• Buradasın

    NASA’nın süpersonik uçağı X-59 ilk uçuşunu yaptı

    YouTube
  • Havacılık araştırmaları için önemli bir dönüm noktası olan NASA‘nın deneysel X-59 QueSST (Sessiz Süpersonik Teknoloji) uçağı bugün ilk uçuşunu gerçekleştirdi. 
    1
    29 Ekim
    X-59’un gövde tasarımı, ses duvarı aşıldığında ortaya çıkan “sonik patlama” etkisini ciddi ölçüde azaltmak için özel olarak geliştirildi. 
    2
    29 Ekim
    Yeni nesil süpersonik yolcu uçaklarını, öncekilere kıyasla çok daha gelişmiş hâle getirmeyi hedefleyen uçak, özellikle sessiz yolculuk tarafına odaklanıyor. 
    3
    29 Ekim
    X-59 tam kapasitede test edildiğinde Mach 1.4 (yaklaşık 925 mil/saat) hızla, yani ses hızının yüzde 40 üzerinde uçabilecek. 
    4
    29 Ekim
    2026-2027 yıllarında ABD üzerindeki seçili şehirler üzerinde uçuş testleri yapılacak ve yerel halkın ses algısı ölçülecek. 
    5
    29 Ekim

    Diğer konular

    İçerik konuları

  • Yanıt bulun

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    NASA'nın X-59 uçuş testlerinin tam olarak ne zaman tamamlanacağına dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, X-59'un ilk uçuşunun 2025 yılı içinde gerçekleştirildiği göz önüne alındığında, testlerin 2025 yılı sonuna kadar devam etmesi beklenmektedir 123.
    Testlerin tamamlanması için belirlenen aşamalar arasında, uçağın farklı hız ve irtifalarda gürültü seviyelerinin ölçüleceği Edwards Hava Üssü'ndeki testler ve çeşitli yerleşim bölgeleri üzerinde gerçekleştirilecek topluluk uçuşları bulunmaktadır 125.
    NASA, test sürecini bir "senfoni"ye benzeterek, her aşamanın ekip çalışmasının etkili olduğunu kanıtlayan bir adım olduğunu ifade etmiştir 3.
    5 kaynak
    NASA'nın diğer deneysel uçaklarından bazıları şunlardır:
    • X-66A: NASA ve Boeing'in ortak projesi olan bu uçak, havacılık kaynaklı sera gazı emisyonlarını sıfıra indirme hedefi doğrultusunda üretilmiştir 5.
    • X-59 QueSST: Süpersonik yolcu uçaklarının geri dönüşünü sağlamak ve ses patlamasını daha sessiz bir hale getirmek amacıyla geliştirilen bir uçaktır 123.
    Ayrıca, NASA'nın X-Plane statüsü verdiği birçok deneysel uçak projesi bulunmaktadır 5.
    5 kaynak
    X-59'un ses duvarı aşma teknolojisi, ana kanatların ön bölümüne takılan ve “Canard” ismi verilen küçük ön kanatlar sayesinde çalışır 3. Bu kanatlar, şok dalgalarını şekillendirerek uçağın arkasında birleşmelerini önler 3. Böylece, ses bariyerinin aşılması durumunda sadece son derece düşük ölçekli bir gürültü oluşturulur 3.
    X-59'un tasarımında ayrıca, uzun ve ince bir burun yapısı kullanılmıştır 45. Bu yapı, ses hızını aşarken oluşan geleneksel “sonik patlamayı” bastırarak, sadece “hafif bir tokmak sesi” gibi algılanacak bir gürültü profili sunar 45.
    X-59'un ses duvarı aşma teknolojisinin çalışma prensibine dair başka bir açıklama ise şu şekildedir:
    • Özel şekilli burun yapısı 3. Tasarımcılar, sonik patlamayı ortadan kaldırmak için ilk olarak yeni geliştirilen bir uçakta özel şekilli bir burun yapısı kullanmayı denemişlerdir 3.
    • Canard (küçük ön kanatlar) 3. X-59 ile birlikte, ana kanatların ön bölümüne takılan ve “Canard” ismi verilen küçük ön kanatlar kullanılmaya başlanmıştır 3.
    • Düşük desibelli uçuş 1. X-59’un gövde tasarımı, ses duvarı aşıldığında ortaya çıkan “sonik patlama” etkisini ciddi ölçüde azaltmak için özel olarak geliştirilmiştir 1.
    X-59'un ses duvarı aşma teknolojisinin çalışma prensibine dair daha fazla bilgiye ulaşılamamıştır.
    X-59'un ilk uçuşunun 2024 yılının sonu itibarıyla planlandığı belirtilmiştir 4.
    5 kaynak
    Süpersonik uçakların çevresel etkileri şunlardır:
    • Yüksek yakıt tüketimi ve karbon emisyonları 125. Bu durum, havacılık endüstrisinin karbon ayak izini artırma riski taşır 5.
    • Gürültü kirliliği 125. Sonik patlamalar, yerleşim yerlerinde ciddi rahatsızlıklara neden olabilir 15.
    • Ozon tabakasına zarar verebilecek emisyonlar 4.
    • Vahşi yaşam ve ekosistemler üzerinde olumsuz etkiler 5.
    NASA ve özel şirketler, daha çevre dostu yakıt teknolojileri ve aerodinamik çözümler üzerinde çalışmaktadır 12.
    5 kaynak
    Sessiz süpersonik teknolojinin geleceği, çevresel ve yasal sorunların çözülmesiyle şekillenecek. NASA ve özel şirketler, daha çevre dostu yakıt teknolojileri ve aerodinamik çözümler üzerinde çalışıyor 1.
    Olası gelişmeler:
    • Ticari havacılığa etkisi: X-59 gibi uçakların testlerinin başarılı olması durumunda, ticari süpersonik uçakların yeniden kullanılması mümkün olabilir 25. Bu, seyahat sürelerini kısaltarak küresel ulaşımı dönüştürebilir 13.
    • Yeni pazarlar: Süpersonik uçuşların izin verilmesi, iş seyahatleri ve acil durum müdahaleleri gibi alanlarda hız avantajı sağlayabilir 2.
    • Düzenlemelerin değişmesi: NASA, elde ettiği verileri uluslararası düzenleyici kurumlarla paylaşarak yeni gürültü eşikleri oluşturulmasına zemin hazırlayabilir 2.
    Ancak, mevcut düzenlemeler nedeniyle Boomless Cruise teknolojisinin ABD kara sahasında kullanımı henüz onaylanmadı 4.
    5 kaynak