János Bolyai

Janos Bolyai, Macaristan’ın bir taşra kasabasındaki matematik öğretmeninin oğluydu.

Babası Farkas Bolyai, ünlü matematikçi Gauss’un da orada öğrenci olduğu yıllarda Göttingen’de okumuştu. Birbirleriyle ara sıra yazışmayı sürdürüyorlardı.

Baba Bolyai, uzun bir süre Euclid’in beşinci aksiyomunu (paralellik aksiyomunun bağımsız bir aksiyom mu olduğu yoksa diğer aksiyomlardan türetilebilir mi olduğu sorusu, matematikçileri yüzyıllardır uğraştırıyordu) kanıtlamaya çabalamış ama kesin bir sonuca varamamıştı.

Bolyai bu düşüncelerini babasının yazdığı bir kitabın eki olarak 1832’de yayımladı. Lobachevsky’nin ilk kez 1829’da (Bolyai’nin yayınından üç yıl önce) yayımlanan ve aynı devrimci görüşleri içeren kitabı 1840’da Almanca olarak da basılınca üzüntüsü dayanılmaz bir hal aldı. Lobachevsky’nin kitabının daha önce yayımlanmış olması Bolyai’ye son darbe oldu. Bu tarihten sonra Janos Bolyai matematiği bırakmıştır.

Bilim tarihi, Bolyai’nin adını, Gauss ve Lobachevsky ile birlikte yeni bir geometri kuramının yaratıcılarından biri olarak kabul etmiştir.