TÜRKİYE'DE REKLAM VE TANITIMI YASAKLANAN VEYA KISITLANAN ÜRÜN VE HİZMETLERİN LİSTESİ*

Bu belgenin İngilizce sürümüne bu adresten ulaşılabilir.

İşbu metin, Türkiye'de reklamı yasaklanan veya kısıtlanan mal ve hizmetler listesi olup https://yandex.com.tr/legal/offer_direct adresinde yer alan Yandex Online Reklam Hizmeti Sözleşmesi’nin ayrılmaz bir parçasıdır. Bu metinde kullanılan tüm terimler, ilgili sözleşmede tanımlandığı şekilde anlaşılmalıdır.

Aşağıdaki ürün ve hizmetlerin (ve ilgili ürünlerin/hizmetlerin üreticilerinin/ satıcılarının) Türkiye'de Konum Tabanlı Hedefleme ile Yandex servislerinde ve/veya Yandex aracılığı ile reklamı yapılmayacaktır:

• Alkollü içecekler (ve bunların kullanımıyla ilgili her türlü faaliyet),
• Tütün ürünleri, bunların kullanımıyla ilişkili her türlü ürün,
• Uyuşturucu veya herhangi bir aktivite kolaylaştırıcı ve uyarıcı maddeler,
• Hastaneler, eczaneler ve doktorlar gibi sağlık hizmetleri
• Tıbbi ilaçlar, beşeri ürünler,
• Silahlar,
• Medyum, astrolog falcı hizmetleri,
• Çöpçatanlık (eş bulma hizmetleri, evlilik aracılığı vb.),
• Kumar oynama, kumarhaneler, online kumarhaneler ve kumar oynama organizasyonuna ve düzenlemesine yardımcı tüm ürün/hizmetler de dâhil; kumar oynamak için yardımcı ürünler ve ilgili bağlantılı kaynaklar,
• Pornografi (ve bu tür içeriğe sahip kaynaklar),
• Fuhuş ve cinsel hizmetler,
• Kürtaj ve ilgili tüm hizmetler,
• Hukuk, denetim hizmetleri ve bunların sağlayıcıları (Avukat, avukatlık ofisi vb),
• Vergi danışmanlığı, hukuki danışmanlığı, tıbbi danışmanlık,
• Alternatif tıbbi tedaviler (masaj, kayropraktik, hacamat, akupunktur, vb.),
• Ruh sağlığı uzmanları (psikologlar, psikiyatrist vb.),
• Organ ve doku alınması ve verilmesine ilişkin reklam ve tanıtımlar,
• Kozmetik cerrahi/işlemler (botoks, burun estetiği, göğüs büyütme vb. )
• Striptiz ve striptiz kulüpleri,
• Zayıflama vaadi içeren ürünler ve hizmetler,
• Hacker hizmetleri,
• Telefon görüşmelerinin izlenmesi ve takibi, kişisel verilere ulaşılması gibi mevzuata fiiller içeren hizmetler ve ürünler,
• Yasadışı bahis siteleri,
• İşitme cihazı merkezlerinde, ısmarlama protez ve ortez merkezlerinde veya optisyenlik müesseselerinde ya da diş protez laboratuvarlarında satışı, uyarlaması veya uygulaması yapılan cihazlar,
• Yalnızca sağlık meslek mensupları tarafından, kullanılması veya uygulanması öngörülen ya da tıbbi cihaz satış merkezlerinde uygulama gerektiren cihazlar,
• Yetişkinler için ürünler (erotik ve cinsel).

2. Türkiye’de reklam ve tanıtımının yapılması sınırlandırılan ürün ve hizmetlerin (ve ilgili üreticilerin/satıcıların) Konum Tabanlı Hedefleme ile Yandex servislerinde ve/veya Yandex aracılığı ile reklamının yapılması, bu reklamların ilgili mevzuatlardaki gereklilikleri taşımasına bağlıdır. Sayılanlarla sınırlı olmamak üzere, aşağıda listelenen ürün ve hizmetlerin Yandex servislerinde ve/veya Yandex aracılığı ile yayınlanması belirtilen koşullara tabidir.

2.1. Doğrudan Satış Ve Telepazarlama Reklamları:

• Reklamlar, reklam verenin adı, unvanı, adresi, telefonu ve diğer iletişim bilgileri, tüm vergiler ve nakliye masrafları dahil olmak üzere mal veya hizmetlerin toplam fiyatı ve cayma hakkının bulunduğu durumlarda, bu hakkın kullanılma koşulu ve süresine ilişkin bilgileri içermelidir.
• Bu tür reklamlarda; “ilk kez”, “son”, “sadece”, “tek bir sefer”, “sınırlı satış”, “hepsi satılmak üzere”, “satıldı satılacak” gibi ifadelerle tüketiciler mal veya hizmeti satın almaya teşvik edilemez.

2.2. Çocuklara Yönelik Olan veya Çocukları Etkileme Olasılığı Bulunan Reklamlar Ile Çocukların Oynadığı Reklamlar:

• Çocukların; fiziksel, zihinsel, ahlaki, psikolojik ve toplumsal gelişim özelliklerini olumsuz yönde etkileyebilecek hiçbir ifade ya da görüntü içeremez.
• Hedef kitlesindeki çocukların yaş grubunun özellikleri dikkate alınarak, çocuklarda gerçek dışı beklentilere neden olan veya kurgu ile gerçeklik arasındaki farkı ayırt etmeyi zorlaştıran unsurlar içeremez.
• Belirli bir ürüne sahip olmanın ya da o ürünü kullanmanın çocuğa, yaşıtı olan diğer çocuklara göre fiziksel, sosyal veya psikolojik bir üstünlük sağlayacağına veya o ürüne sahip olmamanın aksi yönde bir etki oluşturacağına yönelik mesajlar içeremez.
• Çocukları tehlikeli durumlara sokabilecek veya tanımadıkları kişilerle ilişki kurmaya ya da bilmedikleri veya tehlikeli yerlere girmeye teşvik edebilecek hiçbir ifade ya da görüntü içeremez.
• Çocukların taklit edebilecekleri şiddet unsurları içeremez.
• Çocukları, kendileri veya çevreleri için tehlike oluşturabilecek araç, gereç ve nesneleri kullanırken veya oynarken gösteremez.
• Kültürel, ahlaki ve olumlu sosyal davranışları bozmaya, değiştirmeye veya kötülemeye yönelik unsurlar içeremez.
• Çocukların ebeveynlerine, öğretmenlerine veya diğer kişilere duyduğu özel güvenin kötüye kullanılmasına yönelik ifade veya görüntüler içeremez.
• Ebeveyn veya öğretmenlerin otoritesini ve sorumluluğunu zayıflatacak veya ortadan kaldıracak unsurlar içeremez.
• Ebeveynlerin çocuklarına yönelik sevgi, şefkat, bağlılık gibi hassasiyetlerini istismar edemez.
• Çocukları, bir mal veya hizmeti edinmek için, ebeveynlerini veya başkalarını ikna etmeye doğrudan teşvik edemez.
• Mal veya hizmetlerin edinilmesi için, çocukların sözleşme yapmalarını ima edecek ifadeler içeremez.
• Mal veya hizmetin her aile bütçesine uygun olduğunu ifade edemez.
• Mal veya hizmetin fiyatının düşük olduğu algısı oluşturacak şekilde, fiyat bilgisinin yanında “yalnızca” veya “sadece” gibi ifadeler içeremez.
• Mal veya hizmeti kullanmanın veya bunlardan yararlanmanın gerektirdiği beceriyi, olması gerekenden az gösteremez.
• Reklamı yapılan mal veya hizmetin kullanımı için ya da reklamda gösterilen sonucun alınabilmesi için ilave mal veya hizmet gerekmesi halinde, reklam bu hususları açıkça içermek zorundadır.
• Önlem alınmadığı takdirde çocukların veya çevresindekilerin sağlığına zarar verebilecek mal veya hizmetler için gerekli önlemlerin alınmasını sağlayan hatırlatıcı simge veya uyarıları içermek zorundadır.
• Mesafeli sözleşmelere ilişkin reklamlar, doğrudan çocukları hedef alan satın alma daveti içeremez.

