• İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, İngiltere, Fransa ve Almanya’nın "Snapback" (tetik) mekanizması olarak bilinen Birleşmiş Milletler (BM) yaptırımlarını yeniden devreye sokma kararına değinerek, "Azim, irade ve ilerleme gücüne sahip olanların önü kesilemez. Aşırı talepler karşısında asla teslim olmayacak ve boyun eğmeyeceğiz. Çünkü değişim ve dönüşüm gücüne sahibiz" dedi.mynet.com’te aç
  • Yanıt bulun

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın açıklamaları, İran'ın nükleer tesislerini koruma ve geliştirme niyetini, aynı zamanda uluslararası anlaşmalara karşı duracaklarını ifade ediyor olabilir 1.
    Pezeşkiyan'ın, nükleer tesislerin hedef alınabileceği ancak İran'ın ilerlemeye devam edeceği sözleri, ülkenin nükleer programını sürdürme kararlılığını gösteriyor 1.
    Ancak, Pezeşkiyan'ın açıklamalarının tam anlamını belirlemek için daha fazla bağlam ve detay gereklidir 1.
    Ayrıca, Pezeşkiyan'ın seçim kampanyası ve reform vaatleri, İran'ın dış dünyaya entegre olma çabalarını da içerebilir 1. Ancak, kabinesinde yer alan muhafazakar isimler, bu reformların gerçekleşme olasılığını zayıflatıyor olabilir 1.
    5 kaynak
    Snapback mekanizması, İran’ın nükleer anlaşma yükümlülüklerini ihlal etmesi durumunda Birleşmiş Milletler (BM) yaptırımlarının 30 gün içinde otomatik olarak geri gelmesini sağlayan bir mekanizmadır 123.
    2015’te imzalanan Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) kapsamında, İran’ın anlaşmaya uymaması halinde uygulanacak yaptırımların otomatik olarak yeniden yürürlüğe girmesini sağlayan madde, İran’da “tetik mekanizması” olarak da adlandırılır 14.
    Bu mekanizma, BM Güvenlik Konseyi’nin 2231 sayılı kararında yer alır 12. Anlaşmaya taraf herhangi bir devlet, İran’ın yükümlülüklerini ciddi şekilde ihlal ettiğini düşünürse, konuyu BM Güvenlik Konseyi’ne taşıyabilir 14. Konseyde yeni bir karar alınmazsa, daha önce kaldırılan BM yaptırımları otomatik olarak yeniden yürürlüğe girer 12.
    Söz konusu maddenin süresi 18 Ekim 2025’te sona erecektir 14.
    5 kaynak
    Nükleer anlaşma, nükleer silahların yayılmasını önlemek, nükleer enerjinin barışçıl kullanımını teşvik etmek ve nükleer silahsızlanmayı sağlamak amacıyla ülkeler arasında imzalanan uluslararası bir sözleşmedir 45.
    2015'te imzalanan Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) adlı İran nükleer anlaşması şu şekilde özetlenebilir:
    • İran'ın zenginleştirilmiş uranyum üretimine ve saklama kapasitesine sınır getirilmesi 1;
    • Nükleer tesislerin denetlenmesine izin verilmesi 12.
    Anlaşma, İran'ın nükleer programını barışçıl sınırlarda tutmasını ve Orta Doğu'da nükleer silahlardan arındırılmış bir bölge için zemin hazırlamasını öngörmüştür 15.
    Anlaşmanın işleyişi:
    • İran'ın yükümlülüklerini ciddi şekilde ihlal ettiği düşünüldüğünde, BM Güvenlik Konseyi'ne taşıma hakkı tanır 1.
    • İran'ın anlaşmaya uymaması halinde yaptırımların otomatik olarak yeniden yürürlüğe girmesini sağlayan "snapback" mekanizması içerir 12. Bu mekanizmanın süresi 18 Ekim 2025’te sona erecektir 1.
    5 kaynak
    Avrupa'nın nükleer anlaşmadaki rolü şu şekilde özetlenebilir:
    • Arabuluculuk: Avrupa, özellikle Fransa, Almanya ve İngiltere (E3), 2003'ten itibaren İran nükleer krizinin çözümüne yönelik müzakerelerde önemli bir arabulucu olarak yer almıştır 25. 2015'te Kapsamlı Ortak Eylem Planı (JCPOA) olarak bilinen nükleer anlaşmanın imzalanmasında kilit rol oynamışlardır 12.
    • Yükümlülüklerin Korunması: 2018'de ABD'nin anlaşmadan çekilmesinin ardından Avrupa, kendi yükümlülüklerini yerine getirmeye devam edeceğini belirtmiş ve İran'a yönelik yaptırımların kaldırılması karşılığında nükleer yükümlülüklerin yerine getirilmesini desteklemiştir 24.
    • Güncel Gelişmeler: 2025'te, Avrupa'nın güvenliği için İngiltere ve Fransa arasında nükleer güvenlik konusunda iş birliği anlaşması imzalanmıştır 2.
    Ancak, ABD'nin Avrupa'yı müzakerelerden dışlaması ve transatlantik ilişkilerdeki mevcut durum, Avrupa'nın yeni nükleer müzakere süreçlerinde etkin bir rol oynamasını zorlaştırmaktadır 5.
    5 kaynak