Karahantepe’de ortaya çıkarılan bu yeni buluntu ise, ilk kez bir T biçimli dikilitaş üzerinde insan yüzünün işlenmiş olmasıyla Neolitik dönem araştırmalarında yeni bir dönüm noktası olarak nitelendiriliyor.
Keşfin özellikleriDikilitaşın üst kısmında yer alan yüz betimi, keskin yüz hatları, derin göz çukurları ve küt biçimli burun gibi ayırt edici unsurlar taşıyor.
Neolitik Dönem ve Anlatının DerinleşmesiAraştırmacılar, bu keşfin Neolitik insanın yalnızca teknik ustalığını değil, aynı zamanda kendini ifade etme biçimi ve soyut düşünme gücünü ortaya koyduğunu vurguluyor.
Üç boyutlu hayvan figürinleri: Tilki, akbaba ve yaban domuzu figürleri, sembolik veya mitolojik bir anlatıyı temsil eden ilk üç boyutlu örnek olarak kabul edilir 24.
İnsan heykelleri: 230 cm boyundaki gerçekçi insan heykeli, kaburga, omurga ve omuz kemiklerinin belirgin olduğu oturur pozisyonda bir figürü temsil eder ve ölüme dair ritüeller hakkında ipuçları sunar 3.
Ritüel yapıları: Ana kaya içerisine oyulmuş AB Yapısı gibi yapılar, fallus biçimli taşlar ve çift merdiven sistemiyle bir ritüel alanı olduğu düşünülen mekanlar 35.
Geometrik desenler ve semboller: Kaplar üzerinde ince geometrik desenler, hayvan ve stilize insan tasvirleri 4.
Bu keşifler, Neolitik dönemin sanatsal ve kültürel dünyasına ışık tutmaktadır 3.
5 kaynak
T biçimli dikilitaşların sembolik anlamı nedir?
T biçimli dikilitaşlar, uzun süredir sembolik bir anlam taşıdığı ve kutsal mekânların sembolik öğeleri olduğu kabul edilmektedir 2. 2025 yılında Karahantepe'de bulunan insan yüzlü T biçimli dikilitaş, bu taşların insanın kendisini doğrudan betimlediğini ortaya koymuştur 135.
Bu keşif, Neolitik insanın soyut düşünme gücünü ve benlik bilincini sanat yoluyla dışa vurumunu temsil etmektedir 23. T biçimli dikilitaşlar, yalnızca mimari taşıyıcılar değil, aynı zamanda dönemin inanç sistemini ve insanın evrendeki yerini anlama çabasını yansıtmaktadır 2.
Taş Tepeler Projesi kapsamında yapılan kazılar, insanlığın yerleşik yaşama geçiş sürecini ve inanç dünyasındaki dönüşümü belgeleyen önemli veriler sunmaktadır 123.
5 kaynak
Neolitik dönemde sanat nasıl gelişti?
Neolitik dönemde sanat, tarımın keşfi ve yerleşik hayata geçişle birlikte yeni formlar edindi234. Bu dönemde yapılan heykeller, seramikler ve taş işçiliği eserleri, insanların estetik anlayışlarının ve ritüelistik pratiklerinin geliştiğini gösterir 234.
Neolitik dönemde sanatın gelişimi şu şekilde özetlenebilir:
Anıtsal yapılar ve tapınak yapıları: Göbeklitepe gibi arkeolojik alanlarda bulunan tapınak yapıları ve oymalar, Neolitik sanatın karmaşıklığını ve derinliğini ortaya koyar 234.
İş bölümünün gelişmesi: İş bölümünün gelişmesiyle birlikte sanat, belirli zanaatkârlar tarafından üretilmeye başlandı 2. Çömlekçilik, kabartma sanatı ve taş işçiliği gibi alanlarda ustalaşan sanatçılar ortaya çıktı 2.
Teknik gelişmeler: Seramik yapımı, taş işçiliği ve metal işleme gibi yeni teknikler sanatın daha gelişmiş formlara evrilmesini sağladı 23.
Sembolizm: Sanat, daha soyut, sembolik ve toplumsal içerikli hale geldi 2.
Neolitik dönemde sanat, inançların ve toplumsal düzenin bir parçasıydı 2. Sanat eserleri, toplumun ortak hafızasını, inançlarını ve mitlerini yansıtıyordu 2.
5 kaynak
Taş Tepeler Projesi’nin hedefleri nelerdir?
Taş Tepeler Projesi'nin temel hedefleri:
Yerleşik yaşama geçiş sürecini anlamak13. Proje, yaklaşık MÖ 10. bin ile 7. bin arasına tarihlenen yerleşme ve kamp yerlerinin envanterini çıkarmayı ve bu alanlarda arkeolojik kazılar yapmayı amaçlar 1.
Neolitik Çağ'daki sosyal, ekonomik ve mimari dönüşümleri incelemek4. Kazılar, bu dönemdeki toplumsal organizasyon ve ritüel pratikler hakkında veri sağlamayı hedefler 4.
Paleo-çevre araştırmaları yaparak dönemi daha iyi anlamak1.
Arkeolojik alanların korunması, konservasyonu ve toplumla paylaşımını sağlamak15.
Şanlıurfa'yı Neolitik Çağ'ın merkezi haline getirmek3.
5 kaynak
Neolitik insanın soyut düşünme gücü nasıl gelişti?
Neolitik insanın soyut düşünme gücü, tarım ve yerleşik hayata geçişle birlikte gelişen koşullar sayesinde evrimleşmiştir 13.
Soyut düşünme gücünün gelişimindeki bazı adımlar:
Besin kaynaklarının denetimi ve fazla ürün: Tarım sayesinde insanlar, tüketebileceklerinden daha fazla ürün elde etmeye başladılar 14. Bu, ticaret ve mülkiyet gibi kavramların doğmasına yol açtı 14.
Boş zamanın artması: Kalıcı yerleşimler kurulduktan sonra, insanlar avlanma gibi zorunlu faaliyetlerden arta kalan zamanda soyut düşünme ve yaratıcı faaliyetlere yönelebildiler 3.
Dil ve mitlerin gelişimi: Dilin karmaşıklaşması, mitlerin ve öykülerin ortaya çıkmasına olanak tanıdı 3. Bu, soyut düşünce için önemli bir temel oluşturdu 3.
Sembolik temsil: İlk mağara resimleri ve T biçimli dikilitaşlar gibi sembolik temsiller, insanın soyut düşünme yeteneğini dışavurumu olarak kabul edilir 23.
Bu gelişmeler, Neolitik insanın sadece teknik ustalığını değil, aynı zamanda kendini ifade etme biçimini ve soyut düşünme gücünü ortaya koymaktadır 2.
{"c6ld0":{"state":{"logoProps":{"url":"https://yandex.com.tr"},"formProps":{"action":"https://yandex.com.tr/gundem/search","searchLabel":"Bul"},"services":{"activeItemId":"agenda","items":[{"url":"https://yandex.com.tr/gundem/","title":"Gündem","id":"agenda"},{"url":"https://yandex.com.tr/shopping/","title":"Alışveriş","id":"shopping"},{"url":"https://yandex.com.tr/finance/","title":"Finans","id":"finance"},{"url":"https://yandex.com.tr/yacevap/","title":"YaCevap","id":"answers"},{"url":"https://yandex.com.tr/yaozet/","title":"YaÖzet","id":"summary"},{"url":"https://yandex.com.tr/travel/","title":"Seyahat","id":"travel"},{"url":"https://yandex.com.tr/video/search?text=popüler+videolar","title":"Video","id":"video"},{"url":"https://yandex.com.tr/gorsel/","title":"Görsel","id":"images"}]},"userProps":{"loggedIn":false,"ariaLabel":"Menü","plus":false,"birthdayHat":false,"child":false,"dialogProps":{"host":"yandex.com.tr","lang":"tr","project":"news","queryParams":{"exp_flags":"skin","preset":"oceania","utm_source":"portal-news"},"retpath":"https%3A%2F%2Fyandex.com.tr%2Fgundem%2Fscience%2Fkarahantepe-de-ilk-kez-insan-yuzu-betimli-t-bicimli-dikilitas-bulundu-3973600%3Flr%3D213%26ncrnd%3D90769","tld":"com.tr","platform":"desktop"},"className":"PortalHeader-User"},"suggestProps":{"selectors":{"form":".HeaderForm","input":".HeaderForm-Input","submit":".HeaderForm-Submit","clear":".HeaderForm-Clear","layout":".HeaderForm-InputWrapper"},"suggestUrl":"https://yandex.com.tr/suggest/suggest-ya.cgi?show_experiment=222&show_experiment=224","deleteUrl":"https://yandex.com.tr/suggest-delete-text?srv=web&text_to_delete=","suggestPlaceholder":"Gündem içinde","platform":"desktop","hideKeyboardOnScroll":false,"additionalFormClasses":["mini-suggest_theme_tile","mini-suggest_overlay_tile","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_prevent-empty_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_personal_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_rich_yes","mini-suggest_overlay_dark","mini-suggest_large_yes","mini-suggest_copy-fact_yes","mini-suggest_clipboard_yes","mini-suggest_turboapp_yes","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_affix_yes","mini-suggest_carousel_yes","mini-suggest_traffic_yes","mini-suggest_re-request_yes","mini-suggest_source_yes","mini-suggest_favicon_yes","mini-suggest_more","mini-suggest_long-fact_yes","mini-suggest_hide-keyboard_yes","mini-suggest_clear-on-submit_yes","mini-suggest_focus-on-change_yes","mini-suggest_short-fact_yes","mini-suggest_app_yes","mini-suggest_grouping_yes","mini-suggest_entity-suggest_yes","mini-suggest_redesigned-navs_yes","mini-suggest_title-multiline_yes","mini-suggest_type-icon-wrapped_yes","mini-suggest_fulltext-highlight_yes","mini-suggest_fulltext-insert_yes","mini-suggest_lines_multi"],"counter":{"service":"news_com_tr_desktop","url":"//yandex.ru/clck/jclck","timeout":300,"params":{"dtype":"stred","pid":"0","cid":"2873"}},"noSubmit":false,"formAction":"https://yandex.com.tr/gundem/search","tld":"com.tr","suggestParams":{"srv":"serp_com_tr_desktop","wiz":"TrWth","yu":"5555359781759797654","lr":213,"uil":"tr","fact":1,"v":4,"use_verified":1,"safeclick":1,"skip_clickdaemon_host":1,"rich_nav":1,"verified_nav":1,"rich_phone":1,"use_favicon":1,"nav_favicon":1,"mt_wizard":1,"history":1,"nav_text":1,"maybe_ads":1,"icon":1,"hl":1,"n":10,"portal":1,"platform":"desktop","mob":0,"extend_fw":1,"suggest_entity_desktop":"1","entity_enrichment":"1","entity_max_count":"5"},"disableWebSuggest":false},"context":{"query":"","reqid":"1759797655329182-4775923104655914396-balancer-l7leveler-kubr-yp-vla-262-BAL","lr":"213","aliceDeeplink":"{\"text\":\"\"}"},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"c6ldw01-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"portal","subtype":"header"}}}}},"type":"portal","subtype":"header"},"c6ld1":{"state":{"links":[{"id":"gundem","title":"Ana Sayfa","url":"https://yandex.com.tr/gundem","target":"_self"},{"id":"sports","title":"Spor","url":"https://yandex.com.tr/sports/","target":"_self"},{"id":"turkey","title":"Türkiye","url":"https://yandex.com.tr/gundem/turkey","target":"_self"},{"id":"world","title":"Dünya","url":"https://yandex.com.tr/gundem/world","target":"_self"},{"id":"politics","title":"Siyaset","url":"https://yandex.com.tr/gundem/politics","target":"_self"},{"id":"incidents","title":"Günün