2.3. Karşılaştırmalı Reklamlar:

• Reklamda, rakiplere ait ürün adı, marka, logo, ticaret unvanı, işletme adı veya diğer ayırt edici unsurlara yer verilmemelidir.
• Reklam, aldatıcı ve yanıltıcı olmamalıdır.
• Reklam, haksız rekabete yol açmamalıdır.
• Reklam, rakiplerin mallarını, hizmetlerini, faaliyetlerini veya diğer özelliklerini kötülememeli veya itibarsızlaştırmamalıdır.
• Reklam, reklam veren ile rakip markanın ticaret unvanı, işletme adı veya diğer bir ayırt edici işareti ya da mal veya hizmetleri ile ilgili karışıklığa yol açmamalıdır.
• Menşei belirtilmiş mal veya hizmete ilişkin karşılaştırmada, mal veya hizmetlerin aynı coğrafi yerden olması gereklidir.
• Karşılaştırılan mal veya hizmetlerin, fiyatı da dahil, bir ya da daha fazla maddi, esaslı, doğrulanabilir ve tipik özelliğinin objektif olarak karşılaştırılması gereklidir.
• Karşılaştırma, nesnel, ölçülebilir, sayısal verilere dayanıyorsa, bu iddiaların bilimsel test, rapor veya belgelerle ispatlanması gereklidir.
• Karşılaştırılan mal veya hizmetlerin aynı ihtiyaçları karşılaması ya da aynı amaca yönelik olması gereklidir.
• Tüketiciye fayda sağlayacak bir hususun karşılaştırılması gereklidir.
• Gıda reklamlarında, sağlık beyanı kapsamına giren hususlar karşılaştırmamalıdır.
• Takviye edici gıdalar hiçbir şekilde karşılaştırılmamalıdır.
• Beslenme beyanı kapsamındaki hususların reklamlarda karşılaştırma unsuru olarak kullanılması ilgili mevzuat hükümlerine göre yapılır.
• Fiyat düzenlemeleri ile etkin piyasa gücü yükümlülükleri ilgili idari otoriteler tarafından belirlenen sektörlere ilişkin reklamlarda fiyat karşılaştırması yapılmamalıdır.
• Reklam, Reklam Kurulunca belirlenen ilkelere aykırı olmamalıdır.

2.4. İndirimli Satış Reklamları:

• Bir mal veya hizmete ilişkin indirim yapıldığını gösteren yazılı, sesli veya görsel herhangi bir ibarenin yer aldığı reklamlarda; indirimden önceki fiyat, indirimli satışın başlangıç ve bitiş tarihleri ile indirimli olarak satışa sunulan mal veya hizmetin miktarı sınırlı ise bu miktarın açık ve anlaşılır bir biçimde belirtilmesi zorunludur.
• İndirimli satış reklamlarında, hangi mal veya hizmetlerin indirimli satışa konu edileceği veya ne kadar indirim uygulanacağı hususlarında anlam karışıklığına yol açarak tüketicileri yanıltabilecek veya gerçekte olduğundan daha fazla indirim uygulanıyormuş izlenimi oluşturacak ifade veya görüntülere yer verilemez.
• Bir mal veya hizmetin indirimden önceki satış fiyatının tespitinde indirimin uygulandığı tarihten önceki otuz gün içinde uygulanan en düşük fiyat esas alınır. Meyve ve sebze gibi çabuk bozulabilen mallara ilişkin reklamlarda indirimin miktarı veya oranı hesaplanırken, indirimli fiyattan bir önceki fiyat esas alınır. Bu hususlara ilişkin ispat külfeti reklam verene aittir.

2.5. Fiyat Bilgisi İçeren Reklamlar:

• Reklamlarda bir mal veya hizmete ilişkin fiyata veya fiyatın hesaplanma yöntemine yer verilmesi halinde, verilen fiyat bilgileri, reklamı yapılan mal veya hizmet ile ilgili olmalıdır. Fiyat hakkında eksik bilgi vermek veya anlam karışıklığına yol açmak suretiyle tüketiciler yanıltılmalıdır.
• Reklamlarda tüketicilerin bilgisine sunulan fiyat, mal veya hizmetin tüm vergiler dâhil toplam satış fiyatı olmalıdır.
• Tüketicinin yaş, cinsiyet, sağlık durumu gibi özellikleri veya ilgili mevzuat nedeniyle bir vergi, resim, harç veya ücretin hesaplanamaması durumunda bu unsurların fiyata dahil olmadığı reklamlarda açıkça belirtilmelidir ve toplam fiyatın hesaplanma yöntemine yer verilmelidir.
• Yurt dışında ifa edilmesi öngörülen paket tur ve eğitim hizmetleri ile yurt dışına yönelik ulaşım ve konaklama hizmetlerinin reklamları hariç olmak üzere, reklamlarda satış fiyatları; “Türk Lirası”, “TL” veya “ ¨ ” şeklinde belirtilmelidir.
• Mal veya hizmetin tesliminden doğan ve tüketici tarafından ödenecek giderlerin bulunması halinde bu giderlerin tutarı; tutarın belirli olmaması halinde ise hesaplanma yöntemi hakkında tüketiciler bilgilendirmelidir.
• Mal veya hizmetin fiyatının başka bir mal veya hizmete bağlı olması halinde, tüketicilerin reklamda yer verilen fiyattan yararlanması için yerine getirilmesi gereken şartlar açıkça belirtilmelidir.
• Taksit tutarlarının verildiği reklamlarda, reklamı yapılan mal veya hizmetin toplam fiyatı ve taksit sayısı, taksit tutarı ile birlikte ve okunabilir büyüklükte gösterilir veya sesli olarak belirtilmelidir.
• Reklamlarda bir mal veya hizmetin, belirli yükümlülükleri yerine getirmek koşuluyla tüketicilere bedelsiz verileceği taahhüt ediliyor ise, buna ilişkin olarak tüketicilerin yerine getirmek zorunda olduğu yükümlülükler reklamın ana mesajında açıkça belirtilmelidir.
• Fiyatın geçerliliği ile ilgili bir süre veya stok sınırı var ise, bu süre ve stok miktarı reklamlarda açıkça belirtilir.
• Bir mal veya hizmete ilişkin olarak tüketicinin satın alma davranışı ve diğer kişisel verileri analiz edilerek sunulan fiyatın kişiselleştirilmiş fiyat olduğu kabul edilir. Tüketiciye bu şekilde bir fiyat sunulması durumunda, bu hususa ilişkin bilgi ile o mal veya hizmet ile ilgili olarak satıcı veya sağlayıcı tarafından belirlenen güncel satış fiyatına ve kişiselleştirilmiş fiyata aynı alanda yer verilmelidir.

