Ozonoliz ve ozonid nedir?

Ozonoliz, organik bir reaksiyon olup, doymamış bağların ozon (O3) ile parçalanmasıdır 23. Bu reaksiyon sonucunda, aldehitler, ketonlar ve karboksilik asitler gibi karbonil grupları oluşur 23. Reaksiyon, alkenlere, alkinlere ve azo bileşiklerine uygulanabilir 3.

Ozonid, ozonoliz reaksiyonunda ara ürün olarak oluşan nispeten kararlı bir yapıdır 23. İlk olarak molozonid oluşur, ardından bu molozonid, karbonil oksit (Criegee ara ürünü veya Criegee zwitterion) ve aldehit veya ketona dönüşür 23. Daha sonra, bu ürünler tekrar reaksiyona girerek trioksolan olarak bilinen ozonidi oluşturur 3.

Ozonoliz reaksiyonunun sonucu, başlangıç malzemesinin yapısına ve reaksiyon koşullarına bağlı olarak değişir 23. Örneğin, tek ikameli alkenler ozonolize uğradığında aldehit karışımı oluşurken, üç ikameli alkenler bir aldehit ve bir keton oluşturur 2. Oksidatif bir süreçte ise aldehitler karboksilik asitlere oksitlenir 2.