içinden","url":"https://yandex.com.tr/gundem/incidents","target":"_self"},{"id":"business","title":"İş","url":"https://yandex.com.tr/gundem/business","target":"_self"},{"id":"science","title":"Bilim","url":"https://yandex.com.tr/gundem/science","target":"_self"},{"id":"entertainment","title":"Eğlenceler","url":"https://yandex.com.tr/gundem/entertainment","target":"_self"}],"activeLinkId":"science","title":"Kategoriler","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"c6ldw02-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"header-categories"}}}}},"type":"newstr","subtype":"header-categories"},"c6ld2":{"state":{"title":"Karahantepe'de İlk Kez İnsan Yüzü Betimli T Biçimli Dikilitaş Bulundu","breadcrumbs":[{"text":"Gündem","url":"/gundem/"},{"text":"Bilim","url":"/gundem/science"}],"isLoggedIn":false,"extralinksItems":[{"variant":"reportFeedback","reportFeedback":{"feature":"Gundem вертикаль: Сюжеты","title":"Sonuçlarda yanlış olan nedir?","checkBoxLabels":[{"value":"Faydasız, kalitesiz içerik"},{"value":"Medya içeriği hikaye ile uyuşmuyor"},{"value":"Faydasız medya içeriği"},{"value":"Kalitesiz, bilgilendirici özelliği eksik hikaye başlığı"},{"value":"Şok edici, rahatsız edici içerik"},{"value":"Hikayede birden fazla olay konu ediliyor"},{"value":"Siteye erişilemiyor"},{"value":"Hikayede 18+ içerik konu ediliyor"},{"value":"Diğer"}]}}],"useNativeShare":false,"hasShareButton":true,"badge":{"textParts":[{"datetime":"2025-10-06T12:04:19+03:00","text":"06 Ekim 2025, 12:04 TSİ"}]},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"c6ldw03-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"page_header"}}}}},"type":"newstr","subtype":"page_header"},"c6ld3":{"state":{"storyId":"397360_0","isLoggedIn":false,"mainStory":{"id":"397360_0","otherSources":0,"totalSources":5,"header":{"url":"https://www.haberport.com/gundem/karahantepe-de-ilk-kez-insan-yuzu-betimli-t-bicimli-dikilitas-bulundu-275153h","text":"Karahantepe'de İlk Kez İnsan Yüzü Betimli T Biçimli Dikilitaş Bulundu","badge":{"url":"https://www.haberport.com/gundem/karahantepe-de-ilk-kez-insan-yuzu-betimli-t-bicimli-dikilitas-bulundu-275153h","faviconSources":["https://www.haberport.com"],"textParts":[{"text":"haberport.com","bold":true},{"text":"15 saat önce"}],"divider":false}},"logAttrs":{"id":"397360_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.haberport.com/gundem/karahantepe-de-ilk-kez-insan-yuzu-betimli-t-bicimli-dikilitas-bulundu-275153h","https://www.iscihaber.net/kultur-sanat/karahantepede-12-bin-yillik-t-bicimli-insan-yuzu-bulundu/183895","https://www.turizmajansi.com/haber/karahantepe-de-tarihte-bir-ilk-insan-yuzlu-dikilitas-bulundu-h70398","https://www.aksiyon.com.tr/karahantepe-de-t-bicimli-dikilitasta-insan-yuzu-betimi-bulundu-202198","https://www.haberport.com/gundem/karahantepe-de-ilk-kez-insan-yuzu-betimli-t-bicimli-dikilitas-bulundu-275153h","https://www.trthaber.com/haber/kultur-sanat/karahantepede-12-bin-yik-oncesine-ait-insan-yuzlu-dikili-tas-bulundu-921854.html"],"summarizationTexts":["Karahantepe'de İlk Kez İnsan Yüzü Betimli T Biçimli Dikilitaş Bulundu","Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yürütülen Taş Tepeler Projesi çerçevesinde bu yıl 10 farklı alanda kazılar sürdürülüyor.","Karahantepe’de ortaya çıkarılan bu yeni buluntu ise, ilk kez bir T biçimli dikilitaş üzerinde insan yüzünün işlenmiş olmasıyla Neolitik dönem araştırmalarında yeni bir dönüm noktası olarak nitelendiriliyor.","Keşfin özellikleriDikilitaşın üst kısmında yer alan yüz betimi, keskin yüz hatları, derin göz çukurları ve küt biçimli burun gibi ayırt edici unsurlar taşıyor.","Neolitik Dönem ve Anlatının DerinleşmesiAraştırmacılar, bu keşfin Neolitik insanın yalnızca teknik ustalığını değil, aynı zamanda kendini ifade etme biçimi ve soyut düşünme gücünü ortaya koyduğunu vurguluyor.","İnsanı sembolleştiren ilk anlatım T biçimli dikilitaşların çatı taşıyıcısı olmanın ötesinde sembolik bir anlam taşıdığı uzun süredir kabul ediliyordu."],"newsFreshness":[true,true,true,true,true]},"items":[{"type":"carousel","items":[{"id":"4199475564411437606_2","url":"https://www.aksiyon.com.tr/karahantepe-de-t-bicimli-dikilitasta-insan-yuzu-betimi-bulundu-202198","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a00000199b8c127755e86a3c7fec357b465//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://cdn.aksiyon.com.tr/uploads/1280x720/images/202510/karahantepe-de-t-bicimli-dikilitasta-insan-yuzu-betimi-bulundu-1200-273862.jpg"},"badge":{"url":"https://www.aksiyon.com.tr/karahantepe-de-t-bicimli-dikilitasta-insan-yuzu-betimi-bulundu-202198","faviconSources":["https://www.aksiyon.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"15714841995291312974_2","url":"https://www.yenisafak.com/foto-galeri/hayat/karahantepede-tarihte-bir-ilk-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-bulundu-4755687","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/17968138/2a00000199b8cf9a0849b90b2ad21ccb8513//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://img.piri.net/piri/upload/3/2025/10/6/178c7703-8cuf77dqo9dcgp2x6f849m.webp"},"badge":{"url":"https://www.yenisafak.com/foto-galeri/hayat/karahantepede-tarihte-bir-ilk-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-bulundu-4755687","faviconSources":["https://www.yenisafak.com"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"12316454396414819825_2","url":"https://www.medyaradar.net/karahantepede-tarihte-bir-ilk-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-bulundu-haberi-2218086","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000199badf14f8c9089194ea91e4b5b4//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://i.medyaradar.net/2/850/478/storage/files/images/2025/10/06/karahan2-l2ca_cover.jpg"},"badge":{"url":"https://www.medyaradar.net/karahantepede-tarihte-bir-ilk-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-bulundu-haberi-2218086","faviconSources":["https://www.medyaradar.net"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"18395257802856328718_2","url":"https://www.evrensel.net/haber/575982/karahantepede-insan-yuzlu-dikilitas-bulundu-insani-sembollestiren-ilk-anlatim","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000199ba305ee28876f2e406755e44e2//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://www.evrensel.net/images/840/upload/dosya/311663.jpg"},"badge":{"url":"https://www.evrensel.net/haber/575982/karahantepede-insan-yuzlu-dikilitas-bulundu-insani-sembollestiren-ilk-anlatim","faviconSources":["https://www.evrensel.net"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"10542860575511645025_2","url":"https://www.posta.com.tr/gundem/bakan-ersoy-duyurdu-karahantepede-tarihte-bir-ilk-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-bulundu-2917507","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a00000199b8d93aaa5f46b0e019f7562c25//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://image.posta.com.tr/i/posta/75/0x0/68e3864cc87dba75e51f1173.jpg"},"badge":{"url":"https://www.posta.com.tr/gundem/bakan-ersoy-duyurdu-karahantepede-tarihte-bir-ilk-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-bulundu-2917507","faviconSources":["https://www.posta.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"12247152348860374440_2","url":"https://www.ntv.com.tr/galeri/n-life/yuz-hatlari-keskin-goz-cukurlari-derin-12-bin-yil-oncesinden-bugune-bakiyor-karahantepede-tarihi-kesif,TdEqmXs2gEiNy4DSYuMXfQ","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000199b8c675a9cdf18bed37a5f9e95b//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://cdn1.ntv.com.tr/gorsel/1-t4Ui88Zku4OnpNw26L-w.jpg?width=1080&mode=crop&scale=both"},"badge":{"url":"https://www.ntv.com.tr/galeri/n-life/yuz-hatlari-keskin-goz-cukurlari-derin-12-bin-yil-oncesinden-bugune-bakiyor-karahantepede-tarihi-kesif,TdEqmXs2gEiNy4DSYuMXfQ","faviconSources":["https://www.ntv.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"7309321607694300999_2","url":"https://www.ahaber.com.tr/viral/tikla/tam-12-bin-yillik-kesif-o-ilde-bulundu-insan-yuzu-bicimli-6259156","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/17968138/2a00000199b8c9d38b4e3b1c76edfc136911//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://iaahbr.tmgrup.com.tr/3986ff/1200/675/0/0/800/449?u=https://iahbr.tmgrup.com.tr/2025/10/06/1759740950194.jpeg"},"badge":{"url":"https://www.ahaber.com.tr/viral/tikla/tam-12-bin-yillik-kesif-o-ilde-bulundu-insan-yuzu-bicimli-6259156","faviconSources":["https://www.ahaber.