Orhan Kemal'in "Eskici ve Oğulları" romanının özeti şu şekildedir: Trablusgarp Savaşı'nda bir bacağını kaybeden Topal Eskici, iki oğlu Mehmet ve Ali ile birlikte ayakkabı tamircisi olarak çalışmaktadır. Mehmet, fabrikadaki işini kaybedince babasının yanına döner. Ancak pamuk toplama işi bekledikleri gibi gitmez; ısı, yorgunluk ve sinekler aileyi zorlar. Bu sırada, Topal Eskici'nin kızı Zeliha ile şoför Ünal arasında bir ilişki başlar. Topal Eskici, bir tartışma sırasında en büyük oğlunu yumrukladıktan sonra şehre dönmeye karar verirler. Topal Eskici, her şeyini satarak ve borç alarak oğullarını ve torunlarını iyileştirmeyi başarır, ancak bu süreçte tek gelir kaynakları olan dükkânlarını kaybederler. Roman, ailenin yoksullukla mücadelesi ve bu süreçte yaşadıkları çatışmaları anlatır.