Alemdar kelimesi, Farsça kökenli "dar" (tutan, sahip olan) ekiyle "alem" (bayrak, sancak) kelimesinden türetilmiş olup, "bayrak taşıyan kimse" anlamına gelir .
Ayrıca, önder, lider ve yol gösteren manalarında da kullanılır .
Osmanlı ve Selçuklu devletlerinde, saltanat sancaklarını veya asker birliklerinin bayraklarını taşımakla görevli kişilere alemdar denirdi .