2.6. Tibbi Cihaz ve Ürünlerin Reklamları:

• İşitme cihazı merkezlerinde, ısmarlama protez ve ortez merkezlerinde veya optisyenlik müesseselerinde ya da diş protez laboratuvarlarında satışı, uyarlaması veya uygulaması yapılan cihazların reklamı kesinlikle yapılamaz.
• Yalnızca sağlık meslek mensupları tarafından, kullanılması veya uygulanması öngörülen ya da tıbbi cihaz satış merkezlerinde uygulama gerektiren cihazların reklamı kesinlikle yapılamaz.
• Hassasiyet giderme amaçlı diş macunu, bireysel kullanıma yönelik diş protez bakım ürünleri, Kondom, hasta altı bezi inkontinans bakım ürünleri (inkontinans pedi, mesane pedi, ördek, sürgü ve benzeri), sıcak/soğuk kompres (non invaziv), yara bandı, flaster, pamuk, ağız çalkalama suyu, nefes açıcı burun bantları, cerrahi maske, veziküller için kendinden yapışkanlı bası önleyici bant, nasır ve su toplamayı giderme amaçlı parmak ayıracı, steril olmayan tek kullanımlık eldiven, pediatrik burun puvarı reklamları yapılabilir.
• İlk üç maddede sayılanlar hariç olmak üzere diğer tüm cihaz ve ürünlerin tüketiciye hitaben reklamı, yalnızca cihazın satışının yapıldığı internet ortamında yapılabilir. Türkiye İlaç ve Tıbbî Cihaz Kurumunu izni ile yapılan ve sağlık meslek mensuplarına cihazın piyasaya arz edildiğini duyuran gazete/dergi ilanları ile satış merkezlerinin resmî internet sitelerinde yapmış oldukları cihaz bilgilendirmeleri bu kuralın istisnasıdır.
• Reklam faaliyetlerinde Sağlık Bakanlığı’nın ve bağlı kuruluşlarının adı, cihazın araştırmasına katılan sağlık kurum, kuruluş veya kişilerinin adları izinsiz kullanılamaz.
• Hastaya, kullanıcıya ve çevre sağlığına zarar verebilecek ve güvenliğini tehdit edebilecek şekilde herhangi bir reklam faaliyeti yapılamaz.
• Çekiliş, şans oyunları ve benzeri araçlarla reklamı yapılamaz.
• Haksız rekabete yol açacak veya kullanıcının çıkarlarına zarar verecek nitelikte ya da cihazların gerçeğe aykırı, yanıltıcı, abartılmış ya da doğruluğu kanıtlanmamış bilgiler vermek suretiyle reklamı yapılamaz.
• İnsan kullanımı için olan tıbbi ürün ve cihazların tanıtım faaliyetleri, hekimlere, diş hekimlerine ve eczacılara yönelik olarak gerçekleştirilebilir. Tanıtım, tanıtım materyalleri kullanılarak, bilimsel toplantılar ve ürün tanıtım toplantıları düzenlenerek veya desteklenerek ya da ürün tanıtım temsilcileri kullanan bu kişileri ziyaret edilerek gerçekleştirilebilir. Ancak bu ürünler, internet de dahil olmak üzere kamuya açık herhangi bir medya veya iletişim aracı vasıtasıyla doğrudan veya dolaylı olarak kamuoyuna tanıtılamaz.

2.7. Takviye Edici Gıda ve Gıda Reklamları:

-Takviye Edici Gıda Reklamları:

• Takviye edici gıdaların etiketinde, sunumunda ve reklâmında; bir hastalığı önleme, tedavi etme veya iyileştirme özelliğine sahip olduğunu bildiren veya böyle özelliklere atıfta bulunan ifadeler yer alamaz. Ancak bir hastalığı önleme, tedavi etme veya iyileştirme özelliğine sahip olduğu beyan edilmeyen ve organ ismi kullanılmayan ifadeler ticari marka, marka adı veya ticari ad olarak kullanılabilir.
• Takviye edici gıdaların etiketinde, sunumunda ya da reklâmında; besin öğelerinin yeterli ve dengeli bir beslenme ile karşılanamayacağını belirten, ima eden veya vurgulayan ifadeler yer alamaz.
• Takviye edici gıda niteliğindeki ürünlere ilişkin her çeşit memnuniyet ve teşekkür yazısı ya da kişilerin başından geçen ürün tecrübesini anlatan ifade ve görsel sunumlar kullanılamaz. Ürünün kullanılmaması halinde sağlığın olumsuz etkileneceği beyanlarına yer verilemez.
• Takviye edici gıdalarda, sadece Türk Gıda Kodeksi Takviye Edici Gıdalar Tebliği’nde yer alan vitamin ve mineraller, aynı tebliğde belirtilen formlarda ve alt formlarında kullanılabilir ve reklamı bu şekilde yapılabilir.
• Takviye edici gıdalarda kullanılan besin öğelerinin günlük maksimum limitleri etiket beyanı üzerinden Türk Gıda Kodeksi Takviye Edici Gıdalar Tebliği’ne uygun olarak belirlenir. Besin öğeleri dışındaki botanikler ve diğer maddeler ile ilgili Sağlık Bakalnlığı’nca maksimum limiti belirlenen bileşenlerin maksimum limit değerlendirmesi etiket beyanı üzerinden yapılır.
• Türk Gıda Kodeksi Takviye Edici Gıdalar Tebliği’nde belirtilen ve takviye edici gıdaların bileşiminde bulunan botanikler, Sağlık Bakanlığı tarafından oluşturulan ve Sağlık Bakanlığı resmî internet sitesinde yayımlanan bitki listesine uygun olmalıdır.
• Türk Gıda Kodeksi Takviye Edici Gıdalar Tebliği’nde belirtilen ve takviye edici gıdaların bileşiminde bulunan diğer maddeler, Sağlık Bakanlığı’nca oluşturulan ve bakanlık resmî internet sitesinde yayımlanan takviye edici gıdalarda kullanımı yasak ve kısıtlı maddeler listesine uygun olmalıdır.
• Takviye edici gıdalar son tüketiciye sadece hazır ambalajlı olarak sunulmalı ve reklamı bu şekilde yapılmalıdır.
• Beslenme referans değerinin %15’inden az olan besin öğeleri yalnızca etiketin bileşenler listesinde yer alır.
• 2-4 veya 4-10 yaş grubuna yönelik ürünlerin etiketinde ürün adıyla birlikte “2-4 yaş grubu çocukların kullanımına uygundur.” veya “4-10 yaş grubu çocukların kullanımına uygundur.” ifadesi belirtilir. Bu yaş gruplarına yönelik olmayan takviye edici gıdaların etiketinde çocuklara yönelik olduğunu ima eden şekil, resim ve ifade yer alamaz.
• 2 yaşın altındaki bebek ve küçük çocuklar için takviye edici gıda üretilemez ve piyasaya arz edilemez.
• Besin öğeleri dışındaki botanikler ve diğer maddeler ile ilgili Sağlık Bakanlığı’nca belirlenen minimum limitleri karşılamayan bileşenler yalnızca etiketin bileşenler listesinde yer alır.
• Reklamlarda, Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliğinin yer alan gıdaların ve/veya günlük alım dozu esas alınır. Ürünün tüketim biriminin porsiyon büyüklüğünden daha az olması durumunda, bir porsiyon için belirlenen beyan koşulu ürünün tüketim biriminde sağlanır.
• Takviye edici gıdaların etiketinde aşağıdaki ifadelerin beyan edilmesi gerekir:

  • Besin öğesi, botanik ve diğer maddelerden en az biri üzerinden ürünü karakterize eden isim.
  • Üretici tarafından tüketilmesi tavsiye edilen günlük porsiyon miktarı.
  • “Tavsiye edilen günlük porsiyonu aşmayın.” ifadesi.
  • “Takviye edici gıdalar normal beslenmenin yerine geçemez.” ifadesi.
  • “Çocukların ulaşamayacağı yerde saklayın.” ifadesi.
  • “İlaç değildir. Hastalıkların önlenmesi veya tedavi edilmesi amacıyla kullanılmaz.” ifadesi.
  • “Hamilelik ve emzirme dönemi ile hastalık veya ilaç kullanılması durumlarında doktorunuza danışın.” ifadesi veya ürün için gerekli olması durumunda bu ifadeyi daha kısıtlayıcı ifadeler.
  • Üreticinin diğer uyarıları.
• Vitamin ve mineraller için ek olarak aşağıdaki hususlar sağlanmalıdır:

  • Vitaminler ve minerallerin eklendiği ürünlerin beslenme yönünden etiketlenmesi zorunludur. Verilen bilgiler Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketiciyi Bilgilendirme Yönetmeliğinde yer alan enerji değeri ve besin öğeleri miktarları ile vitaminlerin ve minerallerin gıdaya eklendiğindeki toplam mevcut miktarlarını içermelidir.
  • Vitaminlerin ve minerallerin eklendiği gıdaların etiketi, tanıtımı ve reklamı, dengeli ve çeşitli bir beslenmenin gerekli besin öğelerini yeterli miktarlarda sağlayamadığını belirten veya ima eden herhangi bir ifade içeremez.
  • Vitaminlerin ve minerallerin eklendiği gıdaların etiketi, tanıtımı ve reklamı, bir gıdanın besin değerinin eklenen bu besin öğelerinden kaynaklanabileceği konusunda tüketiciyi yanıltıcı veya aldatıcı şekilde olamaz.
  • Vitamin ve mineral içeren takviye edici gıdalarda; üretici tarafından tüketilmesi tavsiye edilen ürünün günlük porsiyonundaki her bir besin öğesinin etikette belirtilen miktarı, 11 yaş ve üzeri bireyler için Türk Gıda Kodeksi Etiketleme Yönetmeliğin’de yer alan beslenme referans değerinin minimum %15’i olur. 4-10 yaş grubu çocuklar için ise bu değerin yarısı alınır.