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"2352048771728264703_2","url":"https://www.ekonomim.com/kultur-sanat/karahantepede-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-bulundu-haberi-847233","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000199b8c5dd9a0500c681963cbafbb3//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://img.ekonomim.com/rcman/Cw1280h720q95gc/storage/files/images/2025/10/06/karahantepede-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-bulundu-8qb9_cover.jpg"},"badge":{"url":"https://www.ekonomim.com/kultur-sanat/karahantepede-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-bulundu-haberi-847233","faviconSources":["https://www.ekonomim.com"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"10401835203863715205_2","url":"https://haberglobal.com.tr/kultur-sanat/tarihte-bir-ilk-karahantepede-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-bulundu-482828","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/17968138/2a00000199b8d1251610c9dd98e505dd112f//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://i.haberglobal.com.tr/storage/files/images/2025/10/06/tarihte-bir-ilk-karahantepede-insan-yuzlu-dikilitas-bulundu-eu5a.jpg"},"badge":{"url":"https://haberglobal.com.tr/kultur-sanat/tarihte-bir-ilk-karahantepede-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-bulundu-482828","faviconSources":["https://haberglobal.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"13346170023661340942_2","url":"https://www.turizmajansi.com/haber/karahantepe-de-tarihte-bir-ilk-insan-yuzlu-dikilitas-bulundu-h70398","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/17968138/2a00000199b89d7af33666a8f794ff40309c//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://www.turizmajansi.com/images/haber/1_30537.jpg"},"badge":{"url":"https://www.turizmajansi.com/haber/karahantepe-de-tarihte-bir-ilk-insan-yuzlu-dikilitas-bulundu-h70398","faviconSources":["https://www.turizmajansi.com"],"textParts":[],"divider":false}}]},{"type":"text","url":"https://www.iscihaber.net/kultur-sanat/karahantepede-12-bin-yillik-t-bicimli-insan-yuzu-bulundu/183895","text":{"text":"Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yürütülen Taş Tepeler Projesi çerçevesinde bu yıl 10 farklı alanda kazılar sürdürülüyor.","badge":{"url":"https://www.iscihaber.net/kultur-sanat/karahantepede-12-bin-yillik-t-bicimli-insan-yuzu-bulundu/183895","textParts":[{"text":"1","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"15 saat önce"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yürütülen Taş Tepeler Projesi çerçevesinde bu yıl 10 farklı alanda kazılar sürdürülüyor."}}},{"type":"text","url":"https://www.turizmajansi.com/haber/karahantepe-de-tarihte-bir-ilk-insan-yuzlu-dikilitas-bulundu-h70398","text":{"text":"Karahantepe’de ortaya çıkarılan bu yeni buluntu ise, ilk kez bir T biçimli dikilitaş üzerinde insan yüzünün işlenmiş olmasıyla Neolitik dönem araştırmalarında yeni bir dönüm noktası olarak nitelendiriliyor.","badge":{"url":"https://www.turizmajansi.com/haber/karahantepe-de-tarihte-bir-ilk-insan-yuzlu-dikilitas-bulundu-h70398","textParts":[{"text":"2","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"16 saat önce"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"Karahantepe’de ortaya çıkarılan bu yeni buluntu ise, ilk kez bir T biçimli dikilitaş üzerinde insan yüzünün işlenmiş olmasıyla Neolitik dönem araştırmalarında yeni bir dönüm noktası olarak nitelendiriliyor."}}},{"type":"text","id":"1622927372469057982","url":"https://www.aksiyon.com.tr/karahantepe-de-t-bicimli-dikilitasta-insan-yuzu-betimi-bulundu-202198","text":{"text":"Keşfin özellikleriDikilitaşın üst kısmında yer alan yüz betimi, keskin yüz hatları, derin göz çukurları ve küt biçimli burun gibi ayırt edici unsurlar taşıyor.","badge":{"url":"https://www.aksiyon.com.tr/karahantepe-de-t-bicimli-dikilitasta-insan-yuzu-betimi-bulundu-202198","textParts":[{"text":"3","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"15 saat önce"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"Keşfin özellikleriDikilitaşın üst kısmında yer alan yüz betimi, keskin yüz hatları, derin göz çukurları ve küt biçimli burun gibi ayırt edici unsurlar taşıyor."}}},{"type":"text","url":"https://www.haberport.com/gundem/karahantepe-de-ilk-kez-insan-yuzu-betimli-t-bicimli-dikilitas-bulundu-275153h","text":{"text":"Neolitik Dönem ve Anlatının DerinleşmesiAraştırmacılar, bu keşfin Neolitik insanın yalnızca teknik ustalığını değil, aynı zamanda kendini ifade etme biçimi ve soyut düşünme gücünü ortaya koyduğunu vurguluyor.","badge":{"url":"https://www.haberport.com/gundem/karahantepe-de-ilk-kez-insan-yuzu-betimli-t-bicimli-dikilitas-bulundu-275153h","textParts":[{"text":"4","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"15 saat önce"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"Neolitik Dönem ve Anlatının DerinleşmesiAraştırmacılar, bu keşfin Neolitik insanın yalnızca teknik ustalığını değil, aynı zamanda kendini ifade etme biçimi ve soyut düşünme gücünü ortaya koyduğunu vurguluyor."}}},{"type":"text","url":"https://www.trthaber.com/haber/kultur-sanat/karahantepede-12-bin-yik-oncesine-ait-insan-yuzlu-dikili-tas-bulundu-921854.html","text":{"text":"İnsanı sembolleştiren ilk anlatım T biçimli dikilitaşların çatı taşıyıcısı olmanın ötesinde sembolik bir anlam taşıdığı uzun süredir kabul ediliyordu.","badge":{"url":"https://www.trthaber.com/haber/kultur-sanat/karahantepede-12-bin-yik-oncesine-ait-insan-yuzlu-dikili-tas-bulundu-921854.html","textParts":[{"text":"5","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"16 saat önce"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"İnsanı sembolleştiren ilk anlatım T biçimli dikilitaşların çatı taşıyıcısı olmanın ötesinde sembolik bir anlam taşıdığı uzun süredir kabul ediliyordu."}}}]},"sources":[{"url":"https://www.iscihaber.net/kultur-sanat/karahantepede-12-bin-yillik-t-bicimli-insan-yuzu-bulundu/183895","displayName":"iscihaber.net"},{"url":"https://www.turizmajansi.com/haber/karahantepe-de-tarihte-bir-ilk-insan-yuzlu-dikilitas-bulundu-h70398","displayName":"turizmajansi.com"},{"url":"https://www.aksiyon.com.tr/karahantepe-de-t-bicimli-dikilitasta-insan-yuzu-betimi-bulundu-202198","displayName":"aksiyon.com.tr"},{"url":"https://www.haberport.com/gundem/karahantepe-de-ilk-kez-insan-yuzu-betimli-t-bicimli-dikilitas-bulundu-275153h","displayName":"haberport.com"},{"url":"https://www.trthaber.com/haber/kultur-sanat/karahantepede-12-bin-yik-oncesine-ait-insan-yuzlu-dikili-tas-bulundu-921854.html","displayName":"trthaber.com"}],"otherNewsProps":{"layout":"multicolumn","title":"Diğer konular","items":[{"id":"1622927372469057982","url":"https://www.aksiyon.com.tr/karahantepe-de-t-bicimli-dikilitasta-insan-yuzu-betimi-bulundu-202198","target":"_blank","title":{"text":"Karahantepe'de T biçimli dikilitaşta insan yüzü betimi bulundu","textAs":"h3","lines":2},"logAttrs":{"id":"1622927372469057982","hasSummarization":false,"url":"https://www.aksiyon.com.tr/karahantepe-de-t-bicimli-dikilitasta-insan-yuzu-betimi-bulundu-202198","isFresh":true},"badge":{"url":"https://www.aksiyon.com.tr/karahantepe-de-t-bicimli-dikilitasta-insan-yuzu-betimi-bulundu-202198","faviconSources":["https://www.aksiyon.com.tr"],"textParts":[{"text":"aksiyon.com.tr","bold":true},{"text":"15 saat önce"}],"divider":false},"forceOrientation":"vertical","rel":"nofollow"},{"id":"10284207312455977610","url":"https://www.milliyet.com.tr/yerel-haberler/ankara/karahantepede-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-7458990","target":"_blank","title":{"text":"Karahantepe'de insan yüzlü T biçimli dikilitaş bulundu","textAs":"h3","lines":2},"logAttrs":{"id":"10284207312455977610","hasSummarization":false,"url":"https://www.milliyet.com.tr/yerel-haberler/ankara/karahantepede-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-7458990","isFresh":true},"badge":{"url":"https://www.milliyet.com.tr/yerel-haberler/ankara/karahantepede-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-7458990","faviconSources":["https://www.milliyet.com.tr"],"textParts":[{"text":"milliyet.com.tr","bold":true},{"text":"15 saat önce"}],"divider":false},"forceOrientation":"vertical","rel":"nofollow"}]},"nextId":"15714841995291312974_2","snippetOptions":{"forceOrientation":"vertical","isRetina":false,"titleProps":{"lines":2}},"baseVisibleOtherSources":2,"relatedTopics":[{"id":"17255260422741721675_0","title":"Mehmet Nuri Ersoy","url":"/gundem/topic/mehmet-nuri-ersoy-172552604227417216750","logNode":{"name":"story-topic","attrs":{"id":"17255260422741721675_0","url":"gundem/topic/mehmet-nuri-ersoy-172552604227417216750"}}}],"isHermione":false,"socialPosts":[],"disabledAjax":false,"logAttrs":{"isRoot":true,"isStory":true,"id":"397360_0","hasVideo":false,"hasSearchVideoLink":false,"hasSearchBroadcastLink":false,"hasSearchSeriesLink":false,"hasTwitterPosts":false,"hasSummarization":true,"hasRelatedTopics":true,"location":"gundem/science/karahantepe-de-ilk-kez-insan-yuzu-betimli-t-bicimli-dikilitas-bulundu-3973600","newsUrls":["https://www.iscihaber.net/kultur-sanat/karahantepede-12-bin-yillik-t-bicimli-insan-yuzu-bulundu/183895","https://www.turizmajansi.com/haber/karahantepe-de-tarihte-bir-ilk-insan-yuzlu-dikilitas-bulundu-h70398","https://www.aksiyon.com.tr/karahantepe-de-t-bicimli-dikilitasta-insan-yuzu-betimi-bulundu-202198","https://www.haberport.com/gundem/karahantepe-de-ilk-kez-insan-yuzu-betimli-t-bicimli-dikilitas-bulundu-275153h","https://www.trthaber.com/haber/kultur-sanat/karahantepede-12-bin-yik-oncesine-ait-insan-yuzlu-dikili-tas-bulundu-921854.html","https://www.aksiyon.com.tr/karahantepe-de-t-bicimli-dikilitasta-insan-yuzu-betimi-bulundu-202198","https://www.milliyet.com.tr/yerel-haberler/ankara/karahantepede-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-7458990"],"videoUrls":[],"topicUrls":["/gundem/topic/mehmet-nuri-ersoy-172552604227417216750"]},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"c6ldw04-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"story_summarization"}}}}},"type":"newstr","subtype":"story_summarization"},"c6ld4":{"state":{"answers":[{"id":0,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.youtube.com/watch%3fv=hd7Ei5eQQs8?