Yapay Zeka Tabanlı Mediology Platformu Nadir Hastalıkların Teşhis Sürecini Hızlandırıyor
Invamed Başkanı Raşit Dinç tarafından geliştirilen yeni yapay zeka tabanlı Mediology platformu, nadir hastalıkların teşhis sürecinde benzer klinik ve genetik profillere sahip hastaları eşleştirerek hekimlere veri temelli karar desteği sunacak.
University of California San Francisco (UCSF) ve UCLA'nın 2024 yılında yaptığı bir araştırma, yapay zeka destekli teşhis sistemlerinin Akut Hepatik Porfirya gibi nadir hastalıklarda yüzde 89-93 oranında doğru sonuç verdiğini ortaya koyuyor.
Klinik kullanıma geçiş süreci kapsamında Mediology, pilot uygulamalar, klinik geçerlilik doğrulaması çalışmaları ve düzenleyici kurum onay süreçlerinden geçecek.
Matchmaker Exchange metodolojisi, nadir hastalık araştırmalarında kullanılan bir hasta eşleştirme ağıdır 12.
Bu metodoloji, fenotipik özellikler, genotipik veriler, hastalık kinetikleri, demografik faktörler ve tedavi yanıt profilleri gibi çok boyutlu parametreler doğrultusunda hastaları eşleştirir 12.
Matchmaker Exchange, 2015 yılından bu yana 88 ülkeden 150 binden fazla hasta verisini eşleştirmektedir 12.
Matchmaker Exchange'in bazı özellikleri:
Standart uygulama programlama arayüzleri (API) ve prosedürel sözleşmeler aracılığıyla vaka eşleştirmeyi kolaylaştırır 4.
Genomik ve fenotipik veri tabanlarını ortak bir API kullanarak birbirine bağlayan federatif bir ağ oluşturmayı amaçlar 5.
Matchmaker Exchange, Global Alliance for Genomics and Health (GA4GH) ve International Rare Diseases Research Consortium (IRDiRC) ile işbirliği içinde standartlar ve politika geliştirme çalışmalarından faydalanmaktadır 4.
5 kaynak
Mediology platformu nasıl çalışır?
Mediology platformu, nadir hastalıkların teşhisinde şu şekilde çalışır:
Hasta verilerinin analizi: Platform, hasta verilerini klinik semptomlar, genetik varyantlar, hastalık seyri, demografik bilgiler ve tedavi geçmişi gibi çeşitli parametreler üzerinden analiz eder 12.
Biyolojik ikiz eşleştirme: Benzer klinik ve genetik profile sahip hastaları eşleştirir, bu işleme "biyolojik ikiz" eşleştirme denir 12.
Veri entegrasyonu: Klinik notlar, tıbbi görüntüler, genetik veriler ve akademik veri tabanları gibi farklı kaynaklardan veri toplar 12.
Önerilerin sunulması: Hekimlere, benzer vakaların teşhis ve tedavi deneyimlerinden yararlanabilecekleri öneriler sunar 3.
Şeffaflık: Önerilerin hangi verilere dayandığını hekimlere açık bir şekilde sunar 13.
Mediology, hasta bilgilerinin korunması için veri anonimleştirme, şifreleme ve GDPR ile KVKK uyumluluğu gibi tedbirler almıştır 12.
5 kaynak
Mediology'nin klinik geçerlilik çalışmaları nelerdir?
Mediology'nin klinik geçerlilik çalışmaları şunları içermektedir:
Pilot uygulamalar12. Platformun etkinliğini değerlendirmek için gerçekleştirilen ilk testler 12.
Klinik geçerlilik doğrulaması12. Sistemin teşhis ve eşleştirme yöntemlerinin doğruluğunu teyit eden çalışmalar 12.
Düzenleyici kurum onay süreçleri12. FDA ve CE işareti gibi onayların alınması için yapılan işlemler 2.
Çok merkezli klinik deneyler2. Farklı merkezlerde yapılan geniş çaplı testler 2.
Mediology, tüm bu süreçlerin ardından sağlık bilgi sistemleriyle entegrasyon testlerine tabi tutulacaktır 2.
5 kaynak
Nadir hastalıkların teşhisi neden zordur?
Nadir hastalıkların teşhisi şu nedenlerle zordur:
Düşük prevalans: Nadir hastalıklar, belirli bir nüfusta düşük sıklıkta görülür 12.
Genetik veya genetik olmayan köken: Nadir hastalıkların yaklaşık %80'i genetik nedenlerden kaynaklanırken, %20'sinin nedeni ya bilinmemektedir ya da çevresel etkenlerdir 15.
Tanı ve tedavi zorlukları: Sağlık profesyonellerinin bu hastalıklarla daha önce karşılaşmamış olması, hastalığın erken tanı ve tedavisini zorlaştırır 125.
Çeşitli semptomlar: Aynı hastalığı paylaşan bireyler arasında bile belirgin farklılıklar olabilir 15.
İleri laboratuvar tetkikleri gerekliliği: Kimi nadir hastalıkların kesin tanısı için ileri laboratuvar tetkikleri yapılmasına ihtiyaç vardır 3.
Epidemiyolojik veri eksikliği: Bu hastalıkların çoğu için epidemiyolojik veriler mevcut değildir 2.
5 kaynak
Yapay zeka nadir hastalıklarda nasıl kullanılır?
Yapay zeka, nadir hastalıklarda şu şekillerde kullanılabilir:
Hasta eşleştirme14. Mediology gibi platformlar, dünya genelindeki benzer klinik ve genetik profile sahip hastaları eşleştirerek hekimlere teşhis ve tedavi planlamasında yardımcı olur 14.
Veri analizi13. Yapay zeka, genetik ve biyomedikal verileri analiz ederek biyomarker tespiti ve semptom örüntülerinin analizini yapar 13.
Görüntü analizi13. Özellikle Musküler Distrofi gibi hastalıklarda, MRI ve BT gibi yüksek çözünürlüklü görüntüler üzerinde otomatik kontur çizimi yapılır 3.
Kişiselleştirilmiş tedavi3. Genetik ve klinik veriler doğrultusunda kişiye özel, dinamik ve etkili tedavi planları oluşturulur 3.
Erken teşhis3. Sınırlı veriye rağmen güçlü örüntüler çıkarılarak nadir hastalıkların daha erken ve güvenilir teşhisi sağlanır 3.
Yapay zeka, nadir hastalıklarda teşhis ve tedavi süreçlerini hızlandırıp doğruluğu artırsa da, nihai kararı her zaman hekimler verir 5.
{"izv10":{"state":{"logoProps":{"url":"https://yandex.com.tr"},"formProps":{"action":"https://yandex.com.tr/gundem/search","searchLabel":"Bul"},"services":{"activeItemId":"agenda","items":[{"url":"https://yandex.com.tr/gundem/","title":"Gündem","id":"agenda"},{"url":"https://yandex.com.tr/shopping/","title":"Alışveriş","id":"shopping"},{"url":"https://yandex.com.tr/finance/","title":"Finans","id":"finance"},{"url":"https://yandex.com.tr/yacevap/","title":"YaCevap","id":"answers"},{"url":"https://yandex.com.tr/yaozet/","title":"YaÖzet","id":"summary"},{"url":"https://yandex.com.tr/travel/","title":"Seyahat","id":"travel"},{"url":"https://yandex.com.tr/video/search?text=popüler+videolar","title":"Video","id":"video"},{"url":"https://yandex.com.tr/gorsel/","title":"Görsel","id":"images"}]},"userProps":{"loggedIn":false,"ariaLabel":"Menü","plus":false,"birthdayHat":false,"child":false,"dialogProps":{"host":"yandex.com.tr","lang":"tr","project":"news","queryParams":{"exp_flags":"skin","preset":"oceania","utm_source":"portal-news"},"retpath":"https%3A%2F%2Fyandex.com.tr%2Fgundem%2Fscience%2Fyapay-zeka-destekli-platformla-nadir-hastaliklara-cozum-5267540%3Fncrnd%3D63950","tld":"com.tr","platform":"desktop"},"className":"PortalHeader-User"},"suggestProps":{"selectors":{"form":".HeaderForm","input":".HeaderForm-Input","submit":".HeaderForm-Submit","clear":".HeaderForm-Clear","layout":".HeaderForm-InputWrapper"},"suggestUrl":"https://yandex.com.tr/suggest/suggest-ya.cgi?show_experiment=222&show_experiment=224","deleteUrl":"https://yandex.com.tr/suggest-delete-text?srv=web&text_to_delete=","suggestPlaceholder":"Gündem içinde","platform":"desktop","hideKeyboardOnScroll":false,"additionalFormClasses":["mini-suggest_theme_tile","mini-suggest_overlay_tile","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_prevent-empty_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_personal_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_rich_yes","mini-suggest_overlay_dark","mini-suggest_large_yes","mini-suggest_copy-fact_yes","mini-suggest_clipboard_yes","mini-suggest_turboapp_yes","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_affix_yes","mini-suggest_carousel_yes","mini-suggest_traffic_yes","mini-suggest_re-request_yes","mini-suggest_source_yes","mini-suggest_favicon_yes","mini-suggest_more","mini-suggest_long-fact_yes","mini-suggest_hide-keyboard_yes","mini-suggest_clear-on-submit_yes","mini-suggest_focus-on-change_yes","mini-suggest_short-fact_yes","mini-suggest_app_yes","mini-suggest_grouping_yes","mini-suggest_entity-suggest_yes","mini-suggest_redesigned-navs_yes","mini-suggest_title-multiline_yes","mini-suggest_type-icon-wrapped_yes","mini-suggest_fulltext-highlight_yes","mini-suggest_fulltext-insert_yes","mini-suggest_lines_multi"],"counter":{"service":"news_com_tr_desktop","url":"//yandex.ru/clck/jclck","timeout":300,"params":{"dtype":"stred","pid":"0","cid":"2873"}},"noSubmit":false,"formAction":"https://yandex.com.tr/gundem/search","tld":"com.tr","suggestParams":{"srv":"serp_com_tr_desktop","wiz":"TrWth","yu":"7229957181762412512","lr":20815,"uil":"tr","fact":1,"v":4,"use_verified":1,"safeclick":1,"skip_clickdaemon_host":1,"rich_nav":1,"verified_nav":1,"rich_phone":1,"use_favicon":1,"nav_favicon":1,"mt_wizard":1,"history":1,"nav_text":1,"maybe_ads":1,"icon":1,"hl":1,"n":10,"portal":1,"platform":"desktop","mob":0,"extend_fw":1,"suggest_entity_desktop":"1","entity_enrichment":"1","entity_max_count":"5"},"disableWebSuggest":false},"context":{"query":"","reqid":"1762412621294494-3638279322672860266-balancer-l7leveler-kubr-yp-vla-49-BAL","lr":"20815","aliceDeeplink":"{\"text\":\"\"}"},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"izv1w01-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"portal","subtype":"header"}}}}},"type":"portal","subtype":"header"},"izv11":{"state":{"links":[{"id":"gundem","title":"Ana