-Gıda Reklamları

• Gıda reklamları, başta doğası, kimliği, özellikleri, bileşimi, miktarı, dayanıklılığı, menşe ülkesi, imalat veya üretim metodu olmak üzere başlıca nitelikleri açısından, gıdanın sahip olmadığı etkilere veya özelliklere atıfta bulunarak, tüm benzer gıdalar aynı niteliklere sahip olduğu halde, belli bir gıdanın özel niteliklere sahip olduğunu ileri sürerek ve özellikle belirli bileşenler ve/veya besin öğelerinin varlığını veya yokluğunu özel olarak vurgulayarak, gıdanın bileşiminde doğal olarak bulunan bir öğe veya gıdada normal olarak kullanılan bir bileşen farklı bir öğe veya farklı bir bileşen ile ikame edildiği halde, görünüş, tanımlama veya resimli gösterimler vasıtasıyla söz konusu gıdada o öğenin veya o bileşenin varlığını ima ederek yanıltıcı biçimde olamaz.
• Gıda reklamlarında, gıdanın kimliği ve bileşimi, özellikleri veya diğer nitelikleri, özellikle belli tüketici gruplarının sağlığına zararlı olabilecek içerik, güvenli kullanım, muhafaza, dayanıklılık ve gıdanın zararlı veya tehlikeli içeriğine ilişkin sonuçları ve riskleri içeren sağlık etkisine dair bilgileri içerecek şekilde tüketici sağlığının korunmasını ve gıdanın güvenilir kullanımını, özel beslenme ihtiyaçları olanlar dahil tüketicilerin bilinçli olarak seçim yapmasını sağlayacak besin öğeleri, gıda hakkında zorunlu bilgilendirmenin gerekliliği değerlendirilirken ve tüketicilerin bilinçli seçim yapmalarını sağlamak için, tüketicilerin çoğunluğu tarafından özel olarak önem verilen belirli bilgilere duyulan yaygın ihtiyaç ve güvenilir gıdanın piyasaya arzı dikkate alınır.
• Gıda hakkında bilgilendirme doğru, açık ve tüketici için kolay anlaşılır olmalıdır.
• Özel beslenme amaçlı gıdalar hariç, gıdanın bir hastalığı önleme, tedavi etme veya iyileştirme özelliğine sahip olduğuna dair bilgilendirme yapılamaz, bu tür özelliklere atıfta bulunulamaz.
• Çocuklara yönelik programlarının başında, sonunda veya program esnasında ve münhasıran çocuklara yönelik tasarlanan diğer her türlü mecrada, Sağlık Bakanlığı’nca hazırlanan gıda ve içecekler listesinin kırmızı kategorisinde yer alan aşırı tüketimi tavsiye edilmeyen gıda ve içeceklerin reklamı yapılamaz. Bunlar haricindeki ürünlerin reklamının yapılması halinde; televizyonda ekranın alt kısmında izleyiciler tarafından rahatça okunabilir akar bant şeklinde, diğer mecralarda ise mecranın yapısına uygun bir şekilde ve içerisinde düzenli ve dengeli beslenmeyi teşvik eden ifadelere yer veren yazılı veya sözlü uyarılarla birlikte yapılır. (Hangi ürün gruplarında hangi ifadelerin kullanılacağı Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenir.)
• Aşırı tüketimi tavsiye edilmeyen gıdaların satışını artırmaya yönelik uygulamalar kapsamında, çocuklar hedef alınarak, asıl ürünün dışında çocukların ilgi alanlarına ve beğenilerine yönelik ürünler, ürünle birlikte ayrıca hediye olarak verilemez.
• Bir gıdanın etiketlenmesinde, sunumunda veya reklamında yer alan ve bir beslenme veya sağlık beyanı olarak yorumlanabilecek ticari marka veya özel isim, Beslenme ve Sağlık Beyanları Yönetmeliği’nde yer alan ilgili beslenme veya sağlık beyanı koşullarının karşılanması ve ilgili beyanın da yapılması şartıyla kullanılabilir.
• Genel beslenme diyetlerinde aşırı tüketimi tavsiye edilmeyen gıda ve maddeler içeren yiyecek ve içeceklerin ticarî iletişimine, çocuk programlarıyla birlikte veya bu programların içinde yer verilemez.
• Beslenme diyetlerinde aşırı tüketimi tavsiye edilmeyen yağ, yağa dönüşen asitler, tuz/sodyum ve şeker gibi gıda ve maddeleri içeren yiyecek ve içeceklerin ticarî iletişimi;

  • Çocuk programlarının başında ve sonunda veya bu programların içinde yapılamaz.
  • Diğer programlarla birlikte veya bu programların içinde yapılması durumunda, ekranın alt kısmında izleyiciler tarafından rahatça okunabilir, akar bant şeklinde yayınlanacak ve içerisinde düzenli ve dengeli beslenmeyi teşvik eden ifadelere yer veren Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan yazılı uyarılarla birlikte yapılmak zorundadır.
• Gıdalarda beslenme beyanlarına yer verilecekse ek olarak aşağıdaki koşullar sağlanmalıdır:

  • Beslenme beyanları belirsiz, yanlış veya yanıltıcı olamaz.
  • Diğer gıdaların beslenme yönünden yeterliliği veya güvenilirliği konusunda şüpheye neden olacak şekilde olamaz.
  • Belirli bir gıdanın aşırı tüketimini destekleyecek veya özendirecek şekilde olamaz.
  • Çeşitli ve dengeli beslenmenin, genelde besin öğelerini uygun miktarlarda sağlayamayacağını belirtecek, ileri sürecek veya ima edecek şekilde olamaz.
  • Tüketicide endişeye neden olabilecek biçimde; yazılı, resimli, grafik veya sembolik gösterimler vasıtasıyla vücut fonksiyonlarındaki değişiklere atıfta bulunacak şekilde olamaz.
  • Bir gıda, beslenme beyanı yapabilme koşullarını doğal bileşiminde bulunan bir besin öğesi veya diğer öğe ile karşılıyorsa, beslenme beyanının önüne “doğal olarak/doğal” ibaresi eklenebilir.
  • Beslenme beyanları genel kabul görmüş bilimsel kanıtlara dayanır ve bunlarla doğrulanır.
  • Hakkında beyan yapılan bir besin öğesinin veya diğer öğenin;

    • İlgili mevzuatta tanımlanan belirgin miktarı veya belirgin miktarın mevzuatla belirlenmediği durumlarda, genel kabul görmüş bilimsel kanıtlarla ortaya konulan, besleyici veya fizyolojik etkiyi sağlayacağı iddia edilen miktarda bulunması,
    • Bulunmaması veya genel kabul görmüş bilimsel kanıtlarla ortaya konulan, besleyici veya fizyolojik etkiyi sağlayacak kadar azaltılmış miktarda olması,
    • Uygulanabilir olduğu durumlarda, hakkında beyan yapılan besin öğesi veya diğer öğenin vücut tarafından kullanılabilecek formda olması,
    • Makul olarak tüketilmesi beklenen gıda miktarının, beyan ile ilgili besin öğesini mevzuatta belirtilen miktarlarda sağlaması gerekir.
  • Beslenme beyanlarının kullanımına sadece, ortalama tüketicinin beyanda belirtilen yararlı etkileri anlayabilmesi koşuluyla izin verilir.
  • Beslenme beyanları, kullanım talimatına göre tüketime hazır hale getirilen gıdayı esas alacak şekilde yapılır.
• Markaya özgü olmayan gıdaya ilişkin genel reklam veya tanıtımlar hariç olmak üzere, beslenme beyanı yapılan ürünlerde beslenme bildirimi zorunludur. Verilen bilgiler, Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliğinin uygun olarak belirtilmelidir.
• Beslenme bildiriminde yer almayan ancak bir beslenme beyanı ile ilişkili maddenin miktarı, beslenme bildirimi ile aynı görüş alanı içinde yer alacak şekilde ve Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliğine göre belirtilir. Söz konusu maddenin miktarı belirtilirken uygun ölçü birimleri kullanılır.
• Karşılaştırmalı beslenme beyanı, ürün çeşitliliği de dikkate alınarak sadece aynı kategorideki aynı ürün adına sahip gıdalar arasında yapılabilir. Gıdada bulunan bir besin öğesinin miktarındaki ve/veya gıdanın enerji değerindeki fark belirtilir ve karşılaştırmalı beyan aynı miktardaki gıda için yapılır.
• Beslenme beyanı yapan gıda işletmecisi, yaptığı beyanın ilgili mevzuatlara uygunluğunu kanıtlamak zorundadır.