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tr.tradingview.com/news/reuters.com,2025:newsml_L8N3UK16H:0/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.dogugazetesi.com/karahantepede-11-bin-yillik-goz-neolitik-insanlik-sahneye-cikiyor?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://oxu.az/tr/toplum/karahantepe-de-neolitik-donemin-en-buyuk-kesfi-ilk-uc-boyutlu-anlati?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.indyturk.com/node/586586/k%C3%BClt%C3%BCr/g%C3%B6beklitepenin-ard%C4%B1ndan-insanl%C4%B1k-tarihine-%C4%B1%C5%9F%C4%B1k-tutan-yeni-ke%C5%9Fif-karahantepe?size=16&stub=1"],"title":"Karahantepe’deki diğer keşifler nelerdir?","markdown":"Karahantepe'deki diğer bazı keşifler şunlardır:\n\n* **Üç boyutlu hayvan figürinleri**: Tilki, akbaba ve yaban domuzu figürleri, sembolik veya mitolojik bir anlatıyı temsil eden ilk üç boyutlu örnek olarak kabul edilir [```2```](https://tr.tradingview.com/news/reuters.com,2025:newsml_L8N3UK16H:0/)[```4```](https://oxu.az/tr/toplum/karahantepe-de-neolitik-donemin-en-buyuk-kesfi-ilk-uc-boyutlu-anlati).\n* **İnsan heykelleri**: 230 cm boyundaki gerçekçi insan heykeli, kaburga, omurga ve omuz kemiklerinin belirgin olduğu oturur pozisyonda bir figürü temsil eder ve ölüme dair ritüeller hakkında ipuçları sunar [```3```](https://www.dogugazetesi.com/karahantepede-11-bin-yillik-goz-neolitik-insanlik-sahneye-cikiyor).\n* **Ritüel yapıları**: Ana kaya içerisine oyulmuş AB Yapısı gibi yapılar, fallus biçimli taşlar ve çift merdiven sistemiyle bir ritüel alanı olduğu düşünülen mekanlar [```3```](https://www.dogugazetesi.com/karahantepede-11-bin-yillik-goz-neolitik-insanlik-sahneye-cikiyor)[```5```](https://www.indyturk.com/node/586586/k%C3%BClt%C3%BCr/g%C3%B6beklitepenin-ard%C4%B1ndan-insanl%C4%B1k-tarihine-%C4%B1%C5%9F%C4%B1k-tutan-yeni-ke%C5%9Fif-karahantepe).\n* **Geometrik desenler ve semboller**: Kaplar üzerinde ince geometrik desenler, hayvan ve stilize insan tasvirleri [```4```](https://oxu.az/tr/toplum/karahantepe-de-neolitik-donemin-en-buyuk-kesfi-ilk-uc-boyutlu-anlati).\n\nBu keşifler, Neolitik dönemin sanatsal ve kültürel dünyasına ışık tutmaktadır [```3```](https://www.dogugazetesi.com/karahantepede-11-bin-yillik-goz-neolitik-insanlik-sahneye-cikiyor)."},{"id":1,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.star.com.tr/kultur-sanat/bakan-ersoy-duyurdu-bir-ilk-insanlik-tarihinin-seyrini-degistiren-kesif-haber-1969460/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.arkeolojikhaber.com/haber-karahantepede-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-neolitik-ifade-biciminin-en-erken-ornegi-42707/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://kartepesehir.com/haber/26510436/karahantepede-tarihte-bir-ilk-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-bulundu?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://anlatilaninotesi.com.tr/20251006/1099952340.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.sonses.tv/karahantepede-tarihte-bir-ilk-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-bulundu?size=16&stub=1"],"title":"T biçimli dikilitaşların sembolik anlamı nedir?","markdown":"**T biçimli dikilitaşlar**, uzun süredir **sembolik bir anlam taşıdığı** ve **kutsal mekânların sembolik öğeleri** olduğu kabul edilmektedir [```2```](https://www.arkeolojikhaber.com/haber-karahantepede-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-neolitik-ifade-biciminin-en-erken-ornegi-42707/). 2025 yılında Karahantepe'de bulunan insan yüzlü T biçimli dikilitaş, bu taşların **insanın kendisini doğrudan betimlediğini** ortaya koymuştur [```1```](https://www.star.com.tr/kultur-sanat/bakan-ersoy-duyurdu-bir-ilk-insanlik-tarihinin-seyrini-degistiren-kesif-haber-1969460/)[```3```](https://kartepesehir.com/haber/26510436/karahantepede-tarihte-bir-ilk-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-bulundu)[```5```](https://www.sonses.tv/karahantepede-tarihte-bir-ilk-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-bulundu).\n\nBu keşif, Neolitik insanın **soyut düşünme gücünü** ve **benlik bilinci**ni sanat yoluyla dışa vurumunu temsil etmektedir [```2```](https://www.arkeolojikhaber.com/haber-karahantepede-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-neolitik-ifade-biciminin-en-erken-ornegi-42707/)[```3```](https://kartepesehir.com/haber/26510436/karahantepede-tarihte-bir-ilk-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-bulundu). T biçimli dikilitaşlar, yalnızca mimari taşıyıcılar değil, aynı zamanda dönemin inanç sistemini ve insanın evrendeki yerini anlama çabasını yansıtmaktadır [```2```](https://www.arkeolojikhaber.com/haber-karahantepede-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-neolitik-ifade-biciminin-en-erken-ornegi-42707/).\n\nTaş Tepeler Projesi kapsamında yapılan kazılar, insanlığın yerleşik yaşama geçiş sürecini ve inanç dünyasındaki dönüşümü belgeleyen önemli veriler sunmaktadır [```1```](https://www.star.com.tr/kultur-sanat/bakan-ersoy-duyurdu-bir-ilk-insanlik-tarihinin-seyrini-degistiren-kesif-haber-1969460/)[```2```](https://www.arkeolojikhaber.com/haber-karahantepede-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-neolitik-ifade-biciminin-en-erken-ornegi-42707/)[```3```](https://kartepesehir.com/haber/26510436/karahantepede-tarihte-bir-ilk-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-bulundu)."},{"id":2,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.youtube.com/watch%3fv=dStqIHRG9W0?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.yeniarayis.com/yazi/paleolitikten-neolitige-en-eski-zamanlarda-sanat-10712?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://ivasanat.com/blog/paleolitik-cagdan-gunumuze-sanatin-yolculugu/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://kibelekultursanat.com.tr/sanatin-dogusu-ve-cikis-seruveni/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.sanatkarnavali.com/tarih-oncesi-caglarda-sanat-neolitik-donem/?size=16&stub=1"],"title":"Neolitik dönemde sanat nasıl gelişti?","markdown":"**Neolitik dönemde sanat, tarımın keşfi ve yerleşik hayata geçişle birlikte yeni formlar edindi** [```2```](https://www.yeniarayis.com/yazi/paleolitikten-neolitige-en-eski-zamanlarda-sanat-10712)[```3```](https://ivasanat.com/blog/paleolitik-cagdan-gunumuze-sanatin-yolculugu/)[```4```](https://kibelekultursanat.com.tr/sanatin-dogusu-ve-cikis-seruveni/). Bu dönemde yapılan heykeller, seramikler ve taş işçiliği eserleri, insanların estetik anlayışlarının ve ritüelistik pratiklerinin geliştiğini gösterir [```2```](https://www.yeniarayis.com/yazi/paleolitikten-neolitige-en-eski-zamanlarda-sanat-10712)[```3```](https://ivasanat.com/blog/paleolitik-cagdan-gunumuze-sanatin-yolculugu/)[```4```](https://kibelekultursanat.com.tr/sanatin-dogusu-ve-cikis-seruveni/).\n\nNeolitik dönemde sanatın gelişimi şu şekilde özetlenebilir:\n* **Anıtsal yapılar ve tapınak yapıları**: Göbeklitepe gibi arkeolojik alanlarda bulunan tapınak yapıları ve oymalar, Neolitik sanatın karmaşıklığını ve derinliğini ortaya koyar [```2```](https://www.yeniarayis.com/yazi/paleolitikten-neolitige-en-eski-zamanlarda-sanat-10712)[```3```](https://ivasanat.com/blog/paleolitik-cagdan-gunumuze-sanatin-yolculugu/)[```4```](https://kibelekultursanat.com.tr/sanatin-dogusu-ve-cikis-seruveni/).\n* **İş bölümünün gelişmesi**: İş bölümünün gelişmesiyle birlikte sanat, belirli zanaatkârlar tarafından üretilmeye başlandı [```2```](https://www.yeniarayis.com/yazi/paleolitikten-neolitige-en-eski-zamanlarda-sanat-10712). Çömlekçilik, kabartma sanatı ve taş işçiliği gibi alanlarda ustalaşan sanatçılar ortaya çıktı [```2```](https://www.yeniarayis.com/yazi/paleolitikten-neolitige-en-eski-zamanlarda-sanat-10712).\n* **Teknik gelişmeler**: Seramik yapımı, taş işçiliği ve metal işleme gibi yeni teknikler sanatın daha gelişmiş formlara evrilmesini sağladı [```2```](https://www.yeniarayis.com/yazi/paleolitikten-neolitige-en-eski-zamanlarda-sanat-10712)[```3```](https://ivasanat.com/blog/paleolitik-cagdan-gunumuze-sanatin-yolculugu/).\n* **Sembolizm**: Sanat, daha soyut, sembolik ve toplumsal içerikli hale geldi [```2```](https://www.yeniarayis.com/yazi/paleolitikten-neolitige-en-eski-zamanlarda-sanat-10712).\n\nNeolitik dönemde sanat, inançların ve toplumsal düzenin bir parçasıydı [```2```](https://www.yeniarayis.com/yazi/paleolitikten-neolitige-en-eski-zamanlarda-sanat-10712). Sanat eserleri, toplumun ortak hafızasını, inançlarını ve mitlerini yansıtıyordu [```2```](https://www.yeniarayis.com/yazi/paleolitikten-neolitige-en-eski-zamanlarda-sanat-10712)."},{"id":3,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tastepeler.org/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.youtube.com/watch%3fv=bAsPdoXYvJY?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.sozcu.com.tr/tarihin-sifir-noktasinda-yeni-sirlar-insanlik-tarihi-yeniden-yaziliyor-p177556?