Tarihi restorasyon kuramı, sanat eserlerinin veya mimari yapıların tarihi ve estetik boyutlarıyla fiziksel bütünlüğü içinde metodik olarak tanınması ve anlaşılması sürecini ifade eder. Bu kuram, farklı yaklaşımlarla şekillenmiştir: Cesare Brandi'nin Eleştirel Restorasyon Görüşü: Restorasyonu "eylem halindeki eleştiri" olarak tanımlar ve sanat eserinin malzeme bütünlüğüne saygı gösterilmesini vurgular. Luca Beltrami'nin Tarihi Restorasyon Kuramı: Yapıların restorasyonunda tarihi belgelerden sağlanacak veriler ışığında hareket etmeyi esas alır. Camillo Boito'nun Çağdaş Restorasyon Anlayışı: Restorasyonun daha bilimsel niteliklerle ve çevre dokusuyla uyumlu biçimde korunmasını savunur. Ayrıca, tarih bilimi terminolojisinde restorasyon, bir politik durumun yeniden kurulması, kural olarak da bir devrim sonucu devrilmiş bir hanedanın yeniden iktidara gelişi anlamına gelir.