Sayfa","url":"https://yandex.com.tr/gundem","target":"_self"},{"id":"sports","title":"Spor","url":"https://yandex.com.tr/sports/","target":"_self"},{"id":"turkey","title":"Türkiye","url":"https://yandex.com.tr/gundem/turkey","target":"_self"},{"id":"world","title":"Dünya","url":"https://yandex.com.tr/gundem/world","target":"_self"},{"id":"politics","title":"Siyaset","url":"https://yandex.com.tr/gundem/politics","target":"_self"},{"id":"incidents","title":"Günün içinden","url":"https://yandex.com.tr/gundem/incidents","target":"_self"},{"id":"business","title":"İş","url":"https://yandex.com.tr/gundem/business","target":"_self"},{"id":"science","title":"Bilim","url":"https://yandex.com.tr/gundem/science","target":"_self"},{"id":"entertainment","title":"Eğlenceler","url":"https://yandex.com.tr/gundem/entertainment","target":"_self"}],"activeLinkId":"science","title":"Kategoriler","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"izv1w02-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"header-categories"}}}}},"type":"newstr","subtype":"header-categories"},"izv12":{"state":{"title":"Yapay Zeka Tabanlı Mediology Platformu Nadir Hastalıkların Teşhis Sürecini Hızlandırıyor","breadcrumbs":[{"text":"Gündem","url":"/gundem/"},{"text":"Bilim","url":"/gundem/science"}],"isLoggedIn":false,"extralinksItems":[{"variant":"reportFeedback","reportFeedback":{"feature":"Gundem вертикаль: Сюжеты","title":"Sonuçlarda yanlış olan nedir?","checkBoxLabels":[{"value":"Faydasız, kalitesiz içerik"},{"value":"Medya içeriği hikaye ile uyuşmuyor"},{"value":"Faydasız medya içeriği"},{"value":"Kalitesiz, bilgilendirici özelliği eksik hikaye başlığı"},{"value":"Şok edici, rahatsız edici içerik"},{"value":"Hikayede birden fazla olay konu ediliyor"},{"value":"Siteye erişilemiyor"},{"value":"Hikayede 18+ içerik konu ediliyor"},{"value":"Diğer"}]}}],"hasExtralinksSettingsItem":true,"useNativeShare":false,"hasShareButton":true,"pageMeta":{"badge":{"textParts":[{"datetime":"2025-10-28T19:48:08+03:00","itemProp":"datePublished","text":"28 Ekim, 19:48"}]},"updatedDateBadge":{"textParts":[{"datetime":"2025-10-31T00:22:18+03:00","itemProp":"dateModified","text":"Son güncelleme: 31 Ekim, 00:22"}]}},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"izv1w03-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"page_header"}}}}},"type":"newstr","subtype":"page_header"},"izv13":{"state":{"storyId":"526754_0","isLoggedIn":false,"mainStory":{"id":"526754_0","otherSources":0,"totalSources":4,"header":{"url":"https://www.haberler.com/ekonomi/yapay-zeka-tabanli-mediology-platformu-nadir-hastaliklarin-teshis-surecini-hizlandiriyor-19196135-haberi/","text":"Yapay Zeka Tabanlı Mediology Platformu Nadir Hastalıkların Teşhis Sürecini Hızlandırıyor","badge":{"url":"https://www.haberler.com/ekonomi/yapay-zeka-tabanli-mediology-platformu-nadir-hastaliklarin-teshis-surecini-hizlandiriyor-19196135-haberi/","faviconSources":["https://www.haberler.com"],"textParts":[{"text":"haberler.com","bold":true},{"text":"28 Ekim"}],"divider":false}},"logAttrs":{"id":"526754_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.haberler.com/ekonomi/yapay-zeka-tabanli-mediology-platformu-nadir-hastaliklarin-teshis-surecini-hizlandiriyor-19196135-haberi/","https://www.haberler.com/ekonomi/yapay-zeka-tabanli-mediology-platformu-nadir-hastaliklarin-teshis-surecini-hizlandiriyor-19196135-haberi/","https://www.gazetepencere.com/gundem/yapay-zeka-destekli-platformla-nadir-hastaliklara-cozum-677898h","https://www.besniguncel.com/mediology-platformu-nadir-hastaliklarda-hasta-eslestirmeyle-teshis-destegi-sunacak","https://www.canligaste.com/mediology-platformu-nadir-hastaliklarda-hasta-eslestirmeyle-teshis-destegi-sunacak/734739/"],"summarizationTexts":["Yapay Zeka Tabanlı Mediology Platformu Nadir Hastalıkların Teşhis Sürecini Hızlandırıyor","Invamed Başkanı Raşit Dinç tarafından geliştirilen yeni yapay zeka tabanlı Mediology platformu, nadir hastalıkların teşhis sürecinde benzer klinik ve genetik profillere sahip hastaları eşleştirerek hekimlere veri temelli karar desteği sunacak.","University of California San Francisco (UCSF) ve UCLA'nın 2024 yılında yaptığı bir araştırma, yapay zeka destekli teşhis sistemlerinin Akut Hepatik Porfirya gibi nadir hastalıklarda yüzde 89-93 oranında doğru sonuç verdiğini ortaya koyuyor.","Mediology, dünya genelinde kabul gören Matchmaker Exchange metodolojisini yapay zeka teknolojileriyle geliştirerek otomatik hale getirecek.","Klinik kullanıma geçiş süreci kapsamında Mediology, pilot uygulamalar, klinik geçerlilik doğrulaması çalışmaları ve düzenleyici kurum onay süreçlerinden geçecek."],"newsFreshness":[false,false,false,false]},"items":[{"type":"carousel","items":[{"id":"1173037687393434659_2","url":"https://www.takagazete.com.tr/mediology-nedir-hasta-eslestirmesi-nasil-yapilir","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a0000019a2ffe69caa0054a394e66650e5b//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://takagazetecomtr.teimg.com/crop/1280x720/takagazete-com-tr/uploads/2025/10/hasta-4.jpg"},"badge":{"url":"https://www.takagazete.com.tr/mediology-nedir-hasta-eslestirmesi-nasil-yapilir","faviconSources":["https://www.takagazete.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"10668141528092991871_2","url":"https://www.besniguncel.com/mediology-platformundan-hekimlere-destek","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/17968138/2a0000019a2c8ad7e539cfe3ee14b124746c//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://besniguncelcom.teimg.com/crop/1280x720/besniguncel-com/uploads/2025/10/mediology-platformu-nadir-hastaliklarda-hasta-eslestirmeyle-teshis-destegi-sunacak.jpg"},"badge":{"url":"https://www.besniguncel.com/mediology-platformundan-hekimlere-destek","faviconSources":["https://www.besniguncel.com"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"3067810149423426216_2","url":"https://www.yenimesaj.com.tr/yapay-zeka-kanserle-savasi-yeniden-yaziyor-H1588888.htm","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a0000019a350ec8187a82b499e8c30deb17//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://www.yenimesaj.com.tr/resimler/haberler/46/yapay-zeka-kanserle-savasi-yeniden-yaziyor-H1588888-11.webp"},"badge":{"url":"https://www.yenimesaj.com.tr/yapay-zeka-kanserle-savasi-yeniden-yaziyor-H1588888.htm","faviconSources":["https://www.yenimesaj.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"15197771100658530_2","url":"https://www.yenimesaj.com.tr/yapay-zeka-kanseri-taniyor-tedaviyi-sekillendiriyor-H1588889.htm","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/18894684/2a0000019a36ffeaf3573ff84b88182d8181//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://www.yenimesaj.com.tr/resimler/haberler/47/yapay-zeka-kanseri-taniyor-tedaviyi-sekillendiriyor-H1588889-11.webp"},"badge":{"url":"https://www.yenimesaj.com.tr/yapay-zeka-kanseri-taniyor-tedaviyi-sekillendiriyor-H1588889.htm","faviconSources":["https://www.yenimesaj.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"7970540151030919540_2","url":"https://www.haberler.com/ekonomi/yapay-zeka-tabanli-mediology-platformu-nadir-hastaliklarin-teshis-surecini-hizlandiriyor-19196135-haberi/","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/18894684/2a0000019a2bda8d59f4d9dc0af4e015d0d8//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://foto.haberler.com/haber/2025/10/28/mediology-platformu-nadir-hastaliklarda-hasta-19196135_amp.jpg"},"badge":{"url":"https://www.haberler.com/ekonomi/yapay-zeka-tabanli-mediology-platformu-nadir-hastaliklarin-teshis-surecini-hizlandiriyor-19196135-haberi/","faviconSources":["https://www.haberler.com"],"textParts":[],"divider":false}}]},{"type":"text","id":"18200473575147037255","url":"https://www.haberler.com/ekonomi/yapay-zeka-tabanli-mediology-platformu-nadir-hastaliklarin-teshis-surecini-hizlandiriyor-19196135-haberi/","text":{"text":"Invamed Başkanı Raşit Dinç tarafından geliştirilen yeni yapay zeka tabanlı Mediology platformu, nadir hastalıkların teşhis sürecinde benzer klinik ve genetik profillere sahip hastaları eşleştirerek hekimlere veri temelli karar desteği sunacak.","badge":{"url":"https://www.haberler.com/ekonomi/yapay-zeka-tabanli-mediology-platformu-nadir-hastaliklarin-teshis-surecini-hizlandiriyor-19196135-haberi/","textParts":[{"text":"1","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"28 Ekim"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"Invamed Başkanı Raşit Dinç tarafından geliştirilen yeni yapay zeka tabanlı Mediology platformu, nadir hastalıkların teşhis sürecinde benzer klinik ve genetik profillere sahip hastaları eşleştirerek hekimlere veri temelli karar desteği sunacak."