• Temmuz ayında Türkiye’nin toplam döviz pozisyon açığı 14,1 milyar dolar azalarak 165,4 milyar dolara geriledi. Özel sektör ve kamu tarafında yaşanan iyileşme, döviz açığında dikkat çekici bir düşüş sağladı.odatv.com’te aç
  • Yanıt bulun

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Kısa vadeli döviz pozisyonu fazlası, kısa vadeli varlıklar ile kısa vadeli yükümlülükler arasındaki farkı ifade eder 13.
    Kısa vadeli döviz pozisyonu fazlasının yüksek olması, firmaların kısa vadeli finansal yönetimi ve döviz pozisyon dengesi açısından olumlu bir durum olarak değerlendirilir 1.
    Temmuz 2025 döneminde Türkiye'de finansal kesim dışındaki firmaların kısa vadeli net döviz pozisyonu fazlası 6,65 milyar dolar olarak gerçekleşmiş ve bu, Haziran 2025 dönemine göre 2,24 milyar dolar artış göstermiştir 134.
    5 kaynak
    Döviz açığı, ekonomi üzerinde çeşitli olumsuz etkiler yaratabilir:
    • Finansal kırılganlık 1. Döviz yükümlülüklerinin artması, ödeme yeteneği ve likidite risklerini artırarak finansal kırılganlığı yükseltebilir 1.
    • Merkez bankası politikaları 1. Seçilen kur rejimine bağlı olarak dolarizasyon, para politikasını etkisizleştirebilir ve merkez bankalarının rolünü yabancı para sağlamaya indirgeyebilir 1.
    • Firma bilançoları 1. Firmaların yabancı para cinsinden gelir ve giderlerini dengeleyememesi, döviz kuru riskine maruz kalmalarına neden olabilir 1.
    • Ekonomik büyüme 1. Döviz kurundaki dalgalanmalar, ekonomik büyümeyi olumsuz etkileyebilir 1.
    • Enflasyon 35. Döviz kurundaki artış, ithal mallarının fiyatlarını artırarak enflasyon hedeflemesini zorlaştırabilir 35.
    Döviz açığının kapatılması için ihracatın artırılması, yabancı yatırımların teşvik edilmesi ve döviz kurlarının istikrarlı bir şekilde yönetilmesi gerektiği belirtilmektedir 4.
    5 kaynak
    Türev varlıklar, döviz açığını hem artırabilir hem de azaltabilir.
    • Azaltma: Türev araçlar, kur riskine karşı korunma sağlamak amacıyla kullanılır 13. Özellikle döviz pozisyon açığı olan şirketler, türev ürünler aracılığıyla bu açığı kapatabilir ve döviz riskini yönetebilir 5.
    • Artırma: Ancak, türev ürünlerin spekülatif amaçlarla da kullanılabileceği göz önünde bulundurulmalıdır 25. Bu durumda, değer değişiklikleri döviz açığının artmasına yol açabilir.
    Türkiye'de, 2025 yılında yapılan bir düzenleme ile işletmelerin yurt dışında yerleşik finansal kuruluşlar ile yaptıkları türev işlemleri bankalar ve aracı kurumlar aracılığı ile yapma zorunluluğu kaldırılmıştır 1. Bu, işletmelerin türev ürünlere daha kolay erişimini sağlamıştır.
    5 kaynak
    Finansal kesim dışı döviz açığının nasıl hesaplandığına dair bilgi bulunamadı. Ancak, net döviz pozisyon açığının aşağıdaki formülle hesaplandığı bilinmektedir 1:
    Net Döviz Pozisyon Açığı = Yabancı Para Birimindeki Toplam Yükümlülükler (YDYB) - Yabancı Para Birimindeki Toplam Aktifler (YABC) 1.
    Bu formülde:
    • YABC, bireyin, şirketin veya finansal kurumun sahip olduğu döviz varlıklarını (nakit, mevduat, menkul kıymetler, alacaklar) ifade eder 1.
    • YDYB, yabancı para cinsinden borçları ve diğer taahhütleri temsil eder 1.
    5 kaynak
    Yurt içi bankalardaki mevduatların artmasının birkaç nedeni olabilir:
    • Mevduat faiz oranlarının yükselmesi 13. Yüksek faiz oranları, birikimlerini vadeli mevduat hesaplarında değerlendirmek isteyen vatandaşlar için daha cazip hale gelir 13.
    • Ekonomik belirsizlikler 1. Yatırımcılar, mevduat gibi güvenli limanlara yönelebilir 1.
    • Döviz kurlarındaki dalgalanmalar 1. Yerli parayı cazip hale getirmek ve döviz talebini azaltmak amacıyla bankalar TL mevduat faizlerini artırabilir 1.
    • Merkez Bankası politikaları 13. Merkez Bankası'nın politika faizini artırması, bankaların mevduat faiz oranlarını yükseltmesine yol açabilir 13.
    5 kaynak