulunan, kişinin tercihlerini ve hedeflerini karşılayan özellikler [```3```](https://9lib.net/article/restoratif-%C3%A7evreler-i%CC%87le-i%CC%87lgili-kavramlar-ve-teoriler.q05xllnx).\n\nDikkat Restorasyonu Teorisi, çevre psikolojisi uzmanları Rachel Kaplan ve Stephen Kaplan tarafından 1989 yılında geliştirilmiştir [```3```](https://9lib.net/article/restoratif-%C3%A7evreler-i%CC%87le-i%CC%87lgili-kavramlar-ve-teoriler.q05xllnx).","sources":[{"sourceId":1,"url":"https://9lib.net/article/restoratif-%C3%A7evreler-i%CC%87le-i%CC%87lgili-kavramlar-ve-teoriler.q05xllnx","title":"Restoratif Çevreler İle İlgili Kavramlar ve Teoriler","shownUrl":"https://9lib.net/article/restoratif-%C3%A7evreler-i%CC%87le-i%CC%87lgili-kavramlar-ve-teoriler.q05xllnx","rel":"nofollow"},{"sourceId":2,"url":"https://kavrakoglu.com/beyin-salatasi-3/","title":"Beyin Salatası 3 - Füsun Kavrakoğlu","shownUrl":"https://kavrakoglu.com/beyin-salatasi-3/","rel":"nofollow"},{"sourceId":3,"url":"https://medium.com/@alipala/do%C4%9Fa-ve-beynimiz-ecaefd6f86dd","title":"Doğa ve Beynimiz. Sevgili Arkadaşlar, Çok Önceden | Medium","shownUrl":"https://medium.com/@alipala/do%C4%9Fa-ve-beynimiz-ecaefd6f86dd","rel":"nofollow"},{"sourceId":4,"url":"https://www.academia.edu/93457136/GE%C3%87M%C4%B0%C5%9ETEN_GELECE%C4%9EE_B%C4%B0YOF%C4%B0L%C4%B0K_TASARIM_ENGELLER_%C3%87%C3%96Z%C3%9CM_%C3%96NER%C4%B0LER%C4%B0_VE_POTANS%C4%B0YELLER","title":"(PDF) Geçmişten Geleceğe Biyofilik Tasarım: Engeller...","shownUrl":"https://www.academia.edu/93457136/GE%C3%87M%C4%B0%C5%9ETEN_GELECE%C4%9EE_B%C4%B0YOF%C4%B0L%C4%B0K_TASARIM_ENGELLER_%C3%87%C3%96Z%C3%9CM_%C3%96NER%C4%B0LER%C4%B0_VE_POTANS%C4%B0YELLER","rel":"nofollow"},{"sourceId":5,"url":"https://toad.halileksi.net/wp-content/uploads/2022/07/algilanan-restoratiflik-olcegi-toad.pdf","title":"Çevrenin Restoratif Kalitesinin Ölçümü: Algılanan Restoratiflik","shownUrl":"https://toad.halileksi.net/wp-content/uploads/2022/07/algilanan-restoratiflik-olcegi-toad.pdf","rel":"nofollow"}],"isHermione":false,"headerProps":{"header":"Kaplan ve Kaplan'ın dikkat restorasyon teorisi nedir?","homeUrl":"/yacevap/","categoryUrl":"/yacevap/c/psikoloji-ve-iliskiler","categoryTitle":"Psikoloji ve İlişkiler","canUseNativeShare":false,"tags":[{"href":"/yacevap/t/psikoloji","text":"Psikoloji"},{"href":"/yacevap/t/doga","text":"Doğa"},{"href":"/yacevap/t/zihinselsaglik","text":"ZihinselSağlık"},{"href":"/yacevap/t/dikkat","text":"Dikkat"}],"extralinksItems":[{"variant":"reportFeedback","reportFeedback":{"feature":"YazekaAnswers","title":"Bu yanıtta yanlış olan ne?","checkBoxLabels":[{"value":"Uygunsuz veya aşağılayıcı yanıt"},{"value":"Soruma yanıt verilmedi"},{"value":"Bilgi hataları var"},{"value":"Bilgi yetersiz"},{"value":"Bilgi güncel değil"},{"value":"Görüntüleme hataları"},{"value":"Yanıtta kullanılan kaynaklar güvenilir değil"},{"value":"Bu soru için yanıt gerekmiyor"},{"value":"Diğer"}]}}]},"suggestProps":{"suggestItems":[{"id":0,"text":"Kapsam (Extent) neden önemlidir?","url":"/search?text=Kaplan+ve+Kaplan%27%C4%B1n+Dikkat+Restorasyonu+Teorisi%27nde+Kapsam+%28Extent%29+neden+%C3%B6nemli%3F&promo=force_neuro"},{"id":1,"text":"Uzaklaşma (Being-Away) stresi nasıl azaltır?","url":"/search?text=Uzakla%C5%9Fma+stresi+nas%C4%B1l+azalt%C4%B1r%3F&promo=force_neuro"},{"id":2,"text":"Ahenk (Compatibility) mekan algısını nasıl etkiler?","url":"/search?text=Kaplan+ve+Kaplan%27%C4%B1n+Dikkat+Restorasyonu+Teorisi%27nde+ahenk+mekan+alg%C4%B1s%C4%B1n%C4%B1+nas%C4%B1l+etkiler%3F&promo=force_neuro"},{"id":-1,"url":"/search?text=Kaplan+ve+Kaplan%27%C4%B1n+dikkat+restorasyon+teorisi+nedir%3F&promo=force_neuro","text":"Daha fazla bilgi"}]},"feedbackProps":{"feature":"YazekaAnswers","baseProps":{"metaFields":{"yandexuid":"1728654701765337912","reqid":"1765337997361496-876088642535250741-balancer-l7leveler-kubr-yp-vla-132-BAL"}},"positiveCheckboxLabels":[{"value":"Yanıtı çok beğendim"},{"value":"Yanıtta gerekli bilgiler var"},{"value":"Kolay anlaşılır"},{"value":"Diğer"}],"negativeCheckboxLabels":[{"value":"Uygunsuz veya aşağılayıcı yanıt"},{"value":"Soruma yanıt verilmedi"},{"value":"Bilgi hataları var"},{"value":"Bilgi yetersiz"},{"value":"Bilgi güncel değil"},{"value":"Görüntüleme hataları"},{"value":"Yanıtta kullanılan kaynaklar güvenilir değil"},{"value":"Bu soru için yanıt gerekmiyor"},{"value":"Diğer"}]},"dialogStoreProps":{"baseUrl":""},"globalStoreProps":{"imageBackendUrl":"https://yandex.com.tr/images-apphost/image-download?cbird=171","query":"","retina":false,"avatarId":"0","isMacOS":false,"isEmbeddedFuturis":false,"brand":"yazeka","device":{"isIOS":false,"platform":"desktop"}},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"9sq8w03-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"question"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"question"},"9sq83":{"state":{"relatedMaterials":[],"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"9sq8w04-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"related"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"related"},"9sq84":{"state":{"tld":"com.tr","isIos":false,"isQuestionPage":true,"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"9sq8w05-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"ask_question"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"ask_question"},"9sq85":{"state":{"generalLinks":[{"id":"privacy-policy","text":"Gizlilik politikası","url":"https://yandex.com.tr/legal/privacy_policy/"},{"id":"terms-of-service","text":"Kullanıcı sözleşmesi","url":"https://yandex.com.tr/legal/tos/"},{"id":"report-error","text":"Hata bildir","url":"https://forms.yandex.com.tr/surveys/13748122.01a6645a1ef15703c9b82a7b6c521932ddc0e3f7/"},{"id":"about-company","text":"Şirket hakkında","url":"https://yandex.com.tr/project/portal/contacts/"}],"copyright":{"url":"https://yandex.com.tr","currentYear":2025},"socialLinks":[{"url":"https://www.tiktok.com/@yandex.turkiye","type":"tiktok","title":"TikTok"},{"url":"https://www.youtube.com/@YandexTurkiye","type":"youtube","title":"Youtube"},{"url":"https://www.facebook.com/YandexComTr","type":"facebook","title":"Facebook"},{"url":"https://www.instagram.com/yandex__turkiye/","type":"instagram","title":"Instagram"},{"url":"https://x.com/yndxturkiye","type":"x","title":"X"}],"categoriesLink":[],"disclaimer":"Seçili sitelerdeki metinlere göre Yazeka tarafından oluşturulan yanıtlardır. Hatalar içerebilir. Önemli bilgileri kontrol ediniz.","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"9sq8w06-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"footer"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"footer"}}