DenizHukuku

Sevilla Haritası, Yunanistan'ın Ege Denizi ve Akdeniz'deki yetki alanlarını gösteren bir çalışmadır. Bu harita, 2000'li yılların başında Sevilla Üniversitesi'nden akademisyenler Juan Luis Suárez de Vivero ve Juan Carlos Rodríguez Mateos tarafından, Avrupa Birliği'nin talebi üzerine hazırlanmıştır. Haritada, Yunanistan'ın kıta sahanlığı, Türkiye'ye ne kadar yakın olursa olsun Yunan adalarının sınırlarına göre çizilmiştir.

İtalya'nın deniz yetki alanı 12 mil karasularından oluşmaktadır.

Karasularının genişliği, her devletin iç mevzuatına göre hesaplanır ve genellikle 12 deniz mili olarak kabul edilir. Hesaplama yöntemleri şunlardır: 1. Normal Esas Hat: Sahildar devlet tarafından resmen kabul edilmiş büyük ölçekli deniz haritalarında belirtilen, sahil boyunca uzanan en düşük cezir hattı. 2. Düz Esas Hatlar: Sahilin derin bir şekilde girintili çıkıntılı olduğu veya hemen yakınında adalar dizisi bulunduğu yerlerde kullanılır. 3. Paralel Çizgi Yöntemi: Kıyı çizgisine tam paralel olarak, kabul edilen genişlikte dış sınır çizilmesi. 4. Yay Yöntemi: Normal esas hat üzerindeki belirli noktalardan açılan pergel ile yaylar çizilerek bu yayların birleştirilmesi. Türkiye'de karasularının genişliği, 6 deniz mili olarak belirlenmiştir ve bu, 2674 sayılı Karasuları Kanunu ile düzenlenmiştir.

Denizde Çatışmayı Önleme Kuralları (COLREG), teknelerin birbirlerine karşı davranışlarını bir düzene bağlayarak çatışma risklerinin ortadan kaldırılmasına yönelik hazırlanmış olan kurallar bütünüdür.

Deniz ticareti hukuku ve deniz hukuku kavramları birbiriyle ilişkilidir ancak aynı değildir. Deniz hukuku, denizlerle ilgili faaliyetleri ve ilişkileri düzenleyen ulusal ve uluslararası kurallar bütünüdür. Deniz ticareti hukuku ise deniz ticareti ile ilgili hukuki konuları inceleyen bir deniz hukuku dalıdır.

MARPOL Ek 5, "Gemilerden Kaynaklanan Çöplerin Neden Olduğu Kirliliğin Önlenmesi" sözleşmesini ifade eder. Bu ek, farklı çöp türleriyle ilgilenir ve bunların karadan uzaklıkları ve nasıl bertaraf edilebileceklerini belirtir.

Münhasır ekonomik bölgenin sınırı, 200 deniz mili olarak belirlenmiştir.

Uluslararası deniz hukuku konferansı özet bildiri kitapları aşağıdaki yerlerde yayınlanmıştır: 1. "Deniz Alanlarının Sınırlandırılmasına Dair Uluslararası Yargı Kararlarının Hukuki Değeri" başlıklı bildiri, Adalet Yayınevi tarafından yayımlanan "III. Uluslararası Deniz Hukuku Konferansı Bildir Kitabı"nda yer almaktadır. 2. "Deniz İş Hukukunda Güncel Gelişmeler" başlıklı kitap ise On İki Levha Yayınları tarafından yayımlanmıştır ve bu kitapta da çeşitli deniz hukuku konferanslarının tebliğleri bulunmaktadır.

Açık deniz ve karasuları arasındaki temel farklar şunlardır: Sahiplik: Karasuları, bir devletin kara topraklarına bitişik olup, ilgili devletin egemenliği altındadır. Sınırlandırma: Karasularının genişliği, devletin iç hukukuna göre belirlenir ve genellikle 12 deniz mili olarak kabul edilir. Kullanım Hakkı: Karasularında sadece ilgili devlet seyrüsefer, balıkçılık ve diğer faaliyetleri gerçekleştirebilir.

Montrö Boğazlar Sözleşmesi, 1936 yılında imzalanan ve Türkiye'ye İstanbul Boğazı, Çanakkale Boğazı ve Marmara Denizi üzerinde kontrol ve savaş gemilerinin geçişini düzenleme hakkı veren uluslararası bir sözleşmedir. Sözleşmenin ana maddeleri şunlardır: - Barış Zamanı: Ticaret gemileri, bayrak ve yük ne olursa olsun, Boğazlar'dan geçiş ve gidiş-geliş özgürlüğünden yararlanır. - Savaş Zamanı: Türkiye savaşta değilse, tüm gemilerin geçişi serbesttir; savaşta ise Türkiye'nin belirlediği kurallara göre geçiş yapılır. - Karadeniz'e Kıyısı Olan Devletler: Bu devletlere ait denizaltılar, önceden haber verilerek Boğazlar'dan geçebilir ve bu deniz dışındaki tezgâhlarda onarılmak üzere de Boğazlar'dan geçebilirler. Bu sözleşme ile Uluslararası Boğazlar Komisyonu'nun görevi sona ermiş ve Boğazlar bölgesinin egemenliği Türkiye'ye geçmiştir.

Deniz hukuku dergileri genellikle yılda iki kez çıkar.

"Tide land" terimi iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Hukuki Terim: Tide land, gelgit nedeniyle alternatif olarak su altında kalan ve açığa çıkan kıyı bölgesini ifade eder. 2. Coğrafi Terim: Tide land, okyanusun düşük su seviyesinin altındaki, ancak bir ulusun karasuları içindeki araziyi tanımlar.

