Karacadağ'ın aktif olmamasının nedeni, uzun zaman önce sönmüş bir yanardağ olmasıdır 124.

Bilim insanlarına göre, Karacadağ en son yaklaşık 100 bin yıl önce patlamıştır 45. Daha önceki patlamanın ise yaklaşık 600 bin yıl önce gerçekleştiği tahmin edilmektedir 45.

Ancak, bu kadar uzun bir zaman dilimi, Karacadağ’ın tamamen sönmüş olduğu anlamına gelmeyebilir 4. Uzmanlar, bölgenin sismik hareketlerini yakından takip etmekte ve jeotermal kaynakların varlığının, yer altındaki magma hareketliliğinin tamamen durmadığını gösterebileceğini belirtmektedir 4.

Bir yanardağı tamamen sönmüş kabul etmenin yanlış olduğunu ve Türkiye’de düşük de olsa hala volkanik risk bulunduğunu belirten bilim insanları, Karacadağ’ın gelecekte yeniden patlayabileceğine dair ihtimaller üzerinde de durmaktadır 34.