}}},{"type":"text","url":"https://www.gazetepencere.com/gundem/yapay-zeka-destekli-platformla-nadir-hastaliklara-cozum-677898h","text":{"text":"University of California San Francisco (UCSF) ve UCLA'nın 2024 yılında yaptığı bir araştırma, yapay zeka destekli teşhis sistemlerinin Akut Hepatik Porfirya gibi nadir hastalıklarda yüzde 89-93 oranında doğru sonuç verdiğini ortaya koyuyor.","badge":{"url":"https://www.gazetepencere.com/gundem/yapay-zeka-destekli-platformla-nadir-hastaliklara-cozum-677898h","textParts":[{"text":"2","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"28 Ekim"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"University of California San Francisco (UCSF) ve UCLA'nın 2024 yılında yaptığı bir araştırma, yapay zeka destekli teşhis sistemlerinin Akut Hepatik Porfirya gibi nadir hastalıklarda yüzde 89-93 oranında doğru sonuç verdiğini ortaya koyuyor."}}},{"type":"text","url":"https://www.besniguncel.com/mediology-platformu-nadir-hastaliklarda-hasta-eslestirmeyle-teshis-destegi-sunacak","text":{"text":"Mediology, dünya genelinde kabul gören Matchmaker Exchange metodolojisini yapay zeka teknolojileriyle geliştirerek otomatik hale getirecek.","badge":{"url":"https://www.besniguncel.com/mediology-platformu-nadir-hastaliklarda-hasta-eslestirmeyle-teshis-destegi-sunacak","textParts":[{"text":"3","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"28 Ekim"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"Mediology, dünya genelinde kabul gören Matchmaker Exchange metodolojisini yapay zeka teknolojileriyle geliştirerek otomatik hale getirecek."}}},{"type":"text","id":"12064711876891552713","url":"https://www.canligaste.com/mediology-platformu-nadir-hastaliklarda-hasta-eslestirmeyle-teshis-destegi-sunacak/734739/","text":{"text":"Klinik kullanıma geçiş süreci kapsamında Mediology, pilot uygulamalar, klinik geçerlilik doğrulaması çalışmaları ve düzenleyici kurum onay süreçlerinden geçecek.","badge":{"url":"https://www.canligaste.com/mediology-platformu-nadir-hastaliklarda-hasta-eslestirmeyle-teshis-destegi-sunacak/734739/","textParts":[{"text":"4","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"28 Ekim"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"Klinik kullanıma geçiş süreci kapsamında Mediology, pilot uygulamalar, klinik geçerlilik doğrulaması çalışmaları ve düzenleyici kurum onay süreçlerinden geçecek."}}}]},"sources":[{"url":"https://www.haberler.com/ekonomi/yapay-zeka-tabanli-mediology-platformu-nadir-hastaliklarin-teshis-surecini-hizlandiriyor-19196135-haberi/","displayName":"haberler.com"},{"url":"https://www.gazetepencere.com/gundem/yapay-zeka-destekli-platformla-nadir-hastaliklara-cozum-677898h","displayName":"gazetepencere.com"},{"url":"https://www.besniguncel.com/mediology-platformu-nadir-hastaliklarda-hasta-eslestirmeyle-teshis-destegi-sunacak","displayName":"besniguncel.com"},{"url":"https://www.canligaste.com/mediology-platformu-nadir-hastaliklarda-hasta-eslestirmeyle-teshis-destegi-sunacak/734739/","displayName":"canligaste.com"}],"otherNewsProps":{"layout":"multicolumn","title":"Diğer konular","items":[{"id":"827094626529552840","url":"https://www.takagazete.com.tr/mediology-nedir-hasta-eslestirmesi-nasil-yapilir","target":"_blank","title":{"text":"Mediology Nedir? Hasta Eşleştirmesi Nasıl Yapılır?","textAs":"h3","lines":2},"logAttrs":{"id":"827094626529552840","hasSummarization":false,"url":"https://www.takagazete.com.tr/mediology-nedir-hasta-eslestirmesi-nasil-yapilir","isFresh":false},"badge":{"url":"https://www.takagazete.com.tr/mediology-nedir-hasta-eslestirmesi-nasil-yapilir","faviconSources":["https://www.takagazete.com.tr"],"textParts":[{"text":"takagazete.com.tr","bold":true},{"text":"29 Ekim"}],"divider":false},"forceOrientation":"vertical","rel":"nofollow"},{"id":"18200473575147037255","url":"https://www.haberler.com/ekonomi/yapay-zeka-tabanli-mediology-platformu-nadir-hastaliklarin-teshis-surecini-hizlandiriyor-19196135-haberi/","target":"_blank","title":{"text":"Yapay Zeka Tabanlı Mediology Platformu Nadir Hastalıkların Teşhis Sürecini Hızlandırıyor","textAs":"h3","lines":2},"logAttrs":{"id":"18200473575147037255","hasSummarization":false,"url":"https://www.haberler.com/ekonomi/yapay-zeka-tabanli-mediology-platformu-nadir-hastaliklarin-teshis-surecini-hizlandiriyor-19196135-haberi/","isFresh":false},"badge":{"url":"https://www.haberler.com/ekonomi/yapay-zeka-tabanli-mediology-platformu-nadir-hastaliklarin-teshis-surecini-hizlandiriyor-19196135-haberi/","faviconSources":["https://www.haberler.com"],"textParts":[{"text":"haberler.com","bold":true},{"text":"28 Ekim"}],"divider":false},"forceOrientation":"vertical","rel":"nofollow"}]},"nextId":"9188694732615282070_2","snippetOptions":{"forceOrientation":"vertical","isRetina":false,"titleProps":{"lines":2}},"baseVisibleOtherSources":2,"relatedTopics":[],"isHermione":false,"socialPosts":[],"disabledAjax":false,"logAttrs":{"isRoot":true,"isStory":true,"id":"526754_0","hasVideo":false,"hasSearchVideoLink":false,"hasSearchBroadcastLink":false,"hasSearchSeriesLink":false,"hasTwitterPosts":false,"hasSummarization":true,"hasRelatedTopics":false,"location":"gundem/science/yapay-zeka-destekli-platformla-nadir-hastaliklara-cozum-5267540","newsUrls":["https://www.haberler.com/ekonomi/yapay-zeka-tabanli-mediology-platformu-nadir-hastaliklarin-teshis-surecini-hizlandiriyor-19196135-haberi/","https://www.gazetepencere.com/gundem/yapay-zeka-destekli-platformla-nadir-hastaliklara-cozum-677898h","https://www.besniguncel.com/mediology-platformu-nadir-hastaliklarda-hasta-eslestirmeyle-teshis-destegi-sunacak","https://www.canligaste.com/mediology-platformu-nadir-hastaliklarda-hasta-eslestirmeyle-teshis-destegi-sunacak/734739/","https://www.takagazete.com.tr/mediology-nedir-hasta-eslestirmesi-nasil-yapilir","https://www.haberler.com/ekonomi/yapay-zeka-tabanli-mediology-platformu-nadir-hastaliklarin-teshis-surecini-hizlandiriyor-19196135-haberi/"],"videoUrls":[],"topicUrls":[]},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"izv1w04-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"story_summarization"}}}}},"type":"newstr","subtype":"story_summarization"},"izv14":{"state":{"answers":[{"id":0,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.aa.com.tr/tr/isdunyasi/saglik/mediology-platformu-nadir-hastaliklarda-hasta-eslestirmeyle-teshis-destegi-sunacak/698387?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.gazetepencere.com/gundem/yapay-zeka-destekli-platformla-nadir-hastaliklara-cozum-677898h?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.youtube.com/watch%3fv=xIInCvUcP4g?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.matchmakerexchange.org/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29044468/?size=16&stub=1"],"title":"Matchmaker Exchange metodolojisi nedir?","markdown":"**Matchmaker Exchange metodolojisi**, nadir hastalık araştırmalarında kullanılan bir hasta eşleştirme ağıdır [```1```](https://www.aa.com.tr/tr/isdunyasi/saglik/mediology-platformu-nadir-hastaliklarda-hasta-eslestirmeyle-teshis-destegi-sunacak/698387)[```2```](https://www.gazetepencere.com/gundem/yapay-zeka-destekli-platformla-nadir-hastaliklara-cozum-677898h). \n\nBu metodoloji, **fenotipik özellikler, genotipik veriler, hastalık kinetikleri, demografik faktörler ve tedavi yanıt profilleri** gibi çok boyutlu parametreler doğrultusunda hastaları eşleştirir [```1```](https://www.aa.com.tr/tr/isdunyasi/saglik/mediology-platformu-nadir-hastaliklarda-hasta-eslestirmeyle-teshis-destegi-sunacak/698387)[```2```](https://www.gazetepencere.com/gundem/yapay-zeka-destekli-platformla-nadir-hastaliklara-cozum-677898h). \n\nMatchmaker Exchange, 2015 yılından bu yana 88 ülkeden 150 binden fazla hasta verisini eşleştirmektedir [```1```](https://www.aa.com.tr/tr/isdunyasi/saglik/mediology-platformu-nadir-hastaliklarda-hasta-eslestirmeyle-teshis-destegi-sunacak/698387)[```2```](https://www.gazetepencere.com/gundem/yapay-zeka-destekli-platformla-nadir-hastaliklara-cozum-677898h). \n\n**Matchmaker Exchange'in bazı özellikleri**:\n* Standart uygulama programlama arayüzleri (API) ve prosedürel sözleşmeler aracılığıyla vaka eşleştirmeyi kolaylaştırır [```4```](https://www.matchmakerexchange.org/).\n* Genomik ve fenotipik veri tabanlarını ortak bir API kullanarak birbirine bağlayan federatif bir ağ oluşturmayı amaçlar [```5```](https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29044468/).\n* Küresel bir hasta veri tabanına erişim sağlar [```2```](https://www.gazetepencere.com/gundem/yapay-zeka-destekli-platformla-nadir-hastaliklara-cozum-677898h).\n\nMatchmaker Exchange, Global Alliance for Genomics and Health (GA4GH) ve International Rare Diseases Research Consortium (IRDiRC) ile işbirliği içinde standartlar ve politika geliştirme çalışmalarından faydalanmaktadır [```4```](https://www.matchmakerexchange.org/)."},{"id":1,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.aa.com.tr/tr/isdunyasi/saglik/mediology-platformu-nadir-hastaliklarda-hasta-eslestirmeyle-teshis-destegi-sunacak/698387?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.saraymedya.com/haber/yapay-zeka-nadir-hastalik-teshisinde-devrim-yaratiyor-mediologyden-kuresel-cozum_210069/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.gazetepencere.com/gundem/yapay-zeka-destekli-platformla-nadir-hastaliklara-cozum-677898h?