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.arkeolojikhaber.com/haber-sayburcta-50den-fazla-neolitik-yapi-gun-yuzune-cikarildi-42462/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.trthaber.com/haber/kultur-sanat/gobeklitepe-yeni-cehresine-kavusuyor-916242.html?size=16&stub=1"],"title":"Taş Tepeler Projesi’nin hedefleri nelerdir?","markdown":"**Taş Tepeler Projesi'nin temel hedefleri**:\n* **Yerleşik yaşama geçiş sürecini anlamak** [```1```](https://tastepeler.org/)[```3```](https://www.sozcu.com.tr/tarihin-sifir-noktasinda-yeni-sirlar-insanlik-tarihi-yeniden-yaziliyor-p177556). Proje, yaklaşık MÖ 10. bin ile 7. bin arasına tarihlenen yerleşme ve kamp yerlerinin envanterini çıkarmayı ve bu alanlarda arkeolojik kazılar yapmayı amaçlar [```1```](https://tastepeler.org/).\n* **Neolitik Çağ'daki sosyal, ekonomik ve mimari dönüşümleri incelemek** [```4```](https://www.arkeolojikhaber.com/haber-sayburcta-50den-fazla-neolitik-yapi-gun-yuzune-cikarildi-42462/). Kazılar, bu dönemdeki toplumsal organizasyon ve ritüel pratikler hakkında veri sağlamayı hedefler [```4```](https://www.arkeolojikhaber.com/haber-sayburcta-50den-fazla-neolitik-yapi-gun-yuzune-cikarildi-42462/).\n* **Paleo-çevre araştırmaları yaparak dönemi daha iyi anlamak** [```1```](https://tastepeler.org/).\n* **Arkeolojik alanların korunması, konservasyonu ve toplumla paylaşımını sağlamak** [```1```](https://tastepeler.org/)[```5```](https://www.trthaber.com/haber/kultur-sanat/gobeklitepe-yeni-cehresine-kavusuyor-916242.html).\n* **Şanlıurfa'yı Neolitik Çağ'ın merkezi haline getirmek** [```3```](https://www.sozcu.com.tr/tarihin-sifir-noktasinda-yeni-sirlar-insanlik-tarihi-yeniden-yaziliyor-p177556)."},{"id":4,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tr.linkedin.com/pulse/birinci-b%C3%B6l%C3%BCm-ilk-devrim-neolitik-insanin-2-milyon-yilini-murat-%C3%BClker-yzpdf?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.ekonomim.com/kultur-sanat/karahantepede-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-bulundu-haberi-847233?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.gazeteduvar.com.tr/forum/2019/04/15/neolitik-devrimin-kosullari?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://e-dergi.tubitak.gov.tr/edergi/yazi.pdf%3fdergiKodu=4&cilt=33&sayi=390&sayfa=98&yaziid=12117?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.odatv.com/gastroda/neolitik-devrim-nedir-i-neolitik-devrim-ne-zaman-gerceklesti-i-neolitik-devrim-insan-hayatinda-neyi-degistirdi-120117445?size=16&stub=1"],"title":"Neolitik insanın soyut düşünme gücü nasıl gelişti?","markdown":"Neolitik insanın soyut düşünme gücü, **tarım ve yerleşik hayata geçişle birlikte gelişen koşullar sayesinde** evrimleşmiştir [```1```](https://tr.linkedin.com/pulse/birinci-b%C3%B6l%C3%BCm-ilk-devrim-neolitik-insanin-2-milyon-yilini-murat-%C3%BClker-yzpdf)[```3```](https://www.gazeteduvar.com.tr/forum/2019/04/15/neolitik-devrimin-kosullari). \n\n**Soyut düşünme gücünün gelişimindeki bazı adımlar**:\n* **Besin kaynaklarının denetimi ve fazla ürün**: Tarım sayesinde insanlar, tüketebileceklerinden daha fazla ürün elde etmeye başladılar [```1```](https://tr.linkedin.com/pulse/birinci-b%C3%B6l%C3%BCm-ilk-devrim-neolitik-insanin-2-milyon-yilini-murat-%C3%BClker-yzpdf)[```4```](https://e-dergi.tubitak.gov.tr/edergi/yazi.pdf?dergiKodu=4&cilt=33&sayi=390&sayfa=98&yaziid=12117). Bu, ticaret ve mülkiyet gibi kavramların doğmasına yol açtı [```1```](https://tr.linkedin.com/pulse/birinci-b%C3%B6l%C3%BCm-ilk-devrim-neolitik-insanin-2-milyon-yilini-murat-%C3%BClker-yzpdf)[```4```](https://e-dergi.tubitak.gov.tr/edergi/yazi.pdf?dergiKodu=4&cilt=33&sayi=390&sayfa=98&yaziid=12117).\n* **Boş zamanın artması**: Kalıcı yerleşimler kurulduktan sonra, insanlar avlanma gibi zorunlu faaliyetlerden arta kalan zamanda soyut düşünme ve yaratıcı faaliyetlere yönelebildiler [```3```](https://www.gazeteduvar.com.tr/forum/2019/04/15/neolitik-devrimin-kosullari).\n* **Dil ve mitlerin gelişimi**: Dilin karmaşıklaşması, mitlerin ve öykülerin ortaya çıkmasına olanak tanıdı [```3```](https://www.gazeteduvar.com.tr/forum/2019/04/15/neolitik-devrimin-kosullari). Bu, soyut düşünce için önemli bir temel oluşturdu [```3```](https://www.gazeteduvar.com.tr/forum/2019/04/15/neolitik-devrimin-kosullari).\n* **Sembolik temsil**: İlk mağara resimleri ve T biçimli dikilitaşlar gibi sembolik temsiller, insanın soyut düşünme yeteneğini dışavurumu olarak kabul edilir [```2```](https://www.ekonomim.com/kultur-sanat/karahantepede-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-bulundu-haberi-847233)[```3```](https://www.gazeteduvar.com.tr/forum/2019/04/15/neolitik-devrimin-kosullari).\n\nBu gelişmeler, Neolitik insanın sadece teknik ustalığını değil, aynı zamanda kendini ifade etme biçimini ve soyut düşünme gücünü ortaya koymaktadır [```2```](https://www.ekonomim.com/kultur-sanat/karahantepede-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-bulundu-haberi-847233)."}],"isYazekaApp":false,"dialogStoreProps":{"baseUrl":"","baseUrlWs":""},"globalStoreProps":{"imageBackendUrl":"https://yandex.com.tr/images-apphost/image-download?cbird=171","query":"","retina":false,"avatarId":"0","isHermione":false,"isMacOS":false,"tld":"com.tr","isEmbeddedFuturis":false,"isLoggedIn":false,"brand":"yazeka","reqId":"1759797655329182-4775923104655914396-balancer-l7leveler-kubr-yp-vla-262-BAL","device":{"isIOS":false,"platform":"desktop"}},"logNode":{"name":"news-yazeka","attrs":{"isRoot":true,"isRelatedQueries":true}},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"c6ldw05-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"related_queries"}}}}},"type":"newstr","subtype":"related_queries"},"c6ld5":{"state":{"snippets":[{"id":"397384_0","totalSources":62,"url":"/gundem/science/karahantepe-de-insan-yuzu-betimli-t-bicimli-dikilitas-kesfedildi-3973840","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a00000199b8de7aa4f78cbc6dcb765d0adb//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://www.kamu3.com/images/haberler/2025/10/karahantepe39de-tarihte-bir-ilk-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-bulundu.jpg"}},"logAttrs":{"id":"397384_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.trthaber.com/haber/kultur-sanat/karahantepede-12-bin-yil-oncesine-ait-insan-yuzlu-dikili-tas-bulundu-921854.html","https://www.kamu3.com/karahantepe-de-tarihte-bir-ilk-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-bulundu/1158613/","https://www.trthaber.com/haber/kultur-sanat/karahantepede-12-bin-yil-oncesine-ait-insan-yuzlu-dikili-tas-bulundu-921854.html","https://www.olay.com.tr/karahantepede-onemli-kesif-12-bin-yil-oncesine-ait-insan-yuzlu-dikili-tas-bulundu-1515279"],"summarizationTexts":["Karahantepe'de 12 bin yıl öncesine ait insan yüzlü dikili taş bulundu","Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın yürüttüğü Taş Tepeler Projesi kapsamında Şanlıurfa Karahantepe'de yapılan kazılar sonucu ilk kez insan yüzlü, T biçimli bir dikilitaşı gün yüzüne çıkartıldı.","12 bin yıl öncesinden gelen yüz Göbeklitepe ve çevresinde bulunan T biçimli dikili taşların üzerlerindeki kol ve el kabartmaları, uzun süredir bu taşların insanı sembolize ettiği düşüncesini güçlendiriyordu.","Karahantepe’de ortaya çıkarılan bu yeni buluntu ise ilk kez bir T biçimli dikilitaş üzerinde insan yüzünün işlenmiş olmasıyla Neolitik dönem araştırmalarında yeni bir dönüm noktası olarak nitelendiriliyor."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Karahantepe'de 12 bin yıl öncesine ait insan yüzlü dikili taş bulundu","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.kamu3.com/karahantepe-de-tarihte-bir-ilk-insan-yuzlu-t-bicimli-dikilitas-bulundu/1158613/","faviconSources":["https://www.kamu3.com","https://www.trthaber.com","https://www.olay.com.tr"],"textParts":[{"text":"15 saat önce"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"395441_0","totalSources":52,"url":"/gundem/science/van-da-nasa-uzay-uygulamalari-yarismasi-basladi-3954410","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a00000199aeea4f00fb4cc2fa425c5ecf51//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://img.cdn.haber365.com/uploads/images/news/vanda-nasa-uzay-uygulamalari-yarismasi-basladi-544.jpg"}},"logAttrs":{"id":"395441_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.aksiyon.com.tr/van-da-nasa-uzay-uygulamalari-yarismasi-basladi-254-basvuru-48-saatlik-hackathon-201424","https://www.haber365.com/van-da-nasa-uzay-uygulamalari-yarismasi-basladi-h339226","https://www.etikhaber.com/vanda-nasa-uzay-uygulamalari-yarismasi-basladi","https://www.gundematlas.com/yasam/vanda-gencler-48-saatlik-hackathon-ile-uzaya-aciliyor/6161"],"summarizationTexts":["Van'da NASA Uzay Uygulamaları Yarışması başladı — 254 başvuru, 48 saatlik hackathon","Van'da İş Geliştirme Merkezi (İŞGEM) ev sahipliğinde düzenlenen NASA Uzay Uygulamaları Yarışması (NASA Space Apps Challenge) başladı.","İŞGEM'in konferans salonunda yapılan yarışmaya katılan birçok genç girişimci, bilim insanı ve yazılımcı, jüri üyelerinin gözetiminde projelerinin son kontrollerini yaptı.","Programın açılışında konuşan İŞGEM Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Gedik, dünyanın en büyük küresel hackathon organizasyonlarından biri olan yarışmanın ilk kez Doğu Anadolu’da Van’da düzenlenmesinin gurur verici olduğunu belirtti."