-Takviye Edici Gıda ve Gıda Reklamlarında Sağlık Beyanı Kullanımı:

• Reklamda sağlık beyanına yer verilecekse ek olarak aşağıdaki koşullar sağlanmalıdır: Sağlık beyanları;

  • Belirsiz, yanlış veya yanıltıcı olamaz.
  • Diğer ürünlerin yeterliliği veya güvenilirliği konusunda şüpheye neden olacak şekilde olamaz.
  • Belirli bir ürünün aşırı tüketimini destekleyecek veya özendirecek şekilde olamaz.
  • Tüketicide kaygıya neden olabilecek biçimde; yazılı, resimli, grafik veya sembolik gösterimler vasıtasıyla vücut fonksiyonlarındaki değişikliklere atıfta bulunacak şekilde olamaz.
  • Ortalama tüketicinin beyanda belirtilen yararlı etkiyi kolayca anlayabileceği şekilde olmalıdır.
  • Kullanım talimatına göre tüketime hazır hale getirilen ürünü esas alacak şekilde belirlenmelidir.
  • Hakkında beyan yapılan besin ögesi veya diğer ögenin vücut tarafından kullanılabilecek formda olmalıdır.
  • Beyan koşulu porsiyona göre verilen sağlık beyanları ile ilgili değerlendirmelerde, Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliğinde yer alan gıdaların porsiyon büyüklükleri ve/veya günlük alım dozu esas alınır. Ürünün tüketim biriminin porsiyon büyüklüğünden daha az olması durumunda, bir porsiyon için belirlenen beyan koşulu ürünün tüketim biriminde sağlanır.
• Sağlık beyanları, aşağıdaki bilgilerin ürün etiketinde veya etiketin olmadığı durumlarda ürünün sunum ve reklamında yer alması koşuluyla kullanılabilir:

  • Dengeli ve çeşitli beslenme ile sağlıklı yaşamın önemini belirten ifade.
  • Gerekli olduğu durumlarda, gıdayı tüketmemesi gereken kişiler için uyarı.
  • Fazla tüketilmesi durumunda sağlığı olumsuz etkileyebilecek gıdalar için uyarı.
  • Günlük miktarı üzerinden sağlık beyanı kullanılan ürün, beyan edilen etkiyi günlük normal olarak tüketilmesi beklenen miktarlarda göstermelidir.
• Aşağıdaki sağlık beyanlarının kullanımına kesinlikle izin verilmez:

  • Tüketilmediği durumlarda sağlığın olumsuz etkilenebileceğini ileri süren beyanlar.
  • Kilo kaybının veya artışının miktarına veya oranına atıfta bulunan beyanlar.
  • Sağlık beyanı kullanılan ürünlerle ilgili tanıklığına başvurulan kişinin tecrübesi veya ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlar ile ilişkilendirilen teşekkür, övgü, tavsiye veya onay ifadesine yer verilen veya imada bulunulan beyanlar.
• Hastalık riskinin azaltılmasına ilişkin sağlık beyanları bir besin ögesinin veya diğer ögenin; vücudun büyümesi, gelişimi ve fonksiyonları üzerindeki rolüne veya psikolojik ve davranışsal fonksiyonlara veya incelme veya kilo kontrolü veya açlık hissinin azaltılması veya tokluk hissinin artırılması veya diyetten sağlanan enerjinin azaltılmasına atıfta bulunan beyanlardır. Bu sağlık beyanları; genel kabul görmüş bilimsel kanıtlara dayandırılan veya yeni geliştirilmiş bilimsel kanıtlara veya koruma altına alınan tescilli verilere dayandırılan beyanlar olabilir. Tüm bunlara ek olarak, üründe kullanılan sağlık beyanında atıf yapılan hastalığın çoklu risk faktörlerinin olduğunu ve bu risk faktörlerinden birini değiştirmenin yararlı bir etkisinin olabileceği veya olmayabileceğini belirten bir ifade yer alır.
• Gıda reklamlarında sağlık beyanı kullanılabilmesi aşağıdaki koşullardan en az ikisi sağlanmalıdır:

  • Bileşimindeki sodyum oranının en fazla 100 mg/100 kcal olması.
  • İçerdiği enerjinin en fazla %10’unun doymuş yağ asitlerinden gelmesi.
  • İçerdiği enerjinin en fazla %10’unun ilave şekerden gelmesi.
  • Doğal olarak bileşimindeki kalsiyum oranının en az 55 mg/100 kcal olması.
  • Hacmen %1,2’den fazla alkol içeren içeceklerde sağlık beyanı kullanılamaz.
• Gıda hakkında bilgilendirmenin doğru, açık ve tüketici için kolay anlaşılır olması sağlanır.
• Sayılan bu kurallar gıdanın şekli, görünüşü veya ambalajı, kullanılan ambalaj malzemesi, düzenlendiği biçim ve sergilenme şekli için de uygulanır.

2.8. Ecza Depolarının Reklamı:

• Eczaneler hiçbir reklam faaliyetinde bulunamazlar.
• Ecza depolarının faaliyetlerinin tanıtımı ve reklamı, övücü ifadeler kullanmadan, var olmayan bir tedavi edici özelliğe atıfta bulunmadan veya etkileri abartmadan yapılabilir.

2.9. Kozmetik Reklamları:

• Kozmetik ürünler, insan vücudunun epidermis, tırnaklar, saçlar, vücut kılları, dudaklar ve dış genital organlar, dişler ve ağız mukozası gibi farklı kısımlarına tek veya birincil amacı bunları temizlemek, güzel koku vermek, görünümlerini değiştirmek ve/veya vücut kokularını düzeltmek ve/veya bunları korumak veya iyi durumda tutmak olan tüm müstahzarı veya maddeleri içerir.
• Kozmetik ürünlerin etiketlemesinde, tanıtımında ve reklamlarında, bu ürünlerin sahip olmadığı özellikler veya fonksiyonların bulunduğunu ima eden metinler, adlar, ticari markalar, tescilli ticari markalar, resimler ve figüratif veya diğer işaretler kullanılamaz.
• Kozmetik ürünlerin tanıtımlarında;

  • Herhangi bir hastalığı tedavi etmek veya önlemek, tedavisine yardımcı olmak, teşhis etmek veya bir fizyolojik fonksiyonu düzeltmek, düzenlemek veya değiştirmeye ilişkin ibareler veya imalar,
  • Farmakolojik, immünolojik veya metabolik etkilerin sonucunda, fizyolojik fonksiyonları yenilediğini, düzelttiğini veya değiştirdiğini iddia eden veya ima eden beyanlar,
  • Beşeri tıbbi ürün etkisine atıfta bulunan beyanlar kullanılamaz.