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://themediology.com/indexturkish.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tr.linkedin.com/posts/mediology-network_data-driven-envanter-nedir-ve-nas%C4%B1l-yap%C4%B1l%C4%B1r-activity-7136336598924767233-fU4j?size=16&stub=1"],"title":"Mediology platformu nasıl çalışır?","markdown":"**Mediology platformu**, nadir hastalıkların teşhisinde şu şekilde çalışır:\n\n* **Hasta verilerinin analizi**: Platform, hasta verilerini klinik semptomlar, genetik varyantlar, hastalık seyri, demografik bilgiler ve tedavi geçmişi gibi çeşitli parametreler üzerinden analiz eder [```1```](https://www.aa.com.tr/tr/isdunyasi/saglik/mediology-platformu-nadir-hastaliklarda-hasta-eslestirmeyle-teshis-destegi-sunacak/698387)[```2```](https://www.saraymedya.com/haber/yapay-zeka-nadir-hastalik-teshisinde-devrim-yaratiyor-mediologyden-kuresel-cozum_210069/).\n* **Biyolojik ikiz eşleştirme**: Benzer klinik ve genetik profile sahip hastaları eşleştirir, bu işleme \"biyolojik ikiz\" eşleştirme denir [```1```](https://www.aa.com.tr/tr/isdunyasi/saglik/mediology-platformu-nadir-hastaliklarda-hasta-eslestirmeyle-teshis-destegi-sunacak/698387)[```2```](https://www.saraymedya.com/haber/yapay-zeka-nadir-hastalik-teshisinde-devrim-yaratiyor-mediologyden-kuresel-cozum_210069/).\n* **Veri entegrasyonu**: Klinik notlar, tıbbi görüntüler, genetik veriler ve akademik veri tabanları gibi farklı kaynaklardan veri toplar [```1```](https://www.aa.com.tr/tr/isdunyasi/saglik/mediology-platformu-nadir-hastaliklarda-hasta-eslestirmeyle-teshis-destegi-sunacak/698387)[```2```](https://www.saraymedya.com/haber/yapay-zeka-nadir-hastalik-teshisinde-devrim-yaratiyor-mediologyden-kuresel-cozum_210069/).\n* **Önerilerin sunulması**: Hekimlere, benzer vakaların teşhis ve tedavi deneyimlerinden yararlanabilecekleri öneriler sunar [```3```](https://www.gazetepencere.com/gundem/yapay-zeka-destekli-platformla-nadir-hastaliklara-cozum-677898h).\n* **Şeffaflık**: Önerilerin hangi verilere dayandığını hekimlere açık bir şekilde sunar [```1```](https://www.aa.com.tr/tr/isdunyasi/saglik/mediology-platformu-nadir-hastaliklarda-hasta-eslestirmeyle-teshis-destegi-sunacak/698387)[```3```](https://www.gazetepencere.com/gundem/yapay-zeka-destekli-platformla-nadir-hastaliklara-cozum-677898h).\n\nMediology, hasta bilgilerinin korunması için veri anonimleştirme, şifreleme ve GDPR ile KVKK uyumluluğu gibi tedbirler almıştır [```1```](https://www.aa.com.tr/tr/isdunyasi/saglik/mediology-platformu-nadir-hastaliklarda-hasta-eslestirmeyle-teshis-destegi-sunacak/698387)[```2```](https://www.saraymedya.com/haber/yapay-zeka-nadir-hastalik-teshisinde-devrim-yaratiyor-mediologyden-kuresel-cozum_210069/)."},{"id":2,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.aa.com.tr/tr/isdunyasi/saglik/mediology-platformu-nadir-hastaliklarda-hasta-eslestirmeyle-teshis-destegi-sunacak/698387?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.gazetepencere.com/gundem/yapay-zeka-destekli-platformla-nadir-hastaliklara-cozum-677898h?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.turkiyeklinikleri.com/article/tr-klinik-arastirmalarda-monitorizasyon-ve-audit-sureci-100722.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.researchgate.net/publication/371278332_Klinik_ortamlarda_akademik_ebelik_olcegi_KOAEO_Turkce_uyarlamasi_Gecerlilik_ve_guvenilirlik_calismasiThe_Turkish_adaptation_of_the_midwifery_academics_in_clinical_environment_midACE_tool_Validity_and_?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2596016?size=16&stub=1"],"title":"Mediology'nin klinik geçerlilik çalışmaları nelerdir?","markdown":"Mediology'nin klinik geçerlilik çalışmaları şunları içermektedir:\n\n* **Pilot uygulamalar** [```1```](https://www.aa.com.tr/tr/isdunyasi/saglik/mediology-platformu-nadir-hastaliklarda-hasta-eslestirmeyle-teshis-destegi-sunacak/698387)[```2```](https://www.gazetepencere.com/gundem/yapay-zeka-destekli-platformla-nadir-hastaliklara-cozum-677898h). Platformun etkinliğini değerlendirmek için gerçekleştirilen ilk testler [```1```](https://www.aa.com.tr/tr/isdunyasi/saglik/mediology-platformu-nadir-hastaliklarda-hasta-eslestirmeyle-teshis-destegi-sunacak/698387)[```2```](https://www.gazetepencere.com/gundem/yapay-zeka-destekli-platformla-nadir-hastaliklara-cozum-677898h).\n* **Klinik geçerlilik doğrulaması** [```1```](https://www.aa.com.tr/tr/isdunyasi/saglik/mediology-platformu-nadir-hastaliklarda-hasta-eslestirmeyle-teshis-destegi-sunacak/698387)[```2```](https://www.gazetepencere.com/gundem/yapay-zeka-destekli-platformla-nadir-hastaliklara-cozum-677898h). Sistemin teşhis ve eşleştirme yöntemlerinin doğruluğunu teyit eden çalışmalar [```1```](https://www.aa.com.tr/tr/isdunyasi/saglik/mediology-platformu-nadir-hastaliklarda-hasta-eslestirmeyle-teshis-destegi-sunacak/698387)[```2```](https://www.gazetepencere.com/gundem/yapay-zeka-destekli-platformla-nadir-hastaliklara-cozum-677898h).\n* **Düzenleyici kurum onay süreçleri** [```1```](https://www.aa.com.tr/tr/isdunyasi/saglik/mediology-platformu-nadir-hastaliklarda-hasta-eslestirmeyle-teshis-destegi-sunacak/698387)[```2```](https://www.gazetepencere.com/gundem/yapay-zeka-destekli-platformla-nadir-hastaliklara-cozum-677898h). FDA ve CE işareti gibi onayların alınması için yapılan işlemler [```2```](https://www.gazetepencere.com/gundem/yapay-zeka-destekli-platformla-nadir-hastaliklara-cozum-677898h).\n* **Çok merkezli klinik deneyler** [```2```](https://www.gazetepencere.com/gundem/yapay-zeka-destekli-platformla-nadir-hastaliklara-cozum-677898h). Farklı merkezlerde yapılan geniş çaplı testler [```2```](https://www.gazetepencere.com/gundem/yapay-zeka-destekli-platformla-nadir-hastaliklara-cozum-677898h).\n\nMediology, tüm bu süreçlerin ardından sağlık bilgi sistemleriyle entegrasyon testlerine tabi tutulacaktır [```2```](https://www.gazetepencere.com/gundem/yapay-zeka-destekli-platformla-nadir-hastaliklara-cozum-677898h)."},{"id":3,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://rareboost.ibg.edu.tr/tr/nadir-hastaliklar-2/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/902600?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://duzen.com.tr/tr/art/13512/nadir-hastaliklar-nedir%3fv=1.0.24?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.sozcu.com.tr/nadir-hastaliklar-hakkinda-her-sey-dunya-nadir-hastaliklar-gunu-wp2254374?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.acibadem.com.tr/hayat/turkiyede-8-milyon-kiside-nadir-hastalik-var/?size=16&stub=1"],"title":"Nadir hastalıkların teşhisi neden zordur?","markdown":"Nadir hastalıkların teşhisi şu nedenlerle zordur:\n\n* **Düşük prevalans**: Nadir hastalıklar, belirli bir nüfusta düşük sıklıkta görülür [```1```](https://rareboost.ibg.edu.tr/tr/nadir-hastaliklar-2/)[```2```](https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/902600).\n* **Genetik veya genetik olmayan köken**: Nadir hastalıkların yaklaşık %80'i genetik nedenlerden kaynaklanırken, %20'sinin nedeni ya bilinmemektedir ya da çevresel etkenlerdir [```1```](https://rareboost.ibg.edu.tr/tr/nadir-hastaliklar-2/)[```5```](https://www.acibadem.com.tr/hayat/turkiyede-8-milyon-kiside-nadir-hastalik-var/).\n* **Tanı ve tedavi zorlukları**: Sağlık profesyonellerinin bu hastalıklarla daha önce karşılaşmamış olması, hastalığın erken tanı ve tedavisini zorlaştırır [```1```](https://rareboost.ibg.edu.tr/tr/nadir-hastaliklar-2/)[```2```](https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/902600)[```5```](https://www.acibadem.com.tr/hayat/turkiyede-8-milyon-kiside-nadir-hastalik-var/).\n* **Çeşitli semptomlar**: Aynı hastalığı paylaşan bireyler arasında bile belirgin farklılıklar olabilir [```1```](https://rareboost.ibg.edu.tr/tr/nadir-hastaliklar-2/)[```5```](https://www.acibadem.com.tr/hayat/turkiyede-8-milyon-kiside-nadir-hastalik-var/).\n* **İleri laboratuvar tetkikleri gerekliliği**: Kimi nadir hastalıkların kesin tanısı için ileri laboratuvar tetkikleri yapılmasına ihtiyaç vardır [```3```](https://duzen.com.tr/tr/art/13512/nadir-hastaliklar-nedir?v=1.0.24).\n* **Epidemiyolojik veri eksikliği**: Bu hastalıkların çoğu için epidemiyolojik veriler mevcut değildir [```2```](https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/902600)."},{"id":4,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.saraymedya.com/haber/yapay-zeka-nadir-hastalik-teshisinde-devrim-yaratiyor-mediologyden-kuresel-cozum_210069/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.turkiyeklinikleri.com/article/tr-nadir-hastaliklarda-yapay-zek-uygulamalari-109432.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://yze.ankara.edu.tr/nadir-hastaliklarin-teshis-ve-tedavi-sureclerine-yonelik-yapay-zeka-destekli-buyuk-veri-sistemi/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.gazetepencere.com/gundem/yapay-zeka-destekli-platformla-nadir-hastaliklara-cozum-677898h?