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Van'da NASA Uzay Uygulamaları Yarışması başladı — 254 başvuru, 48 saatlik hackathon","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.haber365.com/van-da-nasa-uzay-uygulamalari-yarismasi-basladi-h339226","faviconSources":["https://www.haber365.com","https://www.etikhaber.com","https://www.gundematlas.com"],"textParts":[{"text":"4 Ekim"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"396372_0","totalSources":33,"url":"/gundem/science/bu-gece-aya-dikkatli-bakin-yuz-binlerce-kilometre-yaklasacak-sozcu-gazetesi-3963720","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000199b3b7ca2203b00c8bbed45b57dd//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://img.piri.net/resim/upload/2025/10/05/12/25/de1ca18d220251005t122506.jpg"}},"logAttrs":{"id":"396372_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.ntv.com.tr/dunya/ay-bu-gece-dunyaya-361-binkilometre-yaklasacak-gokyuzunde-super-ay-gecesi,OwBHfxLN20eTZff-yRAPFA","https://www.gzt.com/jurnalist/super-ay-bu-gece-gokyuzunu-aydinlatacak-iste-super-ayi-izlemenin-puf-noktalari-3806749","https://www.ntv.com.tr/dunya/ay-bu-gece-dunyaya-361-binkilometre-yaklasacak-gokyuzunde-super-ay-gecesi,OwBHfxLN20eTZff-yRAPFA","https://www.sozcu.com.tr/bu-gece-aya-dikkatli-bakin-yuz-binlerce-kilometre-yaklasacak-p234162"],"summarizationTexts":["Ay, bu gece Dünya’ya 361 bin kilometre yaklaşacak: Gökyüzünde Süper Ay gecesi","Ay, bu gece Dünya’ya yaklaşık 361 bin kilometre yaklaşarak yılın dikkat çeken gökyüzü olaylarından biri olan “süper ay” görüntüsüne sahne olacak.","NASA’ya göre bu durum, Ay’ın yılın en sönük haline kıyasla yüzde 14’e kadar daha büyük, yüzde 30’a kadar daha parlak görünmesini sağlıyor.","Philadelphia’daki Franklin Enstitüsü’nün baş astronomu Derrick Pitts, Associated Press’e yaptığı açıklamada, “Aslında çok da sıra dışı bir olay değil, ancak gökyüzüne bakanlar için büyüleyici bir manzara sunuyor.” dedi."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Ay, bu gece Dünya’ya 361 bin kilometre yaklaşacak: Gökyüzünde Süper Ay gecesi","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.gzt.com/jurnalist/super-ay-bu-gece-gokyuzunu-aydinlatacak-iste-super-ayi-izlemenin-puf-noktalari-3806749","faviconSources":["https://www.gzt.com","https://www.ntv.com.tr","https://www.sozcu.com.tr"],"textParts":[{"text":"Dün"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"394521_0","totalSources":28,"url":"/gundem/science/bilim-kadinlari-icin-programi-nin-20-yili-asan-yolculugu-kitap-oldu-3945210","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000199b9f13324ebb8d40b9237ea8dd6//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://image.dunya.com/rcman/Cw1280h720q95gc/storage/files/images/2025/10/06/yeni-proje-7csr_cover.jpg"}},"logAttrs":{"id":"394521_0","hasSummarization":false,"urls":["https://www.dunya.com/sirketler/137-bilim-kadinina-mukemmeliyet-odulu-haberi-797191","https://www.hurriyet.com.tr/kelebek/saglik/unesco-destekli-programda-4-bilim-kadinina-odul-42971710","https://www.milliyet.com.tr/ekonomi/bilimin-cesur-kadinlari-7458545","https://www.mynet.com/bilim-kadinlari-icin-programi-nin-20-yili-asan-yolculugu-kitap-oldu-1311646-mykadin","https://www.bloomberght.com/loral-turkiye-bilim-kadinlarina-destegini-surduruyor-3758616"],"summarizationTexts":[],"isStoryFresh":false,"newsFreshness":[true,true,true,true,true]},"title":{"text":"137 bilim kadınına mükemmeliyet ödülü","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.dunya.com/sirketler/137-bilim-kadinina-mukemmeliyet-odulu-haberi-797191","faviconSources":["https://www.dunya.com","https://www.hurriyet.com.tr","https://www.milliyet.com.tr"],"textParts":[{"text":"3 Ekim"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"397896_0","totalSources":24,"url":"/gundem/science/samsun-da-gal-arisi-ve-hastaliklara-dayanikli-kestanelerde-hasat-zamani-3978960","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000199b9d07367e58d420cd0b3c35702//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://iaahbr.tmgrup.com.tr/c0a690/1200/675/0/0/843/474?u=https://iahbr.tmgrup.com.tr/2025/10/06/samsunda-gal-arisi-ve-hastaliklara-dayanikli-kestanelerde-hasat-zamani-1759758862880.jpg"}},"logAttrs":{"id":"397896_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.ahaber.com.tr/yasam/2025/10/06/samsunda-gal-arisi-ve-hastaliklara-dayanikli-kestanelerde-hasat-zamani","https://www.ahaber.com.tr/yasam/2025/10/06/samsunda-gal-arisi-ve-hastaliklara-dayanikli-kestanelerde-hasat-zamani","https://www.kamu3.com/gal-arisi-ve-hastaliklara-dayanikli-kestanelerde-hasat-zamani/1158889/","https://www.ntv.com.tr/galeri/turkiye/hasat-zamani-basladi-gal-arisi-ve-hastaliklara-dayanikli,AiwENTK5ekeITBvDUAbyWg"],"summarizationTexts":["Samsun'da gal arısı ve hastalıklara dayanıklı kestanelerde hasat zamanı","25 dönümlük alanda yapılan hasat, aynı zamanda deneme çalışmalarının da önemli bir aşamasını oluşturuyor.","OMÜ Ziraat Fakültesi tarafından uzun süreli ıslah çalışmaları sonucu geliştirilen Akyüz, Ali Nihat, Betizak ve Marigoule isimli kestane çeşitleri, iri taneleri ve yüksek lezzetleriyle dikkat çekiyor.","Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi'nde, kestane üretimini tehdit eden gal arısı ve hastalıklara karşı dayanıklı yeni çeşitlerin yetiştirildiği Ali Nihat Gökyiğit Araştırma Merkezi'nde hasat dönemi başladı."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Samsun'da gal arısı ve hastalıklara dayanıklı kestanelerde hasat zamanı","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.ahaber.com.tr/yasam/2025/10/06/samsunda-gal-arisi-ve-hastaliklara-dayanikli-kestanelerde-hasat-zamani","faviconSources":["https://www.ahaber.com.tr","https://www.kamu3.com","https://www.ntv.com.tr"],"textParts":[{"text":"10 saat önce"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"397056_0","totalSources":21,"url":"/gundem/science/karsiyaka-nin-deprem-karne-si-cikariliyor-22-bin-500-yapi-mercek-altinda-3970560","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/17968138/2a00000199b84b3551a0ff6704e599d591fc//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://izmirdesondakikacomtr.teimg.com/crop/1280x720/izmirdesondakika-com-tr/uploads/2025/10/karsiyaka-yapi.png"}},"logAttrs":{"id":"397056_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.izgazete.net/izmir-buyuksehir-duyurdu-27-mahallede-22-bin-500-yapi-incelenecek","https://www.izmirdesondakika.com.tr/karsiyakas-yapi-stoku-calismalari-basladi","https://www.izgazete.net/izmir-buyuksehir-duyurdu-27-mahallede-22-bin-500-yapi-incelenecek","https://www.cumhuriyet.com.tr/cumhuriyet-in-egesi/karsiyaka-nin-yapi-stoku-icin-calismalar-basladi-2441076"],"summarizationTexts":["İzmir Büyükşehir duyurdu: 27 mahallede 22 bin 500 yapı incelenecek","İzmir Büyükşehir Belediyesi Afet İşleri Dairesi Başkanlığı, 30 Ekim İzmir depreminin ardından en çok hasar alan Bayraklı ve Bornova’da tamamladığı yapı envanter çalışmalarının benzerini Karşıyaka Bahriye Üçok Mahallesi’nde de başlattı.","Olası bir depremde yapıların hasar alıp almayacağını belirlemek ve güvenli yaşam alanları oluşturmak için yürütülen çalışmalar kapsamında ilçedeki 27 mahallede 22 bin 500 yapı incelenecek.","Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’ne (TMMOB) bağlı İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi ile yürütülen projede, iki aşamalı yöntem uygulanacak."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"İzmir Büyükşehir duyurdu: 27 mahallede 22 bin 500 yapı incelenecek","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.izmirdesondakika.com.tr/karsiyakas-yapi-stoku-calismalari-basladi","faviconSources":["https://www.izmirdesondakika.com.tr","https://www.izgazete.net","https://www.cumhuriyet.com.tr"],"textParts":[{"text":"17 saat önce"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"396128_0","totalSources":19,"url":"/gundem/science/marmara-da-depremleri-durduran-guc…-3961280","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a00000199b35fb509c49b66ca36448d8531//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://www.trhaber.com/uploads/photos/2025/03/1759650718_c39575e18fa32390dfa0.webp"}},"logAttrs":{"id":"396128_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.malatyasoz.com/prof-dr-bektas-olasi-istanbul-depremi-hakkinda-konustu","https://www.trhaber.com/gundem/prof-dr-osman-bektas-tan-istanbul-depremi-uyarisi-en-kotu-senaryoya-hazirlanin-h939190.html","https://www.malatyasoz.com/prof-dr-bektas-olasi-istanbul-depremi-hakkinda-konustu","https://telgraf.net/haber/26501905/7lik-deprem-uyarisi-en-kotu-senaryoya-hazirlanin"],"summarizationTexts":["Prof. Dr. Bektaş olası İstanbul depremi hakkında konuştu","Bektaş, Marmara Bölgesi'nde yer alan Tekirdağ, Orta Marmara ve Çınarcık çukurlarının geçmişte karakteristik depremler ürettiğine dikkat çekerek, bu alanların 1935, 1963 ve 2025 yıllarında 6.2 ile 6.4 büyüklüğünde depremler meydana getirdiğini belirtti.","Bektaş, karakteristik depremlerin yüksek ısı akısı, ince kabuk yapısı ve 10-20 km derinlikte sürünen fay hareketleri nedeniyle oluştuğunu açıkladı.","Bektaş, “Daha önce öngördüğümüz Marmara’da batıdan doğuya stres transferi ve deprem göçü (1912-1963-1999), 2025 M6.2 Silivri depremiyle doğrulanmıştır” dedi."