• Buradasın

    Karahantepe'de 12 bin yıl öncesine ait insan yüzlü dikili taş bulundu

  • Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın yürüttüğü Taş Tepeler Projesi kapsamında Şanlıurfa Karahantepe'de yapılan kazılar sonucu ilk kez insan yüzlü, T biçimli bir dikilitaşı gün yüzüne çıkartıldı. 
    1
    Dün
    12 bin yıl öncesinden gelen yüz Göbeklitepe ve çevresinde bulunan T biçimli dikili taşların üzerlerindeki kol ve el kabartmaları, uzun süredir bu taşların insanı sembolize ettiği düşüncesini güçlendiriyordu. 
    2
    Dün
    Karahantepe’de ortaya çıkarılan bu yeni buluntu ise ilk kez bir T biçimli dikilitaş üzerinde insan yüzünün işlenmiş olmasıyla Neolitik dönem araştırmalarında yeni bir dönüm noktası olarak nitelendiriliyor. 
    3
    Dün
    Dikilitaşın üst kısmında yer alan yüz betimi; keskin hatları, derin göz çukurları ve küt biçimli burnuyla Karahantepe’de daha önce bulunan insan heykelleriyle benzer bir üslup taşıyor. 
    4
    Dün
    İnsanı sembolleştiren ilk anlatım T biçimli dikili taşların çatı taşıyıcısı olmanın ötesinde sembolik bir anlam taşıdığı uzun süredir kabul ediliyordu. 
    5
    Dün

    Diğer konular

  • Yanıt bulun

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Taş Tepeler Projesi'nin temel hedefleri:
    • Yerleşik yaşama geçiş sürecini anlamak 13. Proje, yaklaşık MÖ 10. bin ile 7. bin arasına tarihlenen yerleşme ve kamp yerlerinin envanterini çıkarmayı ve bu alanlarda arkeolojik kazılar yapmayı amaçlar 1.
    • Neolitik Çağ'daki sosyal, ekonomik ve mimari dönüşümleri incelemek 4. Kazılar, bu dönemdeki toplumsal organizasyon ve mülkiyet anlayışındaki değişiklikleri ortaya koymayı hedefler 4.
    • Kültürel sürekliliği ve yerleşimler arasındaki ilişkileri ortaya koymak 4. Sayburç gibi merkezlerin, Göbeklitepe ve Karahantepe gibi yerlerle olan bağlarını ve Neolitik dönem geçişlerini belgelemek amaçlanır 4.
    • Paleo-çevre araştırmaları yapmak 1. Buluntular, bölgesel ve kronolojik açıdan ilişkilendirilerek dönemin çevresel koşulları hakkında bilgi edinilmesi hedeflenir 1.
    • Kültürel mirası korumak ve tanıtmak 15. Kazıların yanı sıra, alanların korunması, konservasyonu ve toplumla aktarılması için projeler yürütülür 15.
    5 kaynak
    Neolitik dönemde insan temsili, genellikle T biçimli dikilitaşlar üzerinde stilize kol ve parmak betimlemeleriyle yapılmıştır 1. Bu dikilitaşların yatay kısmı başı, dikey kısmı ise vücudu temsil ederek insanı sembolize ettiği düşünülmektedir 1.
    Bazı özellikler:
    • Göbeklitepe ve Nevali Çori'deki dikilitaşlar, rahip pelerini giymiş bir grup insanı temsil ediyor olabilir 1.
    • Karahantepe'deki insan figürleri, hayvan betimlemelerinden daha fazla kullanılmıştır 1.
    • Çatalhöyük'teki figürler, şişkin karınlı çıplak kadın betimlemeleri şeklinde olup, anaerkilliğe geçişin simgesi olarak görülmüştür 1.
    Neolitik dönemde insanlar, ölülerini sabit konutlarda gömmeye başlamış, bu da aile kurumunun doğmasına yol açmıştır 3. Ayrıca, bu dönemde ticaretin doğuşu ve mülkiyet sorunlarının gündeme gelmesi gibi sosyal ve kültürel değişimler de yaşanmıştır 23.
    5 kaynak
    Karahantepe'deki diğer buluntular şunlardır:
    • Hayvan ve insan heykelleri 12. Özellikle insan figürleri öne çıkmaktadır 2.
    • Tilki, akbaba ve yaban domuzu figürinleri 15. Bu figürinler, bir hikayenin üç boyutlu formunu temsil etmektedir 15.
    • Geometrik desenler ve hayvan tasvirleri 5. Kapların üzerinde ince geometrik desenler ve hayvan tasvirleri bulunmaktadır 5.
    • Dikilitaşlar 24. Karahantepe'de bugüne kadar 250'den fazla "T" şeklinde dikilitaş gün yüzüne çıkarılmıştır 24.
    • Yapı kalıntıları 4. Özellikle AB Yapısı olarak adlandırılan ve ritüelistik bir işlevi olduğu düşünülen bir yapı ortaya çıkmıştır 4.
    Bu buluntular, Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi'nde sergilenmektedir 2.
    5 kaynak
    Göbeklitepe ile Karahantepe arasındaki benzerlikler:
    • T biçiminde dikilitaşlar: Her iki alanda da "T" şeklinde 250'nin üzerinde dikilitaş bulunmaktadır 25.
    • Neolitik dönem: İlk belirlemelere göre, her iki yapı grubu da neolitik döneme aittir 25.
    • Çağdaş dönemler: Göbeklitepe ile aynı dönemde oldukları düşünülmektedir 25.
    • Sembolik dünya: Karahantepe'deki dikilitaşların üzerinde de Göbeklitepe'deki gibi kabartma hayvan betimleri (tilki, yılan) bulunmaktadır 3.
    Ayrıca, Karahan Tepe'nin Göbeklitepe ile aynı büyüklükte bir ören yeri olduğu ve benzer kültürel süreci yansıttığı belirtilmektedir 3.
    5 kaynak
    T biçimli dikilitaşların sembolik anlamı:
    • Çatı taşıyıcısı olmanın ötesinde sembolik bir anlam taşıdıkları uzun süredir kabul edilmektedir 125.
    • İnsan figürünü sembolize ettikleri düşünülmektedir; üzerindeki kol ve el kabartmaları bu düşünceyi güçlendirmektedir 125.
    • Karahantepe'de bulunan insan yüzlü dikilitaş, bu taşların ilk kez yüz hatlarıyla birlikte insan figürünü doğrudan betimlediğini ortaya koymuştur 135.
    Bu keşif, Neolitik insanın teknik ustalığının yanı sıra kendini ifade etme biçimini ve soyut düşünme gücünü de ortaya koymaktadır 135.
    5 kaynak