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.winally.com/yapay-zekanin-onkolojide-ve-nadir-hastaliklarda-onemi/?size=16&stub=1"],"title":"Yapay zeka nadir hastalıklarda nasıl kullanılır?","markdown":"**Yapay zeka, nadir hastalıklarda şu şekillerde kullanılabilir:**\n\n* **Hasta eşleştirme** [```1```](https://www.saraymedya.com/haber/yapay-zeka-nadir-hastalik-teshisinde-devrim-yaratiyor-mediologyden-kuresel-cozum_210069/)[```4```](https://www.gazetepencere.com/gundem/yapay-zeka-destekli-platformla-nadir-hastaliklara-cozum-677898h). Mediology gibi platformlar, dünya genelindeki benzer klinik ve genetik profile sahip hastaları eşleştirerek hekimlere teşhis ve tedavi planlamasında yardımcı olur [```1```](https://www.saraymedya.com/haber/yapay-zeka-nadir-hastalik-teshisinde-devrim-yaratiyor-mediologyden-kuresel-cozum_210069/)[```4```](https://www.gazetepencere.com/gundem/yapay-zeka-destekli-platformla-nadir-hastaliklara-cozum-677898h).\n* **Veri analizi** [```1```](https://www.saraymedya.com/haber/yapay-zeka-nadir-hastalik-teshisinde-devrim-yaratiyor-mediologyden-kuresel-cozum_210069/)[```3```](https://yze.ankara.edu.tr/nadir-hastaliklarin-teshis-ve-tedavi-sureclerine-yonelik-yapay-zeka-destekli-buyuk-veri-sistemi/). Yapay zeka, genetik ve biyomedikal verileri analiz ederek biyomarker tespiti ve semptom örüntülerinin analizini yapar [```1```](https://www.saraymedya.com/haber/yapay-zeka-nadir-hastalik-teshisinde-devrim-yaratiyor-mediologyden-kuresel-cozum_210069/)[```3```](https://yze.ankara.edu.tr/nadir-hastaliklarin-teshis-ve-tedavi-sureclerine-yonelik-yapay-zeka-destekli-buyuk-veri-sistemi/).\n* **Görüntü analizi** [```1```](https://www.saraymedya.com/haber/yapay-zeka-nadir-hastalik-teshisinde-devrim-yaratiyor-mediologyden-kuresel-cozum_210069/)[```3```](https://yze.ankara.edu.tr/nadir-hastaliklarin-teshis-ve-tedavi-sureclerine-yonelik-yapay-zeka-destekli-buyuk-veri-sistemi/). Özellikle Musküler Distrofi gibi hastalıklarda, MRI ve BT gibi yüksek çözünürlüklü görüntüler üzerinde otomatik kontur çizimi yapılır [```3```](https://yze.ankara.edu.tr/nadir-hastaliklarin-teshis-ve-tedavi-sureclerine-yonelik-yapay-zeka-destekli-buyuk-veri-sistemi/).\n* **Kişiselleştirilmiş tedavi** [```3```](https://yze.ankara.edu.tr/nadir-hastaliklarin-teshis-ve-tedavi-sureclerine-yonelik-yapay-zeka-destekli-buyuk-veri-sistemi/). Genetik ve klinik veriler doğrultusunda kişiye özel, dinamik ve etkili tedavi planları oluşturulur [```3```](https://yze.ankara.edu.tr/nadir-hastaliklarin-teshis-ve-tedavi-sureclerine-yonelik-yapay-zeka-destekli-buyuk-veri-sistemi/).\n* **Erken teşhis** [```3```](https://yze.ankara.edu.tr/nadir-hastaliklarin-teshis-ve-tedavi-sureclerine-yonelik-yapay-zeka-destekli-buyuk-veri-sistemi/). Sınırlı veriye rağmen güçlü örüntüler çıkarılarak nadir hastalıkların daha erken ve güvenilir teşhisi sağlanır [```3```](https://yze.ankara.edu.tr/nadir-hastaliklarin-teshis-ve-tedavi-sureclerine-yonelik-yapay-zeka-destekli-buyuk-veri-sistemi/).\n\nYapay zeka, nadir hastalıklarda teşhis ve tedavi süreçlerini hızlandırıp doğruluğu artırsa da, nihai kararı her zaman hekimler verir [```5```](https://www.winally.com/yapay-zekanin-onkolojide-ve-nadir-hastaliklarda-onemi/)."}],"isYazekaApp":false,"dialogStoreProps":{"baseUrl":""},"globalStoreProps":{"imageBackendUrl":"https://yandex.com.tr/images-apphost/image-download?cbird=171","query":"","retina":false,"avatarId":"0","isMacOS":false,"isEmbeddedFuturis":false,"brand":"yazeka","device":{"isIOS":false,"platform":"desktop"}},"logNode":{"name":"news-yazeka","attrs":{"isRoot":true,"isRelatedQueries":true}},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"izv1w05-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"related_queries"}}}}},"type":"newstr","subtype":"related_queries"},"izv15":{"state":{"snippets":[{"id":"533093_0","totalSources":51,"url":"/gundem/science/kunduz-ay-ne-demek-5330930","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/17968138/2a0000019a491820497a67194b9ae57fde50//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://urfanatikcom.teimg.com/crop/1280x720/urfanatik-com/uploads/2025/11/dolunay.jpg"}},"logAttrs":{"id":"533093_0","hasSummarization":true,"hasVideo":true,"urls":["https://www.urfanatik.com/05-kasim-2025te-kunduz-dolunayi-super-ay-olarak-gokyuzunu-aydinlatacak","https://www.urfanatik.com/05-kasim-2025te-kunduz-dolunayi-super-ay-olarak-gokyuzunu-aydinlatacak","https://www.gazetegercek.com.tr/kunduz-ay-ne-demek-ne-zaman-gorulecek/201175","https://www.sabah.com.tr/yasam/kunduz-dolunayi-nedir-ne-zaman-ve-saat-kacta-basliyor-iste-son-6-yilin-en-buyuk-super-ayinin-burclara-etkileri-7456283"],"summarizationTexts":["05 Kasım 2025’te “Kunduz Dolunayı” Süper Ay olarak gökyüzünü aydınlatacak","05 Kasım 2025 Çarşamba gecesi gökyüzü, yılın en etkileyici doğa olaylarından birine tanıklık edecek.","Dolunay yalnızca parlak değil, aynı zamanda Dünya’ya ortalamadan yaklaşık 27 bin kilometre daha yakın, yani yaklaşık 357 bin kilometre mesafede olacak.","Dolunay tam fazına 5 Kasım Çarşamba günü Türkiye saatiyle 16:20'de ulaşacak."],"isStoryFresh":false,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"05 Kasım 2025’te “Kunduz Dolunayı” Süper Ay olarak gökyüzünü aydınlatacak","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.urfanatik.com/05-kasim-2025te-kunduz-dolunayi-super-ay-olarak-gokyuzunu-aydinlatacak","faviconSources":["https://www.urfanatik.com","https://www.gazetegercek.com.tr","https://www.sabah.com.tr"],"textParts":[{"text":"3 Kasım"}],"divider":false},"hasVideo":true,"timelineGroupTitle":"3 Kasım","timelineGroupIsToday":false,"timelineTime":"13:00"},{"id":"535862_0","totalSources":25,"url":"/gundem/science/gokbilimciler-evrenin-ilk-donemlerinde-olusan-bir-kara-deligi-kesfetti-ankara-haberleri-5358620","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/17968138/2a0000019a5384c68f4a7b5f73a91a6e07d4//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://dokuz8habernet.teimg.com/crop/1280x720/dokuz8haber-net/uploads/2025/11/kara-delik-1.png"}},"logAttrs":{"id":"535862_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.dokuz8haber.net/james-webb-teleskobu-evrenin-ilk-donemlerine-ait-super-kutleli-kara-delik-kesfetti","https://www.dokuz8haber.net/james-webb-teleskobu-evrenin-ilk-donemlerine-ait-super-kutleli-kara-delik-kesfetti","https://www.canligaste.com/gokbilimciler-evrenin-ilk-donemlerinde-olusan-bir-kara-deligi-kesfetti/738558/","https://t24.com.tr/haber/gunes-in-kutlesinin-100-milyon-katina-esit-evrenin-ilk-donemlerinde-olusan-bir-kara-delik-kesfedildi,1273779"],"summarizationTexts":["James Webb Teleskobu evrenin ilk dönemlerine ait süper kütleli kara delik keşfetti","NASA'ya ait James Webb Uzay Teleskobu (JWST), evrenin erken dönemlerine ışık tutan yeni bir keşfe imza attı.","Gökbilimciler, NASA'ya ait JWST'nin Yakın Kızılötesi Kamerası (NIRCam) ile elde edilen görüntüleri ve spektrumları incelerken J1030 adı verilen kuazarın çevresinde daha önce hiç karşılaşılmayan bir ışık kaynağı tespit etti.","Bu keşifle, süper kütleli kara deliklerin güneşin milyonlarca, hatta milyarlarca katı büyüklüğe nasıl ulaştığına dair gizemin aydınlatılacağı düşünülüyor."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"James Webb Teleskobu evrenin ilk dönemlerine ait süper kütleli kara delik keşfetti","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.dokuz8haber.net/james-webb-teleskobu-evrenin-ilk-donemlerine-ait-super-kutleli-kara-delik-kesfetti","faviconSources":["https://www.dokuz8haber.net","https://www.canligaste.com","https://t24.com.tr"],"textParts":[{"text":"20 saat önce"}],"divider":false},"hasVideo":false,"timelineGroupTitle":"Dün","timelineGroupIsToday":false,"timelineTime":"13:31"},{"id":"533233_0","totalSources":38,"url":"/gundem/science/kuraklik-izmir-i-vurdu-su-seviyesi-tarihi-dususte-5332330","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/17968138/2a0000019a4967dcfec76ef936cf8d2a10f5//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://sonmuhurcom.teimg.com/crop/1280x720/sonmuhur-com/uploads/2025/08/tahtali-baraji1-1.png"}},"logAttrs":{"id":"533233_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.dirilispostasi.com/izmirde-tahtali-baraji-tarihinin-en-dusuk-seviyesinde","https://www.sonmuhur.com/izmir-susuzlugun-esiginde-tahtali-baraji-tarihinin-en-dusuk-seviyesinde","https://www.dijitalgaste.com/izmirde-su-krizi-suruyor-uzmani-acikladi-yagislar-belirleyici-olacak","https://www.iha.com.tr/izmir-haberleri/tahtali-baraji-tarihinin-en-dusuk-seviyesinde-325698148"],"summarizationTexts":["İzmir'de Tahtalı Barajı, tarihinin en düşük seviyesinde","İzmir’in en önemli içme suyu kaynağı Tahtalı Barajı, kuraklık etkisiyle kritik seviyelere ulaştı.","Barajdaki su miktarı, tarihinin en düşük seviyesine gerileyerek 1.65'e kadar düştü.","Ekim ayında ise İzmir genelinde 81 kilogram yağış kaydedilmesine rağmen barajdaki su seviyesinde belirgin bir artış gözlemlenmedi."