2.10. Çekiliş ve Yarışma Reklamları:

• Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü’nden gerekli izin alınmadıkça karşılığı nakit para olmayan piyangolara ilişkin tanıtımda bulunulamaz, ilan ve reklâm yapılamaz ve kampanya başlatılamaz.
• Şansa dayalı piyangolara (çekiliş kampanyaları, anında kazan oyunları) ve bilgi, beceri veya yeteneğe dayalı yarışmalara, ilgili yasal düzenlemelere uygun olmaları koşuluyla genel olarak izin verilmektedir.
• Ödül olarak nakit para veren şansa dayalı çekilişler yalnızca Milli Piyango İdaresi tarafından düzenlenebilir.
• Taahhüt edilen ikramiyelerin kazananlarının şans faktörüne bağlı olarak piyango veya çekiliş yöntemi ile belirlenmesi ve verilecek ikramiyenin parasal değerinin mevzuatta belirtilen bedelden yüksek olması halinde, bu çekiliş için Milli Piyango İdaresi'nden yasal izin alınması zorunludur. Kazananın bilgi, beceri ve yeteneğe göre belirlendiği yarışmalar için Milli Piyango İdaresi'nden izin alınmasına gerek yoktur.
• Piyangolara ait her türlü tanıtım, ilan ve reklâmlarda;

  • "Bu piyango Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğünün .../..../........ tarih ve ......-...... sayılı izni uyarınca düzenlenmektedir.",
  • "18 yaşından küçük olanlar düzenlenen piyango ve çekilişlere katılamazlar, katılmış olsalar dahi ikramiye kazanmaları halinde bu ikramiyeler verilmez.",
  • "İkramiyeye konu olan eşya ve/veya hizmetin bedeli içinde bulunan vergiler dışındaki vergi ve diğer kanuni yükümlülükler talihliler tarafından ödenir.",
  • ibareleri ile Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü istenecek diğer her türlü bilginin de bulunması zorunludur.
• Onsekiz yaşından küçük olanların düzenlenen piyangoya katılamayacakları, katılmış olsalar dahi kazandıkları ikramiyelerin verilmeyeceği uyarısına piyangoya ilişkin ilan, reklam ve duyurularda açıkça yer verilmelidir.
• Sanal ortam bayileri satışı yapılacak piyango oyununun hasılatını artırabilmek için, 18 yaşından küçükleri bilet almaya teşvik amacı taşımaması, toplumun manevi değerlerini zedelememesi ve İdarenin de bilgilendirilmesi şartı ile teşvik amaçlı promosyon dağıtıp, reklam yapabilirler.
• Sanal ortam üzerinden yasa dışı şans oyunları oynatamaz, yasa dışı oyunların oynatılması veya oynanması için yer ve imkân sağlayamaz, reklâm ve tanıtımını yapamaz, bu tür oyunların bedelinin tahsiline veya kazanılan ikramiyelerin ödenmesine aracılık edemez.
• Yasadışı oyunların reklâm ve tanıtımının yapılması suretiyle özendirilip teşvik edilmesi yasaktır.
• Kamu düzenini bozucu, zararlı ve kötü alışkanlıkları özendirici, genel ahlak ve adaba aykırı, halkı aldatacak veya yanıltacak şekilde reklam ve tanıtım faaliyetlerinde bulunmak yasaktır.
• Katılımcılar Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun uyarınca "tüketici" olarak kabul edileceğinden, bu kanunun tüketiciyi koruyucu yaklaşımı piyango ve yarışma katılımcıları için de geçerlidir:

  • Yarışma ve çekilişlerin yürütülmesinde temel kural, tüm reklam materyallerinin, web sitesinin ve kuralların Türkçe olmasıdır.
  • Verilen ödülün yarışma veya çekiliş kapsamında vaat edilenden farklı olmaması ve ortalama tüketici beklentisini karşılaması çok önemlidir. Tanıtımı yapılan ürün ve hizmetlerle birlikte herhangi bir hediye veriliyorsa, hediyenin piyasa fiyatı ve promosyon koşulları belirtilmelidir.
  • Kazananların nasıl ilan edileceği ve ödülün nasıl teslim edileceği önceden yayınlanmalı ve duyurulmalıdır.
• o Reklamı yapılan mal veya hizmetin satın alınması ya da belirli sayıda kupon, etiket, kapak veya benzeri unsurların biriktirilmesi suretiyle bir yarışmaya katılma hakkı veren pazarlama tekniklerinin duyurulması halinde, promosyon süresinin başlangıç ve bitiş tarihi ile mal teslimi veya hizmet ifasına ilişkin koşulların tüketicilere açıklanması gerekmektedir. Ödül, yarışma kapsamında ortalama tüketici beklentilerini karşılamalı ve vaat edilenden farklı olmamalıdır. İlanla ilgili tüm kurallar, koşullar ve diğer hususlar Türkçe olmalıdır.

2.11. Finansal Hizmetlerin Reklamları (Bankalar, Kredi ve Banka Kartı Hizmetleri, Sigortalar vb.):

• Faiz ve kar oranlarının yer aldığı reklamlarda, oranlar doğru olmalı ve vade sonunda tahsil edilecek toplam tutarı etkileyen tüm koşullar belirtilmelidir.
• Kredi hizmetlerine ilişkin reklamlarda faiz ve kar payı oranlarına yer verilmesi halinde, kredinin tüketiciye toplam maliyetinin aylık ve yıllık yüzde değeri reklamın ana vaadinde açık ve anlaşılır bir şekilde belirtilmelidir.
• Bu tür reklamlarda, tüketiciler kredinin türü ve vadesi, gerekli teminatlar veya diğer gerekli özellikler veya geri ödeme koşulları konusunda yanıltılamaz.
• Bir mal veya hizmetin bağlı kredi ile satışa sunulduğunun belirtildiği reklamlarda kredinin vadesine, faiz oranına, tüketiciye toplam maliyetinin aylık ve yıllık yüzde değerine ve geri ödeme koşullarına reklamın yayınlandığı alanda ya da bir bağlantı veya uyarı işareti ile tüketicilerin yönlendirilerek ayrıntılı bilgi alabileceği bir internet sitesinde veya açılır ekranda yer verilir.

2.12. Ev Paylaşımı ve Kiralama Hizmetleri Reklamları:

• Günlük veya kısa süreli ev kiralama faaliyetleri yetkili merciden izin alma zorunluluğuna tabidir.
• Turizm amaçlı kiralama yapılan konutun konum, nitelik ve fiziksel özelliklerine ilişkin tüketiciye yanıltıcı şekilde tanıtılması veya taahhüt edilen koşulların sağlanmaması yasaktır.

2.13. Siyasi Reklamlar:

• Reklamlar siyasî düşünceye yönelik kötüleme, istismar, önyargı veya ayrımcılık içeremez
• Bunun haricinde reklam mevzuatı herhangi bir siyasi görüş içeren reklamları yasaklamamaktadır.
• Yüksek Seçim Kurulu tarafından ilan edilen seçim dönemi boyunca siyasi partiler, seçim öncesi kısıtlamalar başlayana kadar reklam yayınlayabilirler.

2.14. Tanıklı Reklamlar:

• Reklamlarda, tanıklığına başvurulan kişi, kurum veya kuruluşun tecrübesine, bilgisine veya araştırma sonuçlarına dayanmayan ve gerçek olmayan hiçbir tanıklık ya da onay ifadesine yer verilemez veya atıfta bulunulamaz.
• Reklamlarda, geçerliliğini yitiren veya başka nedenlerle uygulanamaz duruma gelen tanıklık ya da onay ifadeleri kullanılamaz.
• Reklamlarda; doktor, diş hekimi, veteriner hekim ve eczacılar ile sağlık kuruluşlarının bir mal veya hizmete yönelik sağlık beyanında bulunduğuna ilişkin ya da bu izlenimi uyandıran herhangi bir görüntü, beyan veya atfa yer verilemez.

2.15. Çevreye İlişkin Beyanlar İçeren Reklamlar:

• Reklamlar, tüketicilerin çevre konusundaki duyarlılığını ya da bu alandaki olası bilgi eksikliğini istismar edecek biçimde yapılamaz.
• Reklamlarda; çevresel işaret, sembol ve onaylar tüketicileri aldatıcı şekilde kullanılamaz.
• Reklamlarda, çevresel etki konusunda sadece akademik kuruluşlarca kabul görmüş bilimsel çalışmalara dayalı bilimsel bulgular ve teknik gösterimler kullanılabilir.
• İlgili mevzuatı gereği enerji etiketlemesi zorunlu olan mallara ilişkin reklamlarda, enerji verimliliğine veya fiyata dair bilgilerin yer alması durumunda, ilgili malın enerji verimliliği sınıfının belirtilmesi zorunludur.

