Saltuklular (Saltuklu Beyliği), Malazgirt Meydan Muharebesi'nden (1071) sonra, Büyük Selçuklu Devleti'nin Anadolu'daki beyliklerinden biri olarak, Selçuklu komutanı Saltuk Bey tarafından kurulmuştur. Başkentleri Erzurum olup, hakimiyet sahaları Erzurum, Bayburt, Pasinler, Tercan, Ispir, Oltu, Tortum gibi bölgeleri içermiştir. En parlak döneminde, bugünkü Erzurum ve Bayburt illerinin tamamını, Erzincan'ın doğusundaki toprakları, Kars'ın büyük bölümünü ve Ağrı ile Muş illerinin kuzeyindeki toprakları kapsamıştır. Kültür, sanat ve mimariye önem veren Saltuklular, Erzurum Ulu Camii, Kale Camii, Tepsi Minare, Üç Kümbetler ve Mama Hatun Türbesi gibi önemli eserler bırakmıştır. 1202 yılında, Türkiye Selçuklu Sultanı Rükneddin Süleyman Şah tarafından Erzurum'un alınmasıyla beyliğe son verilmiştir.