Mazdek

Mazdek, Sasani İmparatorluğu döneminde Zerdüştlük temelli bir reform hareketi başlatan din adamıdır. Sosyal eşitlik ve ortak mülkiyet ilkelerini savunarak zenginlerin mallarını yoksullarla paylaşmayı hedeflemiştir.

Öğretisi, düalist kozmoloji (iyi ve kötü mücadelesi) ve dini formalitelerin azaltılması gibi Maniheizm ile benzerlikler taşır. Taraftarları, kadınların ortak kullanımı gibi tartışmalı uygulamaları benimsemiştir.123

Hareketi, Sasani taht kavgaları ve adaletsizliklerle zayıflayan imparatorlukta geniş destek bulmuş, ancak Ak Hunlar destekli askeri müdahalelerle bastırılmıştır.45