2.16. Elektronik Haberleşme Hizmetlerinin Reklamları:

• İnternet hızının veya kapsama alanının belirtilmesi durumunda; vaat edilen hızın veya kapsama alanının altyapı, coğrafi şartlar, şebeke yoğunluğu, kullanılan cihaz, bina konumu gibi etkenlere bağlı olarak değişebileceği bilgisi ortalama tüketicinin algılayabileceği süre ve biçimde verilir.
• Test veya laboratuvar koşullarında geçerli olan internet hızlarına, tüm tüketicilerin ulaşabileceği algısı oluşturulamaz. Bu koşullarda elde edilen hızların, reklama konu edilmesi halinde, test veya laboratuvar koşullarında geçerli olduğu bilgisi dış ses veya durağan yazı olarak ana vaatte belirtilir.
• Sunulan hizmette; adil kullanım kotası, hız kotası ve benzeri sınırlamaların bulunması durumunda bu husus reklamda açıkça belirtilir.

2.17. Sağlık Hizmetleri Reklamları:

• Sağlık hizmet sunumunda örtülü veya açık reklam yapılması ve yaptırılması yasaktır. Aşağıdaki ilke ve esaslara uyulması kaydıyla tanıtım ve bilgilendirme yapılabilir:

  • Tanıtım ve bilgilendirmelerde, genel ahlaka, tıbbi deontoloji ve meslek etiği kurallarına uyulması zorunludur.
  • Sağlık hizmet sunumu ile ilgili bilgilendirmeler, sadece konusunda hukuken yetkili sağlık meslek mensupları tarafından yapılabilir.
  • Tanıtım ve bilgilendirmeler; sağlık tesisleri için hasta kabul ve tedavi edilen uzmanlık dalları, adres ve iletişim bilgileri ile hizmet verilen sağlık alanıyla ilgili sağlığı koruyucu ve geliştirici nitelikteki bilgiler, hekim ve diş hekimleri için ise ana dal ve yan dal uzmanlıkları, akademik unvan, muayene gün ve saatleri, hasta kabul ettiği zaman ve mahal bilgisi ve hizmet verilen sağlık alanıyla ilgili sağlığı koruyucu ve geliştirici nitelikteki bilgiler ile sınırlıdır.
  • Sağlık tesislerinin hasta tedavi ettiği uzmanlık dallarından başka hastaları kabul ve tedavi ettiği intibaını uyandıracak şekilde halkı yanıltan, yanlış yönlendiren, kişi ve toplum sağlığını tehlikeye düşüren, talep ve haksız rekabet ortamı yaratan tanıtım ve bilgilendirme yapılamaz.
  • Tanıtım ve bilgilendirmelerde; sağlık meslek mensubu tarafından yapılsa dahi, doğruluğu bilimsel ve klinik olarak kanıtlanmamış, yerleşik tıbbi metot haline gelmemiş, Sağlık Bakanlığınca tıbbi işlem olarak tanımlanıp düzenlenmemiş tıbbi ve tedavi yöntemleri hakkında açıklamalara yer verilemez, bu yöntemlerle hastalıkların tedavi edildiği veya tedaviye yardımcı olunduğuna dair ifadeler kullanılamaz.
  • Tanıtım ve bilgilendirmelerde; ana dal ve yan dal uzmanlığı dışında uzmanlık unvanı yazılamaz ve kullanılamaz.
  • Hastaların sağlık hizmetine yönelik teşekkür ilanında bulunduğuna dair izlenim oluşturacak faaliyetlerde bulunulamaz.
  • Tanıtım ve bilgilendirmeler, hastayı sağlık meslek mensubuna veya sağlık kuruluşuna doğrudan veya dolaylı biçimde yönlendirecek içerikte olamaz.
  • Tıbbi yardım hizmetleri, genel sağlık kontrolü (check-up), sağlık taraması, danışmanlık, bilgilendirme gibi sebeplerle aracı kuruluş, yayın ve iletişim kanalları vasıtasıyla belirli bir sağlık meslek mensubuna ve sağlık kuruluşuna yönlendirme yapılamaz.
  • Bilimsel terimler, araştırma sonuçları veya bilimsel yayınlardan yapılan alıntı ve istatistiki veriler gerçekte olduklarından farklı sonuçlar doğuracak biçimde sunulamaz.
  • Sağlık hizmetine konu olan mal veya hizmetin diğerlerinden farklı ya da daha üstün olduğu algısı oluşturacak biçimde insanların güvenini kötüye kullanan ya da bilgi eksikliğini istismar eden tanıtım ve bilgilendirme yapılamaz.
  • İnternet sitelerindeki bilgilendirmenin son güncelleme tarihi ile internet sitesi editörüne ulaşılabilecek iletişim bilgileri açıkça belirtilir.
  • Sağlık hizmetleri; özendirme, çekiliş ve hediye gibi pazarlama amaçlı sunulamaz ve bu amaca yönelik reklam, tanıtım ve bilgilendirme yapılamaz.
  • Sağlık hizmetlerine yönelik olarak yürütülecek sosyal sorumluluk projeleri ve kampanyalar kapsamında yapılacak tanıtım ve bilgilendirme faaliyetleri öncesinde Sağlık Bakanlığı’ndan izin alınması zorunludur. Tanıtım ve bilgilendirmeler; sosyal sorumluluk projesinin kapsamı, süresi ve sadece projeden faydalanacak kişi veya kuruluşlar ile sınırlıdır.

2.18. Uluslararası Sağlık Turizmi Hakkında Reklamlar:

• Uluslararası sağlık turizmi ile ilgili olarak Sağlık Bakanlığınca yetki verilmemiş sağlık tesisi ve aracı kuruluşlar tarafından bilgilendirme ve tanıtım yapılamaz.
• Uluslararası sağlık turizmi kapsamındaki tanıtım faaliyetlerinin aşağıda belirtildiği şekilde yürütülmesi zorunludur:

  • Türkiye sınırları içerisinde talep oluşturacak şekilde ve Türkçe dilinde tanıtım yapılamaz. Tanıtımlar, tanıtım yapılacak ülkelerin dilleri ve/veya İngilizce dilinde yapılabilir.
  • Uluslararası sağlık turizmi sağlık tesisi ile uluslararası sağlık turizmi aracı kuruluşları tarafından internet sitelerinde, sağlık turizmi kapsamında sunulacak hizmetlere ilişkin bilgiler ve detaylı ulaşım bilgileri son güncelleme tarihi belirtilerek yayınlanır.
  • Tanıtımlarda, yetkili olunmayan, sağlık tesisinin ruhsat ve faaliyet izin belgesinde kayıtlı olmayan sağlık hizmetleri hakkında bilgilere, mesleki ve etik kurallara aykırı, yanlış, yanıltıcı ve yurtiçindeki vatandaşlar için talep oluşturmaya yönelik bilgilere yer verilemez.
  • İnternet sitesi ile diğer tanıtım araç ve gereçlerinde sağlık ile ilgili bilgilendirmeler, alanında bilgi ve tecrübeye sahip hukuken yetkili sağlık meslek mensupları tarafından yapılır.
  • Tanıtımlarda; tedavi gören hastaların hikâyelerine, hasta mahremiyeti gözetilmek, hasta haklarına uygun olmak ve bu konuda hasta onamının alındığını belgelendirmek kaydıyla yer verilebilir.
  • Yürürlükteki mevzuata göre ülkemizde uygulanması yasaklanmış veya uygulanmasına izin verilmemiş olan tıbbi işlem ve uygulamalara tanıtımlarda yer verilemez.