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"İzmir'de Tahtalı Barajı, tarihinin en düşük seviyesinde","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.sonmuhur.com/izmir-susuzlugun-esiginde-tahtali-baraji-tarihinin-en-dusuk-seviyesinde","faviconSources":["https://www.sonmuhur.com","https://www.dijitalgaste.com","https://www.iha.com.tr"],"textParts":[{"text":"3 Kasım"}],"divider":false},"hasVideo":false,"timelineGroupTitle":"3 Kasım","timelineGroupIsToday":false,"timelineTime":"14:17"},{"id":"533276_0","totalSources":32,"url":"/gundem/science/100-yil-icinde-kaybolacak-sehirler-5332760","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a0000019a4ef7f9fdfbc59ba510417b188e//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://static.daktilo.com/sites/1519/uploads/2025/11/04/large/100-yil-icinde-yok-olacak-37-kent-aciklandi-turkiyeden-2-sehir-de-listede-1767584039.webp"}},"logAttrs":{"id":"533276_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.medyafaresi.com/foto-galeri/100-yil-icinde-yok-olma-riski-tasiyan-sehirler-aciklandi-turkiyeden-iki-il-listede/1035101","https://www.boluolay.com/haber/26742027/100-yil-icinde-yok-olacak-37-kent-aciklandi-turkiyeden-2-sehir-de-listede-swiftest-sirketinin-kurucu-ortagi-matthew-h-nashin-arastirmasi-sok-etti","https://www.haberler.com/dunya/100-yil-icinde-kaybolacak-sehirler-turkiye-de-19214056-haberi/","https://www.kocaeligazetesi.com.tr/haber/26739511/100-sene-sonra-bu-sehirler-yok-olacak-turkiyeden-iki-sehir-listede"],"summarizationTexts":["100 yıl içinde yok olma riski taşıyan şehirler açıklandı: Türkiye’den iki il listede","Bilim insanları, küresel ısınmanın etkileriyle önümüzdeki yüzyılda 37 büyük kentin tamamen sular altında kalabileceği uyarısında bulundu.","Swiftest şirketinin kurucu ortağı Matthew H. Nash tarafından hazırlanan raporda, deniz seviyesindeki yükselmenin ve artan su taşkınlarının, bazı şehirleri yaşanmaz hale getirebileceği vurgulandı.","Uzmanlar, bu şehirlerde acil kıyı koruma önlemleri, drenaj sistemleri ve iklim uyum politikaları geliştirilmesi gerektiğini vurguluyor Swiftest şirketinin kurucu ortağı Matthew H. Nash tarafından hazırlanan araştırma, deniz seviyesindeki yükselme, su taşkınları ve etkisiz kıyı koruma politikaları nedeniyle 37 büyük kentin yaşanamaz hale gelebileceğini ortaya koydu."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"100 yıl içinde yok olma riski taşıyan şehirler açıklandı: Türkiye’den iki il listede","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.boluolay.com/haber/26742027/100-yil-icinde-yok-olacak-37-kent-aciklandi-turkiyeden-2-sehir-de-listede-swiftest-sirketinin-kurucu-ortagi-matthew-h-nashin-arastirmasi-sok-etti","faviconSources":["https://www.boluolay.com","https://www.haberler.com","https://www.kocaeligazetesi.com.tr"],"textParts":[{"text":"3 Kasım"}],"divider":false},"hasVideo":false,"timelineGroupTitle":"3 Kasım","timelineGroupIsToday":false,"timelineTime":"14:35"},{"id":"532730_0","totalSources":57,"url":"/gundem/science/turkiye-uzayda-yeni-bir-sayfa-acti-5327300","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/18894684/2a0000019a4d0bdb33435cc06cb2e4705033//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://iasbh.tmgrup.com.tr/e062dd/1200/675/0/83/800/533?u=https://isbh.tmgrup.com.tr/sbh/2025/11/03/milli-uydu-fergani-uzayda-1762191255273.jpeg"}},"logAttrs":{"id":"532730_0","hasSummarization":false,"urls":["https://www.sabah.com.tr/ekonomi/milli-uydu-fergani-uzayda-7456499","https://www.odatv.com/guncel/milli-uydu-fergani-fgn-100-d2-uzayda-120121948","https://www.ahaber.com.tr/video/gundem-videolari/milli-uydu-fergani-fgn-100-d2-yorungeye-yerlesti","https://www.takvim.com.tr/ekonomi/2025/11/04/fergani-uzaydan-tarihi-basari-turkiyenin-en-buyuk-ozel-uydusu-fgn-100-d2-uzayda"],"summarizationTexts":[],"isStoryFresh":false,"newsFreshness":[true,true,true,true]},"title":{"text":"Milli uydu Fergani uzayda","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.sabah.com.tr/ekonomi/milli-uydu-fergani-uzayda-7456499","faviconSources":["https://www.sabah.com.tr","https://www.odatv.com","https://www.ahaber.com.tr"],"textParts":[{"text":"3 Kasım"}],"divider":false},"hasVideo":false,"timelineGroupTitle":"3 Kasım","timelineGroupIsToday":false,"timelineTime":"10:16"},{"id":"536738_0","totalSources":17,"url":"/gundem/science/deprem-uzmani-sener-usumezsoy-o-bolgeyi-isaret-etti-5367380","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a0000019a577c66b833658b21891a487bbe//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://sozcu01.sozcucdn.com/sozcu/production/uploads/images/2025/11/564jpg-kHQkAMN5ZkGbR373K-C-FQ.jpg?w=1270&h=675&mode=crop&scale=both"}},"logAttrs":{"id":"536738_0","hasSummarization":false,"urls":["https://www.sozcu.com.tr/sener-usumezsoy-o-bolgeyi-isaret-etti-asil-risk-bu-bolgede-p256181","https://www.yenicaggazetesi.com.tr/deprem-uzmani-sener-usumezsoy-o-bolgeyi-isaret-etti-asil-risk-bu-bolgede-977915h.htm","https://www.internethaber.com/sener-usumezsoy-o-bolgeyi-isaret-etti-asil-deprem-riski-burada-2418397h.htm","https://www.cumhuriyet.com.tr/turkiye/sener-usumezsoy-o-bolgeye-dikkat-cekti-asil-risk-orada-2450230","https://www.medyaradar.net/deprem-uzmani-sener-usumezsoy-o-bolgeyi-isaret-etti-asil-risk-bu-bolgede-fotogaleri-2220859","https://www.haberler.com/haberler/sener-usumezsoy-o-bolgeyi-isaret-etti-asil-risk-19224241-haberi/","https://www.mavimarmaragazetesi.com/haber/26752120/sener-usumezsoy-marmaranin-guneyini-isaret-etti-en-riskli-hatlardan-biri"],"summarizationTexts":[],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true,true,true,true,true]},"title":{"text":"Şener Üşümezsoy o bölgeyi işaret etti: Asıl risk bu bölgede - Sözcü Gazetesi","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.sozcu.com.tr/sener-usumezsoy-o-bolgeyi-isaret-etti-asil-risk-bu-bolgede-p256181","faviconSources":["https://www.sozcu.com.tr","https://www.yenicaggazetesi.com.tr","https://www.internethaber.com"],"textParts":[{"text":"2 saat önce"}],"divider":false},"hasVideo":false,"timelineGroupTitle":"Bugün","timelineGroupIsToday":true,"timelineTime":"07:58"},{"id":"534008_0","totalSources":25,"url":"/gundem/science/satala-antik-kenti-nde-150-yil-sonra-yasal-olarak-bulunan-isis-bustu-5340080","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/17968138/2a0000019a4d838adc35aba026378478501c//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://www.gumushane.gen.tr/cropImages/1280x720/uploads/haberler/2025/11/3097-satala-antik-kentinde-150-yil-sonra-ikinci-bust-bulundu.jpg"}},"logAttrs":{"id":"534008_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.aksiyon.com.tr/satala-antik-kenti-nde-150-yil-sonra-yasal-olarak-bulunan-isis-bustu-207644","https://www.gumushane.gen.tr/gumushane/satala-antik-kentinde-150-yil-sonra-ikinci-bust-bulundu/71380","https://www.kamu3.com/satala-antik-kenti-nde-150-yil-sonra-ikinci-bust-bulundu/1175932/","https://www.gercekfethiye.com/satala-antik-kenti-nde-150-yil-sonra-ikinci-bust-bulundu/110193/"],"summarizationTexts":["Satala Antik Kenti’nde 150 Yıl Sonra Yasal Olarak Bulunan İsis Büstü","Gümüşhane’nin Kelkit ilçesindeki Satala Antik Kenti’nde yürütülen kazı çalışmalarında, Mısır Tanrıçası İsis’e ait olduğu belirlenen büst ortaya çıkarıldı.","İsis büstü 1872'de British Museum'a kaçırılan Afrodit büstünün ardından Satala'da gün yüzüne çıkarılan ilk yasal büst olma özelliğini taşıyor.","Yaklaşık 20 santimetre boyundaki İsis büstü, bir lejyon mezarlığında açığa çıkarıldı."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Satala Antik Kenti’nde 150 Yıl Sonra Yasal Olarak Bulunan İsis Büstü","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.gumushane.gen.tr/gumushane/satala-antik-kentinde-150-yil-sonra-ikinci-bust-bulundu/71380","faviconSources":["https://www.gumushane.gen.tr","https://www.kamu3.com","https://www.gercekfethiye.com"],"textParts":[{"text":"4 Kasım"}],"divider":false},"hasVideo":false,"timelineGroupTitle":"4 Kasım","timelineGroupIsToday":false,"timelineTime":"09:48"},{"id":"536782_0","totalSources":13,"url":"/gundem/science/hakkari-den-dunyaya-bilimsel-miras-5367820","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a0000019a54cf7287b04e4d4dcb98817170//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://cdn.hakkarihabertv.com/news/138859.jpg"}},"logAttrs":{"id":"536782_0","hasSummarization":false,"urls":["https://www.hakkarihabertv.com/ulkemize-endemik-yeni-bir-cekirge-cinsi-kesfedildi-76231h.htm","https://www.kamu3.com/bilim-insanlari-yeni-bir-cekirge-cinsi-kesfetti/1177233/","https://www.haberler.com/haberler/guneydogudaki-ilimizde-yeni-bir-cekirge-turu-19224447-haberi/","https://www.patnoshabergazetesi.com/bilim-insanlari-yeni-bir-cekirge-cinsi-kesfetti/90546","https://gunebakisgazetesi.com/haber/26753899/bilim-insanlari-yeni-bir-cekirge-cinsi-kesfetti"],"summarizationTexts":[],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true,true,true]},"title":{"text":"Ülkemize endemik yeni bir çekirge cinsi keşfedildi","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.hakkarihabertv.com/ulkemize-endemik-yeni-bir-cekirge-cinsi-kesfedildi-76231h.htm","faviconSources":["https://www.hakkarihabertv.com","https://www.kamu3.com","https://www.haberler.com"],"textParts":[{"text":"49 