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Prof. Dr. Bektaş olası İstanbul depremi hakkında konuştu","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.trhaber.com/gundem/prof-dr-osman-bektas-tan-istanbul-depremi-uyarisi-en-kotu-senaryoya-hazirlanin-h939190.html","faviconSources":["https://www.trhaber.com","https://www.malatyasoz.com","https://telgraf.net"],"textParts":[{"text":"Dün"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"396018_0","totalSources":21,"url":"/gundem/science/kuraklik-vurdu-3960180","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/17968138/2a00000199b320d9d10953f5e42cf9fa1d45//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://www.turkgun.com/cropImages/1280x720/uploads/haberler/2025/10/2793-kurakligin-fotografi-hayvanlar-karsiya-yuruyerek-gecmeye-basladi.jpg"}},"logAttrs":{"id":"396018_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.ensonhaber.com/3-sayfa/erzincanda-kuraklik-etkisini-gosterdi","https://www.turkgun.com/gundem/kurakligin-fotografi-hayvanlar-karsiya-yuruyerek-gecmeye-basladi/327988","https://www.nefes.com.tr/su-seviyesi-iyice-dustu-eskiden-kopruyu-kullanirlardi-simdi-yuruyorlar-68240","https://www.dunya.com/gundem/kurakligin-fotografi-hayvanlar-nehri-yuruyerek-gecmeye-basladi-haberi-796978"],"summarizationTexts":["Erzincan'da kuraklık etkisini gösterdi","Erzincan'ın Büyük Kadağan köyü mevkiinde otlaktan dönen büyükbaş hayvanlar, su seviyesinin azalmasıyla birlikte Karasu Nehri'ni yürüyerek geçmeye başladı.","Normalde köprü üzerinden geçen hayvanların bu kez nehri yürüyerek aşması, kuraklığın boyutunu gözler önüne serdi.","Bölge halkı, son yıllarda yağışların azalmasıyla birlikte hem içme suyu kaynaklarında hem de tarımsal sulamada sıkıntılar yaşandığını belirtiyor."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Erzincan'da kuraklık etkisini gösterdi","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.turkgun.com/gundem/kurakligin-fotografi-hayvanlar-karsiya-yuruyerek-gecmeye-basladi/327988","faviconSources":["https://www.turkgun.com","https://www.nefes.com.tr","https://www.dunya.com"],"textParts":[{"text":"Dün"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"397171_0","totalSources":17,"url":"/gundem/science/enerjisa-uretim-den-manisa-celal-bayar-universitesine-temiz-enerji-destegi-3971710","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000199b84503d31a04494ca75c5e3e97//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://besniguncelcom.teimg.com/crop/1280x720/besniguncel-com/uploads/2025/10/enerjisa-uretimden-manisa-celal-bayar-universitesine-temiz-enerji-destegi.jpg"}},"logAttrs":{"id":"397171_0","hasSummarization":true,"hasVideo":true,"urls":["https://songelisme.com/enerjisa-uretimden-manisa-celal-bayar-universitesine-temiz-enerji-destegi/","https://www.haberler.com/ekonomi/enerjisa-uretim-den-manisa-celal-bayar-19119620-haberi/","https://www.besniguncel.com/enerjisa-uretimden-manisa-celal-bayar-universitesine-temiz-enerji-destegi","https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/enerjisa-uretimden-manisa-celal-bayar-universitesine-temiz-enerji-destegi/3708486"],"summarizationTexts":["Enerjisa Üretim'den Manisa Celal Bayar Üniversitesi'ne temiz enerji desteği","Enerjisa Üretim, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Kampüsünde hayata geçirdiği çatı tipi güneş enerjisi santrali (GES) kurulumu projesi ile üniversitenin elektrik tüketiminin sürdürülebilir kaynaklardan karşılanmasına destek olurken, aynı zamanda karbon salımını da azaltacak.","Enerjisa Üretim ile Manisa Celal Bayar Üniversitesi arasında, Şehit Prof. Dr. İlhan Varank Yerleşkesi'ndeki kütüphane çatısına GES kurulumu için işbirliği protokolü imzalandı.","Ahmet Bayram | 06.10.2025 - Güncelleme : 06.10.2025 Rektörlükte imzalanan protokole göre, üniversite yıllık 170 bin kilovatsaat kapasiteye sahip sistemle kendi enerjisini üreterek hem enerji tüketiminde tasarruf sağlayacak hem de karbon salımını azaltarak yeşil dönüşüme öncülük edecek."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Enerjisa Üretim'den Manisa Celal Bayar Üniversitesi'ne temiz enerji desteği","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.haberler.com/ekonomi/enerjisa-uretim-den-manisa-celal-bayar-19119620-haberi/","faviconSources":["https://www.haberler.com","https://www.besniguncel.com","https://www.aa.com.tr"],"textParts":[{"text":"17 saat önce"}],"divider":false},"hasVideo":true},{"id":"395278_0","totalSources":20,"url":"/gundem/science/yaslilar-yapay-zekadan-arkadas-destegi-aliyor-emine-ozmete-uyariyor-3952780","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a00000199af81af675f413436a5fa83e72b//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://cdn.gazeteilksayfa.com/news/342690.jpg"}},"logAttrs":{"id":"395278_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.aksiyon.com.tr/yaslilar-arkadas-destegini-yapay-zekadan-aliyor-dijital-okuryazarlik-ve-guvenlik-onceligi-201333","https://www.gazeteilksayfa.com/yaslilarin-yeni-arkadasligi-yapay-zeka-288696h.htm","https://www.olay.com.tr/yaslilarin-yeni-sirdasi-yapay-zeka-1514543","https://www.aksiyon.com.tr/yaslilar-arkadas-destegini-yapay-zekadan-aliyor-dijital-okuryazarlik-ve-guvenlik-onceligi-201333"],"summarizationTexts":["Yaşlılar arkadaş desteğini yapay zekadan alıyor: Dijital okuryazarlık ve güvenlik önceliği","Ankara Üniversitesi bünyesindeki YAŞAM Merkezi, yaşlıların yapay zekayla etkileşimini araştırdı.","Prof. Dr. Emine Özmete, yaşlıların dijitalleşen dünyaya adaptasyon süreçlerine dair yürüttükleri çalışmaları anlattı.","Program müfredatı; İngilizceden yapay zekaya, sağlıktan sosyal hayata katılıma kadar geniş bir yelpaze sunuyor ve sosyal bir ekosistem oluşturmayı amaçlıyor."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Yaşlılar arkadaş desteğini yapay zekadan alıyor: Dijital okuryazarlık ve güvenlik önceliği","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.gazeteilksayfa.com/yaslilarin-yeni-arkadasligi-yapay-zeka-288696h.htm","faviconSources":["https://www.gazeteilksayfa.com","https://www.olay.com.tr","https://www.aksiyon.com.tr"],"textParts":[{"text":"4 Ekim"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"395549_0","totalSources":17,"url":"/gundem/science/son-depremler-sonrasi-uyardi-usak-balikesir-kutahya-icin-kritik-uyari-3955490","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/18894684/2a00000199af16bdc9561274c1a2993da273//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://sokgazetesicomtr.teimg.com/crop/1280x720/sokgazetesi-com-tr/uploads/2025/10/deprem-207.jpg"}},"logAttrs":{"id":"395549_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.sokgazetesi.com.tr/son-depremler-sonrasi-uyardi-usak-balikesir-kutahya-icin-kritik-uyari","https://www.sokgazetesi.com.tr/son-depremler-sonrasi-uyardi-usak-balikesir-kutahya-icin-kritik-uyari","https://haber.mynet.com/son-depremler-sonrasi-uyardi-usak-balikesir-kutahya-1969-dan-bu-yana-genisliyordu-artik-makro-deprem-kumesi-110107241696","https://www.bursadabugun.com/haber/deprem-kumesi-bursa-nin-hemen-yaninda-olustu-1849892.html"],"summarizationTexts":["Son depremler sonrası uyardı: Uşak, Balıkesir, Kütahya için kritik uyarı","Türkiye’nin batısı, son dönemde art arda yaşanan depremlerle sarsılıyor.","Bektaş’a göre, Ege'nin en fazla deformasyon gösteren fay hatları olan Simav ve Gediz fayları, Uşak Bloğu'nu çevreleyerek burada bir gerilim birikmesine neden oluyor.","Son depremler, bu birikimin dışavurumu olarak değerlendiriliyor."],"isStoryFresh":false,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Son depremler sonrası uyardı: Uşak, Balıkesir, Kütahya için kritik uyarı","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.sokgazetesi.com.tr/son-depremler-sonrasi-uyardi-usak-balikesir-kutahya-icin-kritik-uyari","faviconSources":["https://www.sokgazetesi.com.tr","https://haber.mynet.com","https://www.bursadabugun.com"],"textParts":[{"text":"4 Ekim"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"396931_0","totalSources":11,"url":"/gundem/science/kastamonu-da-kizil-geyik-kameralara-yansidi-3969310","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a00000199b8754d036f2b385f2d3570c993//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://imzagazetesicom.teimg.com/crop/1280x720/imzagazetesi-com/uploads/2025/10/kastamonu-kizil-geik.jpg"}},"logAttrs":{"id":"396931_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.haberler.com/yasam/kastamonu-da-ormanlik-alanda-kizil-geyik-19119107-haberi/","https://www.haberler.com/yasam/kastamonu-da-ormanlik-alanda-kizil-geyik-19119107-haberi/","https://www.imzagazetesi.com/kastamonuda-ormanda-kizil-geyik-goruntulendi","https://www.tv3haber.com/haber/130008/kastamonu-da-garip-sesler-cikaran-kizil-geyik-goruntulendi.html"],"summarizationTexts":["Kastamonu'da Ormanlık Alanda Kızıl Geyik Görüntülendi","Kastamonu'nun İhsangazi ilçesinde ormanlık alandaki bir kızıl geyik vatandaşlar tarafından görüntülendi.","Sonbaharda çiftleşme dönemine giren kızıl geyik, ağaçların arasında gezinti yaparken vatandaşlar tarafından görüntülendi.","Uzmanlara göre, bu tür garip sesler geyiklerin iletişim kurma, bölgelerini işaretleme veya çiftleşme dönemlerine özgü davranış biçimlerinden kaynaklanıyor olabilir."