2.19. Biyosidal Ürünlerin Reklamları:

• Biyosidal ürünlerinreklam ve tanıtımı ancak Sağlık Bakanlığı tarafından ruhsat veya tescil verildikten sonra aşağıdaki koşullara uygun olarak yapılabilir. Bir biyosidal ürünün tanıtılması amacıyla onaylı etiketindeki bilgilere ters düşecek şekilde yanlış yorum ve uygulamalara sebep olabilecek sözlü, yazılı ve görsel yayınlar yapılamaz.
• Biyosidal ürünlerin reklamları, bu ürünlerin insana ve çevreye karşı riskleri konusunda yanılgıya neden olabilecek şekilde yapılamaz. Satışı teşvik amacıyla reklamda “düşük riskli biyosidal ürün”, “toksik değildir”, “zararsızdır” gibi ifadelerin kullanılması yasaktır.
• Bütün biyosidal ürün reklamlarında aşağıdaki ibarelerin net bir biçimde verilmesi ve reklamın bütünü içerisinde açıkça fark edilir olması zorunludur:

  • “Biyositleri güvenli kullanınız”;
  • “Kullanmadan önce her zaman ürün etiketini ve kullanım talimatlarını okuyunuz”

2.20. Özel Hastane Reklamları:

• Özel hastaneler; tıbbî deontoloji ve meslekî etik kurallarına aykırı şekilde, insanları yanıltan, yanlış yönlendiren ve talep yaratmaya yönelik, ruhsatında yazılı kabul ve tedavi ettiği uzmanlık dallarından başka hastaları kabul ve tedavi ettiği intibaını uyandıran, diğer hastaneler aleyhine haksız rekabet yaratan davranışlarda bulunamazlar ve bu mahiyette tanıtım yapamazlar.
• Özel hastaneler tarafından; sağlığı koruyucu ve geliştirici nitelikteki bilgilendirme ve tanıtımlar yapılabilir. Bilgilendirme ve tanıtım faaliyetleri kapsamında, yanıltıcı, abartılı, doğruluğu bilimsel olarak kanıtlanmamış bilgilere ve talep yaratmaya yönelik açıklamalara yer verilemez.
• Özel hastaneler; hizmet alanları ve sunacağı hizmetler ile açılış bilgileri ve benzeri konularda toplumu bilgilendirmek amacıyla tanıtım yapabilir ve ilan verebilir.
• Özel hastaneler tarafından oluşturulan internet sitelerinde; yer alan her türlü sağlık bilgisi, alanı ile ilgili bilgi ve tecrübeye sahip sağlık meslek mensupları tarafından verilmek zorundadır. Bu siteler aracılığıyla hiçbir şekilde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler verilemez. İnternet sayfalarında verilen bilginin, son güncelleme tarihi açıkça belirtilmelidir.

2.21. Optisyen Reklamları:

• Optisyenlik müesseselerinin gerçeğe aykırı reklâmı yapılamaz.
• Optisyen unvanını haiz olarak müessese açmış olanlar, yalnız optisyen unvanını kullanabilirler. Başka bir unvan kullanmaları yasaktır.
• Optisyenlik müesseseleri tabelaları, vitrinleri ile basılı ve elektronik ortam materyallerinde, ruhsatnamesinde kayıtlı optisyenlik müessesesi ismi dışında başka bir isim kullanamaz.
• Optisyenlik müesseseleri tarafından piyasaya arz edilen veya piyasada bulundurulan tıbbi cihazların uzaktan iletişim aracı vasıtasıyla ticareti, reklamı, bilgilendirme, klinik destek ve tanıtım faaliyetleri ile Kurumca belirlenen kayıt ve bilgi yönetim sistemlerine yönelik kayıt işlemleri Tıbbi Cihaz Satış, Reklam ve Tanıtım Yönetmeliğine uygun olarak yapılmış olmalıdır.

2.22. Kozmetik Ürünlerin Reklamları:

• Kozmetik ürünlerin etiketlemesinde, piyasada bulundurulmasında, tanıtımında ve reklamlarında, bu ürünlerin sahip olmadığı özellikler veya fonksiyonların bulunduğunu ima eden metinler, adlar, ticari markalar, tescilli ticari markalar, resimler ve figüratif veya diğer işaretler kullanılamaz.
• Kozmetik ürün reklamları sağlık beyanı içeremez, sağlık beyanını çağrıştıracak görseller kullanılamaz.
• Ürün bileşiminde bulunan ögelerin ürünü çağrıştıracak şekilde insan sağlığına doğrudan veya dolaylı olarak faydalı olduğu, hastalıklara veya belirtilerine karşı etkili olduğu, koruduğu, tedavi ettiği belirtilemez, ileri sürülemez veya ima edilemez.
• Ürün tanıtımının elektronik ortamda yapıldığı durumlarda, tanıtımın yapıldığı internet sitesinde ürün sahibinin adı, unvanı ve iletişim bilgilerinin yer alması zorunludur. Birden fazla üreticiye ait ürünlerin tanıtım ve satışının yapıldığı internet sitelerinde ürün sahibinin adı, unvanı ve iletişim bilgilerinin ürün bilgileri ile birlikte tanıtımın yapıldığı internet sitesinde yer alması gerekmektedir.

2.23. Diğer Yasak ve Kısıtlamalar:

• Devre mülk sözleşmeleri hariç olmak üzere; devre tatil veya uzun süreli tatil hizmeti reklamları yatırım aracı olarak tanıtılamaz.
• Kira yoluyla veya taksitle satış şartlarını içeren reklamlarda; mal veya hizmetin peşin fiyatı, teminat, ödeme takvimi, faiz oranı, malların toplam maliyeti ya da diğer satış şartları konusunda tüketiciler yanıltılamaz.
• Konut veya tatil amaçlı taşınmaza ilişkin reklamlarda fiyata yer verilmesi halinde ilgili bağımsız bölümün brüt ve net alanlarının da gösterilmesi zorunludur.
• Reklamı yapılan bir malın içeriğinde, toplumun genel dini hassasiyetlerine aykırı bir bileşenin doğrudan veya dolaylı olarak kullanılması halinde, bu husus reklamlarda açıkça belirtilir.
• Yetkili makamlardan izin alarak faaliyet gösteren silah üreticisi ve satıcılarının; ilgili mevzuatında yer alan hükümlere aykırı olmamak koşuluyla kendilerine ait kurumsal internet sitelerinde yaptıkları tanıtımlar ve fuarlara katılım için hazırladıkları materyaller ile özel olarak avcılık ve atıcılık üzerine tematik yayın yapan mecralarda yayınladıkları reklamlar hariç olmak üzere, her türlü ateşli veya ateşsiz silah ile bunların üreticisi ve satıcısının reklamı yasaktır.

_____________________________

* Bu liste bilgilendirme amaçlıdır. Yandex, bu listede yer almasa daha, reklam mevzuatı, Reklam Kurulu Kararları ve Reklam Özdenetim Kurulu görüş ve tavsiyeleri ışığında reklamın yasal gerekliliklere uygun olmadığı kanaatine varırsa reklamı yayımlamama hakkına sahiptir.

Yandex hem yürürlükteki reklam mevzuatında hem de Yandex reklam politikalarında değişiklik olması durumunda listede değişiklik yapmak hakkını haizdir.

Yandex, listede yer alsın ya da almasın, herhangi bir sebeple yayımladığı veya üçüncü kişilerin mecralarında yayımlanmasını sağladığı reklamlar nedeniyle sorumlu tutulamayacaktır.

Yandex, herhangi bir reklamın Yandex mecralarında veya üçüncü kişilerin mecralarında yayımlanmasına izin vermeden önce, reklam verenden reklam materyallerinin yürürlükteki tüm yasal gerekliliklere uygunluğunu ve reklam nedeniyle bir yaptırımla karşılaşması durumunda, Yandex’in bu nedenle uğradığı zararları reklam verene rücu etme hakkını haiz olduğunu içeren belge talep etme hakkını haizdir.

Tarih: 28.02.2024

Belgenin önceki sürümü: https://yandex.com.tr/legal/adv_rules/04022019

Belgenin önceki sürümü: https://yandex.com.tr/legal/adv_rules/26042016

Belgenin önceki sürümü: https://yandex.com.tr/legal/adv_rules/25042014

Belgenin önceki sürümü: https://yandex.com.tr/legal/adv_rules/15082012