Değirmen filminin sonunda, Osmanlı İmparatorluğu'nun sembolü olan bir deprem söylentisi ile başlayan olaylar, imparatorluğun yıkılışını ve bir devrin sonunu simgeler. Gerçek deprem: Filmde, bir bağ evi eğlencesinde deprem olduğu sanılır. Yolsuzluk ve düzenbazlık: Kasaba ileri gelenleri ve memurlar, durumu kurtarmak için el birliğiyle kasabayı depremden yıkılmış gibi gösterir ve yardımları kendi menfaatleri için kullanır. Görevden ayrılma: Halil Hilmi Bey, yaşananlara dayanamayarak devlet hizmetinden ayrılır. Savaş ve seferberlik: Savaş başlar ve seferberlik ilan edilir. Filmin sonunda, Nadya'nın kimin odasında olduğu görüldüğünde, tüm olayların özeti anlaşılır.