Efes'in hikayesi, göç ve yeni başlangıçlarla örülüdür 3.

Efes, M.Ö. 10. yüzyılda Atina Kralı Kodros'un oğlu Androclos tarafından kurulmuştur 134. Androclos, Yunanistan'daki Dor istilasından kaçarken bir Apollon kehanetine göre, kuracağı şehrin yerini bir balık ve bir domuz gösterecektir 134.

Bir gün, yemek yaparken tavadan düşen bir balık, çalıların arkasına saklanan bir domuzu rahatsız eder ve domuz korkup kaçar 14. Androclos, domuzu takip eder ve domuzu öldürdüğü yerde Efes şehrini kurar 14.

Androclos, Karyalılarla yaptığı savaşlarda öldüğünde, Efes'in ilk kralının anısına bir anıt mezar yaptırılmıştır 1. Türbenin "Magnesia Kapısı" çevresinde yer aldığı düşünülmektedir 1.

Bugün gezilen Efes ise Büyük İskender'in generallerinden Lisimahos tarafından M.Ö. 300 yıllarında kurulmuştur 4.

Efes, antik dünyanın en önemli şehirlerinden biri olmuş, özellikle Artemis Tapınağı sayesinde büyük bir dini çekim merkezi haline gelmiştir 5. Roma İmparatorluğu döneminde ise Efes, Asya eyaletinin başkenti olmuş ve en parlak dönemini yaşamıştır 5.

Ancak zamanla depremler, istilalar ve limanın alüvyonlarla dolması, Efes’in önemini kaybetmesine neden olmuştur 5. 15. yüzyılda tamamen terk edilen şehir, doğanın içinde kaybolmuş ve yüzyıllar boyunca unutulmuştur 5.

Bugün hala süren kazılar, Efes’in geçmişine dair yeni bilgiler sunmaya devam etmektedir 5.