dakika önce"}],"divider":false},"hasVideo":false,"timelineGroupTitle":"Bugün","timelineGroupIsToday":true,"timelineTime":"09:14"},{"id":"536809_0","totalSources":12,"url":"/gundem/science/11-yasindaki-umit-abd-deki-universiteden-egitim-daveti-aldi-gelistirdigi-proje-ile-dikkatleri-uzerine-cekiyor-5368090","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a0000019a57e095480f04b78827051d5c49//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://image.hurimg.com/i/hurriyet/90/0x0/690c40d7b171d09a99e13ed9.jpg"}},"logAttrs":{"id":"536809_0","hasSummarization":false,"urls":["https://www.hurriyet.com.tr/galeri-11-yasindaki-umit-abddeki-universiteden-egitim-daveti-aldi-gelistirdigi-proje-ile-dikkatleri-uzerine-cekiyor-43009550","https://www.iha.com.tr/hatay-haberleri/marsi-yasanabilir-hale-getirmek-icin-proje-gelistiren-11-yasindaki-dahi-turke-abd-universitesinden-egitim-daveti-327138170","https://www.yenisafak.com/foto-galeri/gundem/marsi-yasanabilir-hale-getirmek-icin-proje-gelistirdi-11-yasindaki-dahi-turke-abd-universitesinden-davet-geldi-4765977","https://gunebakisgazetesi.com/video/26753976/marsi-yasanabilir-hale-getirmek-icin-proje-gelistiren-11-yasindaki-dahi-turke-abd-universitesinden-egitim-daveti","https://www.kamu3.com/mars-i-yasanabilir-hale-getirmek-icin-proje-gelistiren-11-yasindaki-dahi-turk-e-abd-universitesinden-egitim-daveti/1177254/"],"summarizationTexts":[],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true,true,true]},"title":{"text":"11 yaşındaki Ümit, ABD'deki üniversiteden eğitim daveti aldı: Geliştirdiği proje ile dikkatleri üzerine çekiyor!","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.hurriyet.com.tr/galeri-11-yasindaki-umit-abddeki-universiteden-egitim-daveti-aldi-gelistirdigi-proje-ile-dikkatleri-uzerine-cekiyor-43009550","faviconSources":["https://www.hurriyet.com.tr","https://www.iha.com.tr","https://www.yenisafak.com"],"textParts":[{"text":"17 dakika önce"}],"divider":false},"hasVideo":false,"timelineGroupTitle":"Bugün","timelineGroupIsToday":true,"timelineTime":"09:45"},{"id":"534372_0","totalSources":19,"url":"/gundem/science/avustralya-da-yayinlandi-muzik-dinlemek-demans-riskini-azaltabilir-5343720","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a0000019a4e1f5e8f4f6d482c70894a808a//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://static.daktilo.com/sites/358/uploads/2025/11/04/muzik-kulaklik-getty-2243390.jpg"}},"logAttrs":{"id":"534372_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.ensonhaber.com/dunya/avustralyada-yayinlandi-muzik-dinlemek-demans-riskini-azaltabilir","https://www.bizimyaka.com/haber/26738732/muzik-dinlemek-demans-riskini-azaltabilir","https://www.baskagazete.com/haber/muzik-dinlemek-demans-riskini-azaltabilir-205100.html","https://www.trthaber.com/haber/dunya/muzik-dinlemek-demans-riskini-azaltabilir-924819.html"],"summarizationTexts":["Avustralya'da yayınlandı: Müzik dinlemek demans riskini azaltabilir","Monash Üniversitesi tarafından yapılan yeni bir araştırmaya göre, 70 yaş ve üzerindeki kişilerin düzenli olarak müzik dinlemesi veya enstrüman çalması, demans ve bilişsel gerileme riskini önemli ölçüde azaltıyor.","Çalışma, 10 bin 800'den fazla yaşlı katılımcının verilerini içeren ASPREE (ASPirin in Reducing Events in the Elderly) ve ASPREE Longitudinal Study of Older Persons (ALSOP) alt çalışması kapsamında yürütüldü.","Sonuçlara göre, müzik dinlemeyi alışkanlık haline getiren kişilerde yalnızca demans riski değil, bilişsel bozulma oranı da yüzde 17 daha düşük çıktı."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Avustralya'da yayınlandı: Müzik dinlemek demans riskini azaltabilir","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.bizimyaka.com/haber/26738732/muzik-dinlemek-demans-riskini-azaltabilir","faviconSources":["https://www.bizimyaka.com","https://www.baskagazete.com","https://www.trthaber.com"],"textParts":[{"text":"Dün"}],"divider":false},"hasVideo":false,"timelineGroupTitle":"4 Kasım","timelineGroupIsToday":false,"timelineTime":"12:22"},{"id":"535771_0","totalSources":13,"url":"/gundem/science/antarktika-da-tehlike-buyuyor-hektoria-buzulu-iki-ayda-sekiz-kilometre-geri-cekildi-5357710","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/17968138/2a0000019a538322af9ce63920f7d8b1bec0//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://images.ntv.com.tr/images/000_77WM2UL-461881.jpg?format=webp&width=1200&height=630"}},"logAttrs":{"id":"535771_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.aa.com.tr/tr/yesilhat/iklim-degisikligi/antarktikadaki-hektoria-buzulunun-2-ayda-8-kilometreden-fazla-geri-cekildigi-ortaya-cikti/1827837","https://www.ntv.com.tr/dunya/hektoria-alarmi-antarktikadaki-en-hizli-buzul-erimesi-kaydedildi-1694061","https://www.ekonomim.com/dunya/antarktikada-tehlike-buyuyor-hektoria-buzulu-iki-ayda-sekiz-kilometre-geri-cekildi-haberi-853331","https://www.birgun.net/haber/antarktikada-rekor-erime-hektoria-buzulu-8-kilometre-geri-cekildi-666463"],"summarizationTexts":["Antarktika'daki Hektoria Buzulu'nun 2 ayda 8 kilometreden fazla geri çekildiği ortaya çıktı","Araştırmacılar, Antarktika'daki Hektoria Buzulu'nun 8 kilometreden fazla geri çekildiğini tespit etti. Bu, yakın tarihte kaydedilen en hızlı buzul gerilemesi olarak kayıtlara geçti.","ABD'deki Colorado Boulder Üniversitesi öncülüğünde yapılan çalışmada, Antarktika Yarımadası'ndaki Hektoria Buzulu'na yönelik jeofizik veriler ve uydu görüntüleri incelendi.","Araştırmacılar, Kasım ve Aralık 2022'deki 2 aylık erime oranının, buzulun 8 kilometreden fazla geri çekilmesine neden olduğunu saptadı."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Antarktika'daki Hektoria Buzulu'nun 2 ayda 8 kilometreden fazla geri çekildiği ortaya çıktı","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.ntv.com.tr/dunya/hektoria-alarmi-antarktikadaki-en-hizli-buzul-erimesi-kaydedildi-1694061","faviconSources":["https://www.ntv.com.tr","https://www.ekonomim.com","https://www.birgun.net"],"textParts":[{"text":"21 saat önce"}],"divider":false},"hasVideo":false,"timelineGroupTitle":"Dün","timelineGroupIsToday":false,"timelineTime":"12:26"},{"id":"533183_0","totalSources":19,"url":"/gundem/science/abd-nin-gozune-kestirdigi-yeralti-zenginlikleri-5331830","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a0000019a4a1b6e1ecfa792532d9c35367e//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://cdn.baskagazete.com/haber/2025/11/03/205010-f-6908ba0ed078f.jpg"}},"logAttrs":{"id":"533183_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.milatgazetesi.com/grafikli-abdnin-gozunu-diktigi-hazine-venezuelanin-yeralti-zenginlikleri","https://www.haberler.com/dunya/abd-nin-gozunu-diktigi-ulke-her-yerinden-altin-19215076-haberi/","https://www.baskagazete.com/haber/abd-venezuela-nin-altindaki-devasa-yer-alti-hazinesine-goz-dikti-205010.html","https://www.borsaningundemi.com/haber/abdnin-gozune-kestirdigi-yeralti-zenginlikleri-1871678"],"summarizationTexts":["GRAFİKLİ - ABD'nin gözünü diktiği hazine: 'Venezuela'nın yeraltı zenginlikleri'","Dünyanın yeraltı kaynakları bakımından en zengin ülkelerinden biri olan Venezuela, sahip olduğu devasa zenginlikleriyle ABD'nin gözünü diktiği bir hazineye dönüştü.","Venezuela 303 milyar 200 milyon varil kanıtlanmış petrol rezerviyle dünyada ilk sırada yer alıyor.","Venezuela Devlet Petrol Şirketi (PDVSA) verilerine göre, ülke 2024 yılında petrol ihracatından yaklaşık 17,5 milyar dolar gelir elde etti."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"GRAFİKLİ - ABD'nin gözünü diktiği hazine: 'Venezuela'nın yeraltı zenginlikleri'","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.haberler.com/dunya/abd-nin-gozunu-diktigi-ulke-her-yerinden-altin-19215076-haberi/","faviconSources":["https://www.haberler.com","https://www.baskagazete.com","https://www.borsaningundemi.com"],"textParts":[{"text":"3 Kasım"}],"divider":false},"hasVideo":false,"timelineGroupTitle":"3 Kasım","timelineGroupIsToday":false,"timelineTime":"13:45"},{"id":"535782_0","totalSources":12,"url":"/gundem/science/bursa-nin-kalbi-yeniden-heyecanla-atacak-5357820","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/17968138/2a0000019a538a8c321fa7b19326553d32ef//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://www.normhaber.com/wp-content/uploads/2025/11/AW573304_05.jpg"}},"logAttrs":{"id":"535782_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.tunagazete.com/haber/26748194/tarihi-carsi-ve-hanlar-bolgesi-gelecege-tasiniyor","https://www.normhaber.com/bursanin-kalbi-yeniden-heyecanla-atacak/","https://www.kamu3.com/bursa-nin-kalbi-yeniden-heyecanla-atacak/1176810/","https://www.olay.com.tr/bursanin-tarihi-bolge-icin-kritik-toplanti-700-yillik-miras-masaya-yatirildi-1529707"],"summarizationTexts":["Tarihi Çarşı ve Hanlar bölgesi geleceğe taşınıyor","Bursa’nın kalbi yeniden heyecanla atacak Bursa’nın kalbi niteliğindeki merkezinde yüzyıllardır yaşamın, emeğin, ticaretin ve kültürün kesişim noktası olan Tarihi Çarşı ve Hanlar Bölgesi, Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin yürüttüğü çalışmalarla geleceğe daha güçlü bir şekilde taşınıyor.","Önemli sorunlar masaya yatırılıyor İstanbul Kültür Üniversitesi Mimarlık Fakültesi öğretim üyesi ve UNESCO Bursa Alan Başkanı Prof. Dr. Neslihan Dostoğlu, çalıştayla Bursa'nın kalbiyle ilgili önemli sorunları masaya yatıracaklarını vurguladı.","“Alan, insanlığın göz bebeğidir” Tayyare Kültür Merkezi’ndeki programda konuşan Büyükşehir Belediyesi Başkanvekili Mehmet Aydın Saldız, Bursa’nın kalbinde yaşayan eşsiz mirasın geçmişini, bugününü ve geleceğini konuşmak üzere çalıştayın düzenlendiğini belirtti."