Tutsak ikilemi
Yazeka
Arama sonuçlarına dayanarak oluşturuldu
Tutsak ikilemi, sosyal bilimlerde iki kişinin iletişim kuramadığı bir senaryoda, kendi çıkarını ön planda tutmanın grup çıkarına zarar verdiği durumu ifade eder. 1950'lerde Merrill Flood ve Melvin Dresher tarafından geliştirilen bu model, itiraf eden tarafın serbest kalırken diğerinin uzun hapis cezası alması gibi paradoksal sonuçlar üretir.
Oyun teorisinin temel örneklerinden biri olan bu ikilem, Nash denge çözümü ile açıklanır: rasyonel davranış, optimal olmayan sonuçlara yol açar. Örneğin, iki şirketin rekabette dominant strateji olarak fiyat kırma kararı alması, her ikisini de zarara uğratır.
Tutsak ikileminin gerçek hayattaki karşılığı, işbirliği ve güven eksikliğinin yarattığı çıkmazları vurgular. Bu durum, ekonomi ve politika gibi alanlarda stratejik karar alma süreçlerini anlamak için kullanılır.