Deniz yetki alanları, uluslararası hukuk çerçevesinde çeşitli sözleşmeler ve ilkeler doğrultusunda belirlenir. Bu alanlar şunlardır: 1. Karasuları: Kıyı devletinin tam egemenliğine sahip olduğu deniz alanıdır ve genellikle 12 deniz mili genişliğindedir. 2. Bitişik Bölge: Karasularının hemen dışında, kıyı devletinin gümrük, vergi, göçmenlik ve sağlık konularında denetim yetkisine sahip olduğu bölgedir. 3. Münhasır Ekonomik Bölge (MEB): Kıyı devletinin deniz canlıları, petrol ve doğal gaz gibi deniz tabanı kaynakları üzerinde özel haklara sahip olduğu bölgedir ve 200 deniz mili mesafesini kapsar. 4. Kıta Sahanlığı: Jeolojik olarak ülkeyi oluşturan kara parçasının deniz altındaki uzantısıdır ve kıyı devletinin deniz yatağı ve toprak altındaki cansız kaynaklar üzerinde münhasır haklara sahip olduğu alandır. Bu alanların belirlenmesi ve sınırlarının çizilmesi, Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi (UNCLOS) gibi uluslararası belgelerle düzenlenir.

Sutasak deniz subayları, deniz kuvvetlerinde çeşitli kritik görevleri yerine getirirler: Gemilerin Komutası: Savaş gemileri, denizaltılar ve destek gemilerine komuta ederler. Savaş Operasyonları: Savaş zamanlarında deniz operasyonlarını planlar ve yürütürler. Bakım ve Onarım: Gemilerin bakımını ve onarımını koordine ederler. İnsan Kaynakları Yönetimi: Mürettebatı işe alır, eğitir ve değerlendirirler. Deniz Hukuku ve Politikası: Deniz hukuku ve uluslararası ilişkiler hakkında bilgi sahibi olup, diplomatik görevlerde rol alırlar. Ayrıca, insani yardım ve afet yardım operasyonlarına da katılabilirler.

TCK'nın 224 ve 225. maddeleri şunlardır: 1. TCK Madde 224: Kıt’a Sahanlığında veya Münhasır Ekonomik Bölgedeki Sabit Platformların İşgali: - Kıt’a sahanlığında veya münhasır ekonomik bölgede kurulmuş sabit bir platformu cebir veya tehdit kullanarak ya da hukuka aykırı başka bir davranışla ele geçiren, zapteden veya kontrolü altına alan kişi, beş yıldan onbeş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. - Bu suçun işlenmesi sırasında kişilerin hürriyetinin tahdit edilmesi dolayısıyla ayrıca cezaya hükmolunur. - Bu suçun işlenmesi sırasında kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle ağırlaşmış hallerinin gerçekleşmesi durumunda, ayrıca kasten yaralama suçuna ilişkin hükümler uygulanır. 2. TCK Madde 225: Hayasızca Hareketler: - Alenen cinsel ilişkide bulunan veya teşhircilik yapan kişi, altı aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

4922 Sayılı Denizde Can ve Mal Koruma Hakkında Kanun, denizde can ve mal güvenliğini korumak amacıyla çıkarılmış bir yasadır. Kanunun bazı önemli maddeleri: - Ticaret gemisi tanımı: Menfaat sağlamak kastıyla denizde kullanılan her gemiyi kapsar. - Denize elverişlilik: Ticaret gemilerinin ve deniz tesislerinin belirli teknik standartlara uygun olmasını düzenler. - Seyir güvenliği: Çatışan gemilerin kaptanlarının, kendi gemilerini ve içindeki insanları ciddi tehlikeye atmadan yardım etme yükümlülüğünü belirler. - İzin ve belgeler: Liman sınırlarını geçerek sefer yapacak ticaret gemilerinin liman başkanlığından izin alması ve denize elverişlilik belgesi alması zorunludur. Kanun, ayrıca denizde imdat çağrılarına cevap verme, deniz kirliliğini önleme ve deniz raporlarının düzenlenmesi gibi konuları da kapsar.

Denizde Can ve Mal Koruma Hakkında Kanun (4922 sayılı), 14 Haziran 1946 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Montrö Boğazlar Sözleşmesi'nin bazı önemli maddeleri: 1. Ticari Gemilerin Geçiş Rejimi: Barış zamanında, ticaret gemileri bayrak ve yük ne olursa olsun Boğazlardan geçiş özgürlüğünden yararlanacaktır. 2. Savaş Zamanında Geçiş: Türkiye savaşta değilse, savaşan devletlerin savaş gemileri de Boğazlardan geçiş özgürlüğüne sahip olacaktır. 3. Savaş Gemilerinin Tonajı: Boğazlardan aynı anda en fazla 9 adet gemi geçebilecek ve belirli tondan büyük savaş gemilerinin geçişi yasaklanacaktır. 4. Karadeniz'deki Savaş Gemileri: Karadeniz'e kıyısı olan devletlerin savaş gemileri, Boğazlardan geçiş yapabilir ancak Karadeniz'de en fazla 2 gün kalabilirler. 5. Asker ve Silah: Boğazların her iki tarafında asker ve silahtan arındırılmış bir bölge oluşturulacak ve Türkiye bu bölgede savunma yapabilecektir. 6. Fesih Şartları: Sözleşme, yürürlüğe giriş tarihinden başlayarak 20 yıl sürecektir, ancak geçiş özgürlüğü ilkesinin süresi sonsuz olarak belirlenmiştir.

Denize elverişli olmayan gemiye çıkış izni verilmez.

Denizler hukuku iki ana dala ayrılır: Deniz Kamu Hukuku ve Deniz Özel Hukuku. Deniz Özel Hukuku ise kendi içinde birçok dala ayrılır ve bunlardan biri Deniz Ticareti Hukuku'dur.