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Kastamonu'da Ormanlık Alanda Kızıl Geyik Görüntülendi","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.haberler.com/yasam/kastamonu-da-ormanlik-alanda-kizil-geyik-19119107-haberi/","faviconSources":["https://www.haberler.com","https://www.imzagazetesi.com","https://www.tv3haber.com"],"textParts":[{"text":"Dün"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"394021_0","totalSources":56,"url":"/gundem/science/2600-yillik-kutsal-alan-gun-yuzune-cikarildi-3940210","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/17968138/2a00000199b8af999ed4fad6b3047a78edd3//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://image.hurimg.com/i/hurriyet/90/0x0/68e3803eb63b12fd7de11ff0.jpg"}},"logAttrs":{"id":"394021_0","hasSummarization":false,"urls":["https://www.hurriyet.com.tr/gundem/arastirmalarda-yeni-bir-donum-noktasi-bakan-ersoy-duyurdu-tarihte-ilk-kez-boylesi-bulundu-42973565","https://www.sabah.com.tr/gundem/2025/10/06/tam-12-bin-yil-oncesine-ait-bakan-ersoy-acikladi-karahantepede-bir-ilk"],"summarizationTexts":[],"isStoryFresh":false,"newsFreshness":[true,true]},"title":{"text":"Araştırmalarda yeni bir dönüm noktası | Bakan Ersoy duyurdu: Tarihte ilk kez böylesi bulundu","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.hurriyet.com.tr/gundem/arastirmalarda-yeni-bir-donum-noktasi-bakan-ersoy-duyurdu-tarihte-ilk-kez-boylesi-bulundu-42973565","faviconSources":["https://www.hurriyet.com.tr","https://www.sabah.com.tr"],"textParts":[{"text":"3 Ekim"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"395955_0","totalSources":39,"url":"/gundem/science/sydney-de-gerceklesen-devir-teslim-toreninin-ardindan-turkiye-2026-uzay-kongresi-ne-ev-sahipligi-3959550","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000199b1486758a743215efe865859f7//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://imgrosetta.mynet.com.tr/file/21564179/21564179-1200x675.jpg"}},"logAttrs":{"id":"395955_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.yeniakit.com.tr/haber/turkiye-2026-uluslararasi-uzay-kongresine-iac-2026-ev-sahipligi-yapacak-1957450.html","https://haber.mynet.com/sydney-de-gerceklesen-devir-teslim-toreninin-ardindan-turkiye-2026-uzay-kongresi-ne-ev-sahipligi-yapacak-110107241807","https://www.yeniakit.com.tr/haber/turkiye-2026-uluslararasi-uzay-kongresine-iac-2026-ev-sahipligi-yapacak-1957450.html","https://www.star.com.tr/teknoloji/turkiye-2026-uzay-kongresine-ev-sahipligi-yapacak-haber-1969228/"],"summarizationTexts":["Türkiye, 2026 Uluslararası Uzay Kongresi'ne (IAC 2026) ev sahipliği yapacak","Avustralya Uzay Endüstrisi Derneği (SIAA) ev sahipliğinde, Avustralya Uzay Ajansı ve Yeni Güney Galler Hükümeti desteğiyle gerçekleştirilen kongre, farklı coğrafyalardan gelen binlerce katılımcıyı bir araya getirerek, uzayın barışçıl kullanımına, sürdürülebilirliğe ve uluslararası işbirliğine dair güçlü mesajlar verdi.","Kapanış töreninde, Uluslararası Uzay Federasyonu (IAF) ve Türkiye Uzay Ajansı (TUA) arasında resmi ev sahipliği protokolü imzalandı.","Bayrak devir töreninin ardından Antalya'da IAC 2026'ya ev sahipliği yapacak Türkiye'nin uzay vizyonunu ile ev sahipliği hazırlıklarını anlatan tanıtım videosu gösterildi."],"isStoryFresh":false,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Türkiye, 2026 Uluslararası Uzay Kongresi'ne (IAC 2026) ev sahipliği yapacak","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://haber.mynet.com/sydney-de-gerceklesen-devir-teslim-toreninin-ardindan-turkiye-2026-uzay-kongresi-ne-ev-sahipligi-yapacak-110107241807","faviconSources":["https://haber.mynet.com","https://www.yeniakit.com.tr","https://www.star.com.tr"],"textParts":[{"text":"5 Ekim"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"397651_0","totalSources":18,"url":"/gundem/science/manisa-da-irap-degerlendirme-toplantisi-aktif-fay-ve-kentsel-donusum-one-cikti-3976510","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a00000199b9351e8f403757bb7c3c915339//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://cdn.haberport.com/uploads/1280x720/images/202407/bitlis-te-hafif-ticari-arac-ile-minibusun-carpismasi-sonucu-6-kisi-yaralandi-1200-151451.jpg"}},"logAttrs":{"id":"397651_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.haberler.com/guncel/manisa-da-afet-risk-azaltma-plani-degerlendirme-toplantisi-gerceklesti-19120532-haberi/","https://www.haberport.com/gundem/manisa-da-irap-toplantisi-afad-ve-yerel-yonetimlerden-kritik-uyarilar-275244h","https://www.haberler.com/guncel/manisa-da-afet-risk-azaltma-plani-degerlendirme-toplantisi-gerceklesti-19120532-haberi/","https://www.sonmuhur.com/manisa-fayi-uzerinde-2-bin-bina-dogrudan-tehlike-altinda"],"summarizationTexts":["Manisa'da Afet Risk Azaltma Planı Değerlendirme Toplantısı Gerçekleşti","Manisa'da İRAP Değerlendirme ToplantısıManisa İl Afet Risk Azaltma Planı (İRAP) Değerlendirme Toplantısı, İl Tarım ve Orman Müdürlüğü Konferans Salonu'nda gerçekleştirildi.","İl Tarım ve Orman Müdürlüğü Konferans Salonu'ndaki toplantıda konuşan Manisa Valisi Vahdettin Özkan güvenli ve dirençli şehirler oluşturmanın yalnızca hedef belirlemekle değil, bu hedefleri koordineli ve nitelikli biçimde hayata geçirmekle mümkün olacağını söyledi.","Prof. Dr. Tatar, Manisa'nın merkezinden geçen aktif fay hattı üzerinde yer alan yaklaşık 2 bin binanın deprem sarsıntısından bağımsız olarak yüzey faylanması tehlikesiyle karşı karşıya bulunduğunu söyledi."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Manisa'da Afet Risk Azaltma Planı Değerlendirme Toplantısı Gerçekleşti","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.haberport.com/gundem/manisa-da-irap-toplantisi-afad-ve-yerel-yonetimlerden-kritik-uyarilar-275244h","faviconSources":["https://www.haberport.com","https://www.haberler.com","https://www.sonmuhur.com"],"textParts":[{"text":"13 saat önce"}],"divider":false},"hasVideo":false}],"snippetParams":{"isRetina":false,"posterSizes":{"width":156,"height":100},"titleProps":{"size":"s"}},"title":"Bilim sicak gelişmeler","maxPageNumber":2,"ajaxUrl":"/hikaye/result/get_category_stories?story_category=science","layout":"column","extendFirstItem":false,"disabledAjax":false,"logNode":{"name":"news-top-stories-right","attrs":{"isRoot":true,"isRightColumnStories":true,"category":"science","location":"gundem/science/karahantepe-de-ilk-kez-insan-yuzu-betimli-t-bicimli-dikilitas-bulundu-3973600","storiesUrls":["/gundem/science/karahantepe-de-insan-yuzu-betimli-t-bicimli-dikilitas-kesfedildi-3973840","/gundem/science/van-da-nasa-uzay-uygulamalari-yarismasi-basladi-3954410","/gundem/science/bu-gece-aya-dikkatli-bakin-yuz-binlerce-kilometre-yaklasacak-sozcu-gazetesi-3963720","/gundem/science/bilim-kadinlari-icin-programi-nin-20-yili-asan-yolculugu-kitap-oldu-3945210","/gundem/science/samsun-da-gal-arisi-ve-hastaliklara-dayanikli-kestanelerde-hasat-zamani-3978960","/gundem/science/karsiyaka-nin-deprem-karne-si-cikariliyor-22-bin-500-yapi-mercek-altinda-3970560","/gundem/science/marmara-da-depremleri-durduran-guc…-3961280","/gundem/science/kuraklik-vurdu-3960180","/gundem/science/enerjisa-uretim-den-manisa-celal-bayar-universitesine-temiz-enerji-destegi-3971710","/gundem/science/yaslilar-yapay-zekadan-arkadas-destegi-aliyor-emine-ozmete-uyariyor-3952780","/gundem/science/son-depremler-sonrasi-uyardi-usak-balikesir-kutahya-icin-kritik-uyari-3955490","/gundem/science/kastamonu-da-kizil-geyik-kameralara-yansidi-3969310","/gundem/science/2600-yillik-kutsal-alan-gun-yuzune-cikarildi-3940210","/gundem/science/sydney-de-gerceklesen-devir-teslim-toreninin-ardindan-turkiye-2026-uzay-kongresi-ne-ev-sahipligi-3959550","/gundem/science/manisa-da-irap-degerlendirme-toplantisi-aktif-fay-ve-kentsel-donusum-one-cikti-3976510"]}},"nextId":"395808_0","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"c6ldw06-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"additional_news"}}}}},"type":"newstr","subtype":"additional_news"},"c6ld6":{"state":{"generalLinks":[{"id":"privacy-policy","text":"Gizlilik politikası","url":"https://yandex.com.tr/legal/privacy_policy/"},{"id":"terms-of-service","text":"Kullanıcı sözleşmesi","url":"https://yandex.com.tr/legal/tos/"},{"id":"report-error","text":"Hata bildir","url":"https://forms.yandex.com.tr/surveys/13748122.01a6645a1ef15703c9b82a7b6c521932ddc0e3f7/"},{"id":"about-company","text":"Şirket hakkında","url":"https://yandex.com.tr/project/portal/contacts/"}],"copyright":{"url":"https://yandex.com.tr","currentYear":2025},"socialLinks":[{"url":"https://www.tiktok.com/@yandex.turkiye","type":"tiktok","title":"TikTok"},{"url":"https://www.youtube.com/@YandexTurkiye","type":"youtube","title":"Youtube"},{"url":"https://www.facebook.com/YandexComTr","type":"facebook","title":"Facebook"},{"url":"https://www.instagram.com/yandex__turkiye/","type":"instagram","title":"Instagram"},{"url":"https://x.com/yndxturkiye","type":"x","title":"X"}],"categoriesLink":[],"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"c6ldw07-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"portal","subtype":"footer"}}}}},"type":"portal","subtype":"footer"}}