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Tarihi Çarşı ve Hanlar bölgesi geleceğe taşınıyor","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.normhaber.com/bursanin-kalbi-yeniden-heyecanla-atacak/","faviconSources":["https://www.normhaber.com","https://www.kamu3.com","https://www.olay.com.tr"],"textParts":[{"text":"21 saat önce"}],"divider":false},"hasVideo":false,"timelineGroupTitle":"Dün","timelineGroupIsToday":false,"timelineTime":"12:45"},{"id":"536386_0","totalSources":11,"url":"/gundem/science/japonya-fukusima-sizintisinin-ardindan-ilk-kez-yeni-bir-nukleer-reaktor-icin-saha-arastirmasi-baslatti-5363860","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a0000019a5470829e523f8dde8039dae5be//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://cdnuploads.aa.com.tr/uploads/Contents/2025/11/05/thumbs_b_c_6a675964acf70d92d43f2dc5f283711d.jpg"}},"logAttrs":{"id":"536386_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.patronlardunyasi.com/japonya-fukusima-sizintisinin-ardindan-ilk-kez-yeni-bir-nukleer-reaktor-icin-saha-arastirmasi-baslatti","https://www.aa.com.tr/tr/dunya/japonya-fukusima-sizintisinin-ardindan-ilk-kez-yeni-bir-nukleer-reaktor-icin-saha-arastirmasi-baslatti/3735920","https://www.haberler.com/guncel/japonya-dan-yeniden-nukleer-reaktor-insasi-icin-saha-arastirmasi-19222996-haberi/","https://www.trthaber.com/haber/dunya/japonya-fukusima-sizintisinin-ardindan-ilk-kez-yeni-bir-nukleer-reaktor-icin-saha-arastirmasi-baslatti-925005.html"],"summarizationTexts":["Japonya, Fukuşima sızıntısının ardından ilk kez yeni bir nükleer reaktör için saha araştırması başlattı","Japonya, 2011 depreminde hasar gören ülkenin kuzeydoğusundaki Fukuşima Dai-içi santralinde yaşanan radyoaktif sızıntının ardından ilk kez yeni bir nükleer reaktör inşası için saha araştırması başlattı.","Mart 2011'deki depremin ardından hasar gören Fukuşima Dai-içi santralindeki radyoaktif sızıntıdan bu yana Japonya'da yürütülen ilk saha çalışması olma özelliğini taşıyan araştırma kapsamında 2030'a kadar Mihama Nükleer Santrali'nin içinde ve dışında bulunan iki bölgedeki jeolojik ve topoğrafik koşullar incelenerek yeni bir reaktör inşasının uygunluğu değerlendirilecek.","KEPCO, nihai kararını, projenin karlılığını ve Japonya Nükleer Düzenleme Kurumunun (NRA) politikalarını da dikkate alarak verecek."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Japonya, Fukuşima sızıntısının ardından ilk kez yeni bir nükleer reaktör için saha araştırması başlattı","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.aa.com.tr/tr/dunya/japonya-fukusima-sizintisinin-ardindan-ilk-kez-yeni-bir-nukleer-reaktor-icin-saha-arastirmasi-baslatti/3735920","faviconSources":["https://www.aa.com.tr","https://www.haberler.com","https://www.trthaber.com"],"textParts":[{"text":"15 saat önce"}],"divider":false},"hasVideo":false,"timelineGroupTitle":"Dün","timelineGroupIsToday":false,"timelineTime":"18:17"},{"id":"534501_0","totalSources":14,"url":"/gundem/science/akademisyenler-karadeniz-de-bazi-balik-turlerinde-mikroplastikleri-arastirdi-5345010","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/18894684/2a0000019a4e63c89c990457b15acbd24890//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://img.cdn.haber365.com/uploads/images/news/karadenizdeki-baliklarda-mikroplastik-arastirmasi-145.jpg"}},"logAttrs":{"id":"534501_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.milliyet.com.tr/yerel-haberler/erzurum/akademisyenler-karadenizde-bazi-balik-turlerin-7476786","https://www.haber365.com/karadeniz-deki-baliklarda-mikroplastik-arastirmasi-h343758","https://www.haberler.com/guncel/akademisyenler-karadeniz-de-bazi-balik-turlerinde-19217540-haberi/","https://www.haberturk.com/erzurum-haberleri/39609543-akademisyenler-karadenizde-bazi-balik-turlerinde-mikroplastikleri-arastirdi"],"summarizationTexts":["Akademisyenler Karadeniz'de bazı balık türlerinde mikroplastikleri araştırdı","TÜBİTAK desteğiyle 5 üniversiteden akademisyenler, Karadeniz'de bazı balık türlerinde mikroplastikleri araştırdı.","Proje kapsamında bir araya gelen su ürünleri, kimya, veteriner ve sağlık bilimleri fakültelerinden bilim insanları, istavrit, barbun ve mezgiti incelemeye aldı.","Elde edilen balıklarda öncelikli olarak tür tayini yaptıklarını, balıkları belirli boylara göre sınıflandırdıklarını ve boylar üzerinden mikroplastik varlığını tespit etmeye çalıştıklarını söyleyen Alak, mikroplastikle ilgili kısımların, tamamen steril ortamlarda, tek kişi hariç giriş çıkışın olmadığı laboratuvarlarda, metal ve cam parçalarla alkol eşliğinde çalışıldığını bildirdi."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Akademisyenler Karadeniz'de bazı balık türlerinde mikroplastikleri araştırdı","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.haber365.com/karadeniz-deki-baliklarda-mikroplastik-arastirmasi-h343758","faviconSources":["https://www.haber365.com","https://www.haberler.com","https://www.haberturk.com"],"textParts":[{"text":"Dün"}],"divider":false},"hasVideo":false,"timelineGroupTitle":"4 Kasım","timelineGroupIsToday":false,"timelineTime":"13:23"}],"snippetParams":{"isRetina":false,"posterSizes":{"width":156,"height":100},"titleProps":{"size":"s"}},"title":"Bilim haberleri","maxPageNumber":2,"ajaxUrl":"/hikaye/result/get_category_stories?story_category=science","layout":"column","extendFirstItem":false,"disabledAjax":false,"logNode":{"name":"news-top-stories-right","attrs":{"isRoot":true,"isRightColumnStories":true,"category":"science","location":"gundem/science/yapay-zeka-destekli-platformla-nadir-hastaliklara-cozum-5267540","storiesUrls":["/gundem/science/kunduz-ay-ne-demek-5330930","/gundem/science/gokbilimciler-evrenin-ilk-donemlerinde-olusan-bir-kara-deligi-kesfetti-ankara-haberleri-5358620","/gundem/science/kuraklik-izmir-i-vurdu-su-seviyesi-tarihi-dususte-5332330","/gundem/science/100-yil-icinde-kaybolacak-sehirler-5332760","/gundem/science/turkiye-uzayda-yeni-bir-sayfa-acti-5327300","/gundem/science/deprem-uzmani-sener-usumezsoy-o-bolgeyi-isaret-etti-5367380","/gundem/science/satala-antik-kenti-nde-150-yil-sonra-yasal-olarak-bulunan-isis-bustu-5340080","/gundem/science/hakkari-den-dunyaya-bilimsel-miras-5367820","/gundem/science/11-yasindaki-umit-abd-deki-universiteden-egitim-daveti-aldi-gelistirdigi-proje-ile-dikkatleri-uzerine-cekiyor-5368090","/gundem/science/avustralya-da-yayinlandi-muzik-dinlemek-demans-riskini-azaltabilir-5343720","/gundem/science/antarktika-da-tehlike-buyuyor-hektoria-buzulu-iki-ayda-sekiz-kilometre-geri-cekildi-5357710","/gundem/science/abd-nin-gozune-kestirdigi-yeralti-zenginlikleri-5331830","/gundem/science/bursa-nin-kalbi-yeniden-heyecanla-atacak-5357820","/gundem/science/japonya-fukusima-sizintisinin-ardindan-ilk-kez-yeni-bir-nukleer-reaktor-icin-saha-arastirmasi-baslatti-5363860","/gundem/science/akademisyenler-karadeniz-de-bazi-balik-turlerinde-mikroplastikleri-arastirdi-5345010"]}},"nextId":"536326_0","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"izv1w06-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"additional_news"}}}}},"type":"newstr","subtype":"additional_news"},"izv16":{"state":{"generalLinks":[{"id":"privacy-policy","text":"Gizlilik politikası","url":"https://yandex.com.tr/legal/privacy_policy/"},{"id":"terms-of-service","text":"Kullanıcı sözleşmesi","url":"https://yandex.com.tr/legal/tos/"},{"id":"report-error","text":"Hata bildir","url":"https://forms.yandex.com.tr/surveys/13748122.01a6645a1ef15703c9b82a7b6c521932ddc0e3f7/"},{"id":"about-company","text":"Şirket hakkında","url":"https://yandex.com.tr/project/portal/contacts/"}],"copyright":{"url":"https://yandex.com.tr","currentYear":2025},"socialLinks":[{"url":"https://www.tiktok.com/@yandex.turkiye","type":"tiktok","title":"TikTok"},{"url":"https://www.youtube.com/@YandexTurkiye","type":"youtube","title":"Youtube"},{"url":"https://www.facebook.com/YandexComTr","type":"facebook","title":"Facebook"},{"url":"https://www.instagram.com/yandex__turkiye/","type":"instagram","title":"Instagram"},{"url":"https://x.com/yndxturkiye","type":"x","title":"X"}],"categoriesLink":[],"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"izv1w07-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"portal","subtype":"footer"}}}}